Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2019

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ


Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία
τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου,
ἐπάνω στό χωρίο τοῦ κατά Λουκᾶν Εὐαγγελίου, κεφάλαιο 6ο, στίχοι 31 ἕως 36, στά πλαίσια τῆς ἑρμηνείας πού ἔγινε στό κήρυγμα τῆς Κυριακῆς 05-10-2014.


Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
στ΄ 31 - 36


Εἶπεν ὁ Κύριος· καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως. 32καὶ εἰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτοὺς ἀγαπῶσι. 33καὶ ἐὰν ἀγαθοποιῆτε τοὺς ἀγαθοποιοῦντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσι. 34καὶ ἐὰν δανείζητε παρ' ὧν ἐλπίζετε ἀπολαβεῖν, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ ἁμαρτωλοὶ ἁμαρτωλοῖς δανείζουσιν ἵνα ἀπολάβωσι τὰ ἴσα. 35πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες, καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε υἱοὶ ὑψίστου, ὅτι αὐτὸς χρηστός ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς. 36Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν. 
~~~~~~***~~~~~~
Πολύ ἁπλή φαίνεται στήν κατανόησή της μέ τό πρῶτο ἄκουσμα, ἡ περικοπή πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο μέσα ἀπό τά λόγια τοῦ Χριστοῦ μας. Καί φαίνεται ἁπλή βέβαια καί κατανοητή ἀπ᾿ τό πρῶτο ἄκουσμα καί παρ᾿ ὅλα ταῦτα καταλαβαίνουμε, μέσα ἀπό τίς προτάσεις πού ἀκούγονται ἀπό τό στόμα τοῦ Χριστοῦ, ὅτι καταλύεται ἕνα ὁλόκληρο δαιμονικό σύστημα συναλλαγῶν στό ὁποῖο στηρίζεται, σέ ἀνθρώπινα καί διεθνῆ ἐπίπεδα, ὅλη μας ἡ κοινωνία.
Οἱ φράσεις τοῦ Χριστοῦ εἶναι αὐτονόητες στό πρῶτο τους ἄκουσμα, χριστιανικά τουλάχιστον. «Μήν ἀγαπᾶτε μόνο αὐτούς πού σᾶς ἀγαπᾶνε», «μήν ἀγαθοποιεῖτε μόνο αὐτούς πού σᾶς κάνουν καλά» καί «μή δανείζετε σ᾿ αὐτούς πού περιμένετε νά πάρετε πίσω αὐτά πού δανείσατε». Φαίνεται ἕνα χριστιανικό Εὐαγγέλιο πολύ ὄμορφο καί εἶναι ἔτσι καί πράγματι καταλύει τό σύστημα τῶν συναλλαγῶν πού ἔχουμε, εἰδικά στίς ἀνθρώπινες σχέσεις, σ᾿ ἀγαπῶ, μ᾿ ἀγαπᾶς, δέν μ᾿ ἀγαπᾶς, σοῦ δίνω, δέν μοῦ δίνεις, σοῦ δίνω, ἀλλά καταλύεται καί κάτι βαθύτερο. Τό κείμενο δέν τελειώνει ἐκεῖ τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ μας, πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο, δίνει τή θεραπευτική αὐτῶν τῶν πράξεων. Ἔ, θά πεῖτε ναί, θά γίνουμε καλοί ἄνθρωποι. Πεῖτε το ἔτσι, ἀλλά εἶναι κάτι βαθύτερο.
Τό κείμενο πάει παρακάτω καί ἀφοῦ ὁρίζει αὐτές τίς τρεῖς δομές, μήν ἀγαπᾶτε μόνο αὐτούς πού σᾶς ἀγαπᾶνε, μήν κάνετε αὐτό καί αὐτό, μήν κάνετε ἀνταλλαγή στά πάντα, πάει σέ μιά βαθιά θεραπευτική. Καί ἐκεῖ κρίνεται τό κείμενο γιά τή ζωή μας, γιατί αὐτό πού κάνεις τό κάνεις ἁπλῶς γιά νά γίνεις καλός ἄνθρωπος, νά κάνεις καλό, νά φανεῖς εὐσεβής στήν κοινωνία; Εἶναι κάτι βαθύτερο. Εἶναι προτάσεις, θά τίς πῶ τώρα τρεῖς προτάσεις βαθιά θεραπευτικές, οἱ ὁποῖες λειτουργοῦν πάνω μας. Καί εἶναι μάλιστα τρεῖς λέξεις.
Ἀκοῦστε τήν πρώτη λέξη, τοῦ κειμένου ἡ λέξη. Λέει, «μηδέν ἀπελπίζοντες». Προσέξτε τή λέξη «ἀπελπίζοντες»· ἐμεῖς τή λέξη ἀπελπισία, τήν ἔχουμε ὡς κάτι κακό, ἀπελπισία. Καί πράγματι, εἶναι δαιμονικό νά ἀπελπιζόμαστε. Ἀλλά ἐδῶ τή λέξη ἀπελπισία τή βάζει ἀλλιώτικα. Ἀπελπίζομαι σημαίνει, ὅταν κάνετε κάτι, μήν ἐλπίζετε κάτι νά σᾶς κάνουν. Ἄρα ὑπάρχει καί μιά ἀσκητική καί εὐλογημένη ἀπελπισία. Ὅταν δέν περιμένουμε κάτι νά πάρουμε, ἔτσι τό λέει στά Ἑλληνικά ἡ λέξη, λέγεται μιά ἄλλη ἀπελπισία. Ἐπειδή ὅμως δέν ἔχουμε αὐτή τήν εὐλογημένη ἀπελπισία, περιμένουμε πάντοτε κάτι, ἀπελπιζόμαστε δαιμονικά καί τότε ἀρρωσταίνουμε. Βλέπετε εἶναι μιά λέξη πού ἀλλάζει τό ἦθος της. Καί μάλιστα στήν πατερική ἑρμηνευτική ἀλλά καί στά Ἑλληνικά. «Μηδέν ἀπελπίζεσθαι». Μήν περιμένετε, μήν ἔχετε ἐλπίδα νά πάρετε κάτι ἀπ᾿ αὐτά πού κάνετε. Καί αὐτή εἶναι ἡ ἀσκητική, θά τό λέω ἔτσι, ἀπελπισία καί ἄς ἀντέξετε τή λέξη. Ἀλλά ἐμεῖς δυστυχῶς ἔχουμε κολλήσει στήν ἄλλη, τή δαιμονική ἀπελπισία, ἡ ὁποία ἀκριβῶς, κουραζόμαστε ἐπειδή δέν μᾶς ἀγαπᾶνε, δέν μᾶς κάνουν αὐτά πού [τούς] κάναμε. Αὐτή εἶναι ἡ πρώτη λέξη, ἡ θεραπευτική καί μόνο πού τό κάνεις καί δέν ἐλπίζεις τίποτε καί φυσικά τότε ἐλπίζεις στόν Θεό καί ὅλα εἶναι στά χέρια Του, ἀρχίζεις καί θεραπεύεσαι. Αὐτό εἶναι τό πρῶτο στοιχεῖο.
Τό δεύτερο στοιχεῖο, λέει ὁ Χριστός ὅτι ἀπ᾿ αὐτά πού θά κάνετε, θά πάρετε μισθό. Καί κάποιος μπορεῖ νά γελάσει καί νά πεῖ, τόση ὥρα μᾶς μιλᾶς καί μᾶς λές, μήν περιμένετε τίποτε, νά τώρα θά περιμένετε μισθό. Ἀπ᾿ ὅ,τι φαίνεται δέν καταλάβαμε τή λέξη μισθός ὅπως ἑρμηνεύεται ἀπό τά πατερικά κείμενα καί ὅπως ὁρίζεται καί ἀπό τή γλώσσα τήν ἑλληνική. Νά δώσω ἕνα παράδειγμα, προσέξτε: ὅταν σ᾿ ἕναν ἄνεργο δώσω δουλειά, τοῦ δίνω μισθό, τοῦ δίνω νόημα ζωῆς. Μισθός, λοιπόν, σημαίνει στά κείμενα τά πατερικά καί στή γλώσσα τήν ἑλληνική, τή βρῆκα εἰδικά στήν περίοδο τήν ἑλληνιστική, ἡ λέξη μισθός νά ὁρίζεται ὡς εὕρεση τρόπου ζωῆς καί ὁρισμοῦ ζωῆς. Μισθόν θά λάβετε καί μάλιστα «ἐν τῷ οὐρανῷ». Θά βρεῖτε τρόπο ζωῆς πού ἀπό τώρα θά ζεῖτε σάν στόν οὐρανό. Εἶναι μιά οὐράνια διαβίωση, αὐτός εἶναι ὁ μισθός. Βρίσκω τρόπο καί σχῆμα καί σκοπό ζωῆς, αὐτός εἶναι ὁ μισθός. Μακάρι νά βροῦμε, λοιπόν, τόν μισθό μας. Δέν εἶναι ἄλλες ἀνταλλαγές, οἱ ὁποῖες περιμένουμε ἔστω ἀπ᾿ τόν Θεό. Ἐμεῖς δέν περιμένουμε τίποτε, περιμένουμε τήν ἀγάπη Του. Καί δέν περιμένουμε κανένα μισθό καί ὅμως αὐτό πού κάνουμε καί μόνο εἶναι θεραπευτικό, γιατί μᾶς δίνει νόημα ζωῆς, γιατί ζοῦμε, γιατί ἀγαπᾶμε τόν Θεό καί ἀγαπᾶμε τούς ἄλλους.
Καί δέν σταματάει τό κείμενο, πέρα ἀπό τήν ἀνατροπή τῆς λέξεως «ἀπελπισία», τήν ἀνατροπή τῆς λέξεως «μισθός», ὑπάρχει καί μιά βαθύτερη λέξη, πού λέει νά εἶστε «οἰκτίρμονες». Ἔ, θά τό πεῖτε νά εἶστε φιλεύσπλαχνοι. Προσέξτε τόν ὁρισμό τῆς ἑλληνικῆς ἀναλύσεως τῆς λέξης οἰκτίρμων. Οἰκτίρμων, οἰκ-τίρω, τείρω, τείρομαι σημαίνει εἶμαι τραυματισμένος, οἰκ-τίρω, οἶκος, οἰκεῖο, οἰκογενής, εἶμαι οἰκεῖος μέ τόν τραυματισμένο, εἶμαι οἰκεῖος μέ τόν ἀπελπισμένο, μέ τόν κουρασμένο, μέ τόν τραυματισμένο. Αὐτό λοιπόν πού κάνεις, εἶναι μιά βαθιά ἀλλαγή πάνω σου, ἀφοῦ βρίσκεις τρόπο ζωῆς καί δέν εἶσαι ἀπελπισμένος, κατά τά μέτρα τά δαιμονικά, πέρα ἀπ᾿ ὅλα αὐτά, θεραπεύεις βαθιά τόν ἑαυτό σου γιατί θεραπεύεις καί τούς ἄλλους. Οἰκτίρμων σημαίνει εἶμαι οἰκεῖος μέ αὐτούς πού ἔχουν τραυματιστεῖ.
Καί τό κείμενο πιά ἀποκτᾶ ἕνα ἄλλο ἦθος, πολύ βαθιά ἀσκητικό. Εἶναι πολύ ἀνοικτό, πολύ φωταγωγικό κείμενο, τό ὁποῖο μᾶς βάζει νά σκεφτοῦμε τή ζωή μας, τήν καθημερινότητά μας. Ἐπειδή ἡ ζωή μας κρίνεται στήν καθημερινότητα, στή σχέση μέ τούς ἄλλους καί μέ τά ἀνταλλακτικά μεγέθη, οἱ τρεῖς προτάσεις τοῦ Χριστοῦ, ἄν βροῦν καί τόν ὁρισμό μέσα ἀπό τήν ἑρμηνευτική τῶν τριῶν λέξεων, τῆς ἀπελπισίας, τῆς λέξεως τοῦ οἰκτίρμονος πού εἴπαμε καί τῆς λέξεως τοῦ μισθοῦ, ἀποκτοῦν ἄλλη σημασία πάνω μας. Καί ἄν ἀκολουθήσουμε αὐτόν τόν δρόμο, πού εἶναι ἁπλός, εἶναι δρόμος καθημερινός, δέν εἶναι ἄλλες ἀσκητικές προτάσεις πολύ σκληρές καί δύσκολες, τότε πραγματικά, ξεπερνᾶμε τόν φραγμό καί τό φράγμα τῆς καθημερινῆς ἀρρώστιας τῆς ἀπελπισίας, ξεπερνᾶμε τό νά περιμένουμε κάτι, παρά μόνο τό ὅτι κερδίζουμε καί γινόμαστε πολίτες τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, ἀκριβῶς παίρνουμε μισθό, βρίσκουμε στόχο ζωῆς. Καί πέρα ἀπ᾿ αὐτά, αὐτονόητα πιά, χωρίς νά κάνουν κάτι οἱ ἄλλοι, εἴμαστε οἰκτίρμονες γιατί αὐτό τό κάναμε καί ἀποτέλεσμα εἶναι τό ὅτι ἔχουμε οἰκειότητα μέ τούς πληγωμένους.
Πόσο μεγάλο πράγμα, πόσο θά ἄλλαζε ὁ κόσμος πραγματικά, ἄν αὐτό τό σύντομο κείμενο πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο, καθόριζε τά μεγέθη τῆς ζωῆς μας. Πόσο θά ἄλλαζε ἡ ζωή μας ἄν, καθημερινά, αὐτά τά βάζαμε σάν στόχαστρο ζωῆς. Ὄχι σάν μία φιλοσοφία ζωῆς ἁπλῶς, [ἀλλά] σάν ὁρισμό πρακτικῆς ζωῆς. Τότε πραγματικά αὐτό τό κείμενο πού ἀκούσατε, δέν θά εἶναι μόνο ἐπωφελές γιά σᾶς, θά εἶναι παραγωγικό, οὐσιαστικό καί θά ἀλλάξει τά δεδομένα καί τίς δομές τῆς ζωῆς σας.

Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2019

Πεδίο του πνευματικού αγώνα για κάθε άνθρωπο είναι πρωτίστως η καρδιά του.


Πεδίο του πνευματικού αγώνα για κάθε άνθρωπο είναι πρωτίστως η καρδιά του. Και όποιος αγαπά να εισέρχεται στην καρδιά του, καταλαβαίνει τα λόγια του προφήτη Δαβίδ: "προσελεύσεται άνθρωπος, και καρδία βαθεία ".

Η γνήσια εν Χριστώ ζωή, κυλά εκεί, στην βαθεία καρδία, κρυμμένη όχι μόνο από τα ξένα βλέμματα, αλλά στην πληρότητα της και από τον ίδιο τον άνθρωπο. Όποιος εισήλθε σε αυτόν τον μυστικό νυμφώνα, αυτός δοκίμασε αναμφίβολα ανείπωτη έκπληξη μπροστά στο μυστήριο της υπάρξεως. Όποιος επιδόθηκε με καθαρή διάνοια στην εντατική παρατήρηση της βαθείας καρδίας, αυτός καταλαβαίνει ότι είναι αδύνατον να παρακολουθήσει τη ροή της ίδιας του της ζωής, έστω και για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτός συνειδητοποιεί ότι είναι αδύνατον να συλλάβει την πορεία της πνευματικής ζωής της καρδίας, το βάθος της οποίας έρχεται σε επαφή με εκείνο το Είναι, όπου δεν υπάρχουν πλέον πορείες.
~~~~~~~~~~~~***~~~~~~~~~~~~
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ, 
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας. σελ.12

Ο πνευματικός αγώνας


Ο αγώνας αυτός γίνεται κάθε ημέρα και ώρα.

Άν μάλωσες, κατέκρινες ή στεναχώρησες αδερφό, έχασες την ειρήνη σου. Άν δέχτηκες λογισμό κενοδοξίας ή περιφρόνησες τον αδερφό, έχασες τη χάρη. Άν σε πρόσβαλε σαρκικός λογισμός και δεν τον έδιωξες αμέσως, θα ψυγεί στην καρδιά σου η αγάπη για τον Θεό και δεν θα έχεις παρρησία στην προσευχή. Άν αγαπάς την εξουσία ή τα χρήματα, δεν θα γνωρίσεις ποτέ την αγάπη του θεού. Άν έκανες το δικό σου θέλημα, ηττήθηκες από τον εχθρό και ακηδία θα καταλάβει την ψυχή σου. Άν μίσησες τον αδερφό, αυτό σημαίνει ότι εξέπεσες από τον Θεό και σε κυρίευσε πονηρό πνεύμα.

η μνήμη του Θεού γεννά την προσευχή



«όποιος αγαπά τον Κύριο, πάντοτε Εκείνον σκέφτεται και η μνήμη του Θεού γεννά την προσευχή. Αν δεν θυμάσαι τον Κύριο, τότε δεν θα προσεύχεσαι. Και χωρίς την προσευχή η ψυχή δεν θα παραμένει στην αγάπη του Θεού, γιατί με την προσευχή έρχεται η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Η προσευχή προφυλάσσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, γιατί ο προσευχόμενος νους είναι απασχολημένος με τον Θεό και στέκεται με ταπεινωμένο πνεύμα ενώπιον του προσώπου του Κυρίου, τον Οποίο γνωρίζει η ψυχή του προσευχόμενου»[i].



[i] Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ, Αγγλία, 2003, μεταγλώττιση της στ΄ έκδοσης στη δημοτική, Λόγος για την προσευχή σελ,364

Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2019

τὰ ἀρχαῖα παρῆλθεν· ἰδοὺ γέγονε τὰ πάντα καινά.



Δοξαστικὸν
Ἦχος γ'
Πρὸς σεαυτὸν ἐπανάγου ἄνθρωπε, γενοῦ καινὸς ἀντὶ παλαιοῦ, καὶ ψυχῆς ἑόρταζε τὰ ἐγκαίνια, ἕως καιρός, ὁ βίος ἐγκαινιζέσθω σοι, πάσης πολιτείας ὁδός, τὰ ἀρχαῖα παρῆλθεν· ἰδοὺ γέγονε τὰ πάντα καινά. Τοῦτο τῇ ἑορτῇ καρποφόρησον, τὴν καλὴν ἀλλοίωσιν ἀλλοιούμενος· οὕτως ἐγκαινίζεται ἄνθρωπος, οὕτω τιμᾶται ἡ τῶν Ἐγκαινίων ἡμέρα.

Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2019

Αγαπούσε τον Θεό, Αγαπούσε την Εκκλησία Του, το Σώμα Του. Αγαπούσε τον Άνθρωπο, το πλάσμα Του.




  Για τον πατέρα Κωνσταντίνο Στρατηγόπουλο δεν μπορείς να πεις πολλά θα πλατειάσεις … Ο ανθρώπινος λόγος πρέπει να γίνει ασκητικά απλός για να μπορέσει σεβόμενος το πρόσωπο του και την πορεία του μέσα στην Εκκλησία να τον περιγράψει. 
  Πρέπει να είσαι από τους ανθρώπους αυτούς που έζησαν κοντά του όχι μόνο σωματικά αλλά πνευματικά. 
  Πρέπει να είσαι  στα μέτρα, τα βάθη, τα πλάτη και τα ύψη αυτού του Δρόμου που έφτασε εκείνος. Πρέπει αυτόν τον Δρόμο να τον περπατάς, να τον τραγουδάς, να τον χορεύεις. Να είσαι σε πορεία αγιότητας για να τολμήσεις να περιγράψεις το μυστήριο της πνευματικής του ζωής. Από τις ομιλίες του που είναι πολλές - πάρα πολλές - ακούγοντας τες μπορείς να ψυλλιαστείς κάτι.
  Αγαπούσε τον Θεό, Αγαπούσε την Εκκλησία Του, το Σώμα Του. Αγαπούσε τον Άνθρωπο, το πλάσμα Του.     
  Κοιμήθηκε σαν σήμερα  10 Σεπτεμβρίου του 2018μ.Χ στην κατοικία του, δίπλα στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας που για χρόνια «διακόνησε» καταθέτοντας όλο του το είναι μπροστά στην Αγία Τράπεζα ….  
  Μετρημένες στα δάκτυλα, οι λειτουργίες που δεν έκανε! Η αγάπη του για το Τυπικό της του Χριστού Εκκλησίας, μεγάλη. Η Αγάπη του και ο σεβασμός του για την Εκκλησία, όλη του η ζωή. Ό,τι έλεγε και ό,τι δεν έλεγε, ό,τι έκανε και ό,τι δεν έκανε ήταν για να μην πληγώσει Εκείνον. 
  Όταν πριν από χρόνια σε μια εκπομπή της ράδιο Παράγκας άρχισε να μιλάει για τον Τόπο Του, αγάπησα την ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ!!!! 
Απόσπασμα απο αυτή την εκπομπή:

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2019

Σχετικά μέ τήν θεσμική νομιμοποίηση τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας



ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗΣ τ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΠΘ


Θεσσαλονίκη 6/9/2019

Πρός τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Ἰ. Γενναδίου 14 115 21 Ἀθήνα

Κοινοποίηση: Σέ ὅλα τά μέλη τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

ΘΕΜΑ: Σχετικά μέ τήν θεσμική νομιμοποίηση τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας

Μακαριώτατε Ἅγιε Πρόεδρε, Σεβασμιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

Ἐν ὄψει τῆς ἐπικείμενης συγκλήσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, ὡς ἐλάχιστο μέλος τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά καί ὡς καθηγητής τῆς Δογματικῆς Θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας, θά ἤθελα –μέ αἴσθηση εὐθύνης– νά θέσω καί ἐγώ ταπεινῶς ὑπόψη Σας τίς Ἐκκλησιολογικές –Δογματικές διαστάσεις, ἀλλά καί τίς σωτηριολογικές προεκτάσεις τῆς ἀπροϋπόθετης ἀποδοχῆς σέ ἐκκλησιαστική – μυστηριακή κοινωνία τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, στήν περίπτωση βέβαια μιᾶς ἐνδεχόμενης Συνοδικῆς ἀπόφασής Σας γιά τήν ἀναγνώριση τοῦ «Αὐτοκεφάλου» της.

Τό πρῶτο καί μεῖζον θέμα εἶναι, στήν προκειμένη περίπτωση, τό Ἐκκλησιολογικό θέμα, πού ἀφορᾶ τήν ταυτότητα τοῦ ἐν λόγῳ «ἐκκλησιαστικοῦ μορφώματος». Πρῶτα, δηλαδή, θά πρέπει νά ἐξεταστεῖ, ἄν τό «μόρφωμα» αὐτό πληροῖ τίς προϋποθέσεις τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Κοινότητας. Ἄν, ἀντίθετα, ἀναγνωριστεῖ τό «Αὐτοκέφαλό» του, τότε αὐτομάτως ἀναγνωρίζεται καί ἡ ἐκκλησιαστική «νομιμότητα» τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας.

Ὡς γνωστόν, γιά τήν Σχισματική Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας ἔχει προηγηθεῖ Πανορθόδοξη καταδίκη μέ καθαιρέσεις καί ἀφορισμούς. Αὐτή ἡ Πανορθόδοξη καταδίκη δέν ἔχει ἀνακληθεῖ. Τελευταῖα, μέ Τόμο Αὐτοκεφαλίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (11-1-2019), ἔγινε μιά ἁγιοπνευματικοῦ καί ἐκκλησιολογικοῦ χαρακτῆρα θεσμική ὑπέρβαση, πού δημιουργεῖ εὔλογα ἐρωτήματα γιά τήν ἐκκλησιαστική νομιμότητά της. Καί τοῦτο, ἐπειδή δέν τηρήθηκαν -ἀπ’ ὅσο τουλάχιστον γνωρίζουμε- θεμελιώδεις Ἁγιοπατερικές καί Ἁγιοπνευματικές προϋποθέσεις, πρᾶγμα πού δημιουργεῖ εὔλογες ἐνστάσεις γιά τήν Κανονικότητα τῶν ὅρων-πρϋποθέσεων τῆς Πατριαρχικῆς Πράξεως, ἐφόσον ἀποδεδειγμένως δέν ἐκφράστηκε δημόσια μετάνοια καί ἀποκήρυξη τοῦ Σχίσματος. Μέ ὅσα λέμε στήν προκειμένη περίπτωση, δέν σημαίνει ὅτι ἀμφισβητοῦμε τήν θεσμική ἁρμοδιότητα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νά παραχωρεῖ Αὐτοκεφαλία, μέ τήν συναίνεση βέβαια τοῦ ὅλου σώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἐκφραζομένης συνοδικά. Ἐδῶ, τίθεται μόνον τό θέμα τῶν ἔγκυρων προϋποθέσεων γιά τήν ἔκδοση τοῦ σχετικοῦ Τόμου.

Κατά τήν Βιβλική μαρτυρία (Μθ. 4, 17, Α΄ Κορ. 5, 1-5 καί Β΄ Κορ. 2, 6-8 ), ἀλλά καί κατά τήν Ἁγιοπατερική καί Ἁγιοπνευματική Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ἔνταξη ἤ ἡ ἐπανένταξη στό ἕνα καί ἀδιαίρετο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας προϋποθέτει ὁπωσδήποτε τήν βαθιά βίωση καί τήν εἰλικρινῆ ἔκφραση μετανοίας ἐκ μέρους τοῦ ὑπό ἔνταξη ἤ ἐπανένταξη μέλους ἤ τῆς εὐρύτερης Κοινότητας.

Ἡ προϋπόθεση ἐκφράσεως τῆς μετανοίας δέν ὑπερβαίνεται οὔτε ἀκυρώνεται ἀπό κανένα θεσμικό πρόσωπο ἤ θεσμικό ἐκκλησιαστικό φορέα. Δέν ὑπάρχει καμία Οἰκονομία τῆς Ἐκκλησίας, πού νά μπορεῖ νά ὑποκαταστήσει ἤ νά ἀκυρώσει τήν μετάνοια. Ἡ μετάνοια καθεαυτήν συνιστᾶ τήν θεμελιώδη προϋπόθεση καί τό πνευματικό «κλειδί» δεκτικότητας καί οἰκειώσεως τῆς Οἰκονομίας τῆς σωτηρίας, ἀλλά καί τό «κλειδί» γιά τήν ἐνεργοποίηση ἤ τήν ἐπανενεργοποίησή της, σύμφωνα μέ τήν Βιβλική μαρτυρία: «Μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Μθ. 4, 17).

Γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο, καί τό Μελιτιανό Σχίσμα ἀποκαταστάθηκε στήν ἀρχαία Ἐκκλησία, ὅταν προηγήθηκε ὄχι μόνον ἡ ἔκφραση μετανοίας, ἀλλά καί ὁ ἀναθεματισμός τοῦ Σχίσματος ἀπό τούς ἴδιους τούς Σχισματικούς. Καί ὅπως χαρακτηριστικά σημειώνει ὁ ἅγιος Θεόδωρος Στουδίτης, «ἀναθεματίζοντες τό ἴδιον Σχίσμα, ὥς φασι, δεδεγμένοι εἰσί τῇ Καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ» (Ἐπιστολή Μ΄, Ναυκρατίῳ τέκνῳ, PG 99, 1053C). Τότε μόνον ἀκολούθησε ἡ Πανορθόδοξη Συνοδική ἀποκατάστασή τους, στήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο

Στήν περίπτωση τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, ὅπως φαίνεται, δέν ζητήθηκε καί δέν ἐκφράστηκε καμία μετάνοια. Ἐδῶ, στήν πράξη, ἀκυρώθηκε ἡ μετάνοια, πού εἶναι ρητή ἐντολή τοῦ Κυρίου καί διαχρονική πράξη τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτό καί δέν μπορεῖ νά γίνεται λόγος γιά Ἐκκλησιαστική Οἰκονομία. Στήν πραγματικότητα, πρόκειται γιά κατάφωρη ἐκκλησιαστική παρανομία, πού καθιστᾶ ἀδύνατη τήν σωτηρία, ὄχι μόνο τῶν Σχισματικῶν, ἀλλά καί αὐτῶν πού κοινωνοῦν μυστηριακῶς μαζί τους, ἀφοῦ καί αὐτοί καθίστανται ἀκοινώνητοι (βλ. Β΄ Κανόνας τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ Συνόδου, πού ἐπικυρώθηκε ἀπό τίς Οἰκουμενικές Συνόδους Δ’, ΣΤ’ καί Ζ’).

Ἀπό τά παραπάνω, γίνεται σαφές, ὅτι τό ἐν λόγῳ θέμα εἶναι οὐσιαστικά Ἐκκλησιολογικό-Δογματικό, μέ ἀναπόφευκτες σωτηριολογικές προεκτάσεις, ὅπως πολύ ὀρθά ἐπισημάνθηκε ἤδη στήν Ἐπιστολή τῶν Ἁγιορειτῶν Γερόντων πρός τήν Ἱερά Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους (Μάρτιος 2019).

Γι’ αὐτό καί εἶναι πρωτίστως ἀναγκαῖο, ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας νά ἀποφασίσει γιά τήν ταυτότητα τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας καί νά ζητήσει τήν ἐφαρμογή τῶν διαχρονικῶν ἐκκλησιαστικῶν ὅρων ἐπανεντάξεώς της, πού εἶναι ἡ μετάνοια καί ὁ ἀναθεματισμός τοῦ Σχίσματος. Ἡ πνευματική αὐτή εὐθύνη ἐμπίπτει πλήρως στήν ἁρμοδιότητα τῆς Ἱεραρχίας, προκειμένου νά ἀναγνωρίσει τό ἐν λόγω «Αὐτοκέφαλο», τό ὁποῖο ἔχει βεβαίως καί ἄλλες παραμέτρους Κανονικότητας, ἐνόσω δέν λαμβάνει ὑπόψη τήν ὕπαρξη τῆς Κανονικῆς Ἐκκλησίας στήν ἴδια χώρα, ὑπό τόν Μητροπολίτη Κιέβου Ὀνούφριο, ἀπό τήν ὁποία Κανονική Ἐκκλησία ἀποσχίστηκε. Τό «Αὐτοκέφαλο» δηλαδή, στήν προκειμένη περίπτωση, ἔχει χορηγηθεῖ σέ ἀμετανοήτους σχισματικούς. Καί αὐτό, τό πρωτοφανές καί ἀδιανόητο λογικῶς, ἱεροκανονικῶς καί ἁγιοπνευματικῶς, ζητᾶται νά γίνει τώρα καί μέ τήν Συνοδική συγκατάθεση τῆς Ἐκκλησίας μας.

Μέ τήν «λογική» ἐκδόσεως τοῦ Τόμου «Αὐτοκεφαλίας» στήν Σχισματική Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας, κινδυνεύουμε μελλοντικῶς νά ὁδηγηθοῦμε -ἐνδεχομένως- καί στήν διαμυστηριακή ἀποδοχή τοῦ Παπισμοῦ καί ἄλλων αἱρετικῶν, χωρίς τίς θεμελιώδεις προϋποθέσεις τῆς μετανοίας καί τῆς ἀποκηρύξεως τῶν δογματικῶν πλανῶν τους, πρᾶγμα πού ἐπιχειρεῖ σήμερα ὁ Οἰκουμενισμός, ὄχι μόνο στήν θεωρία, ἀλλά ἤδη καί στήν πράξη. Διερωτώμεθα, λοιπόν, εὔλογα, μήπως οἱ ἐντός τῆς Ἐκκλησίας μας ἁγιοπνευματικοί θεσμοί ἄρχισαν νά «λειτουργοῦν» ἐρήμην τῆς ἁγιοπνευματικῆς ὑποδομῆς τους. Διερωτώμεθα, μήπως τίς τελευταῖες δεκαετίες εἰσάγεται «νέο ἦθος», μέ τήν κρυφή ἐπιδίωξη νά γίνει ἔθος– συνήθεια καί στήν συνέχεια ἐθιμικό Δίκαιο, πού θά ὑποκαταστήσει τήν Ἱεροκανονική Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἱστορικά, γνωρίζουμε ὅτι, ὅταν παγιώθηκε μιά τέτοια νοοτροπία στή Δύση, ἡ Δυτική Ἐκκλησία ὁδηγήθηκε στόν Παπισμό –μέ ὅλες τίς δογματικές ἀποκλίσεις του– καί κατέληξε στήν ἀποκοπή της ἀπό τήν Μία καί μόνη Ἐκκλησία.

Συνοψίζοντας, σημειώνουμε, ὅτι ἡ ὅποια ἐνδεχόμενη ἀπόφαση γιά τήν «Αὐτοκεφαλία» τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας δέν μπορεῖ νά εἶναι ἀπροϋπόθετη. Ἐπειδή τότε -ἔμμεσα πλήν σαφῶς- θά σημάνει στήν πράξη μιά παράνομη, ἐκκλησιαστικῶς, θεσμική «νομιμοποίηση» τοῦ ὑφισταμένου Σχίσματος, πρᾶγμα πού δέν ἔχει ἱστορικό προηγούμενο στήν Ἐκκλησιαστική Ἁγιοπατερική Παράδοση. Καί τό σημαντικότερο εἶναι, ὅτι ἡ ἐνδεχόμενη -ἀπροϋπόθετη ἁγιοπνευματικῶς- ἀναγνώριση πλήττει καίρια τήν ἑνότητα τῆς ὅλης Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας τίποτε δέν ὑπάρχει πολυτιμότερο. Ὁ κίνδυνος εἶναι ὁρατός, νά δημιουργηθοῦν δηλαδή Σχίσματα στό πλαίσιο τῆς ὅλης Ἐκκλησίας, ἐξαιτίας τῆς ἐνδεχόμενης συμφωνίας Σας γιά τήν ἀναγνώριση τοῦ «Αὐτοκεφάλου» τῆς Σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, πρᾶγμα πού ἐγκαρδίως ἀπευχόμεθα.

Τέλος, ἡ πνευματική λύση τοῦ ὑπάρχοντος ἐκκλησιολογικοῦ προβλήματος εἶναι ἡ μετάνοια. Καί δυστυχῶς αὐτή, πρός τό παρόν, λείπει. Ὅμως, ὑπάρχει ρεαλιστική ἐλπίδα. Ὅσοι ἀγαποῦμε ἐν Χριστῷ τήν Ἐκκλησία, ἄς πάρουμε οἱ ἴδιοι μας τό καθάρσιο καί θεουργό φάρμακο τῆς μετανοίας καί τότε ὁ Χριστός θά δώσει στόν ἀσθενῆ τήν θεραπεία, σύμφωνα μέ τήν Ἁγιοπατερική μαρτυρία [Βλ. Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα: «…ὅ καί θαυμάσαι τις ἄν τῆς τοῦ Θεοῦ χρηστότητος, εἰ νόσον μέν οὐδείς ἄν φύγοι τό φάρμακον ἄλλου πίνοντος, εὐθύνης δέ λύοιτ’ ἄν ἀλγούντων ἑτέρων», Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Λόγος Ζ΄, PG 150, 700C. (Ἐδῶ θά μποροῦσε νά θαυμάσει κανείς τήν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ. Κανένας δέν μπορεῖ νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό ἀρρώστια, ἄν ἄλλος πιεῖ τό φάρμακο. Ἀπό τίς συνέπειες ὅμως τῆς ἁμαρτίας, μπορεῖ κάποιος νά ἀπαλλαγεῖ, ὅταν ἄλλοι πονοῦν γι’ αὐτόν)].

Μέ βαθύτατο σεβασμό

Δημήτριος Τσελεγγίδης τ. Καθηγητής Α.Π.Θ.

Αγίου Μάρκου του ασκητού: Εκείνος που θέλει να περάσει τη νοητή θάλασσατων παθών...

 


Εκείνος που θέλει να περάσει τη νοητή θάλασσα των παθών, μακροθυμεί, ταπεινοφρονεί, αγρυπνεί, εγκρατεύεται. Αν προσπαθήσει να περάσει χωρίς αυτά τα τέσσερα, ταράζει μόνο την καρδιά, να περάσει όμως δεν μπορεί.
Η ησυχία είναι αποκοπή των κακών. Αν πάρει και τις προηγούμενες τέσσερις αρετές μαζί με προσευχή, δεν υπάρχει συντομότερη βοήθεια προς απόκτηση της απάθειας.
 Δεν μπορεί να ησυχάσει ο νους, αν δεν ησυχάσει το σώμα. Ούτε να καταργήσει τον τοίχο που τα χωρίζει, χωρίς ησυχία και προσευχή.

Νὰ ἀγωνίζεσαι μ᾿ ὅλη σου τὴ δύναμη γιὰ νὰ γίνεται ἡ ἐσωτερική σου ἐργασία ὅπως τὴ θέλει ὁ Θεός, καὶ ἔτσι θὰ κυριαρχήσεις καὶ στὰ πάθη ποὺ ἐκδηλώνονται ἐξωτερικά.

Να ἀγωνίζεσαι μ᾿ ὅλη σου τη δύναμη για να γίνεται η ἐσωτερική σου ἐργασία ὅπως τη θέλει ο Θεός, καὶ ἔτσι θα κυριαρχήσεις και στα πάθη που ἐκδηλώνονται ἐξωτερικά.
Αββᾶς Ἀρσένιος

Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2019

Υπάρχει τρόπος, να λυθούν τα προβλήματα, να αρθούν τα αναθέματα, να εκλείψουν τα σχίσματα...



…διαβάζεις το Συναξάρι ενός αγίου και σου γίνεται γνωστός  ο τρόπος με τον οποίο  μπορούν να λυθούν τα προβλήματα, να αρθούν τα αναθέματα, να εκλείψουν τα σχίσματα. 
Να υποφέρεις σκληρά λόγο του σχίσματος, να σε διακατέχει ζήλος για την ενότητα της Εκκλησίας, να είσαι αναθρεμμένος με τις πνευματικές αρχές του ησυχασμού, να επιθυμείς την συμφιλίωση… 
Μικρό απόσπασμα από το συναξάρι του αγίου Ησαΐου του Αθωνίτου που η Εκκλησία μας τιμάει την μνήμη του στις 20 Αυγούστου.   



Γεμάτος ζήλο για την ενότητα της Εκκλησίας ο άγιος Ησαΐας ο Αθωνίτης  και θρεμμένος με τις πνευματικές αρχές των Πατέρων του ησυχασμού, ο όσιος γέροντας υπέφερε σκληρά λόγω του σχίσματος που δημιουργήθηκε μεταξύ του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και της Εκκλησίας της Σερβίας από την εποχή της μονομερούς ανακήρυξης του αυτοκέφαλου κατά τους χρό­νους του Στέφανου Δουσάν, ο όποιος θέλησε να στεφθεί από πατριάρχη «αυτοκράτορας Σέρβων και Ελλήνων» (1336) καί επιθυμούσε να αναλάβει μια αποστολή συμφιλίωσης. Η πρόταση του έγινε δεκτή μέ ενθου­σιασμό από τον ηγεμόνα Λάζαρο  και ο Ησαΐας αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη, επικεφαλής μιας αντιπροσωπείας μοναχών, γνωστών για την σοφία τους και για τον πνευματικό βίο τους, όπως ο όσιος Θεοφάνης, Πρώτος του Αγίου Όρους, ο άγιος Νικόδημος που επρόκειτο να διαδώσει τον ησυχασμό στα ρουμανικά εδάφη και οι δύο πιστοί μαθητές του, Νίκανδρος και Σίλβεστρος (1375). Ο πατριάρ­χης άγιος Φιλόθεος, μαθητής του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, υποδέχθηκε με πατρική στοργή τους ησυχαστές αυτούς και επείσθει από τα επιχειρήματα τους ώστε να άρει τον αναθεματισμό τής Σέρβικης Εκκλησίας από τον προκάτοχο του άγιο Κάλλιστο Α΄. Επέστρεψαν στον Άθω φέρνοντας την χαρμόσυνη είδηση της αποκατεστημένης κοινωνίας, φορτωμένοι δώρα καί ιερά σκεύη πού είχε προσ­φέρει ο πατριάρχης…


"Ευχόμαστε να επιτρέψει ο Θεός σύντομα να βρεθούν μέσα στην Εκκλησία μας τα πρόσωπα που θα λειτουργήσουν την θεραπεία αυτής της ασθένειας. Οι κανόνες της Εκκλησίας μας λειτουργούν και διακονούν την θεραπεία της ενότητας μας με Εκείνον".    
 ***

Δημοφιλείς αναρτήσεις