Σάββατο 5 Απριλίου 2025

ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΗΧΟΣ ΠΛ. Δ’ ΤΩ ΣΑΒΒΑΤΩ ΕΣΠΕΡΑΣ.

 ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ 

ΗΧΟΣ ΠΛ. Δ’

 ΤΩ ΣΑΒΒΑΤΩ ΕΣΠΕΡΑΣ.

ΚΑΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ.

ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΠΗΝΟΥ.

Ὥς ὁρᾶται ἔν τοῖς ὑστέροις Θεοτοκίοις.

ᾨδή ἆ’. 

Ἦχος πλ. δ’. Ἁρματηλάτην Φαραώ.
Θεία προνοίᾳ γεγονώς εἰς ὕπαρξιν, καί κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, τό νοερόν οϊμοι! τῆς ψυχῆς ἐμόλυνα, ταῖς πρός τό χεῖρον νεύσεσιν· άλλά σύ τῆς γεέννης, ῥῦσαι Παρθένε καί σῶσον με· ὅπως εὐχαρίστως δοξάζω σε.

Μεμολυσμένην μυσαροῖς ἐν πάθεσι, φέρω συνείδησιν· καί ὡς σαπρόν δένδρον, βρίθω ἀμαρτήμασι· Δέσποινα δός γενέσθαι με, ξύλον πεφυτευμένον, ἐν διεξόδοις δακρύων μου, καί καρποφορήσαι μετάνοιαν.

Καλῶν ἰδέαις τήν ψυχήν μου καλλῦνον, ἡ καλλονῇ Ἰακώβ· ἤν ὁ Θεός Λόγος, ὡς καλήν καί ἄμωμον, ἠγαπηκώς ἐσκήνωσε, καί παθών εἰδεχθείας, τό δυσειδές με χιτώνιον, διά ἀπαθείας ἀπόδυσον.

Ναόν με δεῖξον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ καθαρά τοῦ Θεοῦ, καί άληθής Μήτηρ, ἡ πανυπερθαύμαστος· σέ γάρ προστάτιν κέκτημαι, καί ὑπέρμαχον πάσαις, βιωτικαῖς περιστάσεσι· καί πρός τόν Θεόν πρέσβυν ἄγρυπνον.

ᾨδή γ’. Ὁ στερεώσας κατ’ ἀρχάς.
Ἡ ὑπέρ φύσιν ἐν γάστρι, ἄνευ σπορᾶς συλλαβούσα· καί τόν Λόγον ὑπέρ λόγον τεκούσα, παρά φύσιν ἐν πολλοῖς, ἡμαρτηκότα δέξαι με· καί τοῖς ἀλόγοις ζώοις, ὁμοιωθέντα ἐλέησον.

Ὑπερνικᾷς μόνη Ἁγνῇ, τούς γηγενεῖς ἐν ἁγνεία· καί ἐγώ ἐν ἀσωτίᾳ τήν φύσιν τῶν Ἀγγέλων ὅθεν σύ, Τιμιωτέρᾳ πέφυκας· καγώ δαιμόνων χείρων ἀλλά με σῶσον τόν ἄσωτον.

Εἴ καί κατήντησα σεμνῇ, εἰς λάκκον ταλαιπωρίας, καί εἰς βόθρον ἀπογνώσεως ὅλος· ἀλλ’ εἰδώς σου τήν πολλήν, καί ἄμετρον συμπάθειαν, χεῖρας σοι ἀνατείνω· καί γοῦν οἰκτείρασα σῶσον με.

Ἴνα δοξάζω εὐλαβῶς, καί εὐσεβῶς προσκυνῶ σε, ἐξελοῦ με τόν ἀχρεῖον σου δοῦλον, ἐκ παντοίων πειρασμῶν, κινδύνων τε καί θλίψεων, καί νοσημάτων Κόρη, καί τῆς μελλούσης κολάσεως.

ᾨδή δ’. Σύ μου ἰσχύς.
Σύ τῆς ἐμῆς, καρδίας τό ἀγαλλίαμα· Θεοτόκε σύ μου τό κραταίωμα· σύ μου τό καύχημα καί τό φῶς· σύ μου θυμηδία· σύ δόξα καί ἐγκαλλώπισμα· ζωή πνοῇ γλυκύτης, ἡδονῇ εὐφροσύνῃ καί χαρά καί τρυφῆς ἡ ἀπόλαυσις.

Ἐκ ῥυπαρῶν, δέχου χειλέων ἐγκώμια, ἡ Ἀγίᾳ Κόρη καί Πανύμνητος· καί καταφύγιον ἀψευδές, τῷ κατεγνωσμένω, γενοῦ μοι καί ἱλαστήριον· καί ῥῦσαι με τοῦ ᾄδου, τῆς πίκρας καταδίκης, ταῖς πρεσβείαις σου Θεοχαρίτωτε.

Ἡ τῶν πιστῶν μόνη ἑτοίμη βοήθεια, βοηθείας χεῖρα ἡμῖν ἔκτεινον, καί ὐπερμάχησον τῆς ἡμῶν, Κόρη εὐτελείας, καιρώ πολέμου δεόμεθα· φωναῖς χαριστηρίοις, ὅπως ἀδιαλείπτως, τήν θερμήν σου ὑμνῶμεν ἀντίληψιν.

Καταπειθής, τῷ πράττειν φαύλα γενόμενος, ἐκ τοῦ πράττειν, ἦλθον εἰς συνήθειαν· ἐκ συνηθείας δέ εἰς ψιλήν, διάθεσιν εἶτα, ἐκ διαθέσεως ἔφθασα, εἰς ἕξιν ἤ δέ ἕξις, οἵα φύσις δεύτερα, ἐγκειμένῃ τό ἔθος ὥς χρέος ζητεῖ.

ᾨδή ἕ’. Ἴνα τί με ἀπώσω.
Ῥαθυμίας τῷ ὕπνω, καί τῆς ἀμελείας τῷ κάρω βαρούμενος, ἀναισθήτως ἔχω, καί ἔν ζόφω παθών περιφέρομαι· ἀλλά φώτισόν μου, τούς ὀφθαλμούς φωτός ἡ πύλη· ἴνα μή ἀφυπνώσω εἵς θάνατον.

Σοί προσπίπτω καί κράζω, νέκρωσον Πανάμωμε τήν βασιλεύουσαν, ἐν ἐμοί καί ζῶσαν, ἆμαρτίαν νόος ἀρρωστήματι· καί ζωῆς με θείας, ἐν μετοχῇ ποίησον Κόρη, νεκρωθέντα σαρκός τῷ φρονήματι.

Νεανίας ἀφλέκτους, τρεῖς ἐν φλογοτρόφω χωρίῳ χορεύοντας, καί καταπατοῦντας, ἡδονῶν τήν παφλάζουσαν κάμινον, τῆς ψυχῆς μου δεῖξον, τό τριμερές ἡ τῆς Τριάδος, τῆς Ἁγίας τόν ἔνα γεννήσασα.

Ὀμβροτόκον νεφέλην, ὕδωρ ἐπιρραίνουσαν τῆς ἐπιγνώσεως, καί τούς ἐκτακέντας, ἀγνωσίας φλογμώ καί ἐκλείποντας, ἀναψύχουσαν τε, καί δροσερώς ἀνακτωμένην, σε γινώσκομεν Κόρη Πανύμνητε.

ᾨδή ς’. Ἱλάσθητι μοι Σῶτερ.
Ἀθέων Ἀγαρηνῶν, τά βέλη σύντριψον Δέσποινα, καί πᾶσαν ἐπιβουλήν, δαιμόνων ματαίωσον, λαόν χριστεπώνυμον, σκέπων καί φυλάττων· ἴνα πόθω σε δοξάζωμεν.

Μαρίᾳ τό καθαρόν, καί πάνσεπτον ἐνδιαίτημα, τοῦ πάντων Δημιουργοῦ, ψυχῆς καθαρτήριον, παράσχου μοι δάκρυον, καί ἐπάκουσον μου, τῆς δεήσεως Πανάμωμε.

Παλάτιον νοητόν, τοῦ βασιλέως γεγένησαι· διό σε ἐκδυσωπῶ, ἀνάνειξον οἶκον με· τῆς Τριάδος Δέσποινα, τά ζοφώδη πάθη, τῆς ψυχῆς μου ἀπελαύνουσα.

Λαμψάτω νῦν ἐπ’ ἐμέ, ἡ ἄφατος εὐσπλαγχνίᾳ σου, βυθοῦ με ἁμαρτιῶν, καί τῆς ἀπογνώσεως, Κόρη ἀπαλλάττουσα, καί πρός μετανοίας, τούς λιμένας ἐμβιβάζουσα.

Κάθισμα. 

Τὀ ἀσάλευτον στήριγμα.
Τό οὐράνιον σέβασμα τῶν δυνάμεων· καί ἐγκόσμιον ὕψωμα τῶν ψυχῶν ἡμῶν, τήν Μητροπάρθενον Κόρην εὐφημήσωμεν πιστοί· χαῖρε ἡ τόν Ἀγγέλων Ποιητήν ἐν μήτρα βαστάσασα· χαῖρε ἡ τῶν πταιόντων ἱλασμόν, Θεόν Λόγον σαρκώσασα· χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε.

ᾨδή ζ’. Οἵ ἐκ τῆς Ἰουδαίας.
Ὁ καρπός Θεοτόκε, τῆς σεπτῆς σου νηδύος ἡμᾶς ἐζώωσε, καρπώ θανατωθέντας· διό σε κατά χρέος, ἀνυμνοῦντες κραυγάζομεν· ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός εὐλογητός εἴ.

Ὑπέρ φύσιν καί λόγον, τόν Δεσπότην τῶν ὅλων ἐκυοφόρησας, καί τρέφεις ἐκ μαζῶν σου, τόν πᾶσιν εὐκαιρίας, ἑτοιμάζοντα τράπεζαν· ὄν ἐκτενῶς Ἀγαθῇ, ὑπέρ ἡμῶν δυσώπει.

Νηπιόφρονα γνώμην καί ἀβέβαιον φρένα, καί λογισμόν ἀτελῆ, Παρθένε κεκτημένος, τοῦ χείρονος τό κρείτον, οὐ προκρίνω ὡς νήπιος· αὐτή μοι δός ἀνδρικῶς, φρονῆσαι τό συμφέρον.

Ἀειπάρθενε Κόρη, ἡ Θεόν σαρκωθέντα ἡμῖν κυήσασα, πολλαῖς κυριευθεῖσαν, ἀτόποις ἀμαρτίαις τήν ψυχήν μου διάσωσον, εὐλογημένῃ Ἁγνῇ• ϊνα σε μακαρίζω.

ᾨδή ἡ’. Ἑπταπλασίως κάμινον.
Γόνυ ποτέ μή κλίναντες, παρανομῶ σεβάσματι, παῖδες εἰς πυράν, τήν ἐπηρμένην βέβληνται, καί μένουσιν ἄφλεκτοι· ταῖς ἡδοναῖς ἐγώ δέ πεισθείς, μέλλω τῷ πυρί, τῷ αἰωνίῳ βληθῆναι· καί κόπτεσθαι καί κλαίειν· άλλά φεῖσαι μου Κόρη, διδούς ἐπιστροφήν μοι, ταῖς θείαις σου πρεσβείαις.

Αἱ ἡδοναί τοῦ σώματος, καί κινήσεις αἱ ἄτακτοι, καί παραλλαγαί τῆς φυσικῆς συστάσεως, ἀθλίως τελούμεναι, τῷ ἀκοιμήτῳ σκόληκι, πέμπουσι τούς ταύταις, ἐπιμένοντας πάντῃ, καί μή μετανοοῦντας· τι ποιήσω ὅ τάλας! πρός σε οὖν καταφεύγω· οἰκτείρησόν με Κόρη.

Ἡ δεξαμενή Ἄχραντε, πῦρ τό Θεῖον ἐν σπλάγχνοις σου, φλέξον τῶν παθών μου, πᾶσαν ὕλην δέομαι· τόν νοῦν μου καταύγασον καί τήν καρδίαν λάμπρυνον• καί ἀναβοῶντα, πάσης λύτρωσαι βλάβης· οἵ παῖδες εὐλογεῖτε· Ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε• λαός ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

Ὁ κατοικήσας Κύριος, τήν ἀμόλυντον μήτρα σου, ἄλλον οὐρανόν σε, ἐπί γῆς ἀνέδειξε, Μαρίᾳ Πανύμνητε· ὅθεν πιστῶς κραυγάζω σοι, πάντων τῶν τῆς γῆς με, πειρασμῶν καί κινδύνων, διάσωσον καί πάσης, προσβολῆς τῶν δαιμονῶν, καί νόσων καί πταισμάτων, Ἁγία Θεοτόκε.

Ὀ Εἱρμός.
Ἑπταπλασίως κάμινον, τὧν Χαλδαίων ὁ τύραννος, τοῖς Θεοσεβέσιν, ἕμμανώς ἐξἔκαυσε· δυνάμει δέ κρείττονι, περισωθέντας τούτους ἰδῶν, τόν Δημιουργόν καί λυτρωτήν ἀνεβόα• οἵ παῖδες εὐλογεῖτε· Ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε• λαός ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

ᾨδή θ’. Ἐξέστη ἐπί τούτῳ.
Ἐν πάσῃ τῇ ζωή μου Κόρη Ἁγνή, ἀντιλαμβανομένῃ περίθαλπε, τήν ταπεινήν, καί πολυαμάρτητόν μου ψυχήν ἐν τῷ καιρῷ δε μάλιστα, τῷ τῆς διαζεύξεως καί τομῆς, τῆς ἀπό τοῦ δυστήνου, σαρκίου τοῦ ῥοώδους, καί λυομένου δίκην κόνεως.

Ἐπίφανόν μοι τότε Μῆτερ Θεοῦ, τό τῆς σής ἀντιλήψεως πρόσωπον, καί τῶν ἐχθρῶν, πρόσωπα ζοφώδη καί εἴ δεχθῇ, τῶν συλλαβεῖν θελόντων με, καί διασπαράξαι θηριωδῶς, πλήρωσον ἀτιμίας, ὀδώ τῶν σῳζομένων, ἡ ὁδηγός μου ὀδηγοῦσά με.

Γενοῦ μοι προστασίᾳ ἐν πειρασμοῖς, ἐν ἡμέρα ὀργῆς ἀπροσμάχητος, πύργος Ἁγνῇ· ἐν ἐπιβουλῇ μόνη βοηθός, ἐν συμφοραῖς ἀντίληψις, ἔχουσα τό δύνασθαι ἀγαθή, ὡς Μήτηρ τοῦ Ὑψίστου, ἰσχύεις ἀκωλύτως, ὅσα γάρ θέλεις Θεονύμφευτε.

Ὑψώθη ἐδοξάσθη γένος βροτῶν, καί τιμῆς ἠξιώθη τῆς κρείττονος, διά τῆς σής, Κόρη συγγενείας καί θεϊκῆς, υἱοθεσίας ἔτυχε· τῇ σή μεσιτείᾳ καί γάρ Θεός, ὠράθη σαρκοφόρος, ἐκ σοῦ ἀῤῥήτω τρόπῳ, ἄτρεπτος μείνας τῇ Θεότητι.

Προσόμοια. 

Ὧ τοῦ παραδόξου θαύματος.
Χαῖρε πανάγιον τέμενος, τοῦ βασιλέως Χριστοῦ· Χαῖρε βάθος ἀμέτρητον• Χαῖρε ὕψος ἄρρητον, καί Ἀγγέλοις ἀγνώριστον· τῶν βασιλέων χαῖρε διάδημα· καί ἱερέων, καύχημα τίμιον· Χαῖρε ὁλόφωτε• Χαῖρε Πανακήρατε· Χαῖρε πιστῶν, ἀπόρθητον ἔρεισμα, καί πύργε ἄσειστε.

Χαῖρε πυλύευκτον ὄνομα• Χαῖρε χρυσή κιβωτέ• Χαῖρε πένθους ἀναίρεσις· καί χαράς ἀνέγερσις, Θεοτόκε Πανύμνητε• τό τῶν δακρύων χαῖρε λυτήριον τῆς εὐφροσύνης χαῖρε ἡ εἴσοδος· Χαῖρε ἀπείρανδρε• Χαῖρε Μήτηρ ἄνυρμφε καταφυγῇ, πάντων καί ἀντίληψις, τῶν προστρεχόντων σοι.

Χαῖρε παγκόσμιον καύχημα· Χαῖρε λυχνία χρυσῇ, φωταυγής καί Ὑπέρλαμπρε· Χαῖρε θεῖα γέφυρα, πρός ζωήν ἡ μετάγουσα, τούς νεκρωθέντας τοῖς παραπτώμασι, καί τά πάθη κατολισθήσαντας· Χαῖρε ἀμίαντε· Χαῖρε ἀκένωτον ῥεῖθρον ζωῆς, πηγή ἡ πηγάσασα· Χαῖρε πανθαύμαστε.

Σάρκα λαβών ἕξ αἱμάτων σου, ὁ πρό αἰώνων Θεός, σέ προστάτιν ἀνέδειξε, τῶν ἀνθρώπων Ἄχραντε διό ῥῦσαι τούς δούλους σου, πάσης ἀνάγκης καί περιστάσεως, καί τῶν παγίδων τοῦ πολεμήτορος· καί τῆς ἐλλάμψως, μετασχεῖν ἀξίωσον τῶν ἐκλεκτῶν, πάντας τούς δοξάζοντας καί προσκυνοῦντας σέ.

Ομιλία εις την Ε΄ Κυριακήν των νηστειών: «Κύριε, προτού χαθώ τελείως σώσε με»



Ομιλία εις την Ε΄ Κυριακήν των νηστειών: «Κύριε, προτού χαθώ τελείως σώσε με» 
Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς


Ομιλία εις την E΄ Κυριακήν των Νηστειών (1965)Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.

Μετάφραση αδελφών της Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγ. Όρους, από το βιβλίο: Πασχαλινές Ομιλίες (Pashalne Besede), Βελιγράδι 1998


Εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

Ιδού η πέμπτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Κυριακή [που σφραγίζει την εβδομάδα] των μεγάλων αγρυπνιών και των μεγάλων ασκήσεων, την εβδομάδα των μεγάλων θρήνων και αναστεναγμών, η Κυριακή της πιο μεγάλης μεταξύ των αγίων γυναικών Αγίας, της οσίας μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας. 
Σαράντα επτά χρόνια έκανε στην έρημο, και ο Κύριος της έδωσε εκείνο που σπάνια δίνει σε κάποιον από τους Αγίους. Χρόνια ολόκληρα δεν γεύθηκε ψωμί και νερό. Στην ερώτηση του αββά Ζωσιμά εκείνη απάντησε: «Ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος» (Ματθ. 4, 4). Ο Κύριος την έτρεφε με έναν ιδιαίτερο τρόπο και την οδηγούσε στην ερημητική ζωή, στους ερημητικούς της αγώνες. 
Και ποιό ήταν το αποτέλεσμα; Η Αγία μετέτρεψε την κόλασή της σε παράδεισο! Νίκησε το διάβολο και ανέβηκε ψηλά στον Θεό! Πώς, με τι; Με τη νηστεία και την προσευχή, με νηστεία και προσευχή! Διότι η νηστεία, η νηστεία μαζί με την προσευχή, είναι δύναμη που νικά τα πάντα. Ένας θαυμάσιος ύμνος της Μ. Τεσσαρακοστής λέει: «ακολουθήσωμεν τω διά νηστείας ημίν, την κατά του διαβόλου νίκην υποδείξαντι, Σωτήρι των ψυχών ημών». Με τη νηστεία μας έδειξε τη νίκη κατά του διαβόλου… Δεν υπάρχει άλλο όπλο, δεν υπάρχει άλλο μέσον. 
Νηστεία! Ιδού το μέσον για να νικήσεις το διάβολο, τον κάθε διάβολο. Παράδειγμα νίκης, η αγία Μαρία η Αιγυπτία. Τι θεία δύναμη η νηστεία! Νηστεία δεν είναι τίποτε άλλο παρά να σταυρώνεις το σώμα, να σταυρώνεις ο ίδιος τον εαυτό σου. 
Εφόσον υπάρχει σταυρός, η νίκη είναι σίγουρη. Το σώμα της πρώην πόρνης της Αλεξάνδρειας, της Μαρίας, με την αμαρτία παραδόθηκε στη δουλεία του διαβόλου. Αλλά όταν αγκάλιασε το Σταυρό του Χριστού, όταν πήρε αυτό το όπλο στα χέρια της, νίκησε το διάβολο. Νηστεία είναι η ανάσταση της ψυχής εκ νεκρών. Η νηστεία και η προσευχή ανοίγουν τα μάτια του ανθρώπου, ώστε να αντικρύσει και να καταλάβει πραγματικά τον εαυτό του, να δει τον εαυτό του. Βλέπει τότε ότι κάθε αμαρτία στη ψυχή του είναι ο τάφος του, ο θάνατός του. Καταλαβαίνει ότι η αμαρτία μέσα στη ψυχή του δεν κάνει τίποτε άλλο από το να μετατρέπει σε πτώματα όλα όσα ανήκουν στη ψυχή: τους λογισμούς της, τα συναισθήματά της και τις διαθέσεις της· σειρά από τάφους. Και τότε…, τότε ξεχύνεται θρηνητική κραυγή από τη ψυχή: «Πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με». Αυτή είναι η κραυγή μας κατά την αγία αυτή εβδομάδα: Κύριε, προτού χαθώ τελείως, σώσέ με. Έτσι προσευχηθήκαμε αυτή την εβδομάδα στον Κύριο, τέτοιες προσευχητικές αναβοήσεις μας παρέδωσε στο Μ. Κανόνα του ο μεγάλος άγιος πατήρ ημών Ανδρέας Κρήτης.

«Κύριε, πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με». Αυτή η κραυγή μας αφορά όλους, όλους όσοι έχουμε αμαρτίες. Ποιός δεν έχει αμαρτίες; Είναι αδύνατον αν κυττάξεις τον εαυτό σου να μή βρεις κάπου, σε κάποια γωνιά της ψυχης σου, να μη εντοπίσεις σε κάποια άκρη της μία ξεχασμένη ίσως αμαρτία. Και… κάθε αμαρτία, για την οποία δεν έχεις μετανοήσει, ειναι ο τάφος σου, είναι ο θάνατός σου. Και εσύ, για να μπορέσεις να σωθείς και να αναστήσεις τον εαυτό σου από τον τάφο σου, κράζε με τις προσευχητικές θρηνητικές κραυγές της Μ. Τεσσαρακοστής: «Κύριε, πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με». 
Ας μη ξεγελάμε τον εαυτό μας, αδελφοί, ας μη απατώμεθα. Και μία μόνο αμαρτία αν έμεινε στη ψυχή σου, και συ δεν μετανοείς και δεν την εξομολογείσαι αλλά την ανέχεσαι μέσα σου, αυτή η αμαρτία θα σε οδηγήσει στο βασίλειο της κολάσεως. Για την αμαρτία δεν υπάρχει τόπος στον παράδεισο του Θεού. Για την αμαρτία δεν υπάρχει τόπος στη Βασιλεία των Ουρανών. Για να αξιωθείς της Βασιλείας των Ουρανών, φρόντισε να διώξεις από μέσα σου κάθε αμαρτία, να ξεριζώσεις από μέσα σου με τη μετάνοια κάθε αμαρτία. Διότι, τίποτε δεν γλυτώνει από τη μετάνοια του ανθρώπου. Τέτοια δύναμη έδωσε ο Κύριος στην Αγία Μετάνοια. 
Κοίταξε! Αφού η μετάνοια μπόρεσε να σώσει μία τόσο μεγάλη άσωτη γυναίκα, όπως ήταν κάποτε η Μαρία η Αιγυπτία, πως να μη σώσει και άλλους αμαρτωλούς, τον κάθε αμαρτωλό, και τον πιο μεγάλο αμαρτωλό και εγκληματία; Ναι, η Αγία και Μ. Τεσσαρακοστή είναι το πεδίο της μάχης, επί του οποίου εμείς οι Χριστιανοί με τη νηστεία και την προσευχή νικάμε το διάβολο, νικάμε όλες τις αμαρτίες, νικάμε όλα τα πάθη και εξασφαλίζουμε στον εαυτό μας την αθανασία και την αιώνιο ζωή. Στη ζωή των αγίων και αληθινών Χριστιανών υπάρχουν αναρίθμητα παραδείγματα που δείχνουν ότι όντως μόνο με την προσευχή και τη νηστεία εμείς οι Χριστιανοί νικάμε τους δαίμονες, όλους εκείνους που μας βασανίζουν και θέλουν να μας παρασύρουν στο βασίλειο του κακού, στην κόλαση. Αυτή η Αγία Νηστεία…! είναι νηστεία των αγίων αρετών μας. Κάθε αγία αρετή ανασταίνει τη ψυχή μου και τη ψυχή σου εκ των νεκρών. 
Προσευχή! Τι είναι η προσευχή; Είναι η μεγάλη αρετή που σε ανασταίνει και με ανασταίνει. Σηκώθηκες μήπως για προσευχή, έκραξες προς τον Κύριο να καθαρίσει τη ψυχή σου από τις αμαρτίες, από το κάθε κακό, από κάθε πάθος; Τότε οι τάφοι σου και οι τάφοι μου ανοίγουν και οι νεκροί ανασταίνονται. Ό,τι είναι αμαρτωλό φεύγει, ό,τι σύρει προς το κακό εξαφανίζεται. Η αγία προσευχή ανασταίνει τον καθένα από μας, όταν είναι ειλικρινής, όταν φέρνει όλη τη ψυχή στον ουρανό, όταν εσύ με φόβο και τρόμο λες στον Κύριο: « Δες, δες τους τάφους μου, αναρίθμητοι είναι οι τάφοι μου, Κύριε! Μέσα σε κάθε ένα από αυτούς τους τάφους, νάτην η ψυχή μου, νάτην νεκρή, μακρυά από Σένα, Κύριε! Ειπέ λόγον και ανάστησον πάντας τους νεκρούς μου! Διότι, Συ, Συ, Κύριε, μας έδωσες πολλές θείες δυνάμεις να μας ανασταίνουν διά της αγίας Αναστάσεως, να μας ανασταίνουν από τον τάφο της ραθυμίας». 
Ναι, με την αμαρτία, με τα πάθη μας, πεθαίνουμε ψυχικά. Η ψυχή πεθαίνει, όταν χωρίζεται από τον Θεό. Η αμαρτία είναι δύναμη που χωρίζει τη ψυχή από τον Θεό. Και εμείς, όταν αγαπάμε την αμαρτία, όταν αγαπάμε τις αμαρτωλές ηδονές, στην πραγματικότητα αγαπάμε τον θάνατό μας, αγαπάμε τους τάφους, τους βρωμερούς τάφους, μέσα στους οποίους η ψυχή μας αποσυντίθεται. 
Αντίθετα, όταν ανανήψουμε, όταν με τον κεραυνό της μετανοίας χτυπήσουμε την καρδιά μας, τότε…, τότε οι νεκροί μας ανασταίνονται. Τότε η ψυχή μας νικά όλους τους φονείς της, νικά τον κατεξοχή δημιουργό όλων των αμαρτιών, το διάβολο, νικά με τη δύναμη του Αναστάντος Κυρίου Ιησού Χριστού. 
Γι’ αυτό, για μας τους Χριστιανούς δεν υπάρχει αμαρτία πιο ισχυρή από μας. Να είσαι βέβαιος ότι πάντοτε είσαι δυνατότερος από κάθε αμαρτία που σε βασανίζει, πάντοτε είσαι δυνατότερος από κάθε πάθος που σε βασανίζει. Πώς; -ρωτάς. Με τη μετάνοια! Και τι είναι ευκολότερο απ’ αυτήν; Πάντοτε μπορείς μέσα σου, μέσα στη ψυχή σου, να κραυγάζεις: «Κύριε, πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με». Η βοήθεια του Θεού δεν θα σε παραβλέψει. Θα αναστήσεις τον εαυτό σου από τους νεκρούς και θα ζεις σ’ αυτόν τον κόσμο σαν κάποιος που ήρθε από εκείνον τον κόσμο, που αναστήθηκε και ζει μία νέα ζωή, τη ζωή του Αναστάντος Κυρίου, που υπάρχουν μέσα του όλες οι θείες δυνάμεις, έτσι ώστε καμμία αμαρτία πλέον δεν μπορεί να σε φονεύσει. Ίσως να ξαναπέφτεις, αλλά πλέον γνωρίζεις, γνωρίζεις το όπλο, γνωρίζεις τη δύναμη με την οποία ανασταίνεσαι εκ των νεκρών. Αν πενήντα φορές την ημέρα αμαρτήσεις, αν πενήντα φορές ντροπιασθείς, αν πενήντα τάφους σκάψεις σήμερα, μόνο φώναξε: «Κύριε, δος μου μετάνοια. Πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με».

Ο Αγαθός Κύριος, ο οποίος γνωρίζει την ασθένεια και αδυναμία της ανθρώπινης ψυχής και της ανθρώπινης θελήσεως, είπε: Έλα, αδελφέ. Ακόμη κι αν εβδομηκοντάκις την ημέρα αμαρτήσεις, πάλι έλα και πες: ήμαρτον (Ματθ. 18,21-22). Αυτή την εντολή δίνει ο Κύριος σε εμάς τους ανθρώπους, τους ασθενείς και αδυνάτους. Συγχωρεί τους αμαρτωλούς. Γι’ αυτό και δήλωσε ότι χαρά μεγάλη γίνεται στον ουρανό για κάθε αμαρτωλό που μετανοεί στη γη (πρβλ. Λουκ. ιε΄ 7). Όλος ο ουράνιος κόσμος κοιτάζει εσένα, αδελφέ και αδελφή, πως ζεις στη γη. Πέφτεις στην αμαρτία και δεν μετανοείς; Να, οι Άγγελοι κλαίνε και θλίβονται στον Ουρανό εξαιτίας σου. Μόλις αρχίσεις να μετανοείς, να, οι Άγγελοι στον Ουρανό χαίρονται, και σαν ουράνιοι αδελφοί σου χορεύουν…

Να η σημερινή μεγάλη αγία, η Μαρία η Αιγυπτία. Πόσο αμαρτωλή! Απ’ αυτήν ο Κύριος έκανε μία αγία ύπαρξη σαν τα Χερουβίμ. Με τη μετάνοια έγινε ισάγγελη· με τη μετάνοια κατέστρεψε την κόλαση, στην οποία βρισκόταν, και ανέβηκε ολόκληρη στον παράδεισο του Χριστού. Δεν υπάρχει Χριστιανός αδύνατος σ’ αυτόν τον κόσμο, έστω κι αν του επιτίθενται οι φρικωδέστερες αμαρτίες και πειρασμοί αυτού του κόσμου. Αρκεί μόνο ο Χριστιανός να μη ξεχάσει τα μεγάλα του όπλα: τη μετάνοια, την προσευχή, τη νηστεία· να επιδοθεί σε κάποια ευαγγελική άσκηση, σε κάποια αρετή: είτε στην προσευχή, είτε στη νηστεία, είτε στην ευαγγελική αγάπη, είτε στην ευσπλαχνία. Ας θυμηθούμε τους μεγάλους Αγίους του Θεού, ας θυμηθούμε την εορταζομένη σήμερα μεγάλη Αγία, την Οσία Μητέρα μας Μαρία την Αιγυπτία, και ας είμαστε βέβαιοι ότι ο Κύριος θα είναι άμεσος βοηθός μας. Η αγία Μαρία βίωσε τόσο θαυμαστή βοήθεια από την Υπεραγία Θεοτόκο και σώθηκε από τη φοβερή της κόλαση, από τους φοβερούς της δαίμονες. Η Υπεραγία Θεοτόκος και σήμερα και πάντοτε μας βοηθεί σε όλες τις ευαγγελικές μας αρετές: στην προσευχή, και στη νηστεία, και στην αγρυπνία, και στην αγάπη, και στους οικτιρμούς, και στην υπομονή, και σε κάθε άλλη αρετή. Εύχομαι να μας βοηθεί πάντα και να μας καθοδηγεί…

Γι’ αυτό, ποτέ να μην αποκάμεις στον αγώνα και στον πόλεμο με τις αμαρτίες σου… Σε όλες τις δυσκολίες σου και στις πιο μεγάλες πτώσεις σου να θυμάσαι την κραυγή αυτής της αγίας εβδομάδας, που έχει τη δύναμη να σε αναστήσει: «Κύριε, πριν εις τέλος απόλωμαι, σώσόν με».  

Πηγή: "ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ, ΒΥΡΩΝΑ ΚΑΙ ΥΜΗΤΤΟΥ
"

«Εἰς τὸ : Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται»


Θεοφάνους Κεραμέως 
Ὁμιλία κδ΄ 
«Εἰς τὸ : Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται» 
J.P. Migne, Patrologia Graeca, t. 132, 481Α-512Α 
μὲν τῆς ἐγκρατείας καιρὸς ἤδη προέκοψε, καὶ πρὸς αὐτὸ πέφθακε τὸ ἀκροτελεύτιον περιηχεῖ δὲ ἡμᾶς ὁ εὐαγγελικὸς λόγος τὰ τοῦ σωτηρίου πάθους προοίμια, καὶ τοῖς μαθηταῖς ὁ Δεσπότης προαγορεύει τὰ μέλλοντα. Ὅσοι γοῦν μετὰ χρηστῶν ἔργων τὰς τῶν νηστειῶν ἡμέρας διήλθετε, ἐν ἐξομολογήσει, καὶ εὐχῇ, καὶ ἀγάπη, καὶ οἰκτιρμοῖς πενήτων, πάντα ῥύπον ψυχικὸν ἀποπλύναντες, καὶ τὸ βλέμμα τοῦ νοὸς ἐκκαθάραντες, ἀγαλλιᾶσθε, καὶ χαίρετε ἐγγὺς γὰρ τῶν πόνων τὰ ἔπαθλα ὅσοι οἱ ῥαθύμως διετέθητε τῆς ἑαυτῶν σωτηρίας ὀλιγωρήσαντες, κἂν τὸν βραχὺν τοῦτον καιρὸν διανάστητε, ἀποσείσασθε τὴν ῥᾳθυμίαν, παραγκωνίσασθε τὴν ἀμέλειαν. Φιλότιμος γὰρ ὢν ὁ Δεσπότης ἡμῶν, δαψιλεῖς παρέχει τὰς δωρεὰς, καὶ τὸν ἀπὸ πρώτης, καὶ τρίτης, καὶ ἕκτης ὥρας ἐργασάμενον δώροις ἀμείβεται, καὶ τὸν ἐννάτην ἐλθόντα οὐκ ἀποστρέφεται κἂν περὶ τὴν ἑνδεκάτην ἔλθῃς, αὐτὴν φημὶ τὴν ἐσχάτην τῆς

Τεσσαρακοστῆς ἡμέραν, οὐκ ἀποστερεῖται τοῦ μισθοῦ τὸ δηνάριον, μόνον εἰ προθυμίαν ἐπιδείξεται, καὶ σπουδὴν ἀξιόχρεων. ᾽Αληθὲς γὰρ ὡς μόχθοισι πόθον Θεὸς ἀντιφερίζει. ᾿Αλλὰ φέρε πάλιν τῆς εὐαγγελικῆς ἀκούσωμεν σάλπιγγος, τὸ Πάθους τῷ καιρῷ ἐκείνῳ «Παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ, καὶ ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβήσεσθαι. » Τίνος ἕνεκεν ἰδίᾳ παραλαμβάνει τοὺς μαθητάς; Διὰ τί δὲ καὶ τὰ τοῦ Πάθους προφθέγγεται; Εἰώθει ὁ Σωτὴρ τὰ μυστικώτερα κατ’ ἰδίαν λαλεῖν καί ποιεῖν, προλέγει δὲ τὰ τοῦ πάθους προομαλίζων αὐτῶν τὰς ψυχὰς, ἵνα, ὅταν ἐπιστῇ, κουφότερον φέρωσι. Τῶν γὰρ λυπηρῶν τὰ μὲν προεγνωσμένα φορητότερα γίνεται τῇ τοῦ παθεῖν προσδοκίᾳ τὴν ψυχὴν προμαλάξαντα τὰ δ᾽ ἐξαίφνης καὶ ἀνελπίστως προσπεσόντα, τῇ ἀθυμία τὴν διάνοιαν ἔπλησε, καὶ κατεβάπτισε. Δείκνυσι δὲ καὶ διὰ τὸ προλέγειν τὰ ἐσόμενα, ὅτι ἑκὼν ἐπὶ τὸν σταυρὸν παραγίνεται ὁ γὰρ προειδὼς καὶ δυνάμενος ἐκφυγεῖν. ἐπιῤῥίπτων δὲ αὐτὸν προθυμότατα, πῶς τε οὐχ ἑκοντὶ τὸ πάθος ὑφίσταται; Ἠρέμα δέ πως ἐλέγχει, καὶ τὴν ᾽Ιουδαίων φαυλότητα διὰ τῶν προῤῥήσεων μαλάσσων αὐτῶν τὴν λιθώδη ψυχὴν, καὶ μετάγων αὐτὴν εἰς συναίσθησιν. Ὁ γὰρ προειδὼς ὅτι πείσεται, πάντως δήπου οἶδε καὶ τὸν ἐπίβουλον. Ἦν δὲ, φησὶ, προπορευόμενος ὁ Σωτὴρ, ὅτε τοῖς μαθηταῖς ταῦτα ἔλεγε. Προπορεύεται μὲν πάντων ἐπιταχύνων τὴν εἰς τὸν σταυρὸν πορείαν, ζητῶν πιεῖν καὶ εἰ τὸ ὑπὲρ ἡμῶν θανάτου ποτήριον τὸ διαφερόντως ἐκείνῳ διψώμενον. Τάχα δὲ καὶ προβαδίζει τὴν τοῦ μαρτυρίου αὐτοῖς ὑποδεικνύων ὁδὸν, λέγων, ἀκολουθεῖτέ μοι. Καὶ τάχα ταύτης τῆς ὁδοῦ τὸν δρόμον προβλέπων ἔψαλλεν ὁ Δαβίδ Ἀγαλιάσεται ὡς γίγας δραμεῖν ὀδόν, ἧς ἡ ἔξοδος ἀπ᾿ ἄκρου τοῦ οὐρανοῦ ἕως τῆς γῆς.» Πρὸς μὲν γὰρ τὸ θαυματουργεῖν σχολαιότερον ἴετο δόξαν ἐκκλίνων οἰήσεως πρὸς δὲ τὸν Θάνατον βαδίζει γοργῶς, πληρῶσαι τὴν πατρικὴν βουλὴν ἐπειγόμενος. Καταλέξας δὲ πάντα τὰ σκυθρωπὰ ὡς παραδοθήσεται, καὶ ἐμπαιχθήσεται, καὶ μαστιγωθήσεται, καὶ ἀποκαυθήσεται, ἐπάγει τούτων πάντων τὴν παραμυθίαν, ὅτι τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ Ἰάκωβος, καὶ Ἰωάννης υἱὸς Ζεβεδαίου λέγοντες, Ὁ δὲ εἶπε Τί θέλετε ποιήσω ὑμῖν; Οἱ δὲ εἶπον Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν σου, καὶ εἰς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. Ἄλλος εὐαγγελιστὴς τὴν μητέρα τούτων προσελθεῖν εἶπε, καὶ περὶ τῶν υἱῶν ἀντιβολῆσαι τὸν Κύριον τὴν τιμὴν τῆς ἐκ δεξιῶν καὶ ἐξ εὐωνύμων καθέδρας λαβεῖν ἀμφότερα οὖν ἐγεγόνεισαν. Οἱ γὰρ μαθηταὶ εὐλαβούμενοι πρότερον μὲν τὴν μητέρα ἑαυτῶν Σαλώμην προβάλλονται ἐκ τῆς δῆθεν κατὰ σάρκα συγγενείας ἔχουσαν τὸ θαῤῥεῖν καὶ αὐτὴν οὖσαν μαθήτριαν, καὶ συνεπομένην αὐτῷ μετὰ τῶν γυναικῶν, αἵτινες ἠκολούθησαν αὐτῷ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας, ὡς ὁ Ματθαῖος ἐκδηλότερον ἱστορεῖ. Εἶτα καὶ αὐτοὶ παῤῥησιασθέντες, καὶ προσελθόντες ἰδίᾳ ποιοῦνται τὴν αἴτησιν. Τί δὲ ἦν τὸ πεῖσαν αὐτοὺς τοιαύτην πρωτοκαθεδρίαν ζητεῖν; Τοῦ Σωτῆρος πολλάκις περὶ τῆς μελλούσης δόξης διεξελθόντος μαθηταῖς, προσθέντος δὲ, ὅτι καὶ εἰσὶ τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵ οὐ γεύσονται θανάτου, ἕως ἂν ἴδωσι τῆν βασιλείαν αὐτοῦ ὑποδείξαντος δὲ αὐτοῖς ἐν Θαβὼρ καὶ τὰ τῆς θεότητος σύμβολα, ὤοντο οἱ ἀπόστολοι ἐπίγειον αὐτοῖς δόξαν εὐαγγελίσασθαι, καὶ ὅτι βασιλεύσει μὲν ἐπὶ γῆς, ἐπιβουλευθείς γε μὲν ὕστερον παραδοθήσεται καὶ πείσεται ὅσα παρήγγειλεν. Οὐ γὰρ δὴ περὶ τῆς μελλούσης αὐτῷ δόξης προσῆγον τὴν αἴτησιν, ὥς τινες ὑπετόπασαν. Τί οὖν ὁ Σωτὴρ; Οὔτ᾽ ἐπαγγέλλεται τὴν δόσιν, οὔτε μὴν ἀπαναίνεται, ἀλλ' ὡς ἀγνώτας ἐπιπλήξας ἐν τῷ εἰπεῖν «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε,» περὶ τού θανάτου αὐτοῖς πάλιν διαλέγεται.

Δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον, ὅ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα, ὅ ἐγὼ βαπτίζομαι, βαπτισθῆναι; Νομίζετε, φησὶ, τὴν ἐμὴν βασιλείαν αἰσθητὴν εἶναι, καὶ ἐπὶ δόξαν κεχήνατε πρόσκαιρον, κενὴν φαντασίαν, καὶ καθέδραν αἰτούμενοι, ὥσπερ ἐπιλαθόμενοι τῆς προτέρας φωνῆς, ἧς ἀρχῆθεν ἠκούσατε «Δεῦτε ὀπίσω μου ὁ δὲ ὀπίσω μου ἀκολουθῶν ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ οὐ καθέδραν ζητείτω κενὴν. Ὑμεῖς δὲ ἀφέντες τὸ μετὰ τῶν ἄλλων ἀκολουθεῖν, προπορεύεσθε διὰ τοῦτο οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. Οὕτω καὶ Πέτρος, ἕως μὲν ἠκολούθει τῷ τοῦ διδασκάλου θελήματι, μαθητὴς ἦ ἡνίκα δὲ τὸ παθεῖν τὸν Σωτῆρα, τό γε εἰς αὐτὸν ἦκον ἐκώλυσεν. «Ἴλεὠς σοι, φάμενος, οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο» τότε οὐ μὴ ἀκολουθῶν, ἀλλ᾽ ἐστώς ἀντιπρόσωπον, ἤκουσεν «Ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ». ᾽Αλλ' οἱ μὲν οὖν ὠνειροπόλουν τιμὴν κοσμικὴν, ὁ δὲ πρὸς τὸν τοῦ μαρτυρίου θάνατον τούτους καλεῖ. Ποτήριον γὰρ καὶ βάπτισμα τοῦτο ὠνόμασεν ἐπειδὴ ὡς μὲν ποτήριον ἡδέως πέπωται παρ᾿ αὐτοῦ, καὶ τὸν φυσίζωον ὕπνον ἐπήγαγε. Διὸ κἄν τῷ τοῦ πάθους καιρῷ, οὕτω πρὸς τὸν Πέτρον φησί «Τὸ ποτήριον, ὅ δέδωκέ μοι ὁ Πατὴρ, οὐ μὴ πιῶ αὐτό;» Βάπτισμα δὲ ὁ αὐτὸς θάνατος ὡς καθαρισμὸν τῶν ἁμαρτιῶν ποιησάμενος. Κατὰ δὲ τὸν τῆς ἀναγωγῆς λόγον, νοοῖτο ἂν ποτήριον, ὅπερ πιεῖν κελευόμεθα, οἱ ἐπισυμβαίνοντες ἡμῖν ὑπὲρ τῆς ἀληθείας ἀκούσιοι πειρασμοῖ, δι᾿ ὧν καὶ αὐτῆς καταφρονοῦντες τῆς φύσεως, καὶ τὸν θεῖον πόθον προκρίναντες, τὸν περιστατικὸν ὑπερχόμεθα τῆς φύσεως θάνατον, βάπτισμα δέ εἰσιν οἱ ὑπὲρ ἀρετῆς ἑκούσιοι πόνοι, δι᾿ ὧν τὸν τῆς ψυχῆς ἀποπλύνοντες ῥύπον, τὸν ἑκούσιον καταδεχόεθα θάνατον. Οἱ μὲν οὖν μαθηταὶ παχύτητι διανοίας αἰσθητὸν αὐτὸν οἰηθέντες λέγειν ποτήριον, βάπτισμα δὲ εἰκάσαντες τὸ τῶν Ἰουδαίων περιρραντήριον, εἶπον ὅτι Δυνάμεθα ἀλλ' ὁ μὲν τῆς ἱστορίας λόγος τέως ἀναμεινάτω τὰ δὲ διὰ τούτων δηλούμενα ἐν ὀλίγῳ σεσαφηνίσθω, καὶ πῶς ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεδεδαίου, οὐ Σαλώμη, τὴν αἴτησιν πρὸς Κύριον ἐποιήσατο, ἀναγωγικῶς θεωρείσθω.

Σαλώμη τοίνυν εἰρηνικὴ ἑρμηνεύεται, Ἰάκωβος δὲ πτερνιστὴς, καὶ Ἰωάννης χάρις Θεοῦ. ᾿Εκ τῆς εἰρηνικῆς οὖν ψυχῆς θεωρία καὶ πρᾶξις τίκτονται, ἡ μὲν πτερνίζουσα τὸν τὴν πτέρναν ἡμῶν ἐπιτηροῦντα διάβολον, ἡ δὲ ὡς χάρις ἐπαίρουσα πρὸς τὴν τῶν νοητῶν κατανόησιν. Τὸ δὲ τὴν Σαλώμην ἀδελφὴν τοῦ Κυρίου γενέσθαι, κατ’ οὐδὲν τῇ θεωρίᾳ λυμαίνεται. Αὐτὸς γὰρ ὁ Σωτὴρ μακαρίζων τοὺς εἰρηνοποιοῦντας υἱοὺς αὐτοὺς ὀνομάζει Θεοῦ. Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοὶ, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται. Εἰ οὖν ὁ Χριστὸς υἱός ἐστι τοῦ Θεοῦ, υἱοὶ δὲ Θεοῦ καὶ οἱ εἰρηνοποιοὶ, οὐκ ἔξω τῆς ἀκολουθίας τὸ νόημα. ᾿Αλλ᾽ οὔτε ἡ Σαλώμη κατὰ φύσιν ἀδελφὴ νόημα. ᾿Αλλ᾿ οὔτε ἡ Σαλώμη κατὰ φύσιν ἀδελφὴ τοῦ Χριστοῦ, οὔτε ἡ εἰρηνικὴ ψυχὴ φύσει ἀδελφὴ αὐτοῦ, ἀλλὰ χάριτι. Ἡ γοῦν τοιαύτη ψυχῆ ποτνιᾶται πρὸς Κύριον ἄξια τῆς μετ’ αὐτοῦ καθέδρας ἀπονητὶ γενέσθαι τὰ ταύτης γεννήματα, ἀλλ᾽ αὐτὸς τὴν νέκρωσιν αὐτοῖς ὑποτίθεται τοῦ γητνου φρονήματος καὶ τὴν κάθαρσιν δηλοῦται διὰ τοῦ βαπτίσματος. Τὶ γάρ φησιν ὁ Σωτὴρ;

«Τὸ μὲν γὰρ ποτήριον, ὅ ἐγὼ πίνω, πίεσθε. καὶ τὸ βάπτισμα, ᾧ ἐγὼ βαπτίζομαι, βαπτισθήσεσθε τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου, καὶ ἐξ εὐωνύμων μου, οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ’ οἷς ἡτοίμασται.» Διπλὴν ἀπορίαν ὠδίνει τὰ παρόντα ῥητά μίαν μὲν, εἰ ἡ μετὰ τοῦ θεοῦ καθέδρα ἡτοίμασταί τινι, καὶ προώρισται, καὶ εἰ ὁ πάντων Δεσπότης ἀδυνατεῖ παρασχεῖν ταύτην, ᾧ βούλεται. Φαμὲν οὖν, ὅτι οὐχ ὥσπερ ἐπὶ τῆς ἐνταῦθα σωματικῆς καθέδρας ἡ ἔμφασις δείκνυται, οὕτω καὶ ἐν τῇ μελλούσῃ καταστάσει εὐαγὲς ἄν εἴη νοεῖν ἡ μὲν γὰρ ἐνταῦθα καθέδρα τὴν ἐπὶ ἰσχίων τοῦ σώματος ὑπογράφει θέσιν, ὡς ἂν μη διαπαντὸς κάμνῃ τῆς ἀγκύλης ὁ τόνος, ἐφ᾽ ἐαυτοῦ τὸ βάρος ἀνέχων τοῦ σώματος ἐπὶ δὲ τῆς μελλούσης δόξης τιμῆς ὑπεροχὴν ἡ καθέδρα σημαίνει. Τὸ δὲ. Οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, οὐκ ἀδυναμίαν ἐνδείκνυται πῶς γὰρ ἄν ἡ τοῦ Θεοῦ δύναμις ἀνίσχυρος γένοιτο; ἀλλὰ τὸν ἀῤῥεπῆ ζυγὸν τῆς δικαιοσύνης μαρτύρεται.

Κριτοῦ γὰρ ἀδεκάστου τὸ τοῖς ἀθληταῖς ἀναλόγως βραδεύειν τά ἔπαθλα, οὐ μὴν τὸ διὰ χάριν προτιμᾷν τῶν μειζόνων τοὺς ἥττονας, καὶ τῶν ἀγωνισαμένων τοὺς μὴ ἀθλήσαντας διὰ τοῦτό φησιν. Οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλὰ τοῖς τὸν ἀγῶνα νικήσασι τὰ τῆς τιμῆς ἀπόκειται. Τοῦτο δέ φησιν, οὐχ ὅτι καθιεῖταί τις ἐν τῇ μελλούσῃ δόξῃ μετὰ τοῦ Θεοῦ ἐκφαντικῶς γὰρ ἔδειξεν ἡ εὐαγγελικὴ φωνὴ ἐν τῷ περὶ τῆς μελλούσης κρίσεως διηγήματι, ὅτι στήσει τὰ μὲν πρόδατα ἐκ δεξιῶν, καὶ τὰ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. Δῆλον δὲ ὡς ἡ στάσις τῆς καθέδρας παρήλλακται, ἀλλ᾽, ὡς ἔφην, τιμῆς ὑπεροχὴν διὰ τῆς καθέδρας ἠνίξατο.

Καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ Ἰακώβου καὶ Ἰωάννου. Ἀτελεῖς ὄντας τοὺς μαθητὰς οὐδὲν ἀπεικὸς καὶ ταῖς ἀκίσι τοῦ φθόνου τιτρώσκεσθαι διὸ καὶ ἀγανακτοῦσι κατὰ τῶν συμφοιτητῶν τὴν ὑπὲρ τοὺς ἄλλους προεδρίαν ζητούντων λαβεῖν. ᾽Αλλ' οὕτω μὲν τινες τῶν πρὸ ἡμῶν ἐξηγήσαντο. Ἐμοὶ δὲ οὐ βασκανίας δοκεῖ ἔνδειξις ἡ τῶν μαθητῶν ἀγανάκτησις. Οὐδὲ γὰρ ἐν τοῖς ἀλλοις προτιμωμένονς ὁρῶντες ἐζηλοτύπησαν. Ὅτε γὰρ τὸ τοῦ 'Ιαείρου θυγάτριον ἔμελλεν ἀνιστᾷν, τοὺς ἀλλους πάντας ἔξω καταλιπὼν, τούτους τοὺς δύο μαθητὰς καὶ τὸν Πέτρον εἰς τὴν οἰκίαν καὶ τὸν Πέτρον εἰς τὴν οἰκίαν εἰσήγαγε, καὶ ἐν τῷ ὄρει μεταμορφούμενος, τοὺς αὐτοὺς μόνους παρέλαβεν, ἀλλὰ πρὸς ταῦτα τῶν ἄλλων ὁ χορὸς οὐκ ἐβάσκηνε καὶ νῦν δὲ οὐ πρότερον ἠγανάκτησαν, ἕως ἂν εἶδον τὸν Κύριον ἀπανῃνάμενον τούτων τὴν αἴτησιν. Ὥστε δοκοῦσι μᾶλλον συνασχάλλειν τῷ διδασκάλῳ, ἀλλ᾽ οὐ φθονοῦντες ἀγανακτεῖν πλὴν παραμυθεῖται τούτους διὰ τῆς διδασκαλίας ὁ Κύριος προσκαλεσάμενος γὰρ αὐτοὺς, εἶπεν αὐτοῖς.

«Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν, κατακυριεύουσιν αὐτῶν, καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν.» Τὸ τιμὰς, φησὶ, προσκαίρους ζητεῖν, καὶ δόξης ἐπικήρου ἐρᾷν, ἀλαζονείας ἐστὶν ἐθνικῆς-οἳ βούλονται τυραννικῶς ἄρχειν, καὶ τῶν ἡσσόνων ἐπαίρεσθαι. Οἱ δὲ ἐμοὶ μαθηταὶ τὴν ἐναντίαν αὐτῶν βαδιζέτωσαν ἀτραπὸν, καὶ ὁ τῶν πρωτείων ἐφιέμενος κτήσασθω τὸ μεγαλοψύχως πᾶσι διακονεῖν, τὸ ὑπόδειγμα ἔχων ἐγγύς. Καὶ γὰρ Ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐχ ἦλθε διαπονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν. Εἰ κἂν ἀλλήλοις διακονεῖτε, φησὶ, οὕπω πρὸς τὶ πρωτότυπον ἡμιλλήθητε. ᾿Εγὼ γὰρ οὐ διακονήσων ἦλθον μόνον, ἀλλὰ καὶ τὴν ψυχὴν δίδωμι λύτρον ὑπὲρ παντὸς τοῦ κόσμου. Πῶς δὲ, καὶ τίνι, καὶ παρὰ τίνος, καὶ ὑπὲρ τίνων δίδοται ὁ Μονογενής, πατρικοῖς ἐπόμενοι διδάγμασι, βραχυλογοῦντες ἐροῦμεν. Ἐπειδὴ διὰ τῆς παρακοῆς ὁ ἄνθρωπος τῷ ἐχθρῷ ἑαυτὸν ἀπημπόλησε, καὶ ἦν ἐν ἐξουσίᾳ τῆς ἀντικειμένης δυνάμεως, τῆς ἰδίας εἰκόνος οἶκτον λαβὼν ὁ Θεὸς, βίᾳ μὲν ἀφελεῖν τοῦ τυράννου οὐκ ἔκρινε δεῖν, ὡς ἂν μὴ δόξῃ αὐθεντικῇ δυνάμει, καὶ οὐ δικαίως τοῦτο ποιῶν δίκαιον δὲ ἦν ἀνταλλάγμασι λῦσαι τὸν κατεχόμενον διὰ τοῦτο οὗτος, ὦ θαῦμα, ὁ Θεοῦ Υἱὸς λύτρον δίδωσιν ἑαυτόν καὶ ἐπειδὴ ἀδύνατον ἦν γυμνῇ τῇ θεότητι προσβαλεῖν τῷ ἐχθρῷ, περικαλύπτεται τῇ σαρκὶ, οἷόν τι δέλεαρ γενόμενος τῇ λιχνείᾳ τοῦ δαίμονος, ὡς ἂν ὁ τὸν ἄνθρωπον ἀπατήσας ἐλπίδι θεώσεως, ἀνταπατηθῇ τῇ ἐλπίδι τῆς ἀνθρωπότητος. Ἰδὼν γὰρ τὸν Σωτῆρα τὸν ὑπὲρ φύσιν ἐνεργοῦντα τεράστια, ἐπειδὴ προσβαλών οὐκ ἴσχυσεν αὐτὸν δι᾽ ἁμαρτίας χειρώσασθαι, τοῦτον ἐπεθύμησε λύτρον ἀντὶ τοῦ κατεχομένου λαβεῖν. Δίδωσιν οὖν αὐτὸς ἑαυτὸν τοῦ δουλαγωγηθέντος ἀντίλυτρον, διὰ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἐγέρσεως ἐλευθερῶσαι τοὺς καθειργμένους ἐν τῇ τοῦ ἅδου φθορᾷ. Παντὸς δὲ λύτρον διδομένου μὲν τῷ κατέχοντι, καὶ λυτρουμένου τὸν κατεχόμενον τὸ τοῦ Χριστοῦ θειότατον αἷμα ἐξείλετο μὲν τοὺς κατεχομένους, οὐ μὴν εἰλήφει τοῦτο ὁ τύραννος, ἀλλ᾽ ὁ τοῦ τυθέντος Πατήρ καὶ τοῦτο σαφῶς θεολογικὴ γλῶσσα διατρανοῖ, Λαμβάνει, λέγουσα, τὸ μέγα καὶ περιβόητον αἷμα ὁ Πατὴρ, οὐκ αἰτήσας, οὐδὲ δεηθεὶς, ἀλλὰ διὰ τὴν οἰκονομίαν, καὶ τὸ χρῆναι ἁγιασθῆναι τῷ ἀνθρωπίνῳ τοῦ Θεοῦ τὸν ἄνθρωπον, ἵνα αὐτὸς ἡμᾶς ἐξέληται τοῦ τυράννου βία κρατήσαντος. Οὕτω τὸν ἐχθρὸν εὐμηχάνως τε ἅμα καὶ δικαίως καταβαλών, τῆς κατ᾿ αὐτοῦ νίκης ὑπέδειξεν ἡμῖν τὴν ὁδὸν ᾧ δὴ κατ᾿ ἴχνος ἀκολουθοῦντες διὰ προσευχῆς καὶ νηστείας, ἐπειχθῶμεν καταπαλαίσαι τὸν ἀντικείμενον. Καὶ ὥσπερ ἐκεῖνος διὰ λιχνείας ἡμᾶς ἐδούλωσεν, λάτρας ἑαυτοῦ ποιησάμενος, οὕτως ἡμεῖς διὰ τῶν ἐναντίων αὐτὸν κατατροποσώμεθα. Ὁρᾶτε τὸ σῶμα τοῦτο τὸ πήλινον, ὅπερ περίκειται τῇ ψυχῇ καθάπερ ἀχλὺς, ἐκ τῆς ἀπηγορευμένης βρώσεως τὸ βαρὺ τοῦτο πάχος ἐδέξατο. Πρὸ γὰρ τῆς παρακοῆς, λεπτὸν ἦν καὶ καθαρὸν, καὶ ἀέριον, καὶ οἷον ἐχρῆν συνυφανθῆναι τῇ τοῦ Θεοῦ εἰκόνι προσφυὲς καὶ κατάλληλον. Ὅπερ οὖν ἡ λαιμαργία ἐπάχυνε, διὰ νηστείας λεπτύνωμεν. Νῦν γὰρ ὡς ἐν δεσμωτηρίῳ καθ’ εἴρκται ἡ ψυχὴ ἐν τῷ σώματι, ὡς καὶ τινες τῶν ἔξωθεν πεφιλοσοφήκασιν, ἄντρον, καὶ σπήλαιον, καὶ σῆμα τὸ σῶμα καλέσαντες. Ὅσον οὖν παχύνεις τὸ σῶμα διὰ βρωμάτων, ἰσχυρότερον ἐργάζῃ τὸ δεσμωτήριον καὶ τὰς πέδας συνέσφιγξας καὶ τὴν δεσμώτην ψυχὴν ἐταπείνωσας. Ἄν δὲ λεπτύνῃς αὐτὸ τῇ νηστείᾳ, ἠλευθέρωσας αὐτῆς τὸ πτερὸν, καὶ κουφισθεῖσα αἴρεται πρὸς Θεόν. Πότε γοῦν ἡμῖν τοῦτο κατορθωθῇ, εἰ μὴ ἐν τῷ παρόντι καιρῷ; ᾿Αλλ’ ἐπειδὴ πρὸς τοῦτο φέρων ἡμᾶς ὁ λόγος κατὴντησεν, ἐξετάσωμεν. διατί τεσσαράκοντα ἡμέρας νηστεύειν ἡμᾶς οἱ Πατέρες ἐνομοθέτησαν, καὶ τί τὸ διὰ τούτων δηλούμενον; Διατί δὲ οὐκ ἐν ἄλλῳ καιρῷ τοῦ ἐνιαυτοῦ ἀλλὰ κατὰ τὰς ἑαρινὰς τροπὰς τοῦτο ποιεῖν κελευόμεθα; σοφῶν, μικρὸς κόσμος ὁ ἄνθρωπος , διὰ τὸ περιέχειν ἐν ἑαυτῷ τὰ στοιχεῖα, ἐξ ὧν συνέστη πᾶν τὸ φαινόμενον, καὶ διὰ τὸ τῆς ψυχῆς νοερὸν, ὃ κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ γενέσθαι πιστεύομεν. ᾿Επεὶ οὖν καὶ ὁ κόσμος κατὰ τόνδε παρέλθῃ τὸν καιρὸν παρά τοῦ Κτίσαντος (κατὰ γὰρ τὸν πρῶτον παρ᾿ Ἑβραίοις μῆνα Νισὰν ὁ κόσμος δεδημιούργηται τεκμήριον τὸ μέχρι παντὸς ἐν τούτῳ τῷ καιρῷ τὴν γῆν βλαστάνειν ἀπάρχεσθαι) ὡμολόγηται δὲ μικρὸς κόσμος ὁ ἄνθρωπος νομοθετεῖ τὸ παράγγελμα μιμεῖσθαι τὸν κόσμον τὸν ἄνθρωπον, καὶ τὸ μὲν ἐκ γῆς σῶμα , καθάπερ τὴν γῆν βλαστάνειν τὰς πρακτικὰς ἀρετάς, τὴν δὲ νοεράν ψυχὴν ἐνασχολεῖσθαι περὶ τὴν ἄπταιστον τῶν νοητῶν κατανόησιν. Οὕτω γάρ βιῶν, οὐ μικρὸς ἔσται κόσμος ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐν μικρῷ μέγας, καθώς φησιν ὁ θεολόγος Γρηγόριος, κατ᾿ ἐνιαυτὸν ἐγκαινιζόμενος τῇ πρὸς τὸ κρεῖττον μεταβολῇ. Τοῦτο ἡ κατὰ τὸ ἔαρ ἐγκράτεια νοεῖν ὑποτίθεται. Ὁ δὲ τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν ἀριθμὸς δι' αἰνιγμάτων καὶ πραγμάτων παλαιῶν τε καὶ νέων ὑποδέδεικται. Ὅ τε γὰρ ἐπενεχθείς τῇ γῇ πάση κατακλυσμὸς, διὰ τὸν τῆς ἁμάρτίας πληθυσμὸν, ἐν τοσαύταις ἡμέραις εἶχε τὸν ὁρισμόν ὡς ἂν παιδευθῶμεν καὶ ἡμεῖς τῷ ἴσῳ τῶν ἀριθμῶν τῇ φυσικῇ λιβάδι τῶν ὀφθαλμῶν τὸν τῆς ἁμαρτίας ποιεῖσθαι κατακλυσμὸν, καί διά τῆς νοητοῦ κιβωτοῦ περισώζεσθαι. Εἴη δ' ἂν νοητὴ κιβωτὸς ἐκ διαφόρων σανίδων συμπεπηγυῖα, ἡ ἐκ ποικίλων κατορθωμάτων ἀρετὴ, ἡ τοῖς γόμφοις τῆς ἀγάπης συνεσφιγμένη, δι᾿ ἧς τὸν τῆς ἁμαρτίας φεύγοντες θάνατον, τῷ στερεῷ καὶ ἀναβεβηκότι τῆς ἀπαθείας ὄρει, ὡς εἰς ᾿Αραρὰτ σωζώμεθα. Τὸ δὲ ὄνομα τοῦτο τετριμμένον δηλοῖ, δι᾽ οὗ μηνύεται ἡ δι᾽ ἀρετῆς τοῖς ἁγίοις κατορθωθεῖσα ἀπάθεια, ἥν προοδευκότες αὐτοὶ, τετριμμένην τοῖς ἑπομένοις ἐποίησαν.

Ἀλλὰ καὶ ἡ τοῦ Μωϋσέως ἐν τῷ Σιναίῳ νηστεία τοσούτων ἡμερῶν περιόδῳ ἠρίθμητο, ὅτε τὰς θεογράφους πλάκας ἐδέξατο. Αἱ συντριβεῖσαι τῇ τοῦ λαοῦ πλημμελείᾳ, οὐκ ἂν ἴσως ἀναχαράχθησαν, εἰ μὴ νηστεία ἰσαρίθμων ἡμερῶν ἐμεσίτευσε. Τί δὴ τοῦ συμβόλου μηνύοντος; Ἐπειδὴ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν διὰ τῆς ἁμαρτίας οἰονεὶ συνετρίψαμεν, δεόμεθα τῆς νηστείας τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν εἰς τὸ αὖθις αὐτὸν ἐγγραφῆναι ἐν ταῖς πλαξὶ τῶν καρδιῶν ἡμῶν, ἵνα ἐκ τῶν λογισμῶν ἀφανισθῇ τῆς ἁμαρτίας τὸ εἴδωλον. Ὁ δὲ Ἠλίας ὁ ζηλωτὴς ἐκεῖνος, ὡς ἀκούομεν, ὁ τὴν παράδοξον θυσίαν ἱερουργήσας, καὶ τοὺς ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης προσεπιθύσας, ὁ πυρὶ οὐρανίῳ πανστρατὶ τοὺς πεντηκοντάρχους ἀποτεφρώσας, ὁ λόγῳ μόνῳ κλεῖθρα ἐπιθεὶς ταῖς οὐρανίαις νεφέλαις, καὶ πλέον τριετοῦς χρόνου τὴν γῆν αἰχμῷ βασανίσας, ὁ τῇ ξενοδόχῳ Σαραφθίᾳ τὴν τῶν ἀλφίτων δράκα ταμεῖον ἀμείωτον παρασκευάσας, καὶ τοῦ ἐλαίου τὴν λήκυθον ἄληκτα πηγάζειν ποιήσας, ὁ τῷ τεθνὴξαντι παιδὶ διὰ τοῦ τρισσοῦ ἐμφυσήματος τὴν ζωὴν χαρισάμενος, ὁ τὸ ἀείῤῤυτον τοῦ Ἰορδάνου ῥεῖθρον τῇ μηλωτῇ στὴσας , καὶ ποσὶν ἀβρόχοις διαπεράσας, ὁ πυρίνῳ ἅρματι ἀναληφθεὶς εἰς αἰθέρα, καὶ διπλὴν τῷ 'Ελισσαίῳ παρασχὼν τὴν χάριν τοῦ Πνεύματος. Οὗτος τοίνυν ὁ τοσούτοις δοξασθεὶς κατορθώμασι, μιᾶς γυναικὸς ὀργὴν οὐχ ὑπήνεγκεν, ἀλλὰ κατοῤῥωδήσας τῆς Ἰεζάβελ τὴν ἀπειλὴν, φεύγων ὤχετο πεφρικὼς, οὐκ ἂν τοῦ ἐξ αὐτῆς ἠπειλημένου θανάτου ἔξω γενόμενος, εἰ μὴ ἐχρήσατο τῇ τεσσαρακονθημἐρῳ φυγῇ. Ἄθρει δὴ πάλιν πῆ σε φέρον ἄγει τὸ νόημα. Ἱεζάβελ πένθους ἰσχὺς ἑρμηνεύεται, δηλοῖ δὲ τὴν ἁμαρτίαν, τὴν τὸ ἰσχυρὸν πένθος προξενοῦσαν τοῖς ἁμαρτάνουσι, ταύτην ἀπειλοῦσαν τῷ ψυχικῷ ἡμᾶς παραδοῦναι θανάτῳ, φεύγειν προσήκει ἐφεπομένους τῷ τοῦ ζηλωτοῦ ὑποδείγματι, καὶ διὰ τῆς τεσσαρακονθημέρου κακοπαθείας, τῶν αὑτῆς παγίδων γενέσθαι μακράν. Τοῦτον τὸν καιρὸν τιμήσας καὶ ὁ Δεσπότης ἡμῶν, τοσαύταις ἡμέραις νενηστευκώς, καταστρατηγεῖ τὸν πειράζοντα, καὶ τοῦτον ἡττήσας διά τῶν πῃ, γενικοτάτων παθῶν τοῦ κατ᾿ αὐτοῦ πολέμου τὴν ὁδὸν ἡμῖν καθυπέδειξε. Τεσσαράκοντα δὲ ἡμέραι τάσσονται, δηλοῦσαι τὴν τοῦ σώματος τελειότητα ἐκ τεσσάρων γάρ στοιχείων ἔχον τὴν σύγκρασιν, τῷ τελείῳ ἀριθμῷ πολυπλασιαζόμενον τέλειον γίνεται πνευματικῶς ἀκμάζον ταῖς προσφόροις δυνάμεσιν. Αἱ δὲ ὀκτώ τεσσαράκοντα προστιθέμεναι τοῦ μέλλοντος αἰῶνος ὑπάρχουσι σύμβολον, ὅς ὄγδοός ἐστι, καὶ ἑστὼς, καὶ ἀΐδιος. Δεῖ γὰρ ἡμᾶς ἀπὸ τῆς ἐβδοματικῆς ταύτης τοῦ χρόνου κινήσεως εἰς τὴνὀγδόην καὶ μέλλουσαν καταντῆσαι κατάστασιν. Εἰ δὲ καὶ τριάκοντα καὶ ἓξ ἡμέραι εἰσὶν, ἐν αἷς μετά τῆς ἐγκρατείας καὶ νηστείαν ἀκριβῆ τηρεῖν παρελάβομεν, οὐδὲ τοῦτο τῆς πρεπούσης θεωρίας ἀνοίκειον. Οὐ μόνον γάρ ἀποδεκάτωσις ἐκ τούτων δείκνυται τοῦ ὅλου ἐνιαυτοῦ, ἀλλὰ καὶ μυστικόν τι ἐμφαίνει θεώρημα. Ἐπειδὴ γὰρ τὰ τῷ Θεῷ προσοικειοῦντα τὸν ἄνθρωπον ταῦτά ἐστιν, ἥ τε ὀρθὴ περὶ τὸ Θεῖον ὑπόληψις, καὶ ἡ ἐκ τῶν ἐντολῶν τήρησις. ἀμφοτέρων τὴν μυσταγωγίαν περιέχει ὁ ἀριθμός τὸ ἐν τῇ πίστει τῆς ἁγίας Τρίαδος ἑδραῖον καὶ ἀμετάθετον, καὶ τὸν κύκλον τῶν ἀρετῶν, ὧν πληρωταὶ γενώμεθα ἐν τῷ τῆς νηστείας καιρῷ. Φασὶ γὰρ τὸν ἀριθμὸν τοῦτον καὶ κύκλον εἶναι, καὶ τρίγωνον, καὶ τετράγωνον δηλοῦται δὲ διὰ μὲν τοῦ τριγώνου τῆς ἑνιαίας φύσεως τῶν προσώπων διαφορά διὰ δὲ τοῦ τετραγώνου, ἡ πρὸς αὑτὴν ὀρθὴ πίστις καὶ πάγιος. Δυσμετάθετον γὰρ τὸ σχῆμα τοῦ τετραγώνου δι’ ἴσου ταῖς γωνίαις ἐπὶ τῆς εὐθείας τῶν πλευρῶν ἐρειδόμενον. Ὁ δὲ κύκλος τῶν ἀρετῶν ἐμφαίνει ἀλλεπάλληλον καὶ κυκλοτερῆ περὶ ἑαυτῶν ἀνακύκλωσιν, ὧν δὴ τηρηταὶ γενόμενοι τοῦ μυστικοῦ δείπνου μετάσχοιμεν, καὶ τῆς λαμπρᾶς ἀναστάσεως ἑπόπται γενώμεθα τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ Δεσπότου Χριστοῦ τοῦ σὺν Πατρὶ καὶ ἁγίῳ Πνεύματι δοξαζομένου, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

«Το ακατάληπτο της αγάπης του Θεού».



«Το ακατάληπτο της αγάπης του Θεού». 
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του πρωτοπρεσβυτέρου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, που έγινε στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Βούλας, στις 5/4/2009.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΣΕ  MP3 ΕΔΩ


Σεβασμιώτατε Δέσποτα, Σεβαστοί Πατέρες, Θεοφιλές πλήρωμα της Εκκλησίας μας

Τα σαράντα τέσσερα χρόνια της μακροχρόνιας καθ’ ημάς ασκήσεως της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας στην έρημο, ήταν πολλά ή όχι; Για τα μέτρα τα ανθρώπινα θα λέγαμε πολλά. Και πώς μπορούν να συγκριθούν αυτά τα τόσα πολλά χρόνια με το ένα δευτερόλεπτο της μετανοίας του ληστού πάνω στο σταυρό; Και οι δυο εισέρχονται στον Παράδεισο. Υπάρχει λογική σε τέτοιες ισορροπίες που εμείς τις λειτουργούμε ως μαθηματικές αναζητήσεις; Να τολμήσω να προσεγγίσω αυτό το ερώτημα αρχίζοντας λόγο σύντομο, και αξιοποιώντας την απάντηση που δίνει ο εν αγίοις πατέρας ημών o Ιωάννης ο Χρυσόστομος σε αυτό το φοβερό και συγκλονιστικό ερώτημα. Ποια είναι τα μαθηματικά του Θεού και ποια είναι τα δικά μας; 
Λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «εκείνο που μπορώ να καταλάβω περισσότερο από το Θεό είναι το ακατάληπτό Του. Και μάλιστα το ακατάληπτο της Αγάπης Του». Και τονίζει, «ω, βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! Ως ανεξερεύνητα τα κρίματα Αυτού, ερευνηθήναι ου δύναται. Πολλώ μάλλον καταληφθήναι αδύνατον. Τα κρίματα Αυτού ανεξερεύνητα. Η ωδή Αυτού ανεξιχνίαστη. Η ειρήνη Του υπερέχει πάντα νουν. Η δωρεά Του ανεκδιήγητος». 
Αρχίζοντας το λόγο μας με αυτόν τον προβληματισμό, πιθανώς να αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ότι το πώς μπορούμε να εννοήσουμε τα πράγματα του Θεού είναι πολύ σχετικό. Και σίγουρα ακολουθώντας τη διδασκαλία των Πατέρων μας, είναι καλύτερα να αφηνώμεθα στα χέρια Του, παρά να ψάχνουμε το πώς και το γιατί. Αλήθεια, σκεφτήκατε γιατί την πρώτη φορά που μίλησε ο Κύριος στον προφήτη Ωσηέ … την πρώτη φορά που μίλησε, προσέξτε, είπε: «πήγαινε και πάρε γυναίκα σου μια πόρνη. Κι έτσι τα παιδιά που θα κάνεις μαζί της δεν θα έχουν καθόλου δικαιώματα». Πρώτη φορά ομιλεί ο Θεός στον Ωσηέ και του λέει να πάρει μια πόρνη. Ανεξιχνίαστο. Βέβαια οι Πατέρες της Εκκλησίας μετά τόλμησαν να προσεγγίσουν το κείμενο ερμηνευτικά και να πούνε : μα φυσικά θα πάρει ο Ωσηέ μια πόρνη, μια που ο Θεός μετά, μέσα από το έργο της Θείας οικονομίας Του, διάλεξε να αγαπήσει εμάς που είμαστε πόρνοι. 
Αλήθεια, ποια λογική, φιλοσοφική ή ακόμη και θεολογική, μπορεί να εξηγήσει το ανεξιχνίαστο της αιτήσεως του Θεού προς τον Αβραάμ για να θυσιάσει το γιο του; Μυστήριο ιλιγγιώδες. Το προσέγγισε -σχετικώς πως- ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέγοντας ότι «μας προετοίμαζε ο Θεός. Εκείνος το Υιό του θυσίασε. Κι εμείς ανοίξαμε τον δρόμο για Αυτόν, μιας και τολμήσαμε μέσα από το χέρι του Αβραάμ, να θυσιάσουμε το γιο του». 
Όπως και να’ χουν τα πράγματα, οι βουλές του Θεού που λειτουργούν πάντοτε αγαπητικά δεν μπορούν να ερευνηθούν. Γι’ αυτό η ζωή μας είναι καλύτερο να λειτουργήσει σε αυτό το μυστήριο που κατανοείται σχετικώς πως, για να γίνουμε ελεύθεροι. Για να βοηθήσω αυτήν την κουβέντα που αρχίσαμε τώρα, θα αφήσω κάποια στίγματα από την ιστορία της Εκκλησίας μας. Θα σας δώσω κάποιες μικρές πτυχές ζωής κάποιων αγίων, οι οποίοι μέσα από το παράλογο μερικές φορές που έζησαν, ήρθαν όχι μόνο σε επίγνωση του Θεού, ήρθαν σε ύψη αγιότητας. 

 

Να, να θυμηθούμε συμβολικά αγίους αρκετά αγνώστους στη δική μας σκέψη. Την Οσία Αθανασία τη θαυματουργό, την εν Αιγίνη. Από μικρό παιδί διακρινόταν για την αρετή της. Και επιθυμούσε να αφιερωθεί στο Χριστό, να γίνει μοναχή. Οι γονείς της όμως την υποχρέωσαν να παντρευτεί. Δεκαέξι μέρες μετά το γάμο της κάποιοι βάρβαροι επιτέθηκαν στο νησί, στην Αίγινα, και σκότωσαν τον άντρα της. Η Οσία σκέφτηκε να επωφεληθεί από το γεγονός πια και να επιτελέσει τον πόθο της. Να γίνει μοναχή. Αλλά τότε εξεδόθη ένα αυτοκρατορικό διάταγμα που όριζε την εποχή εκείνη όλες οι χήρες κι ανύπαντρες κοπέλες να νυμφεύονται ειδωλολάτρες. Η Αθανασία έκανε υπακοή στο νόμο. Και σύναψε δεύτερο γάμο. Όμως το παράδειγμα των αρετών της επηρέασε τόσο πολύ τον ειδωλολάτρη σύζυγό της, που μετά έγινε μοναχός. Ποιες είναι οι βουλές του Θεού; Ποιος θα το περίμενε; Μέσα από ανέλπιστα γεγονότα ζωής, η αγία Αθανασία όχι απλώς να σώζεται η ίδια και να γίνεται αγία, [αλλά] να διασώζεται και ο δεύτερος άντρας της, ο ειδωλολάτρης.  

 

Ποιος έχει σκεφτεί άραγε το μυστήριο που λειτουργήθηκε στη ζωή ενός μεγάλου Αγίου της Ρωσικής Εκκλησίας; Του αγίου Βασιλείου επισκόπου Ριαζάν. Η βιοτή του ήταν άμεμπτη. Και το υπόδειγμα των αρετών που οικοδομούσε ήταν ακραίο. Ο διάβολος θέλησε να δοθεί εντύπωση ότι ο επίσκοπος αυτός ζούσε βίο ακόλαστο. Πήρε λοιπόν τη μορφή νεαρής κοπέλας και εμφανιζόταν στο παράθυρο της επισκοπικής κατοικίας. Ο λαός σκανδαλισμένος από το θέαμα απεφάσισε να τιμωρήσει τον επίσκοπο. Χωρίς να προηγηθεί εκκλησιαστικό δικαστήριο. Ήταν σίγουροι για την πτώση του επισκόπου. Μια μέρα που το συγκεντρωμένο πλήθος είδε την κοπέλα να φεύγει από το σπίτι του επισκόπου, οι φήμες πολλαπλασιάστηκαν. Ακούγονταν διάφορες κατηγορίες και κάποιοι μάλιστα απειλούσαν να σκοτώσουν τον επίσκοπο. Ο Άγιος κατόρθωσε να πάρει αναβολή, έτσι ζήτησε, μόνο λίγες ώρες. Τη νύχτα προσευχήθηκε πολύ. Ετέλεσε αγρυπνία. Και κατόπιν μετέβη στον καθεδρικό ναό της πόλης του. Κι ανέπεμψε δέηση. Και κατόπιν εναποθέτοντας κάθε ελπίδα του στην Παναγία, με ένα εικόνισμά της στα χέρια του κατευθύνθηκε στον ποταμό Όκα που είναι πλάι στην πόλη αυτή. Ο λαός τον περίμενε για να τον σκοτώσει. Ο Άγιος πήρε τότε τον μανδύα του τον άπλωσε στα νερά του ποταμού και ανέβηκε το ποτάμι σα να ήταν βάρκα. Το είδε ο λαός. Και κατάλαβαν ότι κατέκριναν τον άγιο. Γιατί ο Θεός το επέτρεψε; Γιατί ο Θεός το άφησε; Είναι περιττό το ερώτημα. Το είπαμε. Οι βουλές του Θεού είναι ανεξιχνίαστες. Αλλά όλα αυτά με άλλο τρόπο -και μοναδικό τρόπο- ωφέλησαν το λαό. Κι ακόμη περισσότερο τον επίσκοπο. 


Η μακαρία Σοφία (εδώ) καταγόταν από τη Θράκη. Ήταν παντρεμένη και μητέρα έξι παιδιών. Οι φροντίδες όμως του σπιτιού της δεν την αποσπούσαν από τα καθήκοντα της ευσεβείας της. Την προσευχή και τον εκκλησιασμό. Επιστρέφοντας στο σπίτι περνούσε μεγάλο μέρος της νύχτας προσευχόμενη. Έγινε το ανέλπιστο. Τα έξι παιδιά της από κάποιους λόγους νόσων πέθαναν το ένα μετά το άλλο. Τότε εκείνη μοίρασε όλα τα υπάρχοντά της στους φτωχούς κι έγινε μητέρα άλλων ορφανών παιδιών. Και στήριγμα στις χήρες. Μην έχοντας άλλη μέριμνα από το να ευαρεστεί το Θεό, πέρασε τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής της με νηστεία και προσευχή. Τα μάτια της ήτανε αστείρευτη πηγή δακρύων. Η τραγωδία του θανάτου έξι παιδιών της άλλαξε πιο βαθιά τη ζωή της. Θα μπορούσε να γίνει αγία και χωρίς τον θάνατο των παιδιών της. Δεν ξέρω το γιατί. Αλλά η τραγωδία δεν ερευνάται. Ερευνάται η κατάληξη. Πού μας πάει η τραγωδία. 


 

Μην ξεχνάτε την ιστορία μιας άλλης Αγίας της Εκκλησίας μας. Της αγίας Ισιδώρας. Της δια Χριστόν σαλής. Ήταν στο μοναστήρι του Ταβενησίου, στην αντίπερα όχθη του Νείλου. Εγκαταβίωνε εκεί και υποκρινόταν τη σαλή. Με σκοπό να επισύρει πάνω της τη χλεύη των ανθρώπων. Ντυμένη στα κουρέλια, επιτελούσε τις πιο ταπεινές εργασίες του μαγειρείου. Και για τροφή αρκούνταν στα ψίχουλα που μάζευε από την τράπεζα. Μιας κι οι άλλες μοναχές την περιφρονούσαν ως τρελή, και μερικές έλεγαν ότι είναι δαιμονισμένη. Μια μέρα ήρθε στο μοναστήρι κατόπιν εντολής Αγγέλου ο άγιος Πιτιρούν. Μεγάλος άγιος της ερήμου του Ταβενησίου. Ονομαστός ασκητής. Κι αφού είδε τις αδελφές, ζήτησε να δει την Ισιδώρα. Αλλά κρίθηκε σωστό να μην έρθει για να μην ρεζιλευτεί η κοινότητα από τη σαλότητά της. Εκείνος όμως επέμενε. Και τότε μόλις ήρθε η Ισιδώρα, ο άγιος Πιτιρούν έπεσε στα πόδια της λέγοντας : «ευλόγησον». Στις αντιρρήσεις ότι η αδερφή αυτή ήταν σαλή και άξια περιφρόνησης, εκείνος απήντησε στις μοναχές ότι αυτή πρέπει να είναι η πνευματική μητέρα τους. Ανέλπιστα γεγονότα αποκαλύπτουν μέσα από την αγάπη του Θεού την αγιότητα της αγίας. Μπορεί και να μην αποκαλυπτόταν. Θα παρέμενε αγία. Αλλά η αγάπη του Θεού έτσι το θέλησε. Για την ταπείνωση των άλλων αδελφών και τη σωτηρία τους. 
Ποιος έχει ακούσει την ιστορία εκείνων που νομίζουμε πως είναι ζευγάρι, όταν στα συναξάρια της ημέρας της γιορτής τους ακούμε «μνήμη των Οσίων Θεοφάνους και Πανσέμνης»; Όλοι πιστεύουμε πως είναι ένα αγιασμένο ζευγάρι το οποίο ασκήθηκε θεοφιλώς μέσα στο γάμο κι αγίασε. Ακούστε το παράξενο της ιστορίας τους. Ο Άγιος Θεοφάνης ζούσε στην Αντιόχεια. Προήλθε από γονείς ειδωλολάτρες. Παντρεύτηκε σε ηλικία 15 χρόνων. Και τρία χρόνια αργότερα η γυναίκα του εκοιμήθη. Άλλη ήταν η γυναίκα του. Όχι η Πανσέμνη. Τότε έλαβε το βάπτισμα και εγκλείστηκε σε ένα μικρό κελάκι, όχι μακριά από την Αντιόχεια. Για να εργαστεί προς σωτηρία της ψυχής του. Έμαθε ότι εκεί κοντά στην Αντιόχεια, η οποία ήταν μεγάλη και περίφημη πόλη αλλά και πολύ αμαρτωλή ταυτόχρονα, ζούσε μια πόρνη που λεγόταν Πανσέμνη κι έκανε πολλά πράγματα για να απολεστούν οι ψυχές των ανθρώπων λόγω του αμαρτωλού επαγγέλματός της, προσευχήθηκε πολύ στο Θεό. Και του ήρθε ένας φωτισμός. Άφησε το ερημητήριο του και κατέβηκε στο σπίτι του πατέρα του και του ζήτησε, αυτός ο ασκητής ο μοναχός, δέκα λίτρες χρυσού για να παντρευτεί. Έβγαλε τον τρίχινο χιτώνα του, φόρεσε λαμπρά ενδύματα και πήγε στο σπίτι της Πανσέμνης της πόρνης. Αφού έφαγε και ήπιε, τη ρώτησε πόσο καιρό είναι σε αυτό το άθλιο επάγγελμα. Δώδεκα χρόνια, του είπε. Όμως από όλους τους εραστές μου εσύ είσαι ο ομορφότερος, του είπε εκείνη. Και τότε είπε ο Θεοφάνης, «αφού είμαι όμορφος, θέλεις να με παντρευτείς»; Και της είπε μάλιστα, «να, πάρε και χρυσάφι σαν προίκα σου». Εκείνη δέχτηκε. Και της είπε : «πάμε να κάνουμε τις ετοιμασίες του γάμου». Πήγε λοιπόν εκεί που ήταν το κελί του κι απέναντι έκτισε ένα άλλο κελί κοντά στο δικό του. Και επέστρεψε για να επιτελέσει την υπόσχεσή του, το γάμο με την Πανσέμνη. Βέβαια της είπε : «επειδή είμαι χριστιανός, σε παρακαλώ πρέπει να γίνεις χριστιανή για να παντρευτούμε». Εκείνη δίστασε στην αρχή, αλλά το δέχτηκε. Δεν είχε να χάσει και τίποτε. Ωραίος άντρας, νέος και πολλά χρήματα. Κι άρχισε η κατήχηση. Κατά την περίοδο της κατηχήσεως άκουσε η Πανσέμνη για την μέλλουσα κρίση. Και ότι όλες μας οι αμαρτίες μας θα κριθούν από το Θεό. Κι ανάλογα θα κριθούμε για τη σωτηρία μας. Και περιήλθε σε σωτήρια συντριβή. Βαπτίστηκε, ελευθέρωσε τους δούλους της, μοίρασε όλη την περιουσία που απέκτησε με τις αμαρτίες της, και αποσύρθηκε στο κελί που ετοίμασε γι’ αυτήν ο Θεοφάνης. Και οι δυο ασκήθηκαν θεοφιλώς. 
Πράγματι ανεξιχνίαστες οι βουλές του Θεού. Το ανέλπιστο. Καμιά φορά αφήνουμε το Θεό να λειτουργήσει πάνω στη ζωή μας το ανέλπιστο; Ήταν τολμηρό αυτό που έκανε ο Θεοφάνης. Αλλά για το Θεό τα τολμηρά είναι σωτήρια. Μήπως κάποια φορά το μυαλό μας είναι τόσο στατικό και τόσο κλεισμένο, ακόμη - να τολμήσω να το πω- και σε χριστιανικές συμβατικότητες, και δεν αντέχουμε αυτό το ξεπέρασμα; Αυτή την έξοδο; 
Μέσα από αυτές τις σκέψεις πιθανώς μπορώ να καταλάβω τον Άγιο Ευθύμιο της Ουσδαλίας. Μια μεγάλη περιοχή της Ρωσίας όπου ήταν επίσκοπος. Είχε πολλές αρετές αλλά τις έκρυβε. Και ποτέ δεν τις απεκάλυπτε. Το μόνο που κατάλαβαν από αυτόν ήταν η απάντηση που έδινε στο ερώτημα που τον ρωτούσαν. Άνθρωπε του Θεού, ποια είναι η μεγαλύτερη αρετή, μας λες; Κι απαντούσε «η κρυφίως επιτελουμένη». Κι όλη η ζωή ήταν ένα κρυφτούλι. Όχι από το Θεό. Από τα μάτια των ανθρώπων. Μετά ο Θεός τον δόξασε και τον αγίασε. Άλλη τρέλα. Άλλη υπέρβαση. Ποια η μεγαλύτερη αρετή; Η «κρυφίως επιτελουμένη»! 

 


Αν δεν σας κούρασα ήδη, να μιλήσω με δυο λόγια για έναν άλλον άγνωστο Άγιο και πάλι της Ρωσικής γης. Τον άγιο Αρτέμιο της Βέρκολα. Ήταν νέο παιδί 13 χρονών όταν βρισκόταν στο χωράφι του για να δουλέψει εκεί που ήταν τα χωράφια του πατέρα του. Χτύπησε κεραυνός μέσα σε μια καταιγίδα και πέθανε 13 χρονών. Τι είχε κάνει αυτό το παιδί άραγε; Τι άσκηση πρόλαβε να κάνει; Οι χωρικοί βλέποντας ότι το παιδί πέθανε από τον κεραυνό, θεώρησαν ότι ήταν μια κατάρα θεϊκή και μάλιστα ότι το παιδί ήταν πολύ αμαρτωλό. Γι’ αυτό τιμωρήθηκε από το Θεό. Γρήγορα-γρήγορα τον έθαψαν κάτω από κάτι ξερόκλαδα μπας και δαιμονιστούν από τον κακό άνθρωπο που χτυπήθηκε από την οργή του Θεού, όπως έλεγαν. Εικοσιδύο χρόνια αργότερα -το 1547- ένας νεωκόρος του ναού του Αγίου Νικολάου της περιοχής, ο Αγάθων, είδε στον τόπο εκείνον ένα φως μυστηριώδες. Κι ανακάλυψε το σώμα του παιδιού. Το οποίο ευωδίαζε. Κι από τότε και μετά άρχισε να κάνει ατέλειωτα θαύματα. Τι έκανε αυτό το παιδί στη ζωή του; Κανείς δε το ξέρει. Το μυστήριο του Θεού. Το μυστήριο της αγάπης του Θεού. Οι ανεξιχνίαστες βουλές Του. Ποιος μπορεί να τις συλλάβει; Ποιος μπορεί να τις προσεγγίσει; 
Ποιος μπορεί να καταλάβει το μυστήριο της ανεξιχνίαστης βουλής του Θεού που παίχτηκε εκεί - το Μάιο του ’41- στη Σερβική γη; Όταν οι συνεργάτες των Ναζί, οι Ουστάσι, συνέλαβαν κάποιους δήθεν στασιαστές ανάμεσα στους οποίους ήταν κι ο γιος του ιερέα της περιοχής - ο γιος ενός ευσεβούς ιερέως. Ήταν ο πατήρ Μπράνκο Ντομπροσάλεβιτς. Συνέλαβαν το γιο του και πήγαν να τον εκτελέσουν με τους άλλους. Και πήραν μαζί και τον ιερέα. Εκτέλεσαν μπρος στα μάτια του το γιο του και του είπαν, «ξέρεις γιατί σε φέραμε; Για να κάνεις την νεκρώσιμή του ακολουθία». Ο ιερέας, ευσεβέστατος ων, τους είπε : «βεβαίως». Κι έκανε πλήρως την Ορθόδοξη ακολουθία. Υπάκουσε στο θέλημα του Θεού. Και μόλις είπε το «δι’ ευχών», τον εξετέλεσαν. Μυστήριο η αγάπη του Θεού. Και πώς αναδεικνύει τους Αγίους. 

 

Τι έκανε το μυστήριο του Θεού στην καρδιά του οχτάχρονου Ιωάννη του Κινέζου όταν στο μεγάλο αντιχριστιανικό κίνημα των Μπόξερς στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, μαρτύρησαν πολλοί Κινέζοι Ορθόδοξοι. Έπιασαν το παιδί και το ακρωτηρίασαν και του είπαν: «Πονάς; Υποφέρεις;» Και είπε το παιδάκι, «δεν είναι δύσκολο να υποφέρει κανείς όταν είναι με το Χριστό». Τι μυστήριο έκανε αυτό το παιδάκι να πει ότι δεν υποφέρει; Τι μυστήριο επέτρεψε κατά τη δική μας την εσφαλμένη λογική ένα παιδάκι οχτώ χρονών να πεθάνει; 
Ποιος ξέρει για τον Άγιο Μάλχο από τη Συρία; Που έφυγε κρυφά από το σπίτι του το πατρικό γιατί ήθελαν να τον παντρέψουν. Κι εκείνος δεν ήθελε. Ήθελε να γίνει μοναχός. Και πήγε κι έγινε μοναχός. Κοντά στην Αντιόχεια και πάλι. Όταν πέθανε ο πατέρας του γύρισε σπίτι για να παρηγορήσει τη μητέρα του. Και να ρυθμίσει κάποιες υποθέσεις οικογενειακές. Παρόλη την εντολή του γέροντά του, “μη γυρνάς πίσω, κάνε προσευχή για τον πατέρα σου”. Έγινε επιδρομή Σαρακηνών και τον συνέλαβαν οι Σαρακηνοί σα δούλο. Τον πούλησαν μαζί με μια γυναίκα σε ένα καραβάνι. Αυτός που τους αγόρασε τους υποχρέωσε να παντρευτούν. Πού να το περίμενε ο Μάλχος. Από μια ανυπακοή να βρεθεί με το ζόρι παντρεμένος. Αλλά ο Θεός έχει άλλες βουλές. Στο χείλος της απελπισίας ο Μάλχος σκεφτόταν να αυτοκτονήσει. Όταν τότε αυτή η γυναίκα με την οποία δια της βίας τον πάντρεψαν του πρότεινε να ζήσουν με αγνότητα και να παραμείνουν ως ασκητές σε όλη τη ζωή τους. Διδάχτηκε από τη γυναίκα ο Μάλχος. 


 

Και τελειώνοντας πώς να ξεχάσω άλλες ανεξιχνίαστες βουλές του Θεού μας. Ας τελειώσω με τον Άγιο Θαλάσσιο το Λίβυο. Από τη Λιβύη ο Άγιος Θαλάσσιος. Αν ψάξετε το συναξάρι της ζωής του δεν θα δείτε κάτι που να μυρίζει -έτσι φαίνεται- αγιότητα. Άλλα τα μέτρα του Θεού όμως. Ο Θεός επέτρεψε να συναντήσει εκεί στη Λιβύη ο Άγιος Θαλάσσιος έναν από τους μεγαλύτερους Αγίους της Εκκλησίας μας. Τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή. Και επειδή είχε πολλά ερωτήματα, τον ρώτησε μερικά. Κι ο άγιος Μάξιμος του απαντούσε. Του είπε : “τώρα φεύγεις για το ταξίδι σου. Μπορώ να σου γράφω γράμματα και να μου απαντάς; ” «Ναι» του είπε ο Άγιος Μάξιμος. Άρχισε να του γράφει γράμματα. «Απορίες του Αγίου Θαλασσίου». Κι ο άγιος Μάξιμος απαντούσε. Έχουν εκδοθεί αυτές οι απαντήσεις. Απαντούσε, απαντούσε, απαντούσε. Κι ο άγιος Θαλάσσιος αυτά που έβλεπε γραμμένα άρχισε να τα ζει. Κι άρχισε η ζωή του να είναι μια μίμηση του αγίου Μαξίμου. Ολόκληρη η ζωή του. Ζούσε από τα γράμματά του. Κι είπε αυτός ο άγιος άνθρωπος μου δίνει απαντήσεις κι εγώ θα είμαι μόνο αναγνώστης; Κι όλη η ζωή του έγινε αγιασμένη. Και τόσο πολύ φωτίστηκε, που στο τέλος έγραψε κι αυτός ένα περίφημο έργο. «Περί αγάπης κι εγκρατείας». Σπουδαίο έργο. Με τέσσερις εκατοντάδες κεφαλαίων. Μιμούμενος τον άγιο Μάξιμο. Από μια γνωριμία. Από κάποια γράμματα. Οι βουλές του Θεού. Το ανεξιχνίαστο του Θεού. Αυτό που δεν μπορείς να καταλάβεις. «τις γαρ έγνω νουν Κυρίου»; 
Η Αγία Μαρία η Αιγυπτία 44 χρόνια στην Αίγυπτο. Ο ληστής σε ένα λεπτό. Δεν είναι αυτά τα μαθηματικά σωστά. Ο Θεός έχει άλλα μαθηματικά για κείνους σίγουρα τους αγίους που ανέφερα και για όλους εμάς. Το μυαλό μας να είναι πάντοτε ανοιχτό στην αγάπη του Θεού. Το πώς και το γιατί και το πόθεν μπορεί να είναι ανθρώπινα ερωτήματα. Και δεν τα απεμπολούμε. Αλλά έχουμε την τόλμη να ξεπεράσουμε τα δικά μας μαθηματικά για να μπούμε μέσα στην αγάπη του Θεού που έχει άλλα μαθηματικά; Και μας σώζει με έναν άλλο τρόπο; Μέσα από μια σαλότητα και μέσα από μια έξοδο;
Εύχεστε Σεβασμιώτατε Δέσποτα η ζωή μας να χαρακτηριστεί από αυτή την ελευθερία κι από αυτήν την έξοδο!

 


ΚΑΝΩΝ ΧΑΡΜΟΣΥΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ Ψαλλόμενος τῷ Σαββάτω τῆς Ἀκαθίστου.

 

 ΚΑΝΩΝ ΧΑΡΜΟΣΥΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ

Ψαλλόμενος τῷ Σαββάτω τῆς Ἀκαθίστου.

ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΣΗΦ ΤΟΥ ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΥ.

Ὁὗ ἤ ἆκρὁστιχίς.
Χαράς δοχεῖον σοί πρέπει χαίρειν μόνη· Ιωσήφ.

ᾨδή ἆ’ 

Ἦχος δ’. Ἀνοίξω τό στόμα μου.
Χριστοῦ βίβλον ἔμψυχον, ἐσφραγισμένην σε Πνεύματι, Ὁ μέγας Ἀρχάγγελος, Ἁγνή θεώμενος, ἐπεφώνει σοι, Χαῖρε χαράς δοχεῖον, δι’ ᾖς τῆς Προμήτορος ἀρά λυθήσεται.

Ἀδάμ ἐπανόρθωσις, χαῖρε Παρθένε Θεόνυμφε, τοῦ ᾌδου ἡ Ανέκρωσις, χαῖρε πανάμωμε, τό παλάτιον, τοῦ μόνου Βασιλέως. χαῖρε θρόνε πύρινε, τοῦ Παντοκράτορος.

Ῥόδον τό ἀμάραντον, χαῖρε ἡ μόνη βλαστήσασα, τό μῆλον τό εὔοσμον, χαῖρε ἡ τέξασα, τό ὀσφράδιον, τοῦ πάντων Βασιλέως, χαῖρε ἀπειρόγαμε, κόσμου διάσωσμα.

Ἁγνείας θησαύρισμα, χαῖρε δι’ ᾖς ἐκ τοῦ πτώματος, ἡμῶν ἐξανέστημεν, χαῖρε ἡδύπνοον, κρίνον Δέσποινα, πιστούς εὐωδιάζον, θυμίαμα εὔοσμον, μύρον πολύτιμον.

ᾨδή γ’. Τούς σούς ὑμνολόγους.
Στάχυν ἡ βλαστήσασα τόν θεῖον, ὡς χώρα ἀνήροτος σαφῶς, χαῖρε ἔμψυχε τράπεζα, ἄρτον ζωῆς χωρήσασα, χαῖρε τοῦ ζῶντος ὕδατος, πηγή ἀκένωτος Δέσποινα.

Δάμαλις τόν μόσχον ἡ τεκοῦσα, τόν ἄμωμον, χαῖρε τοῖς πιστοῖς, χαῖρε ἀμνάς Κυήσασα, Θεοῦ ἀμνόν τόν αἴροντα, κόσμου παντός τά πταίσματα, χαῖρε θερμόν ἱλαστήριον.

Ὄρθρος φαεινός χαῖρε ἡ μόνη, τόν Ἥλιον φέρουσα Χριστόν, φωτός κατοικητήριον, χαῖρε τό σκότος λύσασα, καί τούς ζοφώδεις δαίμονας, ὁλοτελῶς εκμειώσασα.

Χαῖρε πύλη μόνη ἤν ὁ Λόγος, διώδευσε μόνος ἡ μοχλούς, καί πύλας ᾌδου Δέσποινα, τῷ τόκῳ σου συντρίψασα, χαῖρε ἡ θεία εἴσοδος, τῶν σῳζομένων πανύμνητε.

ᾨδή δ’. Ὅ καθήμενος ἐν δόξῃ.
Ἐν φωναῖς ἀσμάτων πίστει, σοί βοῶμεν Πανύμνητε, Χαῖρε πῖον ὄρος, καί τετυρωμένον ἐν Πνεύματι, χαῖρε λυχνία καί στάμνε, Μάννα φέρουσα, τό γλυκαίνοv, τά τῶν εὐσεβῶν αἰσθητήρια.

Ἱλαστήριον τοῦ κόσμου, χαῖρε ἄχραντε Δέσποινα, χαῖρε κλῖμαξ γῆθεν, πάντας ἀνυψώσασα χάριτι, χαῖρε ἡ γέφυρα ὄντως, ἡ μετάγουσα, ἐκ θανάτου πάντας, πρός ζωήν τούς ὑμνοῦντας σε.

Οὐρανῶν ὑψηλοτέρα, χαῖρε γῆς τό θεμέλιον, ἐν τῇ σή νηδύϊ, Ἄχραντε ἀκόπως βαστάσασα, χαῖρε κογχύλη πορφύραν θείαν βάψασα, ἐξ αἱμάτων σου, τῷ Bασιλεί τῶν Δυνάμεων.

Νομοθέτην ἡ τεκοῦσα, ἀληθῶς χαῖρε Δέσποινα, τόν τάς ἀνομίας, πάντων δωρεάν ἐξαλείφοντα, ἀκατανόητον βάθος, ὕψος ἄρρητον, ἀπειρόγαμε, δι’ ᾖς ἡμεῖς εθεώθημεν.

Σέ τήν πλέξασαν τῷ κόσμῳ, αχειρόπλοκον στέφανον, ανυμνολογούμεν, Χαῖρε σοι Παρθένε κραυγάζοντες, τό φυλακτήριον πάντων καί χαράκωμα, καί κραταίωμα, καί ἱερόν καταφύγιον.

ᾨδή ἕ’. Ἐξέστη τά σύμπαντα.
Ὀδόν ἡ κυήσασα, ζωῆς χαῖρε Πανάμωμε, ἡ κατακλυσμοῦ τῆς ἁμαρτίας, σώσασα κόσμον, χαῖρε Θεόνυμφε, ἄκουσμα καί λάλημα φρικτόν, χαῖρε ἐνδιαίτημα, τοῦ Δεσπότου τῆς κτίσεως.

Ἰσχύς καί ὀχύρωμα, ἀνθρώπων χαῖρε Ἄχραντε, τόπε ἁγιάσματος τῆς δόξης, νέκρωσις ᾌδου, νυμφών ὁλόφωτε, χαῖρε τῶν Ἀγγέλων χαρμονή, χαῖρε ἡ βοήθεια, τῶν πιστῶς δεομένων σου.

Πυρίμορφον ὄχημα, τοῦ Λόγου χαῖρε Δέσποινα, ἔμψυχε Παράδεισε τό ξύλον, ἐν μέσῳ ἔχων ζωῆς τόν Κύριον, οὗ ὁ γλυκασμός ζωοποιεῖ, πίστει τούς μετέχοντας, καί φθορά ὑποκύψαντας.

Ῥωννύμενοι σθένει σου, πιστῶς ἀναβοῷμεν σοι, Χαῖρε πόλις τοῦ Παμβασιλέως, δεδοξασμένα, καί ἀξιάκουστα, περί ᾖς λελάληνται σαφῶς, ὄρος ἀλατόμητον, χαῖρε βάθος ἀμέτρητον.

Εὐρύχωρον σκήνωμα, τοῦ Λόγου χαῖρε Ἄχραντε, κόχλος ἡ τόν, θεῖον μαργαρίτην, προαγαγοῦσα, χαῖρε πανθαύμαστε, πάντων πρός Θεόν καταλλαγῇ τῶν μακαριζόντων σε, Θεοτόκε ἑκάστοτε.

ᾨδή ς’. Τήν θείαν ταύτην.
Παστάς τοῦ Λόγου ἀμόλυντε, αἰτία τῆς τῶν πάντων θεώσεως, χαῖρε Πανάχραντε, τῶν Προφητῶν περιήχημα, χαῖρε τῶν Ἀποστόλων, τό ἐγκαλλώπισμα.

Ἐκ σοῦ ἡ δρόσος απέσταξε, φλογμόν πολυθεΐας ἡ λύσασα, ὅθεν βοῷμεν σοι, Χαῖρε, ὁ πόκος ὁ ἔνδροσος, ὄν Γεδεών Παρθένε, προεθεάσατο.

Ἰδού σοι Χαῖρε κραυγάζομεν, λιμήν ἡμῖν γενοῦ θαλαττεύουσι καί Ὁρμητήριον, ἐν τῷ πελάγει τῶν θλίψεων, καί τῶν σκανδάλων πάντων, τοῦ πολεμήτορος.

Χαράς αἰτία χαρίτωσον, ἡμῶν τόν λογισμόν τοῦ κραυγάζειν σοι, Χαῖρε ἡ ἄφλεκτος βάτος νεφέλη Ὁλόφωτε, ἡ τούς πιστούς ἀπαύστως, ἐπισκιάζουσα.

ᾨδή ζ’. Οὐκ ἐλάτρευσαν.
Ἀνυμνοῦμεν σε, βοῶντες Χαῖρε ὄχημα, Ἡλίου τοῦ νοητοῦ, ἄμπελος ἀληθινή, τόν βότρυν τόν πέπειρον, ἡ γεωργήσασα, οἶνον στάζρντα, τόν τάς ψυχάς εὐφραίνοντα, τῶν πιστῶς σε δοξαζόντων.

Ἰατῆρα, τῶν ἀνθρώπων ἡ κυήσασα χαῖρε Θεόνυμφε, ἤ ῥάβδος ἡ μυστικῇ, ἄνθος τό ἀμάραντον, ἡ ἐξανθήσασα, χαῖρε Δέσποινα, δι’ ᾖς χαράς πληρούμεθα, καί ζωήν κληρονομοῦμεν.

Ῥητορεύουσα, οὐ σθένει γλῶσσα Δέσποινα, ὐμνολογήσαί σε, ὑπέρ γάρ τά Σεραφείμ, ὑψώθης κυήσασα, τόν Βασιλέα Χριστόν, ὄν ἱκέτευε, πάσης νῦν βλάβης ῥύσασθαι, τούς πιστῶς σε προσκυνοῦντας.

Εὐφημεῖ σε, μακαρίζοντα τά πέρατα, καί ἀνακράζει σοι. Χαῖρε ὁ τόμος ἐν ὦ, δακτύλῳ ἐγγέγραπται, Πατρός ὁ Λόγος Ἁγνή, ὄν ἱκέτευε, βίβλῳ ζωῆς τούς δούλους σου, καταγράψαι Θεοτόκε.

Ἱκετεύομεν οἱ δούλοί σου καί κλίνομεν ἱκετεύομεν, γόνυ καρδίας ἡμῶν. Κλῖνον τό οὕς σου Ἁγνή, καί σῶσον τούς θλίψεσι, βυθιζομένους ἡμᾶς, καί συντήρησον, πάσης ἐχθρῶν ἁλώσεως, τήν σήν ποίμνην Θεοτόκε.

ᾨδή ἡ’. Παῖδας εὐαγεῖς.
Νηδύϊ τόν Λόγον ὑπεδέξω, τόν πάντα βαστάζοντα ἐβάστασας, γάλακτι ἐξέθρεψας, νεύματι τόν τρέφοντα, τήν οἰκουμένην ἅπασαν, Ἁγνή ὦ ψάλλομεν. Τόν Κύριον ὑμνεῖτε τά ἔργα, καί ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

Μώσης κατενόησεν ἐν βάτῳ, τό μέγα μυστήριον τοῦ τόκου σου. Παῖδες προεικόνισαν, τοῦτο ἐμφανέστατα μέσον πυρός ἱστάμενοι, καί μή φλεγόμενοι, ἀκήρατε ἁγία Παρθένε, ὅθεν σε ὑμνοῦμεν, εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

Οἱ πρώην ἀπάτη γυμνωθέντες, στολήν ἀφθαρσίας ἐνεδύθημεν, τῇ κυοφορία σου, καί οἱ καθεζόμενοι, ἐν σκότει παραπτώσεων, φῶς κατωπτεύσαμεν, φωτός κατοικητήριον, Κόρη, ὅθεν σε ὑμνοῦμεν, εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

Νεκροί διά σοῦ ζωοποιούνται, ζωήν γάρ τήν ἐνυπόστατον ἐκύησας, εὔλαλοι οἱ ἄλαλοι, πρώην χρηματίζοντες, λεπροί ἀποκαθαίρονται, νόσοι διώκονται, πνευμάτων ἀερίων τά πλήθη, ἥττηνται Παρθένε, βροτώνη σωτηρίᾳ.

Ἡ κόσμῳ τεκοῦσα σωτηρίαν, δι’ ᾖς ἀπό γῆς εἰς ὕψος ἤρθημεν, χαίροις παντευλόγητε, σκέπη καί κραταίωμα, τεῖχος καί ὀχύρωμα, τῶν μελῳδούντων Ἁγνή. Τόν Κύριον ὑμνεῖτε τά ἔργα, καί ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

ᾨδή θ’. Ἅπας γηγενής.
Ἶνα σοι πιστοί, τό Χαῖρε κραυγάζωμεν, οἱ διά σοῦ τῆς χαράς, μέτοχοι γενόμενοι, τῆς ἀϊδίου, ῥῦσαι ἡμᾶς πειρασμοῦ, βαρβαρικῆς ἁλώσεως, καί πάσης ἄλλης πληγῆς, διά πλῆθος, Κόρη παραπτώσεων, ἐπιούσης βροτοῖς ἁμαρτάνουσιν.

Ὤφθης φωτισμός, ἡμῶν καί βεβαίωσις, ὅθεν βοῷμεν σοι. Χαῖρε ἄστρον ἄδυτον, εἰσάγον κόσμῳ, τόν μέγαν Ἥλιον, χαῖρε Ἐδέμ ἀνοίξασα, τήν κεκλεισμένην Ἁγνή, χαῖρε στῦλε, πύρινε εἰσάγουσα, εἰς τήν ἄνω ζωήν τό ἀνθρώπινον.

Στῶμεν εὐλαβῶς, ἐν οἴκῳ Θεοῦ ἡμῶν, καί ἐκβοήσωμεν. Χαῖρε κόσμου Δέσποινα, χαῖρε Μαρίᾳ, Κυρίᾳ πάντων ἡμῶν, χαῖρε ἤ μόνη ἄμωμος, ἐν γυναιξί καί καλή, χαῖρε σκεῦος, μύρον τό ἀκένωτον, ἐπί σέ κενωθέν εἰσδεξάμενον.

Ἡ περιστερά, ἡ τόν ἐλεήμονα ἀποκυήσασα, χαῖρε ἀειπάρθενε Ὁσίων πάντων, χαῖρε τό καύχημα, τῶν Ἀθλητῶν στεφάνωμα, χαῖρε ἁπάντων τε, τῶν Δικαίων, θεῖον ἐγκαλλώπισμα, καί ἡμῶν τῶν πιστῶν τό διάσωσμα.

Φεῖσαι ὁ Θεός, τῆς κληρονομίας σου, τάς ἁμαρτίας ἡμῶν, πάσας παραβλέπων νῦν, εἰς τοῦτο ἔχων, ἐκδυσωποῦσαν σε, τήν ἐπί γῆς ἀσπόρως σε, κυοφορήσασαν, διά μέγα ἔλεος θελήσαντα, μορφωθῆναι Χριστέ, τό ἀλλότριον.

Φασολάκια με χταπόδι


 Φασολάκια με χταπόδι

Υλικά :
1½ κιλό χταπόδι
½ κιλό φασολάκια
2-3 καρότα κομμένα σε ροδέλες
3-4 φύλλα σέλινο
1 πιπεριά
2-3 κρεμμύδια χοντροκομμένα
Φρέσκια ντομάτα
Αλάτι

Εκτέλεση :
 
Εφόσον έχουμε πλύνει και καθαρίσει τα φασολάκια αρχίζουμε να τα βράζουμε. Βράζουμε το χταπόδι χωρίς τίποτε άλλο μέσα. Όταν τα φασολάκια θα έχουν μισοβράσει τότε ρίχνουμε τον ζωμό του χταποδιού, τα υπόλοιπα υλικά και τα πλοκάμια ολόκληρα αλλά δεν ανακατεύουμε. Όταν σωθεί η σάλτσα σερβίρουμε τα φασολάκια κόβοντας τα πλοκάμια σε μικρά κομμάτια και γαρνίροντας με αυτά την πιατέλα γύρω γύρω.

 

Δημοφιλείς αναρτήσεις