Όσιος Κύριλλος ο Φιλεώτης.
Περί εγκρατείας.
Εγκράτεια εἶναι τὸ νὰ δαμάζεις τὴν σωματικὴ ἡδονή. Τὴν φωτιὰ φουντώνει ὁ ἄνεμος καὶ τὸν ἔρωτα ἡ συνήθεια. Γι᾿ αὐτὸ, ἄς μὴ θελήσουμε νὰ διαθέσουμε τὰ μέλη μας ὡς ὅπλα γιὰ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν ἡδυπάθεια· ἀλλὰ καλύτερα ὡς ἀναστηθέντες ἐκ νεκρῶν, νὰ κάνουμε τὰ μέλη μας ὅπλα δικαιοσύνης καὶ ἁγιασμοῦ, διότι ὁ Θεὸς εἶναι ῞Αγιος καὶ εὐχαριστεῖται σέ ῾Αγίους.
῞Αγιος εἶναι αὐτὸς ποὺ εἶναι καθαρὸς ἀπὸ κακία καὶ ἔφυγε μακριὰ ἀπὸ τίς ἁμαρτίες. Κανένα κακὸ δὲν φυτρώνει στὸν ἄνθρωπο, ποὺ ἔβαλε θεμέλια τῆς σοφίας τὴν σωφροσύνη καὶ τὴν ἁγνεία.
῾Η σωφροσύνη εἶναι δύναμη τῆς ψυχῆς, διότι σὰν φῶς φωτίζει τὴν ἀπαθῆ ψυχή. Εἶναι ἀδύνατον νὰ εἶναι ἐλεύθερος αὐτὸς ποὺ ὑποδουλώνεται στὰ πάθη καὶ κυριαρχεῖται ἀπὸ τὰ πάθη. Πιὸ φοβερὸ εἶναι νὰ εἶσαι ὑπόδουλος σε πάθη παρὰ σε τυράννους…
Δὲν πρέπει νὰ φοβόμαστε τὸ ὕψος τῆς ἐγκρατείας, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ φοβηθούμε τὸ χάος τῆς ἀκρατείας.
᾿Εγκράτεια εἶναι χαλινάρι, ποὺ συγκρατεῖ τὴν ὁρμὴ τοῦ ἐπιθυμητικοῦ γιὰ τροφές ἤ χρήματα ἤ δόξα.
Αἰσθητὴ ἐγκράτεια εἶναι ἡ ἀποφυγὴ ὅλων τῶν παραλόγων πράξεων, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν ἐνέργεια τῆς σάρκας. Νοητὴ δὲ ἐγκράτεια εἶναι ἡ ἀποφυγὴ τοῦ νοῦ ἀπὸ τὴν ἡδονή, ποὺ γεννοῦν αἱ ἐμπαθεῖς σκέψεις. Δὲν μπορεῖ νὰ κατορθώσει κανεὶς τὴν αἰσθητὴ ἐγκράτεια, ἐὰν δὲν ὑπάρχει διαρκῶς στὴν ψυχή του ἡ μελέτη καὶ ἡ τήρηση τῆς δεύτερης, ἐπειδὴ συνυπάρχουν ἀχώριστα στὴν ψυχή.
Πρέπει λοιπὸν νὰ μὴ φοβόμαστε τὴν ἐγκράτεια, διότι κανεὶς δὲν ἀπορρίπτει τὰ ἀγαθὰ ἀπὸ τὸν φόβο τῆς στερήσεως τους. Τίποτα ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα δὲν θὰ εἶχαν πραγματοποιηθεῖ, ἄν γιά ὅσα προγραμματίζουμε, σκεπτόμαστε τίς ἀποτυχίες. Διότι κοντὰ στὸν μόχθο τοῦ γεωργοῦ παραστέκει ἡ ἀφορία, κοντὰ στοὺς κόπους τοῦ ἐμπορίου τὰ ναυάγια, κοντὰ στοὺς γάμους αἱ χηρεῖες, κοντὰ στὸ μεγάλωμα τῶν παιδιῶν οἱ στερήσεις τῶν τέκνων.
Παρὰ ταῦτα ὅμως ἐπιχειροῦμε τὰ διάφορα ἔργα, στηριζόμενοι στίς καλυτέρες ἐλπίδες καὶ ἐμπιστευόμενοι τὴν ἐπιτυχία αὐτῶν ποὺ ἐλπίσαμε στὸν Θεό, ὁ ῾Οποῖος φροντίζει γιά μᾶς. Σὺ φρόντιζε πάρα πολὺ νὰ ἀποσύρεις τὸ βλέμμα σου ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή, διότι ἀπ᾿ αὐτὴν ἀναδίδεται καπνός, ποὺ θολώνει τὴν ψυχή…
῎Ελεγε δὲ καὶ τοῦτο ἀκόμα ὁ ῞Οσιος· «῾Η γυναίκα συμβολίζει τὴν πρακτικὴ ψυχή, τὴν ὁποία νυμφεύεται ὁ νοῦς καὶ γεννᾶ τίς ἀρετές». ῾Ο ῞Αγιος ᾿Ιωάννης τῆς Κλίμακος λέει· «Νὰ ἀποκτήσεις σύζυγο ἀχώριστο τὴν μελέτη τοῦ θανάτου· ἄς εἶναι δὲ ἀγαπημένα παιδιά σου, οἱ στεναγμοὶ τῆς καρδιάς· νὰ ἀποκτήσεις δοῦλο τὸ σῶμα σου· νὰ κάνεις φίλους τίς ἅγιες δυνάμεις, ποὺ μποροῦν νὰ σὲ ὠφελήσουν, ὅταν θὰ βγαίνει ἡ ψυχή σου, ἄν σοῦ γίνουν φίλοι. Αὐτὴ εἶναι ἡ γενεὰ αὐτῶν, ποὺ ἀναζητοῦν τὸν Κύριο».
Βλέπεις συζυγία καὶ οἰκογένεια πνευματική; ῾Η σάρκα καὶ τὸ αἷμα δὲν θὰ κληρονομήσουν, κατὰ τὸν ᾿Απόστολο, βασιλεία Θεοῦ [ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα βασιλείαν Θεοῦ κληρονομῆσαι οὐ δύνανται] (Α´ Κορ. 15, 50). Διότι μία μόνο φορὰ ἄν κυριευτεῖ ἡ άνθρώπινη φύση ἀπὸ τὴν φιληδονία, μετὰ δυσκολίας ἀποδέχεται πλέον τοὺς κόπους τῆς ἀρετῆς.
Νὰ προτιμᾶς τὸν ἄριστο βίο· διότι ἡ συνήθεια θὰ τὸν κάνει εὐχάριστο. ῞Οπως καὶ τὸ κάθε πάθος, ὅταν ὁ ἄνθρωπος τὸ ἀντιληφθῆ ἀμέσως, μπορεῖ εὔκολα νὰ τὸ θεραπεύσει, ἐνῶ ἐκεῖνο ποὺ χρονίζει, παραμένει, σχεδόν, ἀνίατο.
Περιοδικό Άγιος Κυπριανός. Αριθμός 347, Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2008, σελ. 280.
Βίος καὶ Διδαχαὶ ῾Οσίου Κυρίλλου τοῦ Φιλεώτου, σελ. 27-28, Οἰνόης Ματθαίου Λαγγῆ, ἔκδ. πρώτη, ᾿Αθῆναι 1987.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου