Άγιος Troyen/Τρογιέν Επίσκοπος Saintes Γαλλίας.
30 Νοεμβρίου.Ο Άγιος Τρογιέν έζησε τον 6ο αιώνα και ήταν Επίσκοπος Saintes Γαλλίας. Αναφορά στον Άγιο Τρογιέν γίνεται από τον Άγιο Γρηγόριο Τουρώνης στα έργα του. Επίση μας είναι γνωστός από μία του επιστολή προς τον Άγιο Ευμέριο της Nantes. Κοιμήθηκε οσιακά το 530 μ.Χ.
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Ερμηνεία του πεζού Κανόνος της Χριστο Γεννήσεως
Ωδή γ'. Ο Ειρμός.
Τω πρό των αιώνων, εκ Πατρός γεννηθέντι αρρεύστως Υιω, και επ' εσχάτων εκ Παρθένου, σαρκωθέντι ασπόρως, Χριστω τω Θεω βοήσωμεν ο ανυψώσας το κέρας ημών, αγιος ει Κύριε.
Ερμηνεία.Από την προφήτιν Άνναν την Μητέρα Σαμουήλ του Προφήτου και Ποιήτριαν της τρίτης Ωδής, ερανίσθη ο Μελωδός τον παρόντα Ειρμόν εκείνη γάρ είπε τα λόγια ταύτα προς τον Θεόν ευχαριστούσα, διότι στείρα ούσα πρότερον, εγέννησεν ύστερον: ήτοι το «Υψώθη κέρας μου εν Θεω μου»· και το «Ουκ έστιν άγιος πλην σου» (α' Βασιλ. β' 12). "Οθεν τα λόγια ταύτα από εκείνην λαβών ο Ιεράρχης Κοσμάς επιστρέφει εις τον λαόν των Χριστιανών, και με παρακινητικόν σχήμα λέγει προς αυτόν. Τω λαέ των Χριστιανών, έλατε νά φωνάξωμεν προς Χριστόν τόν Θεόν ήμων, ο όποιος εγεννήθη μέν αρρεύστως και απαθώς εκ του αγεννήτου Πατρός πρό πάντων των αιώνων[1], χωρίς κανέν αίτιον τελικόν προς τα έξω κτίσματα καθώς ειπεν ο Θεολόγος Γρηγόριος «Τό μέν ών (ό Υιός) και φεί ών έκ του φεί όντος (ήτοι του Πατρός) υπέρ αιτίαν και λόγον ουδέ γάρ ήν του Λόγου λόγος ανώτερος» (Λόγ. εις την Χριστού Γέννησιν)· εσαρκώθη δε ο αυτός έκ της Παρθένου χωρίς σποράν ανδρός, δια την Ιδικήν μας σωτηρίαν. Τι δε να φωνάξωμεν προς τον Χριστόν; εκείνα τα ευχαριστήρια λόγια, όπου προτύτερα από ήμας εφώναξεν η στείρα και Προφήτις Αννα: ήγουν εσύ, Κύριε, είσαι άγιος, ο οποιος ύψωσας και εμεγάλυνας το κέρας ημών των ανθρώπων: ήτοι την ιδικήν μας δόξαν και δύναμιν, δια της ιδικής σου ενανθρωπήσεως.Τροπάριον
Ό της επιπνοίας, μετάσχων της αμείνω Αδάμ χοϊκός, και προς φθοράν κατολισθήσας, γυναικεία απάτη, Χριστόν γυναικός βοά εξορών ο δι εμέ κατ' εμέ γεγονώς, Αγιος ει Κύριε.
Ερμηνεία
Από τον εις την Χριστού Γέννησιν λόγον Γρηγορίου του Θεολόγου ερανίζεται ο Μελωδός το παρόν Τροπάριον λέγει γάρ εκείνος ταύτα περί Χριστού «Δευτέραν κοινωνεί (ο Υιός), δηλαδή πολύ της προτέρας παραδοξοτέραν. Οσω τότε μέν του κρείττονος μετέδωκεν (εις τον Αδάμ δηλ.), νυν δε μεταλαμβάνει του χείρονος»[2]. Ταυτα λοιπόν και ο Ιεράρχης Κοσμάς μελουργών εδώ λέγει, ότι ο Προπάτωρ Αδάμ ο χοϊκός πλασθείς: ήτοι εκ του χοός, ο οποίος ήτον το πλέον λεπτότερον και καθαρώτερον και ευγενέστερον χώμα της γης, καθώς ο Ζωναράς ερμηνεύων το Τροπάριον «Ο χερσίν αχράντοις εκ χοός» λέγει «Το μέν σώμα του ανθρώπου χερσί διαπλάττει και ουδέ από της γης απλώς ως τα θηρία, αλλ' από χοός του λεπτότατου δηλονότι και καθαρωτάτου της γης». Ούτος ο Αδάμ, λέγω, ος τις έλαβε την καλυτέραν έμπνευσιν του Θεού, διά μέσου της οποίας εδημιουργήθη η ψυχή αυτού ζώσα, λογική και αθάνατος ού γάρ το εμφύσημα του Θεού εγένετο ψυχή, καθώς φλυαρούν τινές, αλλ' εκείνο ψυχήν εδημιούργησε κατά τον μέγαν Αθανάσιον [3] «Ενεφύσησε γάρ, φησίν, ο Θεός εις το πρόσωπον του Αδάμ, και εγένετο ο ανθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γεν. β' 7)· και ύστερον ο θεόθεν τοιαύτην ψυχήν αθάνατον λαβών έπεσε, φευ εις την φθοράν και τον θάνατον με απάτην της γυναικός του Ευας, βλέπων τώρα τον Χριστόν να γεννάται εκ γυναικός (ίνα γυνή λύση πάλιν την απάτην και το έγκλημα της γυναικός) φωνάζει προς αυτόν «Ω Κύριε, ος τις διά την ιδικήν μου σωτηρίαν έγινες άνθρωπος τέλειος, καθώς εγώ, και το όργανον της απωλείας την γυναίκα απέδειξας εκ του εναντίου όργανον σωτηρίας, σύ είσαι, Κύριε, Αγιος».
Καλυτέραν δε είπε την του Θεού έμπνευσιν, δι ης έλαβε την λογικήν ψυχήν ο Αδάμ, συγκρίνων αυτήν με το ανθρώπινον σώμα όπου έλαβεν ύστερον ο Χριστός, το οποίον είναι χειρότερον: ήτοι κατώτερον από την ψυχήν, ως είπεν ανωτέρω ο Θεολόγος. Λέγει δε ο αυτός καθαρώτερον εν τη προς Κληδόνιον α' επιστολή προτιθείς γαρ έκει το ευαγγελικόν εκείνο «Και ο λόγος σαρξ εγένετο», ούτω φησίν. «Ουκ άλλως ην την του Θεού δηλωθηναι περί ήμας αγάπην, η εκ του μνημονευθήναι την σάρκα, ότι δι ημάς κατέβη και μέχρι του χείρονος σάρκα γαρ είναι ψυχής ευτελέστερον πας των ευφρονούντων ομολογήσει». Αμείνονος δε έπρεπε να γράψη ο Μελωδός, δια να συνταχθη με το, επιπνοίας, και να γένη συμφωνία, επιπνοίας αμείνονος· απεκόπη όμως η νος τελευταία συλλαβή, και η λέξις εχρεώστει να γράφεται δια του ο. ούτω, της αμείνο επειδή δε ουδεμία γενική ισοσυλλαβούσα με την ιδικήν της ονομαστικήν λήγει εις βραχύ φωνήεν, άλλ' εις μακρόν, δια τούτο το νο βραχύ έγινε μακρόν, ως αμείνω. Τοιαύτη είναι και η κλίσις του χείρων χείρονος και κατά αποκοπήν χείρω, και μείζων μείζονος και μείζω. Ου μόνον δε τα εις ων λήγοντα ονόματα εις ω ποιούσι την γενικήν, αλλά και τα εις ως· ως το άλως αλωνος και κατά αποκοπήν αλω ομοίως και το, Μίνως Μίνωνος και Μίνω.
Τροπάριον
Σύμμορφος πήλινης, ευτελούς διαρτίας Χριστέ γεγονώς, και μετοχή σαρκός της χείρω[4], μεταδούς θείας φύτλης, βροτός πεφυκώς και μείνας Θεός, και ανυψώσας το κέρας ημών, άγιος ει Κύριε.
Ερμηνεία.
Το παρόν Τροπάριον ερανίσθη ο Μελωδός από τον Παύλον και από τον Θεολόγον Γρηγόριον το μεν γαρ «Σύμμορφος πήλινης ευτελούς διαρτίας» εδανείσθη από την προς Φιλιππησίους του Παύλου επιστολήν, ος τις λέγει «Ος εν μορφή (ήτοι φύσει και ουσία) Θεού υπάρχων, ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα Θεω, άλλ' εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών» (Φιλιπ. β' 6)· το δε «Μετοχή σαρκός της χείρω μεταδούς θείας φύτλης» εδανείσθη από τον Θεολόγον, λέγοντα εν τω εις την Χριστού Γέννησιν λόγω, «Τότε μεν (ότε δηλαδή τον Αδάμ έπλασεν ο Υιός) του κρείττονος (της ψυχής) μετέδωκεν (εις αυτόν τον Αδάμ), νυν δε μεταλαμβάνει του χείρονος» (του ανθρωπίνου σώματος). Όθεν τούτων των δύο τα λόγια ενώσας ο Ιερός Κοσμάς, όμου δε με ταύτα και το της Αννης, ούτω λέγει, «Αγιος είσαι, ώ Κύριε, ος τις έγινες σύμμορφος: ήτοι συγκοινωνός της διαρτίας: τουτέστι της πλάσεως της γήινης και ευτελούς των ανθρώπων». Έρανίσθη δε την λέξιν ταύτην από τον Ιώβ, εν ω γράφεται «Εκ πηλού διήρτισαι συ, ως και εγώ, εκ του αυτού διηρτίμεθα» (Ίω. λγ' 6). «Μεθέξας δε (λέγει ο Μελωδός), από την σάρκα ημών την χείρονα και πολύ κατωτέραν της ψυχής, μετέδωκας εις ημάς από την Θείαν και αθάνατον φύτλην (φύσιν), μείνας μεν Θεός, όπερ ήσουν προ των αιώνων, γενόμενος δε επ' εσχάτων φύσει άνθρωπος, το οποίον δεν ήσουν». Όθεν είπεν ο Θεοφόρος Μάξιμος «Οι εξ αρχής αυτόπται και υπηρέται γενόμενοι του Λόγου έφασαν τον Θεόν Λόγον τέλειον όντα Θεόν, γενέσθαι τέλειον ανθρωπον, μήτε το Θεός είναι άποθέμενον, δια το γενέσθαι ανθρωπον, μήτε κωλυθέντα γενέσθαι, όπερ ουκ ην, άνθρωπον, δια το μεμενηκέναι, όπερ ην, ήγουν Θεόν» (εν τη εκθέσει της Πίστεως παρά τη δογμ. Πανοπλία). Και λοιπόν δια της ενανθρωπήσεως σου, Ιησού Χριστέ, ανύψωσας ημών των ανθρώπων την δόξαν και δύναμιν ταύτα γαρ το κέρας δηλοί.
Τούτο δε όπου λέγει εδώ ο Μελωδός, ότι μετέδωκεν εις ημάς ο Χριστός από την θείαν του φύσιν, είναι εκείνο το ίδιον όπου είπεν ο Κορυφαίος Πέτρος «΄Ινα δια τούτων γένησθε θείας κοινωνοί φύσεως» (β' Πέτ. α' 4). το οποίον δεν νοείται, ότι έχει να μεθέξη τινάς από την του Θεού φύσιν και ουσίαν. άπαγε! τούτο γαρ είναι αδύνατον εις κάθε κτίσμα· και τούτο εστάθη κακόδοξον φρόνημα των Μασσαλιανών πρότερον, και των Βαρλααμιτών και Ακινδυνιαστών ύστερον καθότι η υπερούσιος φύσις και ουσία του Θεού άπειρος ούσα, είναι όχι μόνον πάντη αμέθεκτος, αλλά και αόρατος και ανεπινόητος· όθεν το πεπερασμένον δεν εμπορεί να χωρήση το άπειρον. Φύσις λοιπόν Θεία εδώ εννοείται η φυσική και ουσιώδης χάρις και ενέργεια του Θεού, από την οποίαν μετέχουσιν οι κεκαθαρμένοι, και με την μετοχήν αυτής Θεοί γίνονται κατά χάριν επειδή κατά τους θεολογούντας ομού και φιλοσοφούντας φύσεις λέγονται και τα φυσικά. ΄Ορα και την ερμηνείαν του ανωτέρου ρητού του Κορυφαίου εν τη νεοτυπώτω ερμηνεία των Καθολικών Επιστολών, και εκεί θέλεις εύρη πολλά.
Τροπάριον.
Βηθλεέμ εεφραίνου, Ηγεμόνων Ιούδα Βασίλεια τον Ισραήλ γαρ ο ποιμαίνων, χερουβίμ ο επ΄ ώμων, εκ σου προελθών Χριστός εμφανώς, και ανυψώσας το κέρας ημών, πάντων εβασίλευσεν.
Ερμηνεία.
Το Τροπάριον τούτο ερανίσθη ο Μελωδός από δύο Προφήτας. Πρώτον, από τον Προφήτην Μιχαίαν, ος τις λέγει εν Κεφαλαίω Ε' «Και συ, Βηθλεέμ οίκος του Εφραθά [5], μή ολιγοστός ει του είναι εν χιλιάσιν Ιούδα. εκ σου γαρ μοι εξελεύσεται του είναι εις άρχοντα εν τω Ισραήλ». η (καθώς ανέγνω ο Εύσέβιος και ο Τερτυλιανός) «Εκ σου γαρ μοι εξελεύσεται ηγούμενος». Δεύτερον, από τον Προφήτην Δαβίδ, λέγοντα εν τω οθ' Ψαλμώ «Ο ποιμαίνων τον Ισραήλ πρόσχες· ο οδηγών ωσεί πρόβατον τον Ιωσήφ, ο καθήμενος επί των Χερουβίμ εμφάνηθι». ΄Οθεν ο Ιεράρχης Κοσμάς επιστρέφων τον λόγον του προς την Βηθλεέμ την κατά σάρκα πατρίδα του Κυρίου λέγει. «Συ Βηθλεέμ Βασίλισσα (τούτο γαρ δηλοι το, Βασίλεια κατά την μεταχείρησιν των αρχαίων συγγραφέων) και ανωτέρα ούσα των ηγεμόνων της βασιλικής φυλής του Ιούδα, ευφραίνου· διότι ο Χριστός, ος τις ποιμαίνει τον Ισραήλ, κατά την προρρηθείσαν ρήσιν του Δαβίδ, και κάθηται επάνω εις τους ώμους των δύο χρυσών Χερουβίμ των ευρισκομένων μέσα εις τα ΄Αγια των Αγίων[6], αυτός, λέγω, εκβήκε φανερά από εσέ: ήτοι εγεννήθη κατά σάρκα. ος τις ανυψώσας το κέρας ημών των νέων Ισραηλιτών Χριστιανών των πιστευόντων εις αυτόν, εβασίλευσεν επάνω εις όλα τα ΄Εθνη». Ούτω λέγει και ο Προφήτης Δαβίδ «Εβασίλευσεν ο Θεός επί τα ΄Εθνη» (Ψαλ. μς' 9).
Σημείωσαι δε, ότι ο μεν Ευφραθά ήτον απόγονος της Ιούδα φυλής, ο δε Βηθλεέμ ήτον Υιός του Ευφραθά, αφ' ων και ωνομάσθη ο τόπος· καθώς γέγραπται εις τα Παραλειπόμενα «Ευφραθά Πατρός Βηθλεέμ» (α' Παραλ. δ' 4). Ο δε Αλεξανδρείας Κύριλλος το ανωτέρω ρητόν του Μιχαίου ερμηνεύων λέγει, «Ποιείται δη ουν τον λόγον προς την Βηθλεέμ: ήτοι τον οίκον του Ευφραθά. και καλείται μεν ο χώρος Ευφραθά, Βηθλεέμ δε το πολίχνιον: ήγουν η εν τη χώρα κώμη, όθεν ην Ιεσσαί και Δαβίδ και αύτη πάλιν η Αγία Παρθένος, η το Θείον ημίν εκτέτοκε βρέφος το παιδίον τον Ιησούν. Ω τοίνυν Βηθλεέμ (φησίν), οίκος Εφραθἀ, ει και ολιγοστός ει του είναι εν χιλιάσιν Ιούδα. τούτ' έστι μυρίαι μέν όσαι λαμπραί και μεγάλαι της Ιουδαίας, αι πόλεις. αλλ' ει και ολίγοι παντελώς οι σε κατοικούντες και νεμόμενοι, συ γενήση τροφός, και κληθήση πόλις του βασιλεύσαντος επί τον Ισραήλ· και ου τι που πάντως των εξ αίματος Ισραήλ, αλλά και των εν επαγγελίαις προεπηγγελμένων τω Αβραάμ (τουτέστι των πιστευσάντων Εθνών)».
[1]Οι αιώνες νοητά κτίσματα εισι κατά τόν Θεσσαλονίκης Γρηγόριον (Κεφάλαιον ξη' των θεολογικών) όθεν είπε και ο Παύλος «δι' ου (του Υιού δηλ.) και τους αιώνας έποίησεν» (ο Πατήρ δηλ.) Περιλαμβάνει δε ο αιών τα άιδια και αθάνατα: ήτοι τους νοερούς Αγγέλους, καθώς και ο χρόνος περιλαμβάνει τα θνητά κτίσματα. Διό είπεν ο Θεολόγος Γρηγόριος «Όπερ ήμιν ο χρόνος Ηλίου φορςί μετρούμενος, τούτο τοις αϊδίοις αιών» (Λόγος εις την Χρίστου Γέννησιν). ο δε Θεός πρό των αιώνων και όπερ τους αιώνας έστιν όθεν ακολούθως προαιώνιος και υπεραιώνιος λέγεται.
[2]Τούτο το ρητόν του Θεολόγου ερμηνεύω ο Ζωναράς εν τω πλ. α΄ ήχω της Οκτωήχου, φέρει ένα παράδειγμα γλαφυρόν «Ουχ’ όμοιον τω τον Βασιλέα την οικεία βασίλειον στολήν (ήτοι το κατ’ εικόνα) ιδιώτη χαρίσασθαι, και το δούλου ράκος αυτόν ενδύσασθαι δια σωτηρίαν των υπηκόων; αλλά πολύ το δεύτερον του προτέρου παραδοξότερον». Ερμηνεύων δε ο αυτός και το «Ο της δόξης Κύριος εν αδοξίας μορφή» Ιωάννου του Δαμασκηνού ρητόν, λέγει «Αδοξίαν τον άνθρωπον εφη γράφει γαρ ο Παύλος περί του Χριστού ότι εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών τι γουν αδοξότερον και ατιμότερον δούλου; Αντί ουν ειπείν δούλου μορφήν, αδοξίαν είπε μορφήν. Και άλλως δε, αδοξία ην τω Θεώ κατά το πρόχειρον, τω υπερ πάσαν ουσίαν, τω αύλω, σάρκα περιβαλέσθαι εκ χοός την σύστασιν έχουσαν παχειάν τε και θνήτην ως γαρ αδοξία αν νομισθεί η Βασιλεί ει ράκος ευτελές περιβάλοιτο, την πορφύραν περικαλύπτων ούτω και τω Κυρίω η σαρξ εις αδοξίαν ην κατά το φαινόμενον».
[3]Τούτο τό ίδιον λέγει και ο Χρυσόστομος «Πολλοί ενόμισαν, ότι το εμφύσημα αυτού (του Θεού δηλ.) ήν η ψυχή, και ότι εκ της ουσίας του Θεού μετεδόθη τω σώματι η ψυχή έστι δε πολλής ού μόνον ανοίας, αλλά και ατοπίας μεστός ο λόγος· ει γάρ έκ της ουσίας του Θεού η ψυχή, ούχ εχρήν αυτω μέν είναι σοφήν, εν άλλω δε μωράν και ασύνετον ουδέ εν τούτω μέν είναι ψυχήν δικαίαν, εν έτέρω δε άδικον η γάρ του Θεού ουσία ού μερίζεται, ουδέ αλλοιούται, αλλ' εστίν αναλλοίωτος... Το εμφύσημα λοιπόν επί Θεού, η του Αγίου Πνεύματος έστιν ενέργεια. "Ωσπερ γαρ ο Σωτήρ ενεφύσησεν εις τα πρόσωπα των Αποστόλων και είπε, λάβετε Πνεύμα Άγιον ούτω το εμφύσημα το θείον ανθρωπίνως ακουόμενον, Πνεύμα έστι το προσκυνητόν και Αγιον. Τούτο το Πνεύμα προελθόν, ούκ αυτό γέγονε ψυχή, αλλά ψυχήν έκτισεν ούκ αυτό εις ψυχήν μετεβλήθη, αλλά ψυχήν εδημιούργησε· δημιουργόν γάρ το Πνεύμα το Άγιον, κοινωνεί τη δημιουργία του σώματος και τη δημιουργία της ψυχής. Πατήρ γάρ και Υιός και Πνεύμα Άγιον τη Θεία δυνάμει δημιουργεί το πλάσμα» (λόγω εις το Πως ο Αδάμ έλαβε την ψυχήν, τόμω ε'). Ορα και εις τας υποσημειώσεις του Τροπαρίου του λέγοντος «Ος ην εν αρχή προς Θεόν Θεός Λόγος», κατά τον Ιαμβικόν Κανόνα της Χριστού Γεννήσεως.
[4]Σημείωσαι, ότι και εδώ η γενική «της χείρω» έγινε κατά αποκοπήν από της «χείρονος» ως είπομεν ανωτέρω και περί της «αμείνω».
[5]Σημείωσαι, ότι, κατά τον Νικήταν ερμηνεύοντα το ψαλμικόν εκείνο «Ιδού ηκούσαμεν αυτήν εν Εφραθά», παρ'Εβραίοις το «Εφραθά» σημαίνει Μαρία, εξ ης εγεννήθη ο Κύριος.
[6]Κατά δε θεωρίαν υψηλοτέραν, ο του Ισραήλ ποιμήν, λέγει ο Ησύχιος, δεν είναι άλλος έξω από τον Χριστόν τον ειπόντα «Εγώ είμι ο ποιμήν ο καλός», ο οποίος ποιμαίνει τον Ισραήλ: τουτέστι τον έχοντα νουν δρώντα τον Θεόν τούτο γαρ δηλοί το όνομα Ισραήλ. Οδηγεί δε και τον Ιωσήφ: ήτοι τους Εθνικούς, οι τίνες κοντά εις τους Ιουδαίους προσετέθησαν Ιωσήφ γαρ πρόσθεσις ερμηνεύεται. Κάθεται δε ο Θεός εις τα Χερουβίμ: ήτοι εις τους Εχοντας πλήθος γνώσεως. τούτο γάρ δηλοί τό Όνομα Χερουβίμ.
Η ενορία των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Γιαννιτσών γιορτάζει τα 50 χρόνια από τα εγκαίνια του Ιερού Ναού της και διοργανώνει διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις, εκκλησιαστικές και πολιτιστικές, μεταξύ των οποίων και την ταινία «Ο Σαλός του Θεού», που αναφέρεται σ' έναν σύγχρονο διά Χριστόν σαλό και είναι βασισμένη στο δίτομο βιβλίο του θεολόγου - δημοσιογράφου Διονυσίου Μακρή: Ο ΤΡΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ.
Αποτελεί παραγωγή της Κινηματογραφικής Ομάδας των Κατηχητικών Συνάξεων της ενορίας μας. Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις προηγούμενες ταινίες της Κινηματογραφικής Ομάδας στο κανάλι του Ιερού Ναού: https://www.youtube.com/channel/UC6d2...
790
Ερώτηση
Κάποιος επίσκοπος από την τάξη των μοναχών, έχοντας μεγάλη εμπιστοσύνη στους γέροντες, έστειλε να ρωτήσει τον μεγάλο Γέροντα, αν πρέπει να εγκαταλείψει τον κόσμο και να επανέλθει στον μοναχικό βίο, ζητώντας συγχρόνως από αυτόν την προσευχή του, την ευλογία και τη βοήθεια του.Απόκριση Βαρσανουφίου
Είναι κατάλληλη στιγμή να πω τον λόγο του Αποστόλου που λέγει, «έγινα άφρονας, εσείς με αναγκάσατε». Επειδή όμως αυτά που λέγονται είναι σύμφωνα με τον Θεό και όχι σύμφωνα με τον άνθρωπο, θα μπορούσα να πω σ' αυτόν εκείνο που λέχθηκε από τον υπηρέτη του Θεού Μωϋσή «η εισήγαγε μαζί με μένα στην αιώνια ζωή αυτόν πού ονομάσθηκε πνευματικός μου υιός, ή σβήσε και μένα από τη βίβλο σου» και είθε να μη αξιωθώ να δω το πρόσωπο του Ιακώβ, του Πατέρα του Ιωσήφ, χωρίς να έχω τον Βενιαμίν μαζί μου. Αλλά πιστεύω στο άγιο όνομά του, ότι δεν θα αθετήσει το αίτημά μου, διότι η χαρά της αγίας Τριάδας και η χαρά των αγίων αγγέλων είναι η σωτηρία των σωζομένων. Δεν θα σταματήσω λοιπόν να παρακαλώ τον Θεό, ως που να με χαροποιήσει με τη δική σου σωτηρία, αλλά πρόσεχε, να μη χαυνώσουν αυτά τον λογισμό σου και σε οδηγήσουν σε ραθυμία.
Μαζί με όλα αυτά θυμήσου ότι ο κόσμος περνά, η δόξα του είναι πρόσκαιρη και η απόλαυσή του φθαρτή. Διάλεξε για τον αυτό σου να υποστεί κακουχίες μαζί με τον λαό του Θεού, παρά να έχει πρόσκαιρη απόλαυση της αμαρτίας. Επίσης να θυμάσαι ότι θα εγκαταλείψομε τον κόσμο χωρίς τη θέλησή μας και ότι ή ζωή μας δεν είναι μεγάλη. Τι είναι δηλαδή η ζωή του ανθρώπου; Από το πρωί μέχρι το βράδυ, όταν βέβαια δεν έχομε πεποίθηση ζωής μέσα σ' αυτόν τον κόσμο. Ας εγκαταλείψομε με τη θέλησή μας τα πράγματα, για να έχομε την αντιμισθία. Ας διαλέξομε την αμεριμνησία για τα γήινα πράγματα όσοι ποθούμε να δούμε το πρόσωπο του Θεού, για να πούμε με παρρησία• «βγάλε έξω την ψυχή μου από την φυλακή, για να εξομολογηθώ στο όνομά σου». Βιάσου, τρέξε, όσο είναι μέρα, πριν φθάσει ή νύχτα, κατά την οποία πενθούν εκείνοι που ραθυμούν και οι οκνηροί, μετανοώντας τότε μάταια. Μάθε, ότι δεν μένει ο καιρός και αν φθάσει η ώρα, ο υπηρέτης δεν βρίσκει ευσπλαχνία. Διότι ποιος τον παρακάλεσε γι' αυτόν και εισακούσθηκε; Είναι αληθινός δούλος του αληθινού Δεσπότη, πού πραγματοποιεί γνήσια τα προστάγματά του.
Ας φοβηθούμε την φρικωδέστατη εκείνη ήμερα και ώρα, κατά την οποία δεν θα προΐσταται αδελφός ή συγγενής μας ούτε αρχή ή εξουσία ούτε πλούτος και δόξα, αλλά να, ο άνθρωπος και το έργο του. Ας πουλήσομε τα φθαρτά πράγματα, που μας σύρουν στην άβυσσο της απώλειας και αφού αγοράσομε για τον εαυτό μας ένδυμα γάμου, να φθάσομε σε τελειότητα. Διότι, αν φθάσομε σε τελειότητα, φθάνομε την τελειότητα της τέλειας κατά Θεόν αγάπης που διώχνει τον φόβο, και ψάλλομε με χαρά μαζί με τον Απόστολο Παύλο «η αγάπη δεν εκπίπτει ποτέ». Γνήσιο τέκνο μου, είθε να σε δω στη βασιλεία του Θεού, με τη βοήθεια του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας. Σε ασπάζομαι στο όνομα του Κυρίου του Θεού, σε ασπάζομαι στο όνομα του Ιησού Χριστού, σε ασπάζομαι στο όνομα του αγίου Πνεύματος, τιμιότατε.
ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΕΡΩΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ
ΦΚΓ' - ΩΜΑ΄
ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΝΗΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΚΗΤΙΚΩΝ
10Γ
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.Ερμηνεία του πεζού Κανόνος της Χριστού Γεννήσεως
Ωδή α΄
Ήχος α΄ Ο ΕιρμόςΧριστός γεννάται δοξάσατε. Χριστός έξ Ουρανών απαντήσατε. Χριστός επί γής· ύψώθητε. Ασατε τω Κυρίω πάσα η γη, και εν ευφροσύνη ανυμνήσατε λαοί ότι δεδόξασται.Από ποίον άλλον πρέπει να ζητούν άρτους οι χρείαν έχοντες τούτων, πάρεξ από τον αρτοπωλητήν; η από ποίον πρέπει να λαμβάνουν οίνον οι εστερημένοι τούτου, πάρεξ από τον οινοπώλην; αλλά και οι χρείαν έχοντες νομίσματος χρυσού και αργυρού, από ποιον άλλον πρέπει να ζητούν τούτο, ει μη από τιν αργυραμοιβόν; (σαράφην) Ούτω παρομοίως και οι θέλοντες να πανηγυρίζουν και να εγκωμιάζουν τας του Χριστού εορτάς, από ποίον άλλον πρέπει να ζητούν λόγους πανηγυρικούς και εγκώμια, πάρεξ από τον τούτων πανηγυριστήν και εγκωμιαστήν, τον μέγαν λέγω εν Θεολογία Γρηγόριον;
Διότι ούτος ο κατ' εξοχήν λεγόμενος Τριαδικός Θεολόγος, όχι μόνον εστόλισε τας Δεσποτικάς εορτάς με τους ιδικούς του λόγους και τα εγκώμια, αλλ' έδωκεν άδειαν και εις τους μεταγενεστέρους να κλέπτουν τα ιδικά του λόγια και ποιήματα με μίαν κλεψίαν επαινετήν και ακατηγόρητον την οποίαν όποιος εργάζεται, όχι μόνον δεν εντρέπεται, ως οι κλέπται των άλλων πραγμάτων, άλλ' εξεναντίας με την κλεψίαν αυτήν καλλωπίζεται. Τι λέγω; ο Γρηγόριος ούτος νους της Θεολογίας δεν έδωκε μόνον άδειαν εις τους μεταγενεστέρους να κλέπτουν τους ιδικούς του λόγους, αλλά και ακόμη τους προσκαλεί μέ φιλαδελφίαν ανεκδιήγητον εις το να φάγουν ακόρεστα τον νοητόν άρτον της σοφίας του, τον στηρίζοντα την ψυχήν, και να πιουν τον γνωστικόν αυτού οίνον, τον ευφραίνοντα την καρδίαν, φωνάζων με υψηλήν φωνήν τώρα μεν εκείνα τα της Σοφίας «Έλθετε φάγετε τον εμόν άρτον, και πίετε οίνον, ον κεκέρακα υμιν» (Παρ. θ' 5)· τώρα δε εκείνα τα της Ασματιζούσης νύμφης «Φάγετε πλήσιοι, και πίετε και μεθύσθητε αδελφοί» (Ασμ. ε' 1) και άλλοτε εκείνα τα του Ήσαίου «Οι διψώντες πορεύεσθε εφ ΰδωρ, και όσοι μη έχετε αργύριον βαδίσαντες αγοράσατε και φάγετε άνευ αργυρίου και τιμής οίνον και στέαρ» (Ήσ. νε' 1).
Διά τούτο και ο θεσπέσιος Κοσμάς, ο των Ιερών εορτών Ασματογράφος και Μουσηγέτης, μέλλων να πανηγυρίση τα σωτήρια Γενέθλια του Κυρίου, αυτολεξεί εδανείσθη όλον τον παρόντα Ειρμόν από τον ρηθέντα μέγαν πανηγυριστήν και εγκωμιαστήν των εορτών Θεολόγον. Ούτω γάρ εκείνος προοιμοιάζει εν τω εις την Χριστού Γέννησιν έγκωμίω αυτού «Χριστός γεννάται, δοξάσατε Χριστός έξ Ουρανών, απαντήσατε Χριστός επί γης, υψώθητε· άσατε τω Κυρίω πασα η γη». Πρέπει δε να ηξεύρωμεν, ότι κατά τον Δαμασκηνόν Ιωάννην και τον σχολιαστήν του Θεολόγου Νικήταν και τον Πτωχόν Πρόδρομον τον έξηγητήν των Κανόνων, το όνομα Χριστός δηλοί κυρίως το συναμφότερον: ήτοι τον Θεόν ομου και άνθρωπον[1] καταχρηστικώς δε, ποτέ μεν αυτό δηλοί την Θεότητα μόνον του Χριστού, ποτέ δε την ανθρωπότητα αυτού διά γάρ την άκραν και καθ' υπόστασιν των δύο φύσεων ένωσιν, με εν και το αυτό όνομα: ήτοι το, Χριστός, και αι δύο ονομάζονται φύσεις. Οταν λοιπόν ο Θεολόγος και ο Ιερός Κοσμάς λέγουν εδώ «Χριστός γεννάται, και Χριστός επί γης», τότε τό, Χριστός δηλοί το, Θεάνθρωπος· επειδή Θεός και άνθρωπος εγεννήθη από την Παρθένον[2], και Θεός και άνθρωπος εφάνη επί γης όταν δε λέγουν «Χριστός εξ Ουρανών», τότε το Χριστός, δηλοί μόνον τον Θεόν, ουχί δε και τον άνθρωπον καθότι ο Κύριος δεν κατέβη από τους Ουρανούς φορών την ανθρωπίνην φύσιν, καθώς φλυαρούσιν οι φρενοβλαβείς Απολιναρισταί, κατά των οποίων ειπεν ο Θεολόγος Γρηγόριος «Ει τις λέγοι την σάρκα έξ Ουρανού κατεληλυθέναι, αλλά μη εντεύθεν είναι και παρ' ημών, ανάθεμα έστω» (Επιστολή α' προς Κληδόνιον)· αλλά κατέβη μέ γυμνήν την Θεότητα, και ούτως εκ των καθαρών αιμάτων της Άει παρθένου Μαρίας την άνθρωπίνην φύσιν προσέλαβε, και την ήνωσεν εν τη εαυτού υποστάσει, γενόμενος τέλειος άνθρωπος.Ό Χριστός λοιπόν, λέγει, γεννάται σήμερον. "Οθεν εσείς οι Άγγελοι (προς αυτούς γάρ στρέφει τον λόγον) οι εν τη Γεννήσει του Κυρίου αινούντες τον Θεόν και λέγοντες «Δόξα εν υψίστοις Θεώ, και επί γης ειρήνη» (Λουκ. β' 14), δοξάσατε: ήτοι δοξολογήσατε και τώρα τον Θεόν. Λέγει δε το, δοξάσατε και προς τους μεταχειριζομένους αγγελικήν ζωήν εν ανθρωπίνω και υλικω σώματι, παρακινών νά δοξολογήσουν και αυτοί τον γεννηθέντα Δεσπότην. Ο Χριστός: ήτοι ο Θεός ήλθεν η κατέβη από τους Ουρανούς. Λοιπόν εσείς οι δίκαιοι (προς τούτους γάρ επιστρέφει τον λόγον) προϋπαντήσατε αυτόν, μιμούμενοι τον δίκαιον Συμεών, τον υπαντήσαντα τον Κύριον, όταν εις τον ναόν επροσφέρετο διότι ίδιον αχαρίστων δούλων είναι, το να μη εκβαίνουν εις προϋπάντησιν του ιδικού των αυθέντου, όταν αυτός έρχεται εις αυτούς διά να τους εύεργετήση. Έδανείσθη δε τούτο ο Θεολόγος και ο Μελωδός από τον Αποστολικόν εκείνο λόγιον το λέγον «Τότε και ημείς αρπαγησόμεθα εν νεφέλαις, εις απάντησιν του Κυρίου εις αέρα» (α' Θεσσ. δ' 7). Είτα λέγει, ότι ο Χριστός: ήτοι ο Θεάνθρωπος εφάνη επάνω εις την γήν. Λοιπόν εσείς οι εν τη γη άνθρωποι υψωθήτε από τα γήινα, φρονούντες τα υψηλά και μετεωριζόμενοι μέ τα πτερά της Πράξεως και της Θεωρίας διά τούτο γάρ κατέβη ο Θεός εις την γην, ίνα οι εν τη γη αναβώσιν εις τους Ουρανούς. Επειδή κατά άλλον τρόπον δεν έδύνετο να γένη Ενωσις Θεού και ανθρώπων, αν δεν κατέβαινε μέν ο Θεός ολίγον τι από το ιδικόν του ύψος, δεν ανέβαινε δε ο άνθρωπος επάνω από την ιδικήν του ταπεινότητα. Οθεν είπεν ο Θεολόγος Γρηγόριος «Το μέν, καταβήναι δει Θεόν προς ήμας, το δέ, ημάς αναβήναι, και ούτω γενέσθαι κοινωνίαν Θεού προς ανθρώπους, της αξίας συγκιρναμένης. "Εως δ' αν εκάτερον επί της ιδίας μένη, το μέν, περιωπής, το δέ, ταπεινώσεως, άμικτος η άγαθότης και το φιλάνθρωπον άκοινώνητον» (Λόγ. εις την Πεντηκοστήν). Εφη δε συμφώνως και ο Θεοφόρος Μάξιμος «Ουδέποτε ψυχή δύναται προς γνώσιν εκτανθήναι Θεού, ει μη αυτός ο Θεός συγκαταβάσει χρησάμενος αψηται αυτής και αναγάγη προς εαυτόν ού γάρ αν τοσούτον ίσχυσεν αναδραμείν ανθρώπινος νους, ώς άντιλαβέσθαι της θείας ελλάμψεως, ει μή αυτός ο Θεός ανέσπασεν αυτόν, ως δυνατόν ην άνθρωπον ανασπασθήναι, και ταις θείαις αυγαίς κατεφώτισεν» (Κεφ. λα' της α' έκατοντ. των Θεολογικών). Πλην αν και ο Θεός συγκαταβαίνη διά να ενωθη με τον ανθρωπον υπό φιλανθρωπίας, όμως και α άνθρωπος πρέπει να βιάζη τον εαυτόν του διά να αναβαίνη προς τον Θεόν. Οθεν ο αυτός θείος Μάξιμος λέγει «Αλλήλων ειναι φασι παραδείγματα τον Θεόν και τον ανθρωπον και τοσούτον τω ανθρώπω τον Θεόν διά φιλανθρωπίαν ανθρωπίζεσθαι, όσον ο άνθρωπος εαυτόν τω Θεω δι΄ αγάπης δυνηθείς απεθέωσε και τοσούτον υπό Θεού τον ανθρωπον κατά νουν αρπάζεσθαι προς το γνωστόν, όσον ο άνθρωπος τον αόρατον φύσει Θεόν διά των αρετών εφανέρωσε» (Κεφ. οδ' της ζ' έκατοντ. των Θεολογικών). και πάλιν «Ό χωρίς αμαρτίας γενόμενος άνθρωπος, δήλον ότι χωρίς της εις Θεότητα μεταβολής την φύσιν θεοποιήσει, και τοσούτον αναβιβάσει δι’ εαυτόν, όσον αυτός διά ανθρωπον εαυτόν κατεβίβασε» (Κεφ. ξβ' της γ' έκατοντ. τών Θεολογικών).Το δε «Ασατε τω Κυρίω πάσα η γη» έδανείσθη ο Θεολόγος και ο Μελωδός από τον ψε' Ψαλμόν του Δαβίδ, Στίχ. β' ούτω γάρ αυτολεξεί εκεί γέγραπται. Προσαρμόζεται δε το ρητόν τούτο και εις τον παρόντα Ειρμόν, διά νά φανερωθη, ότι αυτός είναι της πρώτης Ωδής, της οποίας η αρχή είναι «Ασωμεν τω Κυρίω ένδόξως γάρ δεδόξασται». Οθεν κατά την Ωδήν ταύτην, "Ασατε, λέγει και ο Μελωδός, εις τον γεννηθέντα Χριστόν όλη η γη: ήτοι όλοι οι εν τη γη κατοικούντες άνθρωποι. Αλλά και εσείς οι διάφοροι λαοί τών Εθνικών υμνήσατε αυτόν, όχι μέ οκνηρίαν και λύπην ψυχής, αλλά με προθυμίαν και ευφροσύνην καρδίας διότι αυτός είναι δεδοξασμένος.
Δια τι δε είπεν, ότι ο Χριστός γεννάται και ουχί εγεννήθη; ού γάρ καθ΄ έκαστον χρόνον γεννάται, άλλ' άπαξ έγεννήθη. και αποκρινόμεθα με τον Πτωχόν Πρόδρομον, ότι οι ρήτορες συνειθίζουν να προφέρουν τα περασμένα πράγματα εις χρόνον ενεστώτα, δια να δείξουν αυτά ως παρόντα εις τα ομμάτια των ακροατών, και ακολούθως νά κάμουν αυτούς περισσότερον θεατάς, παρά άκροατάς. "Η, κατά τόν Νικήταν, είπεν, δτι γεννάται ο Χριστός κατά την σήμερον ημέραν επειδή την ιδίαν εκείνην ημέραν, κατά την οποίαν εγεννήθη ο Χριστός, επαναφέρει ο ήλιος εις κάθε έτος διά της κυκλοφορίας του.
Αλλά και συ, αδελφέ, μη παύσης δοξολογών τον γεννηθέντα Χριστόν, όχι μόνον με λόγια, αλλά πολλώ μάλλον με τα έργα. Πρόλαβε δε και να τον απάντησης έξ Ούρανου κατερχόμενον διά της προς αυτόν Θεωρίας ύψώθητι από της γης και των γήινων διά την αγάπην του διά σε επί γης κατελθόντος· άδε έις αυτόν άσμα καινόν, καθώς σε παρακινεί ο Δαβίδ άδε όμως πολλά και ακόρεστα άσματα, και μη χόρταινε άδων. Εάν ούτως άδης, θέλει σε ενθυμηθή ο Κύριος, προς ον άδεις, και έχει να σε ελεήση, καθώς σε βεβαιώνει ο Ησαίας «Πολλά άσον, ίνα σου μνεία γένηται» (ΓΗσ. κγ' 16).
ΤροπάριονΡεύσαντα έκ παραβάσεως, Θεού τον κατ’ εικόνα γενόμενον, όλον της φθοράς υπάρξαντα, κρείττονος επταικότα θείας ζωής, αύθις αναπλάττει, ο σοφός Δημιουργός ότι δεδόξασται.
Ερμηνεία.
Θέλων νά δείξη ο Ιερός Μελωδός την αναγέννησιν και ανάπλασιν, όπου έγινεν εις το ανθρώπινον γένος από την άρρητον ενανθρώπησιν του Θεού Λόγου, τούτο εμελούργησε το Τροπάριον. Διο και λέγει, ότι ο σοφός Δημιουργός του Παντός πάλιν ανεκαίνισε και ανέπλασε τον άνθρωπον. «Εδει γάρ ως αληθώς έδει, λέγει ο θεοφόρος Μάξιμος, σοφόν και δίκαιον και δυνατόν όντα κατά φύσιν τον Κύριον, ως μεν σοφόν μη αγνοήσαι τον τρόπον της Ιατρείας (του ανθρώπου), ως δίκαιον δε μη τυραννικήν ποιήσασθαι του κατειλημμένου κατά γνώμην υπό της αμαρτίας ανθρώπου την σωτηρίαν, ως δε πάντα δυνάμενον, μη ατονησαι προς την της αμαρτίας εκπλήρωσιν» (Κεφ. μ' της ς' έκατοντ. των Θεολογικών).
Με αυτά λοιπόν τα τρία ομού και με την αγαθότητα ανέπλασεν ο Χριστός τον άνθρωπον, ος τις έγινε μέν κατ’ εικόνα Θεού διά τον νουν, λόγον και πνεύμα, με τα όποια εκοσμήθη εις εικόνα της Αγίας Τριάδος. Εξέπεσε δε (τούτο γάρ δηλοί το, επταικότα) από την εν τω Παραδείσω καλυτέραν και θείαν ζωήν, και έρρευσε φευ! διά την παράβασιν της του Θεού εντολής εις τον πυθμένα του θανάτου, γενόμενος όλος της φθοράς: ήτοι δούλος και υποκείμενος εις την φθοράν. Και καθώς τα νερά, τα οποια ρέουν από υψηλά μέρη εις τον κατήφορον, δεν στέκουν τελείως έως ότου να φθάσουν εις αυτά τα έσχατα και κατώτατα μέρη της γης· τοιουτοτρόπως έπαθε και ο ταλαίπωρος άνθρωπος, γενόμενος όλος διόλου οικείος και δούλος της φθοράς έφθάρη γάρ όχι μόνον κατά την ψυχήν, αλλά και κατά το σώμα κατά την ψυχήν μέν, διότι με αυτήν εδέχθη την φθοροποιάν του Διαβόλου συμβουλήν κατά το σώμα δέ, διότι με αυτό υπηρέτησεν, έως ότου έφερεν εις πράξιν και τέλος την πονηράν εκείνην συμβουλήν. Έρανίσθη δε ο Μελωδός έκ των του Θεολόγου ρημάτων και τό Τροπάριον τοϋτο, καθώς και τόν ΕΙρμόν λέγει γάρ εκείνος εν τω εις την Χριστού Γέννησιν λόγω αυτού «Ίνα ρεύσαντας ημάς από του εύ είναι διά κακίαν, εις αυτό πάλιν επαναγάγη διά σαρκώσεως[3]».Τροπάριον
Ίδών ο Κτίστης ολλύμενον, τον άνθρωπον χερσίν ον έποίσε, κλίνας ουρανούς κατέρχεται τούτον δε έκ Παρθένου, θείας αγνής, ολον ουσιούται, αληθεία σαρκωθείς· ότι δεδόξασται.Ερμηνεία
Αν ο κεραμίδας η τσουκαλάς δεν υποφέρη να βλέπη τσακισμένον το πήλινον σκεύος όπου εκατασκεύασεν, αλλά πασχίζει να το ανάπλαση δεύτερον ομοίως και ο οικοδόμος δεν υποφέρη να βλέπη κρημνισμένον το οσπίτιον όπου οικοδόμησεν, αλλά αγωνίζεται να κτίση πάλιν αυτό· πώς ήτον δίκαιον ο Κτίστης και Δημιουργός του Παντός νά Ιδη τον άνθρωπον όπου έπλασε με τας Ιδίας του χείρας, ότι έφθάρθη και εσυντρίφθη, και να μη φροντίση διά να αναπλάση πάλιν αυτόν; Τούτο βέβαια δεν ήτον της αυτού αγαθότητος και φιλανθρωπίας άξιον. Διά τούτο λοιπόν βλέπων τον παρ' αυτού πλασθέντα άνθρωπον, ότι εκατήντησεν εις αυτόν τον πυθμένα της θοράς, έκλινε τους Ουρανούς: ήτοι αφήκεν εις ολίγον τους Ουρανούς: τουτέστι την εν Ουρανοίς δόξαν, και ταπεινώσας το ύψος της Θεότητός του, (το οποίον κένωσιν μέν ωνόμασεν ο Παύλος, ύφεσιν δε της Θεότητός ο Θεολόγος Γρηγόριος) ούτω κατέβη εις την γήν, και έκ της φειπαρθένου Μαρίας δλον τόν Αδάμ ούσιοϋται: ήτοι ολόκληρον αυτόν αναλαμβάνει και ενώνει ουσιωδώς εις την υπόστασιν της Θεότητας του.
Επειδή δεν έλαβε μόνον το άνθρώπινον σώμα, την δε ψυχήν ούκ έλαβε, καθώς έλεγον οι Αρειανοί ουδέ έλαβε την ψυχήν, τον δε νουν ούκ έλαβε, της Θεότητος αντί ψυχής και νοός εν αύτφ ενεργούσης, καθώς έβλασφήμει ο ανους Άπολινάριος[4], άπαγε! αλλά ουσιώθη όλον τον άνθρωπον τέλειον τον έκ σώματος και ψυχής και νου συναπαρτιζόμενον, και ήνωσεν αυτόν τη εαυτού υπερθέω υποστάσει ίνα με τό όμοιον σώση το όμοιον: ήτοι με το σώμα όπου προσέλαβε, σώση τό ιδικόν μας σώμα με την ψυχήν την εαυτού, σώση την ιδικήν μας ψυχήν και με τον έαυτού νουν, σώση τον ιδικόν μας νουν. Διότι αν ο Κύριος δεν έπροσλάμβανε ψυχήν και νουν, ήθελαν μείνη βέβαια ανιάτρευτα, η ιδική μας ψυχή, και ο νους· «Το γαρ απρόσληπτον αθεράπευτον ο δε ήνωται τω Θεω, τούτο και σώζεται»· θεολογεί Γρηγόριος ο Θεολόγος εν τη προς Κληδόνιον πρώτη επιστολή, και ο έκ Δαμασκού Ιωάννης ο παρά του Θεολόγου τούτο ερανισάμενος. Πάντα λοιπόν τα φυσικά Ιδιώματα και συστατικά της ανθρωπίνης φύσεως ο Κύριος έλαβε χωρίς μόνης αμαρτίας αύτη γάρ ού συστατική έστι της ανθρωπινής φύσεως, αλλά φθαρτική, ώς παρά φύσιν ούσα και αληθώς και πραγματικώς εγένετο τέλειος άνθρωπος, και ουχί κατά φαντασίαν. "Οθεν ας κρημνισθοϋν και ας καταισχύνονται οι τούτο φλυαρούντες Θεομάχοι Παίδες του Μάνεντος πρότερον, και οι Μονοφυσίται ύστερον[5].
Αγνήν δε Παρθένον ωνόμασε την Θεοτόκον κατά τον Ίωάννην τον Ζωναράν διότι όχι μόνον ήτον Παρθένος κατά τό σώμα, ως μη γνούσα πείραν ανδρός, αλλ' ήτον ακόμη αγνή και καθαρά και κατά τον λογισμόν, χωρίς να δεχθη καμμίαν προσβολήν λογισμού ρυπαρού εις την παναγίαν ψυχήν της. Πολλαί γάρ γυναίκες είναι μέν Παρθένοι κατά το σώμα, δεν είναι όμως και αγναί κατά τον λογισμόν καθότι αύταί δέχονται λογισμούς αισχρούς και ρυπαρούς εις την ψυχήν αυτών και τον νουν, και ποιούσι συνδυασμούς και συγκαταθέσεις· όθεν είναι κατά την ψυχήν πόρναι και ακάθαρτοι ενώπιον του Θεού. Η δε Κυρία Θεοτόκος ήτον και κατά τα δύο καθαρά και αμόλυντος: και κατά το σώμα και κατά την ψυχήν, και κατά την πραξιν και κατά τον λογισμόν. "Οθεν ο Ιεζεκιήλ αινιγματωδώς είπε περί αυτής «Και ιδού δόξα Θεού Ισραήλ ήρχετο κατά την οδόν την προς ανατολάς (ήτοι εις την ψυχήν της Παρθένου), και η γη (ήτοι το σώμα της Παρθένου) έξέλαμπεν ως φέγγος από της δόξης κυκλόθεν» (Ίεζ. μγ' 2).
Ιδού και τα λόγια του Ζωναρά ερμηνεύοντος το Θεοτοκίον του β' ήχου της οκτωήχου, το λέγον «Αγίων Άγίαν σε κατανοούμεν,... αμόλυντε Παρθένε». «Και τούτο δε ως εξαίρετον της Θεομήτορος έφη ο Μελωδός Παρθένοι μεν γάρ πολλαί γεγόνασι και εισίν, αλλ' ουδεμία αυτών κληθείη άν αμόλυντος· ότι καν την κατ’ ενέργειαν διαφεύγωσιν αμαρτίαν, αλλά την κατά νουν ούκ άν τις δύναιτο διαφεύξασθαν η γάρ των λογισμών προσβολή ούκ έφ' ήμιν προσβαλλουσών δε τών ακαθάρτων εννοιών, προσπαλαίει ταύταις ο νους. και ει μέν η ορθή νικήσει κρίσις, απορραπίζεται το ενθύμιον ει δε μη, εις συγκατάθεσιν εξολισθαίνει ο λογισμός. Και αυτη δε αμαρτία εστίν η καλούμενη κατά διάνοιαν καν γάρ υπό της θείας χάριτος φυλαχθη ο συγκαταθέμενος και την πραξιν εκφύγη, αλλά δια την συγκατάθεσιν ήμαρτεν. η δε του Κυρίου Μήτηρ μηδέ κατά τον νουν μολυνθηναί ποτέ πιστεύεται· διο και αμόλυντος κέκληται». Αγνή δε και αμόλυντος το αυτό είναι σχεδόν.Τροπάριον.
Σοφία Λόγος και Δύναμις, Υιός ων του Πατρός και απαύγασμα, Χριστός ο Θεός Δυνάμεις λαθών, όσας υπερκοσμίους, όσας εν γη, και ενανθρωπήσας ανεκτήσατο ημάς ότι δεδόξασται.
Ερμηνεία.
Από διάφορα μέρη των θείων Γραφών ερανίζεται το Τροπάριον τούτο ο Ιερός Μελωδός έκ μεν γάρ της προς Κορινθίους πρώτης του Παύλου επιστολής ερανίσθη το «σοφία και δύναμις» γράφει γάρ εκείνος «Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεου σοφίαν» (α' Κορ. α' 24). Φανερώνει δε με τα λόγια ταύτα ο Παύλος, ότι ο Χριστός καθό Θεός είναι δύναμις και σοφία του Πατρός σοφία όμως και δύναμις ουχί ανυπόστατος, καθώς είναι αα αλλαι επί Θεού ενέργειαι, αι οποίαι αν και είναι ουσιώδεις και φυσικαί, δεν είναι όμως και ενυπόστατοι: ήτοι δεν έχουν ιδίαν υπόστασιν, καθώς έχει ιδίαν υπόστασιν ο Πατήρ, ο Υιός, και το Πνεύμα το "Αγιον αλλ' είναι ο Υιός σοφία και δύναμις του Πατρός ενυπόστατος και τελείαν έχων υπόστασιν διό και πρέπει πάντοτε να προστίθεται εις αυτά το, ενυπόστατος κατά τον Θεσσαλονίκης μέγαν Γρηγόριον[6]. Το δέ, Λόγος εδανείσθη από τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην λέγοντα «Έν αρχη ήν ο Λόγος» (Ιωάν. α' 1). Λόγος όμως ζών και ένυπόστατος, δι ού τα πάντα εγένετο κατά τον αυτόν Ίωάννην, και δι' ού οι ουρανοί έστερεώθησαν κατά τον Δαβίδ, και ουχί λόγος ανυπόστατος και εις αέρα χεόμενος. Το δε Υιός ερανίσθη από τον Ματθαίον και από τους άλλους Ευαγγελιστάς· «Ουτός έστιν ο Υιός μου ο αγαπητός» (Ματθ. γ' 17). Το δε απαύγασμα ερανίσθη από την προς Εβραίους επιστολήν, εν η γράφει ο Παύλος «Ος ών απαύγασμα της δόξης» (Έβρ. α' 3) ίνα διά τούτου δείξη την προς το αναρχον και πρώτον Φως, τον Πατέρα δηλαδή, φυσικήν οικειότητα.
Ούτος λοιπόν, λέγει, ο Χριστός και Θεός, η του Θεού σοφία η ακατάληπτος, ο Λόγος ο ένυπόστατος, η άπειρος δύναμις, ο αγαπητός Υιός, και το της Πατρικής δόξης απαύγασμα, λανθάσας όλας τας Δυνάμεις, τόσον τας υπερκοσμίους των αγίων Αγγέλων, όσον και τας των επιγείων Δαιμόνων η Ανθρώπων άγνωστον γάρ ήτον και Άγγέλοις και ανθρώποις το της ενανθρωπήσεως Μυστήριον διο και ο Χριστός Αγγελος της μεγάλης και απόκρυφου βουλής της περί της ενσάρκου ταύτης Οικονομίας λέγεται. Ταύτας, λέγω, τας Δυνάμεις λανθάσας, και από αυτάς κρύψας τον τρόπον του Μυστηρίου[7] Εγινε τέλειος άνθρωπος, και ούτως άνεκτήσατο πάλιν τώρα και άνέπλασεν ήμδς τους ανθρώπους, τους οποίους έκτήσατο και έπλασε πρότερον.
[1] Οθεν έφη και ο Θεολόγος Γρηγόριος «Χριστός διά την Θεότητα (ώνομάσθη δηλ.) χρίσις γάρ αύτη της ανθρωπότητος, ούκ ενεργεία κατά τους άλλους χριστούς αγιάζουσα, παρουσία δε όλου του χρίοντος· ής έργον άνθρωπον άκουσαι το χρίον και Θεού τό χριόμενον» (Λόγος β' περί Υιού)
[2] Όθεν ου καλώς κατηγορούσι τινές το Θεοτοκίον εκείνο τό λέγον «Ίθυνε προς ταύτην δε, ο έκ σου σαρκωθείς Θεός και Άνθρωπος», ώς ού καλώς είρημένον το γάρ σαρκωθείς χρόνου ον περασμένου δηλοί, ότι ο έκ σου γεννηθείς ήτον Θεός όμοΰ και "Ανθρωπος, και ου Θεός γυμνός, καθώς έλεγον οί κατά φαντασίαν τόν Χριστόν επιδημούντα φρονούντες: ήτοι οι Μανιχαίοι ουδέ "Ανθρωπος ψιλός, καθώς ελεγεν ο Νεστόριος.Ούτω και ο θειος Ιωάννης ο Δαμασκηνός είπεν «Ού Θεόν άσώματον, ουδέ πάλιν άνθρωπον ψιλόν προήγαγεν (ήτοι έγέννησεν) η αγνή Κόρη και σεμνή, άλλ' άνθρωπον τέλειον και άψευδή, τέλειονΘεόν». Έπεξηγηματικόν δε του, σαρκωθείς είναι τό, Θεός και "Ανθρωπος: ήγουν δς τις είναι Θεός και "Ανθρωπος. Μερικοί δε κατηγορούν τό Θεοτοκίον αυτό κατά την σύνταξιν καθότι η μετοχή ρεύσαντα δέν έπρεπε νά συνταχθη μέ την αΐτιατικήν τόν 'Αδάμ, ώς πόρρω ούσαν, αλλά μέ την δοτικήν τη Εΰα, ώς προσεχεστέραν, και να είπη ρευσάση ζωής άλλ' ίσως είπε ρεύσαντα διά τό μέλος.
[3] Συμφώνως με τα ανωτέρω λέγει και ο έκ Δαμασκού Ιωάννης βιβλίο γ' κεφ. μη' του Θεολογικού «Επειδή Θεότητός ελπίδι ο εχθρός δελεάζει τον "Ανθρωπον, σαρκός προβλήματι δελεάζεται. Και δείκνυται άμα τό αγαθόν και το σοφόν, το δίκαιον τε και το δυνατόν του Θεού το μέν αγαθόν, ότι ού παρεϊδε του οικείου πλάσματος την ασθένειαν, άλλ' έσπλαγχνίσθη έπ’ αύτω πεσόντι, και χείρα ώρεξε· το δίκαιον, ότι ανθρώπου ήττηθέντος, ούχ έτερον ποιεί νικήσαι τόν τύραννον, ουδέ βία έξαρπάζει του θανάτου τον ανθρωπον, αλλ’ ον πάλαι διά της αμαρτίας καταδουλούται ο θάνατος, τούτον ο αγαθός και δίκαιος νικητήν πάλιν πεποίηκε, και τω ομοίω το όμοιον άνεσώσατο, όπερ απορον ήν το δε σοφόν, ότι εύρε του απόρου λύσιν ευπρεπέστατην την δε δύναμιν, ότι Θεός ών τέλειος, άνθρωπος τέλειος γίνεται, δι ου η άπειρος του Θεού εμφανίζεται δύναμις τί γάρ μείζον του γενέσθαι τον Θεόν ανθρωπον».
[4] Ορα εις την α' Έπιστολήν προς Κληδόνιον Γρηγορίου του Θεολόγου.
[5]"Ακουσον δε πως ερμηνεύει τό «Κλίνας Ουρανούς κατέρχεται» ο έκ Δαμάσκου Ιωάννης βιβλίω γ' Κεφάλαιον μη' τοϋ Θεολογικού. «Ό εν μορφή Θεού υπάρχων, κλίνας Ουρανούς κατέρχεται: τουτέστι τό άταπείνωτον αύτού ΰψος άταπεινώτως ταπεινώσας συγκατάβασιν αφραστόν τε και άκατάληπτον συγκατέβη· (τούτο γάρ δηλοί η κατάβασις) και Θεός ών τέλειος, άνθρωπος τέλειος γίνεται, και επιτελείται τό πάντων καινών καινότατον, τό μόνον καινόν Οπό τόν "Ηλιον, δι* ού η άπειρος τοϋ Θεοΰ εμφανίζεται δύναμις τί γάρ μείζον τοϋ γενέσθαι τόν Θεόν ανθρωπον»
[6] Ο δε "Αγιος Μάρκος ο Εφέσου οΰτω Θεολογεί κερί τούτων. «Ούχ' ούτω σοφία και δύναμις τοϋ Πατρός εστίν Ο Υίός, ώς Υιός η Λόγος Υιός μέν γάρ και Λόγος οΟτως εστί του Πατρός, ώς μή δντος αότου (τοϋ Πατρός δηλ.) Υιού, μηδέ λόγου· σοφία δε και δύναμις ο Υιός οϋτως εστί του Πατρός, ώς και αύτοϋ σοφίας και δυνάμεως δντος, και ού σοφοϋ και δυνατού μόνον σοφία γάρ εστίν έκ σοφίας, και δύναμις έκ δυνάμεως, ώσπερ Θεός έκ Θεου και φως έκ φωτός. Λέγεται δε του Πατρός σοφία και δύναμις ο Υιός, ώς δλην αύτοϋ την σοφίαν και δύναμιν έχων, ώς αν εΐκών αρχετύπου. Άλλα και τό Πνεύμα τό Αγιον ουδέν ήττον σοφία εστί και δύναμις» (Κεφάλαιον λδ'). "Ορα και τό ρητόν τοϋ Θεσσαλονίκης Γρηγορίου εν τη ερμηνεία τοΰ ΕΊρμοϋ της Τρίτης 'φδής τοϋ Κανόνος της Κοιμήσεως, τοΰ λέγοντος «Ή δημιουργική και συνεκτική των απάντων Θεοϋ σοφία και δύναμις».
[7] Ειπον δε ότι ο Κύριος έκρυψε τον τρόπον του Μυστηρίου από τας Αγγελικάς Δυνάμεις, ακολουθών τω φερωνύμως καλουμένω Μαξίμω (Μάξιμος γάρ λατινιστί μέγιστος ερμηνεύεται), ο όποιος εν τη μβ' ερωτήσει, «Πώς λαθεϊν λέγεται τας Ουράνιους Δυνάμεις η του Κυρίου ενανθρώπησις, οπόταν εύρίσκωμεν, ότι και αι Προφητείαι αι πρό του Κυρίου δι Αγγέλων γεγόνασι, και την σύλληψιν της Παρθένου ο Γαβριήλ ευαγγελίζεται; και τους Ποιμένας Αγγελοι μυσταγωγουσιν» αποκρίνεται ούτως ο Άγιος. «Οτι μέν ήδεισαν οι Αγγελοι την μέλλουσαν εσεσθαι επί σωτηρία των ανθρώπων του Κυρίου ενανθρώπησιν, ου δει αμφιβάλλειν εκείνο δε ελαθεν αυτούς: η ακατάληπτος του Κυρίου σύλληψις και ο τρόπος, πως όλος εν τω Πατρί ών, και όλος ών εν πασι και πάντα πληρών, όλος ην εν τη γαστρί της Παρθένου». Σημείωσαι ότι το «Δυνάμεις λαθών» έδανείσθη ο Μελωδός από τον εις τον Ευαγγελισμόν λόγον τον επιγραφόμενον τω Χρυσοστόμω, ου η αρχή «Πάλιν χαράς ευαγγέλια» εκεί γάρ ο Χρυσορρήμων εισάγει τον Πατέρα λέγοντα προς τον Γαβριήλ «Σοι μόνω θαρρώ το Μυστήριον λαθείν δε θέλω πάσας τας εν Ούρανω Δυνάμεις». Τούτο βέβαιοι και το Τροπάριον του πρώτου ήχου το λέγον «Ύπερκοσμίους γαρ λαθών και ταξιαρχίας επί σε ο ών καταβέβηκεν». Αλλά και αυτός ο Γαβριήλ ερωτηθείς παρά της Παρθένου ζητούσης να μάθη τόν τρόπον του Μυστηρίου, δεν εδυνήθη να φανέρωση αυτόν, αλλά επί το Αγιον Πνεύμα κατέφυγεν ως μόνον είδος αυτόν. «Πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ού γινώσκω; και αποκριθείς ο Αγγελος είπε Πνεύμα Αγιον έπιλεύσεται έπί σέ» (Λουκ. α' 3435). "Ορα και την ερμηνείαν του «Ζητείς παρ' έμού γνώναι Παρθένε» της Γ' 'Ωδής του Ευαγγελισμού.
Ὅσιος Ἄβελ ὁ Προφήτης τοῦ Βαλαάμ.
29 Νοεμβρίου.Ἦταν Ρωσικῆς καταγωγῆς. Στήν ἀρχή τῆς ἀσκήσεώς του ἔζησε στή Μονή Βαλαάμ, ὅπου - ὅπως ἔγραψε ἀργότερα - ἔλαβε "τήν ἐντολή νά ἀποκαλύψει τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ καί τά θελήματά Του".Ἐξαιρετικά προικισμένος μέ τό χάρισμα τῆς προφητείας, προεῖπε σημαντικά γεγονότα τῆς Ρωσικῆς Ἱστορίας, μέ ἀποτέλεσμα νά βρίσκεται πάντα... τιμωρημένος, σάν νά ἦταν αὐτός πού προκαλοῦσε τό γεγονός.Ὅταν προεῖπε τόν θάνατο τῆς Μεγάλης Αἰκατερίνης, φυλακίσθηκε στό Φρούριο τῶν ἁγίων Πέτρου καί Παύλου. Μετά τήν ἀπελευθέρωσή του προεῖπε τόν θάνατο τοῦ γιοῦ τῆς Αὐτοκράτειρας καί φυλακίσθηκε στό φρούριο τοῦ Σλούσελμπουργκ. Γιά ἄλλη προφητεία του ἐξορίζεται στό Σολόβκι, ἀλλά ἡ εἰσβολή τοῦ Ναπολέοντα καί ἡ καταστροφή τῆς Μόσχας (1812), ἀκυρώνουν τήν ποινή του. Προεῖπε ἀκόμη τόν θάνατο τοῦ Τσάρου Νικολάου τοῦ Α' καί τήν ὑπόθεση τῶν Δεκεμβριστῶν. Τέλος, ὅταν προεῖπε στήν Κόμησσα Καμένσκυ γιά τήν δυσμένεια στήν ὁποία θά ἔπεφτε, λόγῳ τῆς σκληρῆς συμπεριφορᾶς της πρός τούς χωρικούς τῶν κτημάτων της, ἐξορίσθηκε στή Μονή Σπάσο - Εὐφημιέβσκυ τοῦ Σούζνταλ, ὅπου καί κοιμήθηκε κρατούμενος στό κρατητήριο, μετά ἀπό μακριά καί ὀδυνηρή ἀσθένεια.
Αγία Μάρτυς Ιλλουμινάτα/Illuminata η Παρθένος από το Τόντι/Todi της Ιταλίας.
29 Νοεμβρίου.
Η Αγία Μάρτυς του Χριστού Ιλλουμινάτα γεννήθηκε κοντά στη Ραβέννα. Όταν βαπτίστηκε χριστιανή, συνελήφθη από τον κυβερνήτη της Ραβέννα Σεβαστιανό επειδή αρνήθηκε να τον παντρευτεί. Άγγελος Κυρίου την ελευθέρωσε και την μετέφερε στην Civitas Martana όπου ενώθηκε ξανά με την οικογένειά της.
Στην Civitas Martina η Αγία Ιλλουμινάτα έκανε πολλά θαύματα σε όσους ζητούσαν την βοήθειά της. Αυτό το έμαθε ο κυβερνήτης της πόλης ο οποίος έδωσε εντολή να την συλλάβουν και να την εκτελέσουν το 303 (ή 320) μ.Χ.
Το Ιερό Λείψανο της Αγίας θάφτηκε σε ένα μέρος όπου εκείνη την εποχή ονομαζόταν "Papinianus" κοντά στην σημερινή Collevalenza ανάμεσα από το Todi και την Massa Martana. Αργότερα σε αυτό το σημείο χτίστηκε ιερός ναός αφιερωμένος σε αυτήν (the Abbazia di Sant’ Illuminata).
Πριν το 1037 δεν είχαμε πολλές πληροφορίες για το βίο της Αγίας, όμως όταν ο αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυροκρατορίας Κορράδος Β' ο Πρεσβύτερος (γέννηση 990 - θάνατος 4 Ιουνίου 1039) παραχώρησε την ιερά μονή της Αγίας Ιλλουμινάτας στους μοναχούς της ιεράς μονής του Αγίου Απολληναρίου Ραβέννας, βρέθηκε αντίγραφο του βίου της στο βιβλίο Leggendari del Duomo (BHL 4267), που περιέχει τους βίους και τα μαρτύρια Αγίων.
Ο Άγιος Φαίδρος θανατώθηκε μαρτυρικά, αφού έχυσαν επάνω του καυτή ρητίνη.
Απρογραμμάτιστο (Unplanned)
[ΤΑΙΝΙΑ]
πηγή: εδώ
Η ταινία με Ελληνικούς υποτίτλους - εδώ
Το Unplanned είναι η πιο σημαντική ταινία, για το πιο αμφιλεγόμενο θέμα της εποχής μας, τις αμβλώσεις. Σε όποια πλευρά του φράχτη κι αν βρίσκεστε, το ταξίδι της Abby, στην ταινία αυτή, κανέναν δεν θα αφήσει ασυγκίνητο.
Το Unplanned είναι η εμπνευσμένη αληθινή ιστορία του ταξιδιού μεταμόρφωσης μιας γυναίκας.
Το μόνο που ήθελε να κάνει η Abby Johnson ήταν να βοηθήσει γυναίκες. Ως μία από τις νεότερες διευθύντριες κλινικών Planned Parenthood στη χώρα, συμμετείχε σε περισσότερες από 22.000 αμβλώσεις και συμβούλευσε αμέτρητες γυναίκες σχετικά με τις αναπαραγωγικές τους επιλογές. Το πάθος της γύρω από το δικαίωμα μιας γυναίκας στην επιλογή την οδήγησε ακόμη και να γίνει εκπρόσωπος της Planned Parenthood, αγωνιζόμενη να θεσπίσει νομοθεσία για τον σκοπό στον οποίο πίστευε τόσο βαθιά.
Μέχρι τη μέρα που είδε κάτι που άλλαξε τα πάντα μέσα της, οδηγώντας την Abby Johnson να ενωθεί με τους πρώην εχθρούς της στο 40 Days For Life και να γίνει μια από τις πιο ένθερμες ομιλητές υπέρ της ζωής στην Αμερική.Παραγωγός:
Daryl Lefever, Chris Jones, Joe Knopp
Διευθυντής:
Cary Soloman, Chuck Konzelman
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Γεώργιος Κόρδης
πηγή:εδώ
Κάποτε μου ζήτησαν να φτιάξω μιαν εικόνα του αγίου Στυλιανού με την παράκληση να βάλω να κρατά ο άγιος αντί για αγόρι , καθώς συνηθίζεται, ένα κοριτσάκι. Και την έφτιαξα. Και προσπάθησα να φτιάξω μιαν εικόνα που πέρα από τα τυπικά καθιερωμένα χαρακτηριστικά του αγίου, θα απέδιδε ταυτόχρονα την τρυφερότητά του και την μέριμνά του για τα παιδιά όλου του κόσμου.
Και διάλεξα μια παλέττα τρυφερών παστέλ χρωμάτων και τα άφησα να ησυχάσουν σε "κάμπο" τον οποίο κόσμησα με έναν απαλό κι αισιόδοξο πράσινο μαλαχίτη, απλωμένον διάφανα επάνω σε ώχρα για να λάμπει ήσυχα χωρίς να κραυγάζει και για να έχει και θερμότητα όση χρειάζεται να έχουν όλα τα ψυχρά, πολύ "καθαρά" και κοφτερά πράγματα για να είναι "σπασμένα" κεκραμένα και άρα σεμνά.
Και προσπάθησα όλες οι ενέργειες της εικόνας που έρχονται από τες κινήσεις των μελών και από τες πτυχώσεις και τα βλέματα κι από όλα, να είναι συμφιλιωμένες και ήμερες καθώς τραιριάζει σε μια εικόνα της Εκκλησίας, η οποία πέρα από το θέμα της μαρτυρεί με τον ζωγραφικό της τρὀπο για μια κατάσταση υπάρξεως ιδανική, μια κατάσταση παράδεισου όπου όλα έχουν αφήσει πίσω τους τις έχθρητες και τις μάταιες διεκδικήσεις εξουσίας κι έχουν ενωθεί σε κοινωνία αλληλοπεριχώρησης και ειρηνικής καταλαγής και άδολης αγάπης.
Δεν ξεύρω τί κατάφερα. Ποιός άληθεια άνθρωπος μπορεί να δει στ᾽αλήθεια τί φτιάχνει με το νου και με τα χέρια του; Κανείς εχέφρων θαρρώ, Κι όσοι νομίζουν πως βλέπουν τί έχουν κάνει και το αποτιμούν θετικά ή αρνητικά, φαντάσματα και είδωλα θαρρώ πως βλέπουν ενός εικονικού εαυτού.
Την παρέδωσα την εικόνα και το κορίτσι την χάρηκε και χάρηκα κι εγώ, όχι που έφτιαξα κάτι σπουδαίο αλλά που έδωσα ένα χειροπιαστό πράγμα σε ένα άνθρωπο νάχει να κρατηθεί άμα νοιώσει πως όλα γύρω τους είναι ευάλωτα και ισχνά γιά να στηρίξουν τό όνειρο του, τον πόθο του για μιά ζωή κανονική, μιά ζωή δηλαδή που τα έχει όλα· μια αγκαλιά να γείρεις να βαλσαμώσεις την πληγή, μιά θάλασσα να ταξιδέψεις τον νόστο, ένα χέρι να παραδώσεις το δώρο της καρδιάς, ένα βλέμμα να χαθείς στην ησυχία, ένα τραπέζι να συναντήσεις φίλους καρδιακούς, έναν άνεμο ζέφυρο να στείλεις χαιρετισμούς, ένα τραγούδο ζεϊμπέκικο να χορέψεις τον καημό και μια λέξη, όμορφα λαξεμένη σε επιείκια, για να συγχωρέσεις τον ισόβια ταπεινωμένο εαυτό .
Για την αυριανή γιορτή. Χρόνια πολλά σε όσους εορτάζουν και σε όσους έχουν κουράγιο να ομολογούν την ισόβια ανάγκη τους γιά μια ζεστή αγκαλιά.
Άγιος Στυλιανός ο Παφλαγών.
Αυγοτέμπερα σε ξύλο, 22χ35 εκ. 2021.
ΠΗΓΗ:ΕΔΩΟ ΑΓΙΟΣ ΑΛΥΠΙΟΣ ΚΑΙ Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ
Ο Όσιος Αλύπιος ο Κιονίτης γεννήθηκε στις αρχές 6ου αι. στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας. Ονομάστηκε Κ ι ο ν ί τ η ς, δηλαδή Στυλίτης, γιατί έμεινε για διάστημα εξήντα επτά χρόνων πάνω σε ένα κίονα στην έρημο, με προσευχή και σκληρή άσκηση. Η αγία κάρα του βρίσκεται στην αγιορειτική μονή του Κουτλουμουσίου και η μνήμη του τελείται στις 26 Νοεμβρίου.
Νεαρός ακόμη, ο μέγας Αλύπιος, έχοντας την καρδιά πυρωμένη από την αγάπη στον Θεό, προβληματιζόταν τί να κάνει στην παρούσα ζωή, για να κατορθώσει την ολοκληρωτική και παντοτινή συμβίωσή του με Αυτόν που ποθούσε, την ολοκάθαρη θεωρία Εκείνου με όλο του το νου και τη γνήσια ένωση μαζί Του. Αποφάσισε λοιπόν ν’ απαρνηθεί τα πάντα και να φύγει, φυσικά μακριά από φίλους , συγγενείς, γνωστούς, κι από την ίδια του την μητέρα, διαλέγοντας τον αγαθό δρόμο της ησυχαστικής ζωής. Την απόφαση αυτήν εμπιστεύθηκε μόνο στην μητέρα του.
-Μάνα, της είπε, με κυρίεψε πόθος φλογερός να πάω κατά την ανατολή, όπου πολλοί έζησαν θεάρεστα και μακάρια, διαλέγοντας τον ησυχαστικό βίο. Κατευόδωσέ με λοιπόν σ’ αυτό το δρόμο και δώσε μου τις ευχές σου σαν φυλαχτό.
Σαν άκουσε εκείνη αυτά τα λόγια, δεν έπαθε τίποτε απ’ όσα παθαίνουν οι γυναίκες, όταν ακούνε παρόμοιες αποφάσεις των παιδιών τους. Δεν προέβαλε σαν εμπόδιο τη χηρεία της ούτε την μοναξιά της. Δεν είπε πως είναι πράγμα ασήκωτο για τις μανάδες να χάνουν ένα γιό τόσο καλό, ούτε κάτι άλλο παρόμοιο. Δεν προσπάθησε να ματαιώσει την πρόθεση του αγαπημένου της παιδιού. Ποθούσε, βλέπετε, πραγματικά το συμφέρον του γιού της πιο πολύ από το δικό της. Αντίθετα, σήκωσε τα μάτια, άπλωσε τα χέρια και συγκέντρωσε όλη της τη σκέψη σε προσευχή. Ύστερα είπε:
-Πήγαινε, παιδί μου. Πήγαινε εκεί πού σε οδηγεί η χάρις του Αγίου Πνεύματος. Να, ο Θεός, που σ’ Αυτόν μέσα ζούμε και σ’ Αυτόν σε παραδίδω , θα στείλει τον άγγελό Του μπροστά σου, για να σε οδηγήσει όπου είναι το θέλημα Του. Άμποτε να σου στείλει βοήθεια από το άγιο κατοικητήριο Του και από την ουράνια Σιών να σε προστατεύει. Να σου φορέσει σαν θώρακα την δικαιοσύνη και να σου βάλει την περικεφαλαία της σωτηρίας. Σαν ήλιος του μεσημεριού να λάμψη η αρετή στα έργα σου, που χάρη σ’ αυτά αγάπησες τον Δεσπότη Χριστό περισσότερο από γονείς και από πατρίδα.
Έτσι, βάζοντας την αρετή πιο πάνω από τη μητρική φύση, δεν προσπάθησε να κάνει ή να πει τίποτε ανάξιο της.
Έπειτα, μετά την ευχή, ο γιός τυλίχθηκε στο λαιμό της μάνας κι η μάνα αγκάλιασε με λαχτάρα το γιό, και βρέχονταν και οι δυό τους με θερμά δάκρυα. Και αφού καταφιλήθηκαν, χωρίστηκαν. Η μάνα κίνησε για το σπίτι, και ο γιός πήρε το δρόμο που ποθούσε.
Ποθώντας την τελειότητα ανέβηκε στην κορυφή ενός στύλου. Στη βάση του στύλου του, με την προσέλευση πολλών μαθητών, δημιουργήθηκαν δύο μοναστήρια, ένα ανδρικό και ένα γυναικείο, τα οποία ο όσιος καθοδηγούσε πνευματικά. Αλλά και η ίδια η μητέρα αργότερα εγκαταστάθηκε κάτω από τον κίονα, και έλαβε από τον γιό της το αγγελικό Σχήμα.
