Ο όσιος Βαρλαάμ, ιερέας του χωριού Κόλα, στην επαρχία Αρχαγγελσκ κατά τη βασιλεία του Ιβάν Δ' του Τρομερού (1522- 1583) ασκούσε με ευλάβεια τα ιερατικά του καθήκοντα, έως την ημέρα που πέφτοντας θύμα διαβολικού λογισμού σκότωσε τη γυναίκα του την οποία υποπτευόταν για απιστία. Μόλις συνειδητοποίησε το φοβερό του αμάρτημα, μετανοημένος πικρά, απαρνήθηκε το ιερατικό του αξίωμα και έλαβε την απόφαση να ακολουθήσει αυστηρό ασκητικό βίο, με σκοπό να κερδίσει τη συγχώρεση από τον Θεό. Έφυγε για τη Λευκή Θάλασσα εγκαταλείποντας τον εαυτό του στην καθοδήγηση της θείας Πρόνοιας και ψάλλονταν ύμνους. Έμενε πάντοτε στους πιο αφιλόξενους τόπους, γεμάτους ερπετά και άγρια θηρία πού απομάκρυνε με την προσευχή του. Εγκαταστάθηκε τέλος σε ένα σπήλαιο κοντά στο Κέρετς και έζησε μέχρι την ηλικία των εκατό χρόνων με μόνη συντροφιά τα άγρια θηρία. Δεν αρκέστηκε να στρέφει την ψυχή του προς τον Θεό με την απερίσπαστη προσευχή, αλλά κήρυξε επίσης το Ευαγγέλιο στους ντόπιους της περιοχής στην ίδια τους τη γλώσσα. Καθώς όμως οι κάτοικοι του τόπου τάραζαν την ησυχία του ερημητηρίου του, πήγε να εγκατασταθεί στον όρμο Χούπσκυ, στο βόρειο τμήμα των ακτών της Λευκής Θάλασσας, όπου και παρέδωσε την ψυχή του στον Θεό παρουσία αγγέλων. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν κατόπιν στο Κέρετς, στον ναό του Αγίου Γεωργίου, ή δε τιμή του αναπτύχθηκε στους κόλπους του λαού. Πολύ καιρό μετά την εκδημία του, φανερώθηκε στον ηγεμόνα της Βολωνίας και τον θεράπευσε από βαρεία ασθένεια. Εν συνεχείς φανερωνόταν συχνά σε πρόσωπα πού κινδύνευαν στη θάλασσα, και στις αρκτικές αυτές περιοχές τιμάται ως προστάτης όσων επιχειρούν θαλασσινά ταξίδια.
