Λόγοι παραινετικοί πρός τούς μοναχούς τῆς Αἰγύπτου
ΠΗΓΗ:ΕΔΩ
Προτροπή στή θεοσέβεια.
Παραίνεση 2η
᾿Αγαπητέ, εἶσαι χριστιανός, μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ; Φύλαξε τίς ἐντολές τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί θά σωθεῖς· διότι εἶναι γραμμένο ὅτι «᾿Αλήθεια, τώρα καταλαβαίνω ὅτι ὁ Θεός δέν κάνει διακρίσεις, ἀλλά σε κάθε ἔθνος ἐκεῖνος πού φοβᾶται τόν Θεό καί κάνει το θέλημά του εἶναι δεκτός ἀπό αὐτόν». Αν μάλιστα θέλεις νά ἔρθεις στόν ἀκριβή βίο τῶν μοναχῶν, ὥστε νά ἐπιτύχεις καί τά πνευματικά, ἄν δέ βάλεις στο νοῦ σου ὅτι ἔφυγες πιά ἀπ᾿ αὐτή τή ζωή καί ἄν δέ θεωρήσεις αὐτό τόν κόσμο καί τή δόξα του σάν μιά ἄχρηστη σκηνή, δέ θά μπορέσεις να νικήσεις τά γήινα πάθη καί τίς κοσμικές ἐπιθυμίες, πού βυθίζουν τοὺς ἀνθρώπους στήν καταστροφή τῆς σάρκας καί στήν ἀπώλεια· διότι εἶναι ἀψευδής ὁ Κύριος πού εἶπε· «Ὅποιος θέλει νά μέ ἀκολουθήσει, ἄς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του καί ἄς σηκώσει το σταυρό του καί ἄς μέ ἀκολουθεῖ. Διότι ἐκεῖνος πού θέλει νὰ βρεῖ τή ζωή του, θά τή χάσει· ἐνῶ ἐκεῖνος πού ἔχασε τή ζωή του γιά χάρη μου, αὐτός θά τή βρεῖ. Διότι, τί θά ὠφεληθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἄν κερδίσει ὅλο τον κόσμο, χάσει ὅμως τήν ψυχή του; τί μπορεῖ νὰ δώσει ὁ ἄνθρωπος ὡς ἀντάλλαγμα γιά τήν ψυχή του;» Διότι δέν εἶναι κόπος να βάλει κανείς θεμέλια, ἀλλά τό να τελειώσει τήν οἰκοδομή· ἐπειδή, ὅσο ὑψώνεται ἡ οἰκοδομή, τόσο περισσότερο προκαλεῖ κόπο σ᾽ αὐτόν πού τήν κτίζει, ὡσότου να τελειώσει τό ἔργο. Ἄς ἀκούσουμε τή σωτήρια φωνή, πού λέει· «Ποιός ἀπό σᾶς δηλαδή, που θέλει να κτίσει ἕναν πύργο, δέν κάθεται πρῶτα νὰ ὑπολογίσει τή δαπάνη, γιά νά δεῖ ἄν τοῦ φτάνουν τά χρήματα γιά νά τόν ἀποτελειώσει; Γιά νά μή συμβεῖ, ὅταν βάλει τά θεμέλια καί δέν μπορέσει νὰ τὸν ἀποτελειώσει, νά ἀρχίσουν ὅλοι, ὅσοι τόν βλέπουν, νά τόν κοροϊδεύουν, λέγοντας· αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἄρχισε νά κτίζει, ἀλλά δέν μπόρεσε νά ἀποτελειώσει».
Ὁ πόλεμος τῶν στρατιωτῶν εἶναι σύντομος, ὁ πόλεμος ὅμως τοῦ μοναχοῦ διαρκεῖ ὡς τὴν ἀναχώρησή του πρός τόν Κύριο. Γι αὐτό τό λόγο πρέπει νά ἀρχίσεις τήν ἐργασία μέ κάθε προθυμία καί νήψη καί ὑπομονή. Αν λοιπόν, ἀγαπητέ, ἐπιχειρήσεις να σφάξεις ἕνα λιοντάρι, πιάσε το σταθερά, μήπως συντρίψει τά κόκκαλά σου, σάν ἕνα πήλινο ἀγγεῖο. Αν πάλι πέσεις στή θάλασσα, μή λιγοψυχήσεις ὡσότου να βγεῖς στην ξηρά, γιά νά μήν πᾶς στο βυθό, σάν πέτρα. ᾿Αδελφέ, ἄν θέλεις νά ἀγωνισθεῖς, γίνε ἄγρυπνος, γιά νά μή συμβεῖ νά σε νικήσει ὁ ἀντίπαλος καί νά χαίρεται μέ τήν ἧττα σου, καί ἀντί γιά στεφάνι νά ἀποκομίσεις την ντροπή. Καθένας λοιπόν πού θέλει να γίνει μοναχός, εἶναι πρόθυμος γι᾿ αὐτό· νά ὑπομείνει δηλαδή μέ γενναιότητα, μήπως συμβεῖ, ὅταν μπεῖ στή μοναχική ζωή, νὰ πεῖ ὅτι δέν ἤξερα πώς ἔμελλαν νὰ μοῦ συμβοῦν αὐτά.
Νά, τά πληροφορήθηκες αὐτά ἀπό πρίν, γιά νά τακτοποιήσεις καί σύ το λογισμό σου, καί νά γνωρίζεις ὅτι ἀπό αὐτό θὰ φανεῖ ἡ ἀξία σου. Κατάλαβε τα λεγόμενα, ἀγαπητέ, μήπως σήμερα, πού εἶσαι στα πρόθυρας καί πού σε ρωτοῦν, ἀπαντήσεις «ὅλα τὰ ὑπομένω», καί αὔριο ἀρνηθεῖς μέ λόγια καί μέ ἔργα· διότι οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ εἶναι παρόντες καί ἀκοῦν ὅλα ὅσα βγαίνουν ἀπό τά χείλη σου. Πρόσεχε, ἀγαπητέ, κανείς δέ σε ἀναγκάζει, καί ἄν εἰλικρινά ἀποφάσισες, πρόσεχε μήπως φανεῖς ψεύτης, διότι ὁ Κύριος θά ἀπολέσει ὅλους αὐτούς πού λένε ψέματα.
Αὐτά λοιπόν συμβαίνουν σ᾽ ἐκεῖνον πού ἔρχεται στόν Θεό: πρῶτα ὁ πειρασμός, ἔπειτα οἱ θλίψεις, στή συνέχεια ὁ κόπος, ἡ ἀκηδία, ἡ γυμνότητα, τα παθήματα, ἡ στενοχώρια, ὁ ἐξευτελισμός· ἐπειδή σ αὐτά φαίνεται ἡ ὑπομονή καί ἡ σταθερότητα τῶν πιστῶν· καί σέ ὅλα αὐτά ἀναδεικνύεται νικητής αὐτός πού παραδίδει τόν ἑαυτό του στήν ἐξουσία τοῦ Θεοῦ, μέ ὅλη του την καρδιά, καί ὑπακούει στο θέλημά του. Διότι μόνο την τέλεια διάθεση ζητὰ ἀπό μᾶς ὁ Θεός, καί ὁ ἴδιος θά μᾶς προσφέρει τή δύναμη καί θά μᾶς χαρίσει τή νίκη· ὅπως εἶναι γραμμένο· «Ὁ Θεός εἶναι ὑπερασπιστής ὅλων ἐκείνων πού ἐλπίζουν σ αὐτόν». Καί ἐπίσης λέει· «Ὁ Κύριος εἶναι κοντά σε ὅλους ἐκείνους πού τόν ἐπικαλοῦνται μέ εἰλικρίνεια. Θά ἐκπληρώσει το θέλημα ἐκείνων πού τόν φοβοῦνται, καί θά ἀκούσει τή δέησή τους καί θά τούς σώσει». Σᾶς παρακαλῶ ἄλλωστε να εὔχεσθε γιὰ μᾶς ὥστε, αὐτὰ πού πρόκειται νά λέμε, να δώσει ὁ Κύριος νὰ τὰ ἐκτελέσουμε ἄμεμπτα. Διότι δέ σᾶς συμβουλεύουμε, ἐπειδή τάχα φτάσαμε σ' αὐτά τά πνευματικά μέτρα, ἀλλά θά ἐπικαλεσθοῦμε τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό δωρητή καί χορηγό τῶν λόγων, ἀρχίζοντας να ἀναπτύσσουμε τό λόγο, ὥστε συγχρόνως να ὠφεληθοῦμε καί νά ὠφελήσουμε. Ἄν δηλαδή αὐτοί πού ὀνομάζονται βοτανολόγοι ἐρεύνησαν προσεκτικά τίς ρίζες καί τὰ εἴδη τῶν φυτῶν, καὶ μᾶς ἄφησαν σε βιβλία τίς ἔρευνές τους, καί αὐτό φανερώνει τή μεγάλη οἰκονομία τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν ἀνακούφιση αὐτῶν πού εἶναι ἄρρωστοι σωματικά, δέν εἴμαστε ἐμεῖς πολύ περισσότερο ὑποχρεωμένοι νὰ ἀνακαλύπτουμε το θησαυρό τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ σύμφωνα μέ τή δωρεά του; Διότι δέν ξέφυγε ἀπό τήν τιμωρία ὁ πονηρός δοῦλος πού ἔκρυψε μέ ὀκνηρία το τάλαντο τοῦ κυρίου του. ᾿Αλλά ποιός δέ στενάζει για μένα που ψεύτικα ἔχω ὄνομα μοναχοῦ; Καί ποιός δέ θά κλάψει για μένα πού ἔχω χάσει τήν εὐλάβεια καί τήν ὑπομονή; Καί τί θά κάνω, ὅταν θά μέ ἐπισκεφθεῖ ὁ Δεσπότης μου Χριστός; Γι᾿ αὐτό σᾶς παρακαλῶ, ἀγαπητοί, να πρεσβεύσετε για μένα τόν ἄχρηστο δοῦλο, ὥστε νά γλυτώσω ἀπό τόν παρόντα πονηρό κόσμο καί ἡ χάρη του νὰ ἀνοίξει τα χείλη μου γιά τή δοξολογία τῆς ἁγίας καί ὁμοούσιας Τριάδος, τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος· διότι στο χέρι του βρισκόμαστε καί ἐμεῖς καί τά λόγια μας· ὁ ἴδιος δηλαδή εἶναι αὐτός πού διδάσκει στόν ἄνθρωπο τή γνώση. Σ' αὐτόν πρέπει ἡ δόξα, στούς αἰῶνες. ᾿Αμήν.
Οσίου Εφραίμ του Σύρου.
Έργα. τ. Γ΄.
μετ. Κωνσταντίνου Γ. Φραντζολά.
εκδ. Το Περιβόλι της Παναγίας, εκδ. Α΄ 1990.
