Νικόλαος ο διά Χριστόν Σαλός- Μεγάλη Τεσσαρακοστή 1570

Νικόλαος ο διά Χριστόν Σαλός

Πσκωφ, Μεγάλη Τεσσαρακοστή 1570 

του Δημήτρη Κοσμόπουλου

Όπου την Μεγάλη Τεσσαρακοστή του 1570, ο Ιβάν ο Δ΄, ο επιλεγόμενος Τρομερός, επανακάμψας από την πυρπόλησιν του Νόβγκοροντ, έφτασε εν Πσκωφ, δια να πράξει ο παμμίαρος, κι εκεί τα ίδια.

Το μακάριο πετεινό του ουρανού, ονόματι Νικόλαος, ζων εν τη πόλει ταύτη περιφερόμενος ως νεκρός, μονοχίτων και ασάνδαλος, διά χειμώνος και θέρους, εις τα χιόνια και τους καύσωνες, πήγε στον διοικητή και τον προέτρεψε να δεχθεί τον Τρομερό ηγεμόνα με τιμές, κατά το έθος. Παρετέθησαν κατά μήκος των δρόμων, τράπεζες με ψωμί κι αλάτι.

Μετά το πέρας της Λειτουργίας, ο Ιβάν επηρμένος δια την ευλάβειάν του, εκάλεσε τον Άγιο να λάβει την ευχή του. Ο ρακένδυτος Νικόλαος επαρρησιάσθη, προσφέροντας του ένα κομμάτι χοιρινό κρέας, αιματόβρεχτον.

Εξοργισμένος ο Ιβάν και έξαλλος, ούρλιαξε: «Εγώ είμαι Χριστιανός, κρέας δεν τρώγω την Σαρακοστή!» - «Το αίμα των Χριστιανών το ρουφάς όμως με την οκά!», απάντησε ο Νικόλαος.

Ο Ιβάν, διέταξε να τον μαστιγώσουν κι ο σαλός, άρχισε να τραγουδά ένα εορταστικό λαϊκό τραγούδι. Αποστομώθηκε ο Τρομερός Ιβάν, τα μάζεψε κι αιφνιδόν έφυγε με τα στρατά του.

Ο σαλός Νικόλαος, συνέχισε να ανάπτει τας κανδήλας των νεκρών και να κοιμάται στον τάφο, τον οπού ιδίαις χερσίν είχε σκάψει.

Δεν πρέπει λοιπόν να βασίζεις και να εξαρτάς την υπομονή σου από την αρετή των άλλων

Δεν πρέπει λοιπόν να βασίζεις και να εξαρτάς την υπομονή σου από την αρετή των άλλων, δηλαδή να ειρηνεύεις μόνο όταν δεν σε ενοχλεί κανένας - γιατί αυτό δεν εξαρτάται από εσένα - αλλά οφείλεις μάλλον να την εξαρτάς από την καρτερικότητα και από τη μακροθυμία σου, από τη δική σου αποκλειστικά ταπείνωση. Γιατί αυτή θα είναι ο μοναδικός και αναφαίρετος δικό σου πλούτος.

Αββά Κασσιανού Τόμος Β΄,

ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, σελ.386

Αν δεν έχεις ταπείνωση η ιδέα του έρωτα δεν σαρκώνεται στη ζωή σου... π.ΚΣ

Αν δεν έχεις ταπείνωση, 

η ιδέα του έρωτα, 

δεν σαρκώνεται στη ζωή σου... 

π.Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος 

Ο άγιος Εθελβέρτος, πρώτος χριστιανός βασιλιάς του Κεντ

Ο άγιος Εθελβέρτος, πρώτος χριστιανός βασιλιάς του Κεντ 

24 Φεβρουαρίου  

Ο άγιος Εθελβέρτος (ή Εδιλβέρτος), πρώτος χριστιανός βασιλιάς της Αγγλίας, βασίλευε στο Κεντ ήδη τριάντα έξι χρόνια και είχε αποκτήσει την υπεροχή μεταξύ των αγγλοσαξωνικών πριγκιπάτων (Επταρχίας) που περιλάμβαναν την σημερινή Αγγλία, όταν ο άγιος Αυγουστίνος [26 Μαΐου], σταλμένος από την Ρώμη επί πάπα αγίου Γρηγορίου, επικεφαλής σαράντα μοναχών ιεραποστόλων, αποβιβάστηκε στο Θάνετ, κοντά στις εκβολές του Τάμεση, για να φέρουν το φως του Ευαγγελίου. 

Ευνοϊκά διατεθειμένος απέναντι στους χριστιανούς χάρις στην επίδραση της συζύγου του Βέρθας, θυγατέρας του Καριβέρτου, βασιλιά των Φράγκων και απογόνου του Χλοδοβίκου, ο βασιλιάς, που ήταν ακόμη ειδωλολάτρης, δέχθηκε τους ιεραποστόλους καθισμένος κάτω από μια βελανιδιά περιτριγυρισμένος από πολυπληθή συνοδεία. Τους άκουσε με ευμένεια και τους έδωσε την άδεια να κηρύξουν στο βασίλειό του για να μεταστρέψουν όποιον επιθυμούσαν. Τους κάλεσε μάλιστα να εγκατασταθούν κοντά στην πρωτεύουσα, Κάντορμπέρυ, γύρω από ένα ερειπωμένο εκκλησάκι αφιερωμένο στον άγιο Μαρτίνο της Τουρ. 

Η πολιτεία των ιεραποστόλων αυτών, όμοια απολύτως με εκείνη των αποστόλων, καθώς και τα κηρύγματά τους, προσείλκυαν καθημερινά όλο και περισσότερους προσήλυτους και σύντομα και ο ίδιος ο βασιλιάς ζήτησε να λάβει το Βάπτισμα από τα χέρια του αγίου Αυγουστίνου, την ημέρα της Πεντηκοστής του 597. Πλήθος υπηκόων του ακολούθησαν το παράδειγμά του και τα Χριστούγεννα του ίδιου έτους, ο άγιος Αυγουστίνος, επιστρέφοντας από την Αρελάτη (Αρλ), όπου είχε χειροτονηθεί επίσκοπος, βάπτισε περισσότερους από δέκα χιλιάδες. Προσέρχονταν στην πίστη ελεύθερα και δίχως καταναγκασμό, γιατί ο βασιλιάς είχε μάθει από τους διδασκάλους του, ότι αυτοβούλως και όχι με την βία πρέπει κανείς να εισέρχεται στην υπηρεσία του Χριστού. 

Τις επόμενες ημέρες ο νεόφυτος βασιλιάς παραχώρησε το ίδιο του το παλάτι στον αρχιεπίσκοπο, για να χρησιμεύσει ως μοναστήρι και έκτισε σε κοντινή απόσταση, πάνω στα ερείπια μιας παλαιάς εκκλησίας, μια βασιλική, την Christ Church, που έμελλε να παραμείνει ανά τους αιώνες η μητρόπολη της Αγγλίας. Λίγο μακρύτερα, ίδρυσε επίσης το πελώριο μοναστήρι του Πέτρου και Παύλου που εν συνεχεία αφιερώθηκε στον άγιο Αυγουστίνο και έγινε όχι μόνο η νεκρόπολις των βασιλέων και πρωθιεραρχών της Αγγλίας, αλλά και η εστία της θρησκευτικής ζωής του βασιλείου. Στην συνέχεια έκτισε τον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο. 

Με την υπόδειξη του πάπα αγίου Γρηγορίου, ο βασιλιάς έδωσε εντολή να καταστραφούν οι ειδωλολατρικοί ναοί και εργάστηκε για την μεταστροφή των γειτόνων πριγκίπων. Με μεγάλο ζήλο για την ευσέβεια και για τις αγαθοεργίες, κυβέρνησε ως πατέρας μάλλον παρά ως αυθέντης το κράτος του και εξέδωσε τους πρώτους γραπτούς νόμους του αγγλικού λαού. 

Ο άγιος Εθελβέρτος εκοιμήθη εν ειρήνη, στις 24 Φεβρουαρίου 616, μετά από βασιλεία πενήντα έξι χρόνων και ενταφιάσθηκε στον ναό των αγίων Πέτρου και Παύλου. Πάνω από τον τάφο του διατηρούνταν ακοίμητη κανδύλα, όπου επιτελούνταν πολλά θαύματα μέχρι την εποχή της μεταρρύθμισης του Ερρίκου του 8ου (1538). 

 

※

«Νέος Συναξαριστής

της Ορθοδόξου Εκκλησίας».

Τόμ. 6ος, Φεβρουάριος,

Εκδόσεις «Ίνδικτος».

 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:

«Συναξαριστής

των ΙΒ΄ μηνών του ενιαυτού»,

Τόμ. Β΄, 

Εκδόσεις «Δόμος»,

 Ματθαίου Λαγγή:

«Μέγας Συναξαριστής

της Ορθοδόξου Εκκλησίας»,

Τόμ. Β΄,

※

 

Χριστὲ βασιλιά, σὺ εἶσαι πατρίδα μου, δύναμη, εὐτυχία, ὅλα. Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου

ΜΓ΄ 

Διάλογος μὲ τὸν ἑαυτό του 

Ποῦ εἶναι οἱ φτερωτοὶ λόγοι; Στὸν ἀέρα. 

Ποῦ εἶναι τὸ ἄνθος τῆς νεότητάς μου; Χάθηκε. 

Ἡ δόξα; Ἔγινε ἄφαντη. 

Ποῦ εἶναι ἡ δύναμη τῶν καλοφτιαγμένων μελῶν; Τὴν τσάκισε ἡ ἀρρώστια.

Τὰ κτήματα καὶ τὰ πλούτη; Τὰ ἔχει ὁ Θεός. Σ᾽ ἁμαρτωλῶν ἁρπαχτικὲς παλάμες ἔδωσε ὁ φθόνος ἄλλα. 

Οἱ γονεῖς καὶ τὸ ἱερὸ ζευγάρι τῶν ἀδελφῶν; Μπῆκαν στὸν τάφο. 

Ἡ πατρίδα μ᾽ ἀπόμεινε μόνο. Ἀλλὰ κι ἀπ᾽ αὐτὴν
σήκωσε μαῦρο κῦμα καὶ μ᾽ ἔδιωξε ὁ φθονερὸς δαίμονας, καὶ τώρα ξένος, ἔρημος πλανιέμαι στὴν ξενητειά, θλιβερὴ ζωὴ σέρνοντας κι ἄραχλα γηρατειά, χωρὶς θρόνο, χωρὶς πόλη, χωρὶς παιδιὰ ποὺ γιὰ παιδιὰ νοιάζομαι, ζώντας μέρα τὴ μέρα μὲ πόδια ἀειπλάνητα. 

Ποῦ νὰ ρίξω αὐτὸ τὸ σῶμα; Ποιό τέλος θὰ μὲ βρεῖ;
Ποιό χῶμα, ποιός φιλόξενος τάφος θὰ μὲ σκεπάσει;
Ποιός τὰ μάτια μου ποὺ βασιλεύουν θὰ κλείσει μὲ τὰ δάχτυλά του;
Κάποιος εὐσεβής, τοῦ Χριστοῦ φίλος ἢ κάποιος πάγκακος; 

Αὐτὰ ἡ αὔρα ἂς τὰ πάρει. Αὐτὴ εἶναι μικροῦ μυαλοῦ φροντίδα, ἂν θὰ δώσει στὸν τάφο κάποιος τὸ σῶμα μου, φορτίο νεκρό, ἢ θὰ γίνει τροφὴ τῶν θηρίων ἀστόλιστο, τῶν θηρίων ἢ τῶν σκυλιῶν τροφὴ ἢ τῶν πουλιῶν, κι ἂν θέλεις, σκόρπισέ το στάχτη στὸν ἀέρα, ἢ σὲ μεγάλες πέτρες ἄταφο πέταξέ το, ἢ σὲ ποτάμι ἂς σαπίσει καὶ μὲ τὰ ρυάκια τῆς βροχῆς· δὲ θὰ εἶμαι ἐγὼ ὁ μόνος ποὺ δὲ θὰ γνωρίσουν καὶ δὲ θὰ μαζέψουν. 

Μακάρι νὰ γινόταν ἔτσι! Θὰ ἦταν γιὰ πολλοὺς τὸ καλύτερο. 

Ἀλλὰ ὅλους μαζὶ ἡ στερνὴ μέρα μᾶς ὁδηγεῖ ἀπὸ τὰ πέρατα, μὲ θεῖα νεύματα, ὅπου τυχὸν εἶναι λίγο χῶμα καὶ μέλη καταλυμένα ἀπὸ τὴν ἀρρώστια.

Γιὰ ἕνα μόνο θρηνῶ καὶ φοβοῦμαι, τὸ βῆμα τοῦ Θεοῦ, καὶ τοὺς πύρινους ποταμοὺς καὶ τὰ σκοτεινὰ βάραθρα. 

Χριστὲ βασιλιά, σὺ εἶσαι πατρίδα μου, δύναμη, εὐτυχία, ὅλα. 

Σ᾽ ἐσένα θὰ βρῶ ἀναψυχὴ γλιτώνοντας ἀπὸ ζωὴ καὶ βάσανα.

ΜΓ΄. Πρὸς ἑαυτὸν κατὰ πεῦσιν καὶ ἀπόκρισιν.

Ποῦ δὲ λόγοι πτερόεντες; ἐς ἠέρα. Ποῦ νεότητος

Ἄνθος ἐμῆς; διόλωλε. Τὸ δὲ κλέος; ᾤχετ’ ἄϊστον.

Ποῦ σθένος εὐπαγέων μελέων; κατὰ νοῦσος ἔκαμψε.

Ποῦ κτῆσις καὶ πλοῦτος; ἔχει Θεός. Ἄλλα δ’ ἀλιτρῶν

Ἁρπαλέαις παλάμῃσι πόρε φθόνος. Οἱ δὲ τοκῆες,

Ἠδὲ κασιγνήτων ἱερὴ δυάς; ἐς τάφον ἦλθον.

Μούνη μοι πάτρη περιλείπετο· ἀλλ’ ἄρα καὶ τῆς,

Ὄρσας οἶδμα κελαινὸν, ὁ βάσκανος ἤλασε δαίμων.

Καὶ νῦν ξεῖνος, ἔρημος ἐπ’ ἀλλοτρίης ἀλάλημαι,

Ἕλκων ζωήν τε λυπρὴν, καὶ γῆρας ἀφαυρὸν,

Ἄθρονος, ἀπτολίεθρος, ἄπαις, τεκέεσσι μεμηλὼς,

Ζώων ἦμαρ ἐπ’ ἦμαρ ἀειπλανέεσσι πόδεσσι.

Ποῖ ῥίψω τόδε σῶμα; τί μοι τέλος ἀντιβολήσει;

Τίς γῆ, τίς δὲ τάφος με φιλόξενος ἀμφικαλύψει;

Τίς δ’ ὄσσοις μινύθουσιν ἐμοῖς ἐπὶ δάκτυλα θήσει,

Ἦ ῥά τις εὐσεβέων, Χριστοῦ φίλος, ἦ ῥα κάκιστος;

Ταῦτα μὲν αὔρα φέροι. Τυτθῆς φρενὸς ἥδε μεληδὼν,

Εἴ τε τάφῳ δώσει τις ἐμὸν δέμας, ἄπνοον ἄχθος,

Εἴ τε καὶ ἀκτερέϊστον ἕλωρ θήρεσσι γένοιτο,

Θήρεσιν, ἠὲ κύνεσσιν ἑλώριον, ἢ πετεηνοῖς,

Εἰ δ’ ἐθέλεις, πυρίκαυστον ἐς ἠέρα χείρεσι πάσσοις,

Ἠὲ κατὰ σκοπέλων μεγάλων ῥίψειας ἄτυμβον,

Ἢ ποταμοῖσι πύθοιτο, καὶ ὑετίῃσι ῥοῇσιν

Οὐ γὰρ ἄϊστος ἐγὼ μόνος ἔσσομαι, οὐδ’ ἀσύνακτος.

Ὡς ὄφελον! πολλοῖς τόδε λώϊον. Ἀλλ’ ἄμα πάντας

Ὕστατον ἦμαρ ἄγει περάτων ἄπο, νεύμασι θείοις,

Εἴ που καὶ σποδιή τις, ὀλωλότα θ’ ἅψεα νούσῳ.

Ἓν δὲ τόδ’ αἰάζω, καὶ δείδια βῆμα Θεοῖο,

Καὶ ποταμοὺς πυρόεντας, ἀφεγγέα τ’ αἰνὰ βέρεθρα

Χριστὲ ἄναξ, σὺ δέ μοι πάτρη, σθένος, ὄλβος, ἅπαντα.

Σοὶ δ’ ἄρ’ ἀναψύξαιμι, βίον καὶ κήδε’ ἀμείψας.

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ

Επιλογές από το ποιητικό του έργο

Αποδόσεις του Ιγνάτιου Σακαλή (δ΄)

Ο Ιγνάτιος Σακαλής παραμένει ο μόνος που μετέφρασε το σύνολο ποιητικό έργο του Ναζιανζηνού στη νεοελληνική γλώσσα. Παρά δε την συμπαράθεση των συγκεκριμένων αποδόσεων σε γνωστή θεολογική σειρά εκκλησιαστικής γραμματείας (Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας), τόσο ο τρόπος όσο και η διάθεση, η πρόθεση και η γλώσσα του Σακαλή στις αποδόσεις του παραμένουν εκδήλως ποιητικοί. Το σύνολο λοιπόν της μεταφραστικής του εργασίας, επιτρέπει την διεύρυνση των επιλογών μας, τόσο ως προς τα θέματα της ποίησης του Γρηγορίου όσο και ως προς την γλώσσα των αποδόσεων, καθιστώντας έτσι την παρουσίαση και την γνωριμία της ποίησης του Γρηγορίου εκτενέστερη και ουσιαστικότερη.

†Τῇ αὐτῇ μέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων ἐννέα μαρτύρων τῆς Κολά, ἐν Γεωργίᾳ.

Τό μαρτύριο τῶν ἐννέα παιδομαρτύρων ἔγινε τόν 6ο αἰώνα μ.Χ. στή Γεωργία. 

Σ᾿ ἕνα μεγάλο χωριό τῆς νοτιοδυτικῆς Γεωργίας, στήν πεδιάδα Κολά, ὅπου εὑρίσκονται οἱ πηγές τοῦ ποταμοῦ Κύρου, ἐζοῦσαν ἐλάχιστοι Χριστιανοί. Οἱ περισσότεροι κάτοικοι ἦσαν ἀκόμη εἰδωλολάτρες. Τά παιδιά τῶν Χριστιανῶν ἔπαιζαν μέ τά παιδιά τῶν εἰδωλολατρῶν καί μόλις ὁ ἱερεύς ἐκτυποῦσε τήν καμπάνα γιά τόν ῾Εσπερινό, ἄφηναν τό παιχνίδι καί ἔτρεχαν στήν ἐκκλησία. Τά ἀκολουθοῦσαν ὅμως πάντοτε ἐννέα ἀπό τά παιδιά τῶν εἰδωλολατρῶν· ὁ Γουαράμ, ὁ Μπακάρ, ὁ Βάτσε, ὁ Μπατζίμι, ὁ Τάτσι, ὁ Τζουανσέρι, ὁ Ραμάζι καί ὁ Παρσμάν. Μά σάν ἔφθαναν στήν πύλη τοῦ ναοῦ, οἱ Χριστιανοί δέν ἐπέτρεπαν σ᾿ αὐτά νά εἰσέλθουν στό ναό. Αὐτό ἔγινε ἀρκετές φορές. Τά παιδιά ἐπέμεναν καί ἀπεφάσισαν νά βαπτισθοῦν Χριστιανοί. 

῾Ο ἱερεύς τοῦ χωριοῦ, ἕνας σεβάσμιος καί ἅγιος λευΐτης, τά ἐκατήχησε καί τά ἐδίδαξε τίς εὐαγγελικές ἐντολές. Δέν ἐτολμοῦσε ὅμως νά τά βαπτίσει τήν μέρα, διότι ἐφοβόταν τούς εἰδωλολάτρες. Μιά νύχτα, λοιπόν, τά πῆρε μαζί του καί τά ὁδήγησε στόν ποταμό. Πολλοί Χριστιανοί τόν ἀκολούθησαν. Τήν ἐποχή ἐκείνη τό ποτάμι ἦταν παγωμένο. Μά μόλις τά παιδιά μπῆκαν μέσα, γιά νά βαπτισθοῦν, τό νερό, μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ, ἔγινε ζεστό. Τό ἐξαίσιο αὐτό θαῦμα τό ἀκολούθησε ἕνα ἄλλο θαυμαστό γεγονός· ῎Αγγελοι ἀπό τόν οὐρανό κατέβηκαν καί τά ἐνέδυσαν μέ λευκούς χιτῶνες. 

Τήν ἑπόμενη μέρα οἱ εἰδωλολάτρες γονεῖς ἀναζήτησαν τά παιδιά τους. Τά εὑρῆκαν στά σπίτια τῶν Χριστιανῶν καί ἐπληροφορήθηκαν τί εἶχε συμβεῖ. ῎Εγιναν ἔξαλλοι καί ὀργίσθηκαν. ῎Αρχισαν νά τά χτυποῦν καί νά προσπαθοῦν νά τά πείσουν νά ἀρνηθοῦν τόν Χριστό. ᾿Εκεῖνα ὅμως ὁμολογοῦσαν μέ ἀθωότητα καί ἀνδρεία τήν πίστη τους στόν Κύριο. 

῎Ετσι ἀπεφάσισαν νά τά φονεύσουν, πρός παραδειγματισμό καί τῶν ὑπόλοιπων συγχωριανῶν τους. Μέ ἐπικεφαλῆς τόν γεμόνα πῆγαν κοντά στόν ποταμό καί ἔσκαψαν ἕνα βαθύ λάκκο, ὅπου ἔριξαν μέσα τούς μικρούς ῾Αγίους. ῏Ησαν ὅλοι ἀπό ἑπτά μέχρι ἐννέα χρόνων.

Άγιος Ιερομάρτυς Σαδώκ Επίσκοπος Περσίας και οι συν αυτώ Εκατόν Είκοσι Μάρτυρες από την Περσία.

Άγιος Ιερομάρτυς Σαδώκ Επίσκοπος Περσίας και οι συν αυτώ Εκατόν Είκοσι Μάρτυρες από την Περσία. 

 20 Φεβρουαρίου και 19 Οκτωβρίου.

Eις τον Σαδώκ.

Σαδὼθ ὁ θεῖος τὴν κάραν τμηθεὶς ξίφει,

Θεοῦ Σαβαὼθ νῦν παρίσταται θρόνῳ.

Eις τους Εκατόν Είκοσι Mάρτυρας.

Δεκὰς δεκαπλῆ Μαρτύρων συμμαρτύρων,

Καὶ δὶς δέκα θνῄσκουσι πληγέντες ξίφει.

Ο Σαδώκ (ή Σαδώθ ή Σαδώχ) έζησε περί το 330 μ.Χ. και πιστεύοντας στο Χριστό έγινε επίσκοπος της μικρής χριστιανικής κοινότητας της Περσίας. Λόγω του φιλανθρωπικού του έργου ήταν αγαπητός όχι μόνο από τους χριστιανούς αλλά και από τους ειδωλολάτρες κάτι που ενοχλούσε τους ιερείς των Περσών. Γι' αυτό τον κατηγόρησαν στον Σαπώρ. Αυτός πιστεύοντάς τους, κάλεσε τον Άγιο να απολογηθεί και να αρνηθεί το Χριστό. Ο Άγιος Σαδώκ αρνήθηκε και γι' αυτό οδηγήθηκε στο δήμιο μαζί με εκατόν είκοσι Χριστιανούς που ανήκαν στο μικρό αλλά εκλεκτό ποίμνιό του.

Η ανακοίνωση του Αγίου Όρους σχετικά με το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια...

Η ανακοίνωση του Αγίου Όρους σχετικά με το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια... 

«Μὲ ἀφορμὴ τὴν κατάθεση τοῦ νομοσχεδίου «Ἰσότητα στὸν πολιτικὸ γάμο. Τροποποίηση τοῦ Ἀστικοῦ κώδικα καὶ ἄλλες διατάξεις» γιὰ ψήφιση ἀπὸ τὴν Ἑλληνικὴ Βουλὴ, συνῆλθαν στὶς Καρυές, σήμερα 8.2.2024, οἱ 40 Καθηγούμενοι καὶ Ἀντιπρόσωποι τῶν Ἱερῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ λόγῳ τῆς μείζονος καὶ ἰδιαζούσης σοβαρότητος τοῦ θέματος ἀποφάσισαν νὰ ἀπευθυνθοῦν μὲ τὴν παροῦσα ἀνακοίνωση σὲ κάθε καλοπροαίρετο ἄνθρωπο καὶ νὰ συμπαρασταθοῦν στὴν ἀγωνία καὶ τὸν ἀγώνα τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὴν προστασία τοῦ πυρήνα τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.

Τὸ νομοθέτημα, ὅπως προβλέπει τὸ σχέδιο νόμου, ἐνῶ θέλει νὰ διασφαλίσει τὴν ἀρχὴ τῆς ἰσότητος μέσῳ τῆς σύναψης «γάμου» σὲ πρόσωπα τοῦ ἰδίου φύλου καὶ ἀκόμη τὴν προστασία ἀπὸ διακρίσεις, καταστρατηγεῖ θεμελιώδεις ἀρχὲς τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως καὶ θανατώνει τὴν δυνατότητα τῆς ζωῆς καὶ τῆς φυσιολογικῆς ἀναπτύξεως τοῦ παιδιοῦ. Διαλύεται ὄχι ἡ ἀνθρώπινη οἰκογένεια, ἀλλὰ ὁλόκληρη ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη. 

Ἀλήθεια πῶς λειτουργεῖ ἡ ζωή; Ὁ καθένας μας προέρχεται ἀπὸ μία μητέρα καὶ ἕνα πατέρα, σύμφωνα καὶ μὲ τὴν ἀπόκριση τοῦ Χριστοῦ: «οὐκ ἀνέγνωτε ὅτι ὁ ποιήσας ἀπ’ ἀρχῆς ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς;» (Ματθ. 9, 4). Ἡ θεσμοθέτηση «γάμου» μεταξὺ προσώπων τοῦ ἰδίου φύλου εἶναι ἀνατροπὴ τοῦ χριστιανικοῦ γάμου καὶ τοῦ θεσμοῦ τῆς οἰκογένειας καὶ ἔχει ἀπορριφθεῖ ἀπὸ τὴν σύνολη ἐκκλησιαστικὴ παράδοση καὶ ἀντιμετωπίζεται μὲ τὴν μετάνοια, ἡ ὁποία εἶναι ἀλλαγὴ τρόπου ζωῆς. 

Ἐπίσης, τὸ ἔμβρυο κυοφορεῖται ἐννέα μῆνες καὶ γεννιέται. Τὸ νεογνὸ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι τὸ πιὸ ἀσθενὲς νεογέννητο τῆς κτίσεως. Δὲν μπορεῖ νὰ κάνει τίποτε. Ἐὰν δὲν τὸ φροντίσει ἡ μάνα του, δὲν τὸ θηλάσει, πέθανε… Ὁ Θεὸς δίνει τὴν εὐθύνη στοὺς γεννήτορες νὰ συμπράξουν στὴν διαμόρφωσή του καὶ νὰ γίνουν μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο συνδημιουργοὶ τοῦ Θεοῦ. Ἐὰν τυχὸν τὸ νεογέννητο στρέψει τὸ βλέμμα πρὸς τὴν μητέρα καὶ θέλει θηλασμό, καὶ στὴν θέση της βρίσκεται κάποιος ἄλλος, συγχέει τὶς πληροφορίες, παραμορφώνεται, ἀτιμάζεται. 

Τὸ χρέος σεβασμοῦ σὲ ἕνα νέο πλάσμα ἀπαιτεῖ θυσία γιὰ νὰ μπορέσει νὰ ἀναπτυχθεῖ φυσιολογικά, νὰ χαρεῖ τὴν ζωή του. Δὲν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος ἑνώσεως καὶ ἀναπτύξεως τοῦ ἀνθρώπου. Μετὰ ἀπὸ ἐννέα μῆνες γεννιέται σὲ μία εὐρύτερη μήτρα, ποὺ εἶναι τὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον, καὶ ἀρχίζει μία ἄλλη πλάση τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ παιδιοῦ, μέσα στὴν οἰκογένεια. 

Γνωρίζει τὴν μητέρα σὰν τὴν γυναῖκα ποὺ τὸ θηλάζει καὶ τὸ τρέφει μὲ τὸ γάλα της καὶ τὸ περιποιεῖται. Γνωρίζει τὸν πατέρα σὰν τὸν ἄνδρα ποὺ τὸ ἀγαπᾶ καὶ τὸ φροντίζει μὲ τὸν τρόπο του. Παίρνει δύναμη πνευματικὴ καὶ σωματικὴ ἀπὸ τὸν ἀμοιβαῖο σεβασμὸ τοῦ πατέρα καὶ τῆς μητέρας γιὰ νὰ προχωρήσει στὴν δεύτερη φάση ποὺ περνᾶ στὴν παιδικὴ ἡλικία, πάει στὴν ἐφηβική, προχωρεῖ ἐλεύθερο μέσα στὴν κοινωνία καὶ δέχεται τὴν ἀγωγὴ τοῦ πολιτισμοῦ καὶ τοῦ τόπου του. 

Ὁ Θεὸς φτιάχνει τὸν ἄνθρωπο γιὰ νὰ ζήσει, ὄχι γιὰ νὰ πεθάνει∙ οὔτε νὰ πεθάνει στὴν μήτρα τῆς μητέρας του, οὔτε στὴν μητρα τῆς παιδικῆς ἡλικίας, οὔτε στὴν μήτρα τῆς ἱστορίας. Συμμετέχει στὸ θαῦμα τῆς ζωῆς, γιὰ νὰ ζήσει καὶ νὰ ἀναληφθεῖ στὴν αἰώνια ζωή. Κι αὐτό, μὲ τὴν χάρη τοῦ Πνεύματος τὸ κάνει ἡ Ἐκκλησία, δι’ ἧς «νεουργεῖται καὶ θεουργεῖται ἡ σύμπασα». Κι αὐτὴ ἀποτελεῖ τὴν τελικὴ μήτρα, ἡ ὁποία πλάθει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν ἑτοιμάζει νὰ γεννηθεῖ στὸν χῶρο τῆς καινῆς πολιτείας, στὰ «σκηνώματα» τὰ ἀγαπητὰ καὶ ποθούμενα τῆς ἐλευθερίας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. 

Αὐτὸς εἶναι ὁ σκοπὸς καὶ ὁ λόγος, γιὰ τὸν ὁποῖο ὁ Θεὸς δημιούργησε τὸν κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο. Αὐτοὶ ποὺ ἀπελευθερώθηκαν καὶ γεννήθηκαν πέρα ἀπὸ τὴν μήτρα τῆς ἱστορίας, δηλαδὴ στὴν χάρη τῆς αἰώνιας ζωῆς, ὑπάρχουν, προσεύχονται καὶ μᾶς συγκρατοῦν ὅλους στὴν ζωή, καὶ ἀποτελοῦν τὸν πολικὸ ἀστέρα, ὅπου κατευθύνεται ἡ ἀνθρωπότης. Ἡ ἐπιχειρούμενη ὕβρις, μὲ τὴν ἀρχικὴ ἔννοια τῆς λέξεως, ἀποτελεῖ ἄρνηση τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου, ἀποσάθρωση στὰ θεμέλια τοῦ οἰκοδομήματος τῆς ἀνθρωπότητος. Δὲν θίγεται μόνο τὸ εὐαγγέλιο καὶ ἡ ἑλληνικὴ κοινωνία. Ἀποδομεῖται τὸ σύμπαν. 

Εἴτε εἶσαι πιστὸς εἴτε ἄπιστος, θὰ γεννηθεῖς μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Ὅταν αὐτὰ τὰ ἀλλοιώνεις, στὴν οὐσία ἀποφασίζεις ἕνα ἀργὸ ἀλλὰ σίγουρο θάνατο τῆς ἀνθρωπότητος. Ὅταν παντρεύονται στὴν ἐκκλησία, ἄνδρας καὶ γυναῖκα, παίρνουν τὴν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας καὶ εὐχὲς γιὰ πολυτεκνία καὶ καλλιτεκνία. Ὁ ἀληθινὸς χαρακτήρας τοῦ γάμου φανερώνεται μὲ ἐνάργεια μὲ τὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὸν γάμο τῆς Κανᾶ, διότι «τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν, εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν» κατὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο. Αὐτὸς ὁ «γάμος», ποὺ προωθεῖται σήμερα, ὁδηγεῖ στὸ ἀδιέξοδο. Ἑτοιμάζονται πλάσματα τραυματισμένα, ἀνάπηρα. Σεβαστεῖτε τὴν φύση τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτὸ ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὴν μήτρα τῆς μητέρας του, ἀνεξάρτητα φυλῆς, γλώσσας καὶ πίστεως, ἔχει ἀνάγκη νὰ τὸ θηλάσει ἡ μητέρα του. 

Οἱ σκέψεις αὐτὲς δὲν εἶναι ἀποκύημα φαντασίας, ἀλλὰ στηρίζονται στὴν Γραφὴ καὶ τοὺς Ἀποστόλους, στὴν Παράδοση καὶ τὶς ἀποφάσεις τῶν Πατέρων, οἱ ὁποῖοι θέσπισαν ὅρους γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ ἱεροὺς κανόνες, ποὺ καθορίζουν τὰ ὅρια μέσα στὰ ὁποῖα πρέπει νὰ κινοῦνται ὅλα τὰ μέλη της. Ἰδιαίτερα ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι σαφής, ὅταν τονίζει ἐμφατικά: «ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιν; μὴ πλανᾶσθε∙ οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται οὔτε κλέπται οὔτε πλεονέκται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ κληρονομήσουσιν» (Α΄ Κορ. 6, 9-10). Ταυτόχρονα ἡ Ἐκκλησία συνεχίζει τὴν ἀποστολή της, ποιμαίνει καὶ θεραπεύει, ὥστε ὅλοι οἱ πιστοὶ νὰ ζοῦν σὲ κοινωνία μὲ τὸν Χριστὸ καὶ τοὺς ἀδελφούς τους, νὰ τοὺς διακρίνει ἡ ἀνιδιοτελὴς ἀγάπη καὶ φιλαδελφία. 

Ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ ὅλους μας, δικαίους καὶ ἀδίκους, ἁγίους καὶ ἁμαρτωλούς. Αὐτὸ κάνει καὶ ἡ Ἐκκλησία, χωρὶς νὰ ἀποκλείει κανέναν, ὅπως αὐτὸ φανερώνεται μέσα σὲ ὅλη τὴν ἱστορία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ τῶν ἀνθρώπινων ἀδυναμιῶν. Ἡ Ἀγάπη βασιλεύει. Εἶναι ντροπὴ γι’ αὐτοὺς ποὺ κάνουν αὐτὰ τὰ νομοσχέδια καὶ θεωροῦν φυσικὴ αὐτὴ τὴν ἐξέλιξη. 

Ἐνθαρρύνουμε καὶ ἐπαινοῦμε ὅσους προκρίνουν τὴν φωνὴ τῆς συνειδήσεως ἔναντι τῆς τυχὸν κομματικῆς πειθαρχίας καὶ εἴμαστε συνοδοιπόροι εἰς τὸν ἀγῶνα τους. Ὡστόσο, ὑπάρχει ἡ ὑγεία τῆς ζωῆς τοῦ σώματος τῆς ἀνθρωπότητος ποὺ ἀποβάλλει ὅλα αὐτὰ τὰ στοιχεῖα τὰ ὁποῖα ἐπιχειροῦν νὰ ἀλλοιώσουν τὴν ἀληθινὴ ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου. Ὑπάρχει Ἐκεῖνος ποὺ διευθύνει τὰ πάντα. Αὐτὸς ποὺ ἔκανε τὸν κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο, γιὰ νὰ ζήσει στὴν αἰωνιότητα καὶ νὰ ὑπάρχει, Αὐτὸς ὑπάρχει καὶ μᾶς προστατεύει, παρουσιάζεται σὰν ἀδύνατος καὶ ἀνύπαρκτος. 

Σὲ Αὐτὸν θὰ προσκρούσουν ὅλοι αὐτοὶ ποὺ θέλουν νὰ ἀλλοιώσουν τὴν ζωή. Ἴσως νὰ μὴν ἀντιλαμβάνονται ὅτι ὅλη αὐτὴ ἡ βιασύνη καὶ ἡ ἐπιμονὴ γιὰ τὴν ψήφιση τοῦ νομοσχεδίου φανερώνει ἀδυναμία καὶ εἶναι εἰς βάρος τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν ποὺ ὑποτίθεται ὅτι θέλουν νὰ προστατεύσουν. Μόνο ἀπὸ σεβασμὸ σὲ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους ἐκφράζουμε καὶ τονίζουμε μὲ τρόπο ἐμφατικὸ τὶς ἀρχὲς τῆς ζωῆς. 

Εἶναι μεγάλο τὸ ἔγκλημα. Ἀσελγοῦν στὴν ἀνθρώπινη φύση, διότι στὴν οὐσία σταματοῦν τὴν φυσιολογικὴ ἀνάπτυξη καὶ ἀνεπίγνωστα, καταστρέφουν τὸν ἄνθρωπο. Ἀλλὰ ὑπάρχει Αὐτὸς ποὺ δημιούργησε τὰ πάντα ἀπὸ ἀγάπη καὶ σοφία καὶ παρακάμπτει τι ἀδυναμίες μας καὶ ὁδηγεῖ τὰ πάντα εἰς ἀγαθὸν τέλος. 

Ἅπαντες οἱ ἐν τῇ Ἐκτάκτῳ Διπλῇ Ἱερᾷ Συνάξει Ἀντιπρόσωποι καὶ Προϊστάμενοι τῶν εἴκοσιν Ἱερῶν καὶ Εὐαγῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἄθω.»

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΤΗΡΩΝ

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΤΗΡΩΝ 

 Η ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΔΩ

Ο άγιος και ένδοξος Μάρτυς του Χριστού Θεόδωρος ο «Τήρων» καταγόταν από την Αμάσεια του Πόντου και υπηρετούσε στον ρωμαϊκό στρατό τα χρόνια του μεγάλου διωγμού του Διοκλητιανού (303). Ας σημειωθεί ότι «Τήρων» σημαίνει νεοσύλλεκτος οπλίτης. Παιδιόθεν χριστιανός, κρατούσε μυστική την Πίστη του, όχι από δειλία, αλλά γιατί δεν είχε λάβει ακόμη σημείο εκ Θεού να προσφέρει τον εαυτό του στο μαρτύριο. Η μονάδα του, στρατοπέδευε στα Ευχάϊτα του Ελλησπόντου· και πληροφορήθηκε ότι τους κατοίκους της περιοχής τρομοκρατούσε ένας φοβερός δράκος που κρυβόταν στο δάσος. Διαβλέποντας ότι αυτή ήταν η δοκιμασία, μέσω της οποίας ο Θεός θα του έδειχνε αν είχε φθάσει η ώρα να προσφέρει τον εαυτό του στο μαρτύριο, μπήκε με τόλμη στο δάσος. Έφθασε σ’ ένα χωριό εγκαταλειμμένο από τους κατοίκους του, όπου είχε μείνει μόνη μια χριστιανή αρχοντικής οικογένειας, η Ευσεβία, η οποία του υπέδειξε τη φωλιά του τέρατος. Οπλισμένος με το σημείο του Σταυρού, ο άγιος έσπευσε προς το θηρίο που μούγκριζε βγάζοντας από το στόμα του φλόγες και το σκότωσε λογχίζοντάς το στο κεφάλι.

Έχοντας, έκτοτε, την πεποίθηση ότι με τη Χάρη του Θεού θα μπορούσε να νικήσει και τον πνευματικό δράκοντα, τον διάβολο, όπως είχε σκοτώσει και το ορατό θηρίο, ο άγιος Θεόδωρος επέστρεψε στο στρατόπεδο, δίχως πια τον φόβο να εκδηλωθεί ανοικτά ως χριστιανός.

Έτυχε τότε ο διοικητής της μονάδας, Βρίγκας, να δώσει εντολή να προσφερθεί θυσία στους θεούς της Ρώμης και, καθώς ο Θεόδωρος παρέμενε στη σκηνή του, ήλθαν να τον αναζητήσουν πιέζοντάς τον να λάβει κι αυτός μέρος στη θυσία. Εκείνος, όμως, απάντησε: «Είμαι χριστιανός! Τον Χριστό μόνον λατρεύω. Αυτός είναι ο Βασιλεύς που υπηρετώ και μόνο σ’ Αυτόν επιθυμώ να προσφέρω θυσία!». Αφού τον κούρασαν με παραπειστικές ερωτήσεις, τον άφησαν πρόσκαιρα και ανέκριναν κι άλλους χριστιανούς. Φλεγόμενος από ένθεο ζήλο, ο Θεόδωρος ενεθάρρυνε τους συντρόφους του να αποδειχθούν μέχρι τέλους αντάξιοι του Χριστού που τους είχε εντάξει στις γραμμές της ουράνιας στρατιάς Του. Όταν έπεσε η νύχτα, μετέβη στον ειδωλολατρικό ναό και κατέκαυσε τον βωμό της θεάς Ρέας, μητέρας των θεών, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στα Ευχάϊτα ή σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης στην Αμάσεια (βλ. «Ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον Θεόδωρον»· PG 46, 741). Ένας από τους υπηρέτες του ναού αιφνιδίασε τον άγιο και τον οδήγησε στον διοικητή του τόπου, Πούπλιο. Ο Θεόδωρος δεν πρόβαλε την παραμικρή αντίσταση και απήντησε ήρεμα στις ερωτήσεις του διοικητού, δείχνοντας σ’ αυτόν ότι ήταν παράλογο να θεωρεί θεό ένα άψυχο κομμάτι ξύλο που μέσα σε μια στιγμή είχε γίνει στάχτη. Ο Πούπλιος τον απείλησε με τα χειρότερα βασανιστήρια. Ο άγιος απάντησε: «Οι απειλές σου δεν με τρομάζουν, γιατί η δύναμη του Χριστού θα είναι για μένα χαρά και ευθυμία στα βασανιστήρια!». Τρίζοντας από λύσσα τα δόντια, ο διοικητής διέταξε να τον ρίξουν σε σκοτεινό κελλί δίχως καμία τροφή. Την νύκτα όμως εκείνη φανερώθηκε στον Θεόδωρο ο Χριστός, για να τον παρηγορήσει και να του υποσχεθεί ότι η θεία Του Χάρις θα ήταν για τον ανδρείο δούλο Του τροφή, αγαλλίαση και προστασία μαζί. Ενθαρρυνθείς έτσι, ο άγιος περνούσε τον καιρό του εγκλεισμού του ψάλλοντας ύμνους με τη συνοδεία αγγέλων, ώστε οι δεσμοφύλακες πίστεψαν ότι μαζί του βρίσκονταν κι άλλοι χριστιανοί μέσα στο κελλί του που ήταν ωστόσο καλά κλειδωμένο.

Όταν θέλησαν να του φέρουν λίγο ψωμί και νερό, εκείνος αρνήθηκε να γευθεί ο,τιδήποτε, λέγοντας πως ο Χριστός τού είχε υποσχεθεί ουράνια τροφή. Τον έφεραν πάλι μπροστά στον διοικητή, που του πρότεινε να τον ανεβάσει στο αξίωμα του αρχιερέως των ειδώλων, γεγονός που προκάλεσε το ειρωνικό γέλιο του αγίου, ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι ήταν έτοιμος να αφήσει να τον κάνουν κομμάτια για την αγάπη του Χριστού. Τον κρέμασαν τότε με το κεφάλι προς τα κάτω και οι δήμιοι αναλώθηκαν μάταια να του ξεσχίζουν τις σάρκες με σιδερένια άγκιστρα. Μπροστά στην αδάμαστη αντίσταση του Μάρτυρος, ο διοικητής, φοβούμενος ότι και άλλοι θα ακολουθούσαν το παράδειγμά του, έδωσε την εντολή να τον αποτελειώσουν καταδικάζοντάς τον να καεί ζωντανός.

Όταν ο Θεόδωρος έφθασε κοντά στην πυρά, έλυσε τη ζώνη του και έβγαλε τα ενδύματα και τα υποδήματά του και, αφού αρνήθηκε να τον καρφώσουν στο έδαφος, σήκωσε τα χέρια του ψηλά προς τον ουρανό και ανέπεμψε θερμή προσευχή στον Θεό για τη στερέωση των άλλων Ομολογητών της Πίστεως και άτρομος πήδηξε μέσα στη φωτιά δοξάζοντας εκ βαθέων τον Θεό. Αλλά οι φλόγες, σαν να ήθελαν να του αποτίσουν τιμή, τον περικύκλωναν δίχως να τον αγγίζουν, σχηματίζοντας γύρω από το σώμα του ένα είδος θριαμβικής αψίδας, ενώ ο άγιος αναπέμποντας ολοκάρδια ευχαριστία παρέδωσε την πολύαθλη ψυχή του στον Κύριο.

Η ευλαβής Ευσεβία κατάφερε να αγοράσει το σώμα του και το μετέφερε στα Ευχάϊτα, όπου κτίσθηκε προς τιμήν του ναός που προσείλκυε πλήθος προσκυνητών στους οποίους χάριζε τη θεραπεία της ψυχής και του σώματος.

Το 361, ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, ο οποίος προσπάθησε με όλα τα μέσα να επαναφέρει τα ειδωλολατρικά ήθη, είχε παρατηρήσει ότι οι χριστιανοί συνήθιζαν να εορτάζουν την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής με νηστεία και προσευχή. Ο σκληρός και πονηρός ηγεμόνας έδωσε εντολή στον έπαρχο της Κωνσταντινουπόλεως να ραντισθούν όλα τα τρόφιμα που ήταν εκτεθειμένα στην αγορά με αίμα από ειδωλόθυτα, έτσι ώστε να είναι αδύνατο να μη μολυνθεί κάποιος κάτοικος με τα μιάσματα της ειδωλολατρίας. Ο Κύριος, όμως, δεν εγκατέλειψε τον περιούσιο λαό Του. Έστειλε τον δούλο Του Θεόδωρο, ο οποίος εμφανίσθηκε στον αρχιεπίσκοπο Ευδόξιο (360-364) για να ματαιώσει τις μηχανές του τυράννου και να δώσει άμεσα εντολή κανένας χριστιανός να μην αγοράσει τρόφιμα από την αγορά, αλλά να φτιάξουν όλοι κόλλυβα και με αυτά να τρέφονται. Έτσι, χάρις στην παρέμβαση του αγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Τήρωνος, το χριστιανικό πλήρωμα μπόρεσε να παραμείνει αγνό και καθαρό από τα μιάσματα της ειδωλολατρίας. Έκτοτε η Εκκλησία μνημονεύει κάθε χρόνο το θαύμα αυτό, κατά το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ακριβώς για να διδάξει στους πιστούς ότι η νηστεία και η εγκράτεια έχουν τη δύναμη να καθαρίζουν τους ρύπους της αμαρτίας.

Ο άγιος Θεόδωρος ο Τήρων έκανε κι άλλα θαύματα για όσους προσέτρεχαν προς αυτόν με πίστη και προσκαρτερούσαν με προσευχή στην εκκλησία του. Μία ημέρα φανερώθηκε λάμποντας μέσα σε πλήρη δόξα πάνω στο λευκό του άλογο και έφερε πίσω σε μια φτωχή χήρα τον μονάκριβο υιό της που είχαν αιχμαλωτίσει οι Σαρακηνοί. Συχνά έσωζε, επίσης, όσους κινδύνευαν σε τρικυμίες· με τη βοήθειά του ανακαλύπτονταν κλέφτες, οι κύριοι ξανάβρισκαν τους δούλους τους και με όλα του τα θαύματα έδειχνε ότι από στρατιώτης του επίγειου στρατού είχε γίνει επουράνιος προστάτης του χριστιανικού πληρώματος.

 ※

«Νέος Συναξαριστής

της Ορθοδόξου Εκκλησίας»·

Τόμ. 6ος (Φεβρουάριος),

Εκδόσεις «Ίνδικτος».

※

Στήλη φωτιάς πάνω από τους ευσεβείς

ΣΟΦΙΑ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ 18

Στήλη φωτιάς πάνω από τους ευσεβείς

1Αλλά τους δικούς σου, Κύριε, τους φώτιζε το πιο λαμπρό φως. Οι άλλοι άκουγαν τις φωνές των δικών σου, χωρίς να βλέπουν τα πρόσωπά τους και τους μακάριζαν που δεν υπέφεραν. 2Επίσης οι άλλοι ευχαριστούσαν τους δικούς σου και τους ζητούσαν συγχώρηση, γιατί ενώ τους είχαν προηγουμένως βλάψει, οι δικοί σου δεν ζητούσαν εκδίκηση. 

3Αντί για το σκοτάδι, εσύ έδωσες στους δικούς σου μια στήλη φωτιάς για οδηγό τους στον άγνωστο δρόμο τους, ήλιο που δεν τους έκαιγε στη θριαμβευτική πορεία τους. 4Δίκαια, λοιπόν, οι άλλοι στερήθηκαν το φως και κλείστηκαν στο σκοτάδι, αυτοί που είχαν φυλακίσει τα παιδιά σου, με τα οποία επρόκειτο να μεταδοθεί για πάντα το αιώνιο φως του νόμου. 5Αυτοί είχαν αποφασίσει να θανατώσουν τα νεογέννητα βρέφη των ευσεβών και μόνο ένα παιδί σώθηκε, που πρωτύτερα είχε εγκαταλειφθεί να πεθάνει. Για να τους τιμωρήσεις ξεχώρισες πολλά παιδιά τους κι όλα μαζί τα θανάτωσες στα ορμητικά νερά. 6Η νύχτα εκείνη είχε προαναγγελθεί στους προγόνους μας, για να μπορούν να χαίρονται με ασφάλεια, γνωρίζοντας σε τι μοναδικές υποσχέσεις είχαν πιστέψει, και να είναι θαρραλέοι. 7Έτσι ο λαός σου ήξερε ότι εκείνη τη νύχτα θα σώζονταν οι δίκαιοι και θα καταστρέφονταν οι ασεβείς. 8Πράγματι, με το μέσον που τιμώρησες τους εχθρούς μας, με το ίδιο κάλεσες εμάς και μας δόξασες. 

9Αυτό συνέβη γιατί τα ενάρετα παιδιά των ευσεβών θυσίαζαν κρυφά σ’ εσένα, Θεέ, και καθόριζαν ομόφωνα το νόμο σου, κι έτσι συμμετείχαν όλοι μαζί και στ’ αγαθά και στους κινδύνους, ψάλλοντας προηγουμένως τους ύμνους των προγόνων τους. 10Και αντηχούσαν οι θλιβερές κραυγές των εχθρών κι ανάμεσά τους διακρίνονταν οι τρομερές φωνές εκείνων που θρηνούσαν τα πρωτότοκά τους. 11Με τον ίδιο τρόπο τιμωρήθηκε ο δούλος και το αφεντικό, τα ίδια υπέφερε και ο πολίτης και ο βασιλιάς· 12όλοι μαζί είχαν αναρίθμητους νεκρούς από το ίδιο είδος θανάτου. Οι ζωντανοί δεν ήταν αρκετοί για να τους θάψουν· σε μια στιγμή καταστράφηκε η πιο πολύτιμη γενιά. 13Αυτοί δεν είχαν μέχρι τότε εμπιστοσύνη σε τίποτα, γιατί στηρίζονταν στις μαγείες τους. Μετά τον εξολοθρεμό, όμως, των πρωτοτόκων τους ομολόγησαν ότι αυτός ο λαός ήταν πράγματι γιος του Θεού. 

14Ενώ, λοιπόν, παντού επικρατούσε βαθιά σιγή και η νύχτα πλησίαζε γοργά στο μεσονύκτιο, 15ο παντοδύναμος λόγος σου, Κύριε, πήδηξε απ’ το βασιλικό θρόνο του ουρανού πάνω στην κατεστραμμένη γη σαν σκληρός πολεμιστής, κραδαίνοντας σαν κοφτερό ξίφος την αληθινή προσταγή σου. 16Στάθηκε όρθιος και σκόρπισε το θάνατο παντού, κι ενώ περπατούσε στη γη άγγιξε τον ουρανό. 17Τότε αμέσως κυρίεψαν τους ασεβείς παραισθήσεις τρομερών ονείρων και φόβοι ξαφνικοί. 18Κι ενώ έπεφταν άλλος από ’δω κι ο άλλος από ’κει μισοπεθαμένοι, φανέρωναν την αιτία του θανάτου τους: 19Τα όνειρα που τους είχαν θορυβήσει τους τον είχαν αποκαλύψει, ώστε τελικά να μην πεθάνουν αγνοώντας το λόγο, για τον οποίο βασανίζονταν σκληρά. 

Ο Ααρών σταματάει το θάνατο στην έρημο 

20Η δοκιμασία όμως του θανάτου ήρθε και στους δικαίους και ξέσπασε μεγάλη καταστροφή του λαού στην έρημο. Η οργή σου όμως, Κύριε, δεν διήρκεσε για πολύ, 21γιατί κάποιος αγνός άντρας έτρεξε και πολέμησε γι’ αυτούς, χρησιμοποιώντας τα όπλα της ιερατικής του ιδιότητας, δηλαδή την προσευχή και το εξευμενιστικό λιβάνι. Έτσι αντιστάθηκε στο θυμό σου, Θεέ, και σταμάτησε την καταστροφή δείχνοντας έτσι ότι είναι δικός σου υπηρέτης. 22Νίκησε την άγρια οργή σου όχι με τη σωματική του δύναμη ούτε με τη χρήση όπλων αλλά με το λόγο υπέταξε εσένα, τον τιμωρό, υπενθυμίζοντάς σου τις ένορκες διαβεβαιώσεις και τις συμφωνίες σου με τους προγόνους μας. 23Στάθηκε ανάμεσα στους νεκρούς που είχαν πέσει σε σωρούς ο ένας πάνω στον άλλο, και σταμάτησε την οργή σου, φράζοντας στον εξολοθρευτή το δρόμο που οδηγούσε στους ζωντανούς. 24Πάνω στον μακρύ ποδήρη χιτώνα του αντιπροσωπευόταν όλος ο κόσμος και σε τέσσερις σειρές λιθαριών ήταν χαραγμένα τα ένδοξα ονόματα των προγόνων μας. Το ένδοξο όνομά σου, Κύριε, ήταν γραμμένο πάνω στο τουρμπάνι του. 25Μ’ αυτόν τον τρόπο εμποδίστηκε ο εξολοθρευτής και φοβήθηκε· ήταν αρκετό ότι αυτοί είχαν δοκιμάσει λίγη μόνο από την οργή του.

 

Μέγα μὲν τὸ ἀπερισπάστως προσεύχεσθαι...

γ. Εἶπε πάλιν μέγα μὲν τὸ ἀπερισπάστως προσεύχεσθαι· μεῖζον δὲ καὶ τὸ ψάλλειν ἀπερισπάστως.

Εἶπεν ὁ ἀββᾶς Εὐάγριος·

Σκοτάδι πάνω στους εχθρούς του Θεού

 

ΣΟΦΙΑ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ 17

Σκοτάδι πάνω στους εχθρούς του Θεού

1Εκπληκτικές είναι οι εκδηλώσεις της κρίσης σου, Κύριε! Κανένας δεν μπορεί εύκολα να τις διηγηθεί· γι’ αυτό όσοι δεν θέλησαν να διδαχτούν γι’ αυτές, πλανήθηκαν. 2Οι ασεβείς νόμισαν ότι θα καταδυναστεύσουν το δικό σου έθνος και γι’ αυτό έγιναν δέσμιοι του σκότους και αιχμάλωτοι μεγάλης νύχτας· κλείστηκαν στα σπίτια τους και βρίσκονταν εκεί αποξενωμένοι από την αιώνια πρόνοιά σου. 3Νόμισαν ότι θα μείνουν άγνωστοι μαζί με τα κρυφά τους αμαρτήματα κάτω από το σκοτεινό πέπλο της λησμονιάς· διασκορπίστηκαν, όμως, γιατί τους έπιασε πανικός και τρόμαξαν απ’ τα φαντάσματα. 4Το βαθύ καταφύγιο δεν τους απάλλαξε από το φόβο, και ήχοι τρομακτικοί αντηχούσαν γύρω τους, και παρουσιάζονταν μπροστά τους φαντάσματα σκυθρωπά με αγέλαστα πρόσωπα. 5Καμιά φωτιά δεν είχε τη δύναμη να φωτίσει το σκοτάδι εκείνο ούτε οι ακτίνες των άστρων μπορούσαν να φωτίσουν την τρομερή αυτή νύχτα. 6Κάποτε παρουσιαζόταν σ’ αυτούς μια φωτιά που άναβε μόνη της αλλά κι αυτή τους προκαλούσε φόβο. Έτσι, τρομαγμένοι από τις δυσδιάκριτες μορφές, τα έβλεπαν όλα αυτά χειρότερα απ’ ό,τι ήταν. 7Όλοι οι μάγοι και οι εξορκιστές ήταν ανίσχυροι μπροστά σ’ αυτή τη φωτιά και η υπερηφάνεια της σοφίας τους αποδείχτηκε γελοία· 8γιατί αυτοί που υπόσχονταν ότι μπορούσαν ν’ απομακρύνουν τους φόβους και τις ταραχές από τους ασθενείς τους, ήταν αυτοί οι ίδιοι άρρωστοι από έναν γελοίο φόβο. 9Κι αν ακόμα τίποτα δεν υπήρχε να τους τρομάξει, αυτοί τρόμαζαν από το πέρασμα των θηρίων ή το σφύριγμα των ερπετών· πέθαιναν από τον τρόμο τους, χωρίς να τολμούν ν’ αντικρύσουν τον αέρα γύρω τους. 10Η κακία αυτοαποκαλύπτεται από τη δειλία και αυτοτιμωρείται· ο ένοχος έχει πάντοτε βαριά συνείδηση και φοβάται για το χειρότερο. 

11Ο φόβος δεν είναι τίποτε άλλο παρά αδυναμία να βοηθηθούμε από το λογικό. 12Όσο μικρότερη είναι η εμπιστοσύνη στο λογικό μας, τόσο περισσότερο υποχωρούμε μπροστά στο φόβο, γιατί αγνοούμε από πού προέρχεται. 13Οι ασεβείς, λοιπόν, κοιμούνταν τη νύχτα, όπου κάθε δύναμη αναστέλλεται, τη νύχτα που προέρχεται από τα βάθη του άδη, όπου κάθε δύναμη εκλείπει· κοιμούνταν όλοι τον ίδιο ύπνο 14αλλά καταδιώκονταν από τρομερά φαντάσματα και τους εγκατέλειπε κάθε ψυχικό θάρρος, γιατί είχαν καταληφθεί από έναν ξαφνικό και απροσδόκητο φόβο. 15Βυθισμένοι όλοι σ’ αυτόν το φόβο, ήταν κλεισμένοι σε μια φυλακή χωρίς αλυσίδες και κάγκελα. 16Είτε ήταν γεωργοί είτε βοσκοί είτε εργάτες που μοχθούσαν στις ερημιές, υπέμεναν όλοι την αναπόφευκτη ανάγκη εκεί που βρίσκονταν, γιατί είχαν δεθεί με τις ίδιες αλυσίδες σκότους. 17Ο άνεμος που σφύριζε ή το αρμονικό κελάδημα των πουλιών ανάμεσα στα πυκνά κλαδιά, η βουή του νερού που κυλούσε ορμητικά ή ο τρομερός ήχος των βράχων που κατρακυλούσαν, 18οι μετακινήσεις των ζώων που χοροπηδούσαν πριν κανείς τα δει ή οι βρυχηθμοί των άγριων θηρίων ή οι αντίλαλοι στις κοιλάδες ανάμεσα στα βουνά, όλα αυτά τους παρέλυαν από τρόμο. 

19Κι αυτά συνέβαιναν, όταν όλος ο άλλος κόσμος φωτιζόταν με λαμπρό φως και ήταν απασχολημένος με τα έργα του με πλήρη ελευθερία. 20Μόνο στους ασεβείς είχε πέσει πάνω τους νύχτα βαριά, εικόνα του σκότους που τους περίμενε· μέσα τους η θλίψη ήταν πιο ζοφερή από το εξωτερικό σκοτάδι.

Ο αληθινά ταπεινός είναι "ως άνθρωπος μη ελθών εις το είναι".

*Η Ορθοδοξία ανυπόφορη, αλλά...* 

του π. Βασιλείου Γοντικάκη [προηγουμένου Ι. Μ. Ιβήρων] 

«Η Ορθοδοξία, ως σεσαρκωμένη Αλήθεια, είναι ανυπόφορη, με σταυρούς και θανάτους, αλλά ζωηφόρος για τον άνθρωπο, επειδή τον φέρνει στο θαύμα της Αναστάσεως. 

Μεγάλοι δεν είναι οι θορυβοποιοί, που προβάλλονται ως πνευματικοί ηγέτες ή προφήτες, για να καταπνίξουν τον κόσμο. Μεγάλοι είναι οι ταπεινοί και "ανυπόκριτοι", που έχουν δεχθεί την παράκληση του Πνεύματος και αποτελούν την παρηγοριά όλου του κόσμου. 

Τους αρκεί η Χάρις. Και αυτήν εκπέμπουν αενάως, μια ακτινοβολία που τρέφεται ακατάπαυστα από τη συντριβή της καρδιάς και την αίσθηση που έχουν ότι "μολύνουν τον τόπο" με την παρουσία τους. Ενώ αυτοί οι ίδιοι είναι ευλογία για όλη τη δημιουργία, και όταν ζουν και αφού παρέλθουν, γιατί το Πνεύμα το Άγιον δίδει νόημα και λόγο στην παρουσία και την απουσία τους. 

Αντίθετα, μόλις πιστέψεις ότι κάτι είσαι στην αρετή ή στη γνώση, τότε τα χάνεις όλα και γίνεσαι αφορμή μολύνσεως, άσχετα αν νομίζεις εσύ -ή και κάποιοι άλλοι- ότι είσαι "υπόδειγμα" αρετής και ανανεώσεως της πνευματικής ζωής.

Αυτό που έχουν οι Άγιοι δεν είναι τα ανθρώπινα ταλέντα ή προτερήματα: σοφίας, ρητορικής ή ποιήσεως· αλλά το ότι όλα αυτά τα αγίασαν προσφέροντάς τα στον Θεό. Και δι’ αυτών φανερώνεται η Χάρις που παρηγορεί και θεώνει τον άνθρωπο.

Ο αληθινά ταπεινός είναι "ως άνθρωπος μη ελθών εις το είναι".

Είναι ανύπαρκτος για τον κτιστό και φθειρόμενο κόσμο.

Υπάρχει με άλλο τρόπο στην κατά χάριν θεία ύπαρξη.

Αυτοί πού φτάνουν σ’ αυτά τα μέτρα της Χάριτος και ξεπερνούν τα όρια της φύσεως είναι ελάχιστοι. Μακάρι, να είναι ένας σε κάθε γενιά. Αυτό δεν δημιουργεί πρόβλημα ζήλειας σε κανένα, αλλά είναι μια ευλογία για όλους.

Για να προχωρήσεις σ’ αυτά τα ιερά, πανάγια και ανέφικτα ανθρωπίνως, πρέπει να είσαι φύση αγαθή και αληθινά ευαίσθητος· ή, πρέπει να είσαι πολύ κτυπημένος και διαλυμένος.

Και αύτη η έσχατη συντριβή και ο πόνος να σε οδηγήσουν στην ολοκληρωτική παράδοση στο θέλημα του Θεού».

Ο άγιος νεομάρτυρας Γεώργιος ο Σέρβος

Ο άγιος νεομάρτυρας Γεώργιος ο Σέρβος (1515) 

11 Φεβρουαρίου  

Ο νέος και ευσεβής Γεώργιος, από την πόλη Κράτοβο της Σερβίας (σημ. στην περιοχή των Σκοπίων), για να γλυτώσει το παιδομάζωμα των Τούρκων επί σουλτάνου Βαγιαζήτ, εγκατέλειψε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στην Σόφια, όπου παρακολούθησε την διδασκαλία ενός ευσεβούς ιερέως, ονόματι Πέτρου, ασκώντας παράλληλα το επάγγελμα του χρυσοχόου. 

Σε ηλικία δεκαοκτώ ετών, κάποιοι Τούρκοι, διακρίνοντας τις ικανότητες και τις αρετές του, προσπάθησαν να τον κάνουν να αλλαξοπιστήσει, αλλά ματαίως. Μένοντας ακλόνητος ωσάν βράχος στις απατηλές υποσχέσεις, τους αντέταξε ως απόδειξη της αλήθειας της πίστεώς μας την μαρτυρία των θαυμάτων που επιτελούν τα λείψανα των αγίων. 

Το Άγιο Πνεύμα ενέπνευσε τέτοια σοφία στις αποκρίσεις του, ώστε οι Τούρκοι ωρυόμενοι για να μην τον ακούνε, απαίτησαν από τον δικαστή να τον φυλακίσει. Ο δάσκαλός του, ο ιερέας Πέτρος, κατόρθωσε να φθάσει ως το κελλί της φυλακής και τον ενεθάρρυνε, από φόβο μήπως ο Γεώργιος δειλιάσει ενώπιον των βασανιστηρίων που ετοίμαζαν γι’ αυτόν. 

Την άλλη ημέρα ο Γεώργιος υπέμεινε με χαρά τόσο την ανάκριση όσο και την κακομεταχείριση. Ο δικαστής, συγκινημένος από το θάρρος και την νεότητά του, προσπάθησε να τον σώσει, σύντομα όμως αναγκάσθηκε να υπακούσει στις κραυγές του διψασμένου για αίμα όχλου και τους παρέδωσε απρόθυμα τον αθώο αμνό του Χριστού. 

Το πλήθος έπεσε με λύσσα επάνω του, άλλοι τραβώντας τον από δω κι από κει, άλλοι χτυπώντας τον ή φτύνοντάς τον στο πρόσωπο. Τον έσυραν κατόπιν προς την αγορά διαλαλώντας: «Ε, εσείς φύλακες της πίστης μας, ελάτε όλοι με δαυλούς να κάψουμε αυτόν που βλασφημεί την πίστη μας και δεν δέχεται να απαρνηθεί τον Χριστό!» 

Όταν ο όχλος έφθασε κοντά στον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας, ο ιερέας Πέτρος φώναξε στον άγιο: «Κάνε υπομονή για μια στιγμή, Γεώργιε, ώστε να χορεύεις αιώνια με τον Χριστό!» Έπειτα συγκέντρωσε τους χριστιανούς και τους ζήτησε να προσευχηθούν για να ενδυναμώσουν τον άγιο μάρτυρα. 

Οι Τούρκοι άναψαν την πυρά και όταν οι φλόγες έφτασαν αρκετά ψηλά έριξαν με λύσσα τον άγιο που φώναζε: «Δεν φοβάμαι τούτη την φωτιά γιατί για μένα μεταμορφώνεται σε γλυκιά δρόσο. Τίποτα δεν μπορεί να με χωρίσει από την αγάπη του Χριστού!» 

Όταν κάηκαν τα δεσμά του, ύψωσε τα χέρια του στον ουρανό και έκανε το σημείο του Σταυρού. Ένας Τούρκος όρμησε τότε κατεπάνω του με ένα χοντρό ξύλο και τον κτύπησε στο κεφάλι, ελευθερώνοντας έτσι την ψυχή του για να πετάξει στον ουρανό. 

Παρά τις προσπάθειες των Τούρκων, το σώμα του αντιστεκόταν στις φλόγες, κι έτσι ο ιερέας Πέτρος και οι χριστιανοί μπόρεσαν να το πάρουν και να το ενταφιάσουν με τιμή.

ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΝΗΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΚΗΤΙΚΩΝ

 

ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΓΕΡΟΝΤΩΝ 

 Τόμος 1ος -  εδώ 

Προτεινόμενο πρόγραμμα για την ανάγνωση των αρχείων που είναι σε μορφή djvu είναι το sumatrapdfreader

 ※

ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΝΗΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΚΗΤΙΚΩΝ 

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ 

(ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ) 

※

Ράδιο Παράγκα - Η διαφήμιση της αρσενοκοιτίας

π. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος 

Επίλογος ραδιοφωνικής εκπομπής, 

Ράδιο Παράγκα 11-02-2002

Θέμα εκπομπής : Η διαφήμιση της αρσενοκοιτίας

σε mp3 - εδώ

Αφορμή κάποιο σίριαλ της εποχής με ερωτικές σκηνές ομοφυλοφιλίας

Η κατά Θεόν ανάγνωση - Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός

Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός

Βιβλίο Πρώτο - Η κατά Θεόν ανάγνωση 

Η κατά Θεόν ανάγνωση πρέπει να γίνεται για να μην περιπλανιέται ο νους εδώ και εκεί. Αυτή είναι η αρχή της σωτηρίας, γιατί ο εχθρός μισεί, καθώς λέει ο Σολομών, τον ήχο που προειδοποιεί για τον ερχομό του (Παροιμ. 11,15)· όπως και ο ρεμβασμός της διάνοιας είναι η αρχή της αμαρτίας, καθώς λέει ο άγιος Ισαάκ. 

Εκείνος που θέλει να αποφύγει την αμαρτία τελείως, πρέπει το πιο πολύ να μένει στο κελί του. Αν τον κυριεύει η ακηδία, ας εργάζεται λίγο, όπως και ο απαθής και ο γνωστικός, για ωφέλεια άλλων και βοήθεια κάποιων ασθενών. 

Έτσι έκαναν οι μεγάλοι Πατέρες από συγκατάβαση και εξομοιώνονταν με τους εμπαθείς, από ταπεινοφροσύνη, γιατί μπορούσαν παντού να έχουν το Θεό μέσα τους και να σχολάζουν στην κατά Θεόν θεωρία, ακόμα και στο εργόχειρο και στην αγορά, όπως λέει ο μέγας Βασίλειος για τους πάρα πολύ τέλειους, ότι «αυτοί και ανάμεσα στο πλήθος είναι πάντοτε σαν μόνοι στον εαυτό τους και στο Θεό».

Εκείνος τώρα που δεν τα έχει ακόμη αυτά, αλλά θέλει να δώσει διαζύγιο στην ακηδία, οφείλει να απορρίπτει κάθε συναναστροφή με τους ανθρώπους και τον υπέρμετρο ύπνο και να την αφήσει να του λιώσει το σώμα και την ψυχή, μέχρις ότου βαρεθεί και φύγει, διαπιστώνοντας την υπομονή του στην κατά Θεόν ακατάπαυστη σχολή και στην ανάγνωση και στην καθαρή προσευχή. 

Γιατί όταν ο εχθρός δει ότι είναι ικανός να κατορθώσει κάτι, εξακολουθεί να πολεμά· αλλιώς, υποχωρεί, ή τελείως ή προσωρινά. Γι' αυτό οφείλει εκείνος που θέλει να νικήσει τους εχθρούς, να έχει μεγάλη υπομονή· όποιος υπομείνει ως το τέλος, αυτός θα σωθεί (Ματθ. 10,22). «Είναι δίκαιο για το Θεό, λέει ο Απόστολος, να ανταποδώσει θλίψη σ' όσους μας λυπούν, και σ' εμάς που θλιβόμαστε, ανακούφιση» (Β΄ Θεσ. 1, 6-7).

Δεν είναι κακό κανένα πράγμα που γίνεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, με ταπείνωση. Αλλά έχουν διαφορές τα πράγματα και τα έργα. Κάθε τι λοιπόν που είναι παραπάνω από την ανάγκη, γίνεται εμπόδιο σ' εκείνον που θέλει να σωθεί, δηλαδή κάθε τι που δεν χρησιμεύει για τη σωτηρία της ψυχής, ή για τη σωματική ζωή. 

Δεν είναι τα φαγητά, αλλά η γαστριμαργία το κακό· ούτε τα χρήματα, αλλά η προσκόλληση σ' αυτά· ούτε ο λόγος, αλλά η αργολογία· ούτε τα ευχάριστα του κόσμου, αλλά η ακράτεια· ούτε η αγάπη στους δικούς μας, αλλά η προερχόμενη απ' αυτήν παραμέληση στην ευαρέστηση του Θεού· ούτε τα ενδύματα, όσα χρειάζονται να σκεπαστούμε και να αποφύγομε το κρύο και τη ζέστη, αλλά τα περιττά και πολυτελή· ούτε τα σπίτια για να αποφεύγομε το κρύο, τη ζέστη και τους εχθρούς, θηρία και ανθρώπους, αλλά τα διόροφα και τριόροφα, τα μεγάλα και πολυδάπανα· ούτε το να έχει κανείς κάτι, αλλά το να μην το έχει για αναγκαία χρήση· ούτε το να έχουν βιβλία οι πολύ ακτήμονες, αλλά το να μην τα έχουν για την κατά Θεόν ανάγνωση· ούτε οι φίλοι, αλλά οι φίλοι που δεν προξενούν ψυχική ωφέλεια. 

Ούτε η γυναίκα είναι κάτι κακό, αλλά η πορνεία· ούτε ο πλούτος, αλλά η φιλαργυρία· ούτε το κρασί, αλλά η μέθη· ούτε ο φυσικός θυμός που δόθηκε για τον κολασμό της αμαρτίας, αλλά η χρήση του κατά των συνανθρώπων· ούτε η εξουσία, αλλά η φιλαρχία· ούτε η δόξα, αλλά η φιλοδοξία και η χειρότερη απ' αυτήν, κενοδοξία· ούτε το ν' αποκτήσει κανείς αρετή, αλλά το να νομίζει ότι την έχει· ούτε η γνώση, αλλά το να νομίζει κανείς ότι είναι γνωστικός, και το χειρότερο, να μη γνωρίζει κανείς την άγνοιά του· ούτε η αληθινή γνώση, αλλά η ψεύτικη. 

Ούτε ο κόσμος είναι κακός, αλλά τα πάθη· ούτε η φύση, αλλά τα παρά φύση· ούτε η ομόνοια, αλλά εκείνη που γίνεται για κακό και όχι προς ψυχική σωτηρία· ούτε τα μέλη του σώματος, αλλά η παράχρησή τους. 

Η όραση δηλαδή δεν έγινε για να επιθυμούμε εκείνα που δεν πρέπει, αλλά για να βλέπομε τα κτίσματα και να δοξάζομε το Δημιουργό, ώστε να βαδίζομε σωστά προς τα συμφέροντα της ψυχής και του σώματός μας· ούτε τ' αυτιά για να ακούμε καταλαλιές και μωρολογίες, αλλά για να ακούμε το λόγο του Θεού και τις λαλιές των ανθρώπων, των πουλιών κλπ., και να δοξάζομε τον Ποιητή τους· ούτε η όσφρηση είναι για να εκθηλύνει την ψυχή και να τη χαλαρώνει από τα αρώματα, όπως λέει ο Θεολόγος, αλλά για να αναπνέομε και να δεχόμαστε τον αέρα που μας χαρίζει ο Θεός και να τον δοξάζομε γι' αυτό, γιατί χωρίς αέρα δεν μπορεί να ζήσει σωματικά ούτε άνθρωπος, ούτε ζώο. 

Και θαυμάζω τη σοφία του Ευεργέτη, πως τα πιο αναγκαία πράγματα βρίσκονται εύκολα από όλους, δηλαδή ο αέρας, η φωτιά, το νερό, το χώμα. Και όχι μόνο αυτά, αλλά και εκείνα που μπορούν να σώσουν την ψυχή, τα έκανε ευκολότερα από τα άλλα πράγματα, ενώ εκείνα που κολάζουν την ψυχή, τα έκανε δυσκολότερα.

Η φτώχεια, για παράδειγμα, πιο εύκολα σώζει την ψυχή, ενώ ο πλούτος γίνεται εμπόδιο σωτηρίας σε πολλούς. Όμως τη φτώχεια τη βρίσκει όποιος να είναι, ενώ ο πλούτος δεν είναι στο χέρι μας να τον αποκτήσομε. Έπειτα η περιφρόνηση, η ταπείνωση, η υπομονή, η υπακοή, η υποταγή, η εγκράτεια, η νηστεία, η αγρυπνία, το κόψιμο του θελήματος, η σωματική ασθένεια, η ευχαριστία σε όλα αυτά, οι πειρασμοί, οι ζημίες, η στέρηση των αναγκαίων, η αποχή από τα ευχάριστα, η γύμνια, η μακροθυμία και γενικά όλα τα έργα που γίνονται για το Θεό, και ανεμπόδιστα είναι και κανείς δεν τα διεκδικεί, αλλά μάλλον τα παραχωρεί σ' εκείνους που θέλουν να τα έχουν, είτε θεληματικά έρχονται, είτε αθέλητα. 

Εκείνα που συντείνουν στην απώλεια της ψυχής είναι δυσεύρετα· όπως ο πλούτος, η δόξα, η υπερηφάνεια, η ακαταδεξία, η εξουσία, η αρχή, η ακράτεια, η πολυφαγία, η πολυυπνία, το να κάνει κανείς ό,τι θέλει, η υγεία και η δύναμη του σώματος, η δίχως δεινά ζωή, τα κέρδη, το να έχει κανείς όσα επιθυμεί, η απόλαυση εκείνων που φέρνουν ευχαρίστηση, τα πολλά και πολυτελή ρούχα και σκεπάσματα και τα όμοια, για τα οποία πολύς ο αγώνας, λιγοστή η απόκτηση και πρόσκαιρη η ωφέλεια. 

Και είναι μεγάλη η θλίψη γι' αυτά, αλλά μικρή η απόλαυση, γιατί και εκείνοι που τα έχουν και εκείνοι που δεν τα έχουν, αλλά τα επιθυμούν, δοκιμάζουν πολλή στενοχώρια, αν και κανένα δεν είναι κακό, αλλά κακό είναι η παράχρησή τους, όπως ειπώθηκε.

Έτσι τα χέρια και τα πόδια δε μας δόθηκαν για να κλέβομε και ν' αρπάζομε και να τα σηκώνομε εναντίον των άλλων, αλλά για να τα χρησιμοποιούμε κατά Θεόν, για ελεημοσύνη στους φτωχούς οι πιο ασθενείς ψυχικώς για τελειότητά μας και για βοήθεια όσων έχουν ανάγκη, οι δε πιο δυνατοί στην ψυχή και το σώμα με την ακτημοσύνη και τη μίμηση του Χριστού και των αγίων Του μαθητών, για να δοξάζομε το Θεό και να θαυμάζομε τη σοφία που είναι κρυμμένη στα μέλη μας. 

Πώς δηλαδή, αυτά τα χέρια μας και τα μικρά μας δάχτυλα είναι έτοιμα για κάθε επιστήμη και εργασία, γραφή και τέχνη με την πρόνοια του Θεού. Από τα οποία προέρχονται η γνώση των αναρίθμητων τεχνών και γραφών, της σοφίας και των θεραπευτικών φαρμάκων, των γλωσσών και των διαφόρων γραμμάτων. 

Και γενικά όλα όσα έχουν γίνει και γίνονται και θα γίνουν, μας έχουν χαριστεί από απέραντη αγαθότητα και πάντοτε μας δίνονται για να ζήσομε σωματικώς και να σωθούμε ψυχικώς, αν τα χρησιμοποιήσομε σύμφωνα με το σκοπό του Θεού και Τον δοξάζομε με όλη την ευγνωμοσύνη μας. Αλλιώς, ξεπέφτομε και χανόμαστε και όλα συντελούν σε θλίψη κατά την παρούσα ζωή, αλλά και σε αιώνια κόλαση κατά τη μέλλουσα, όπως προείπαμε. 

Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, 

μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, 

εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 

1986, γ΄τόμος, σελ. 137-139