Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλίατοῦ π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, στά πλαίσια τῆς ἑρμηνείας πού ἔγινε στό κήρυγμα τῆς Κυριακής 13 Ιουνίου του 1999
δ΄ 18 – 23 - εδώ
Ο κάθε άνθρωπος, και οι λαοί γενικότερα, ψάχνουν να τοποθετούν σωστά μες στα πράγματα της ζωής, του κόσμου και της παγκόσμιας κοινότητας. Έχουνε κάποιες αναζητήσεις. Αλλά επειδή τα πράγματα του κόσμου λειτουργούν «βαβυλώνια» – δηλαδή με έναν τρόπο αντιπαλότητας, εγωισμού και διαφοροποιήσεων ιδεών – πολλές φορές, αν δεν έχουμε προϋποθέσεις για να μπορούμε να έχουμε τις εν τω κόσμω κοινωνικές μας αναζητήσεις, [μπορεί] να παλινδρομήσουμε και, ψάχνοντας, να βουλιάξουμε βαθύτατα.
Έρχεται το κείμενο που ακούσαμε πριν από λίγο – ενώ φαίνεται που είναι ένα κείμενο πολύ απλό και γνωστό και συγκεκριμένο – να δώσει μια απάντηση: το με ποιες προϋποθέσεις μπορούμε να σταθούμε μπροστά σε αυτές τις κοινωνικές μας αναζητήσεις. Και μάλιστα το κείμενο γίνεται πραγματικά επίκαιρο, μια μέρα σαν και σήμερα, όπου ο λαός μας θα κάνει τις δικές του ευρώ- αναζητήσεις.
Κοιτάξτε τις προτάσεις του κείμενου πόσο καθοριστικές είναι και πόσο μπορούν να δώσουν ερείσματα για να σταθούμε σωστά, πραγματικά όπως είπα πριν από λίγο, σε αυτή τη «βαβυλώνια» αναζήτηση των ιδεών και των ιδεολογιών του κόσμου.
Πρώτα πρώτα το κείμενο, ομιλώντας για τον Χριστό, που έχει δύο συναντήσεις με αποστόλους, χρησιμοποιεί δύο φορές τη λέξη «εἶδεν». Ο Χριστός βλέπει. Σημαίνει πως, πριν να ψάξουμε να βρούμε, εκείνος μας βλέπει και μας αναζητάει· που σημαίνει να ανοίξουμε την καρδιά μας για να μπορούμε να καταλάβουμε το κοίταγμά Του. Οι δικές μας αναζητήσεις, όσο ευλογημένες και να φαίνονται και όσο και ας μην περικλείουν μέσα τους αμαρτωλές διαθέσεις, αν δεν έχουν σαν προϋπόθεσή τους αυτό το άνοιγμα, για να μας δει βαθιά Εκείνος, τότε οπωσδήποτε θα καταλήξουνε σε μια τραγωδία, και ας έχουνε τις καλύτερες προϋποθέσεις.
Ο Χριστός λοιπόν βλέπει. Και βλέποντας ο Χριστός κάνει την πρότασή Του, την πολύ γνωστή πρόταση το «δεῦτε καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων». Μπορεί αυτή η έννοια του αλιέως των ανθρώπων να φαίνεται πολύ συγκεκριμένη, ιεραποστολική. Αλλά αν δούμε την ερμηνευτική πρόταση των πατέρων, θα δούμε πως πέρα από την «αλιευτική» μιας ιεραποστολικής κινήσεως – που και αυτό υπάρχει μέσα στην Εκκλησία – έχει κάτι βαθύτερο. Αυτή η αλιευτική κρύβει μέσα της την σύμπηξη κοινωνικών κυττάρων. Βλέπετε οι άγιοι άνθρωποι τι έκαναν: πέρα από το αν λειτούργησαν ιεραποστολικά ή όχι σε ένα οριζόντιο επίπεδο, όπου υπήρχαν γύρω τους αναπαύονταν οι άνθρωποι. Ήτανε κύτταρα κοινωνικών διεργασιών. Αυτό δεν έκαναν οι μεγάλοι αναχωρητές και ασκητές της Εκκλησίας μας; Πού μπορείς εκεί να μιλήσεις για ιεραποστολική διάθεση σε οριζόντια επίπεδα;
«Αλιεύω» λοιπόν σημαίνει (πέρα από το ενυπάρχον, και αυτό ιεραποστολικό) κατ’ εξοχήν, το πόσο γίνομαι κύτταρο όπου οι κοινωνικοί φορείς και οι άνθρωποι γύρω μου αναπαύονται. Και ο Χριστός ο ίδιος είναι μια έκφραση «αλιείας» και κάνει τους μαθητές Του, και όλους τους χριστιανούς μετά, να γίνουν κύτταρα αληθείας και κύτταρα αναπαύσεως. Και τότε πραγματικά οι οποιεσδήποτε κοινωνικές μας αναζητήσεις δεν εξαντλούνται στο αν θα βρούμε το καλύτερο σύστημα για να ενταχθούμε. Οπωσδήποτε όμως καθορίζονται και σφραγίζονται από το πώς εμείς θα γίνουμε αυτοί οι «αλιείς», υπό την έννοια της συμπήξεως κοινωνικών κυττάρων που θα είναι αναπαυτικά και θα καθορίζουν την πορεία του κόσμου. Να λοιπόν, πρώτα πρώτα πριν να ψάξουμε, να αφήσουμε να μας ψάξει ο Χριστός, και να πάρουμε πάνω μας αυτή την προοπτική, της αλιείας των ανθρώπων ως κύτταρο [καθένας] αναπαύσεως των κοινωνικών δεδομένων.
Και το κείμενο φυσικά συνεχίζει με την πάλι γνωστή πρόταση του Χριστού μας, που έλεγε: «οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ». Δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία που αυτό έπρεπε να κάνουν, ότι αυτό ήταν το πρωτεύον. Αν βάλουμε άλλα πρωτεύοντα στους τρόπους με τους οποίους προσπαθούμε να καθορίσουμε τα μεγέθη του κοινωνικώς ζην, τότε και πάλι θα χαθούμε. Το πρωτεύον είναι αυτό το άμεσο, το «ευθέως». Μπορείς να κάνεις το προηγούμενο, να αφήσεις να σε δει ο Χριστός, να προσπαθήσεις να λειτουργήσεις μέσα σου βαθιά νηπτικά και να αναπαύεις τον κόσμο. «Εὐθέως» λοιπόν κάνεις αυτό το πράγμα και όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν, και μπορούν να ακολουθήσουν, και τότε πραγματικά θα είναι ενεταγμένα μέσα στο χώρο που πρέπει να είναι ενεταγμένα, σαν δευτερεύουσες προϋποθέσεις και προτάσεις ζωής, που και αυτές είναι απαραίτητες μια και ζούμε σε αυτόν τον κόσμο και σε αυτή την κοινωνία. Αν όμως δεν υπάρχει αυτό το «ευθέως», τότε θα παλινδρομούμε, λέγοντας, ποιο είναι το καλύτερο; Δεν υπάρχει καλύτερο σύστημα! Δεν υπάρχει καλύτερη πολιτική! Δεν υπάρχει καλύτερη ιδέα! Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από εκείνο που είπα πριν από λίγο: να αφήσουμε «ευθέως» τον Χριστό να βουλιάξει μέσα μας, και εμείς να ανταποκριθούμε σε Αυτόν!
Και φυσικά, το κείμενο καταλήγει με μια πρόταση που είναι και αυτή κοινός τόπος για το Χριστό μας, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο εφαρμόζεται στο νου, στην καρδιά μας και στην πράξη της ζωής μας. Λέει, «καὶ περιῆγεν ὅλην» την περιοχή εκείνη και «ἐθεράπευεν πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν». Ο Χριστός λειτουργεί θεραπευτικά. Είναι η μόνη προϋπόθεση θεραπείας του κόσμου. Οι Χριστιανοί κατ' επέκταση λειτουργούν θεραπευτικά. Δεν ψάχνουν κανένα άλλο θεραπευτικό σύστημα, πολιτικό, κοινωνικό ή οποιοδήποτε άλλο, για να πούνε «αυτό είναι το καλύτερο». Η θεραπεία η βασική είναι ο Χριστός! Εκείνος είναι η θεραπεία όλου του κόσμου, σε όλα τα επίπεδα! Στα επίπεδα και των ιδεών ακόμη, και των πολιτικών εκφράσεων! Όλα τα θεραπεύει και όλα τα καθαρίζει! Περιήγε λοιπόν και θεράπευε πάσα νόσο και πάσα μαλακία.
Μην ψάξει κανείς πάνω σε αυτές τις ευρώ-αναζητήσεις του να βρει τι είναι εκείνο που θα θεραπεύσει τα πάντα. Δεν μπορεί κανείς να θεραπεύσει τίποτε, παρά μόνο ο Χριστός και εκείνοι οποίοι θα γίνουν δικοί του και θα αναπαύουν τον κόσμο γύρω τους. Και μετά κάντε ό,τι θέλετε. Όλοι ας κάνουν ό,τι θέλουνε.
Αυτό είναι το κείμενο, και αυτό έχει να πει η Εκκλησία μας για εκείνους οποίοι ψάχνονται συνέχεια για να δούνε ποιο είναι το καλύτερο επίπεδο ζωής. Δεν υπάρχει! Είναι ο Χριστός, που τα πάντα θεραπεύει και εμείς Αυτόν ακολουθούμε.
Το κείμενο λοιπόν, μες στην απλότητά του, πραγματικά μας προκαλεί και μας ξαφνιάζει. Έτσι λοιπόν και η δική μας εν τη κοινωνία ζωή είναι αυτό το ξάφνιασμα και αυτή η πρόκληση. Και όλα τα άλλα πραγματικά μπορούν να προσδεθούν και να ακολουθήσουνε, και να ξέρουμε πως, όντες κοντά στον Χριστό, δεν υπάρχει κάτι καλύτερο να ζήσουμε. Απλώς θα ζούμε τα πράγματα του κόσμου όπως είναι και δεν πειράζει. Εμείς ζούμε ήδη το καλύτερο!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου