Η θέρμη της καρδίας ώς ευωδία -Άγιος Γρηγόριος Νύσσης

 

Θήκη με σμύρνα είναι για με ο αγαπημένος μου,

που ανάμεσα στα δυο μου στήθη ξαποσταίνει. 

Άσμα Άσμάτων Κεφ1,13

 

Ἡ δέσμη τοῦ μύρου

Λέγουν ὅτι οἱ φιλάρεσκες γυναῖκες φροντίζουν ὀχὶ μόνο μέ τὰ ἐξωτερικὰ κοσμήματα νᾷ προκαλοῦν γία τὸν ἑαυτὸ τοὺς τὴν ἀγάπη τῶν συζύγων, ἀλλὰ ἐπιτηδεύονται μέ κάποιο ἄρωμα νᾷ φαίνονται στοὺς ἄνδρες τοὺς πιό ἑλκυστικὰ τὰ σώματα. Γι’ αὑτὸ κρύπτουν μέσα στά ἐνδύματα ἐκεῖνο τὸ ἄρωμα πού ἐνεργεῖ ἀνάλογα γι’ αὐτή τὴν ἀνάγκη. Καὶ αὐτό ὅταν ἐξατμίζεται, καλύπτει καὶ ἀρωματίζει καὶ τὸ σῶμα μαζί μέ τὴν εὐωδία τοῦ ἀρώματος.

Ἔχοντας, λοιπὸν αὐτή τή συνήθεια οἱ γυναῖκες, ἀπορεῖ κανείς πως αὐτή ἡ συνετὴ παρθένος τολμᾷ καὶ λέγει: γία μένα κόσμημα τὸ ὁποῖο κρεμῶ ἀπὸ τὸν αὐχένα καὶ πέφτει πάνῳ στό στῆθος καί μέ τὸ ὁποῖο προσφέρω στό σῶμα τὴν εὐωδία, δὲν εἷναι κανένα ἄλλο ἀπὸ τὰ εὐώδη ἀρώματα, ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, πού γίνεται ἄρωμα καὶ ἐναποτίθεται στό στολισμό τῆς συνείδησης καὶ ἐπαναπαύεται στήν ἴδια τὴν καρδιᾷ μου. Γιατί, ὅπως λέγουν αὐτοὶ πού ἔχουν μελετήσει αὑτά τὰ θέματα, ἡ τοπική θέση τῆς καρδιᾷς βρίσκεται μεταξὺ τῶν μαστῶν καὶ ἐκεῖ λέγει ἡ νύμφη ὅτι ἔχει τὸ ἄρωμα, στῇ θέση ὅπου τό αγαθό ἐναποτίθεται ὡς θησαυρός.

Λέγουν ἀκόμη ὅτι ἡ καρδιᾷ εἷναι καὶ πηγὴ θερμότητας μέσα μᾷς. Ἀπὸ αὐτήν διαμοιράζεται διά τῶν ἀρτηριῶν ἡ θερμότητα σέ ὅλο τὸ σῶμα, καὶ δι’ αὐτῆς θερμαίνονται καὶ ζωογονοῦνται τὰ μέλη τοῦ σώματος, ἐφόσον διαθερμαίνονται ἀπὸ τή φλόγα τῆς καρδιᾷς. Ἐκείνη, λοιπόν, πού δέχθηκε στόν νοῦ τήν εὐωδία τοῦ Κυρίου καὶ μεταποίησε τήν καρδιᾷ τῆς σὲ θήκη αὐτοῦ τοῦ θυμιάματος, φροντίζει ὄλα τὰ ἐπιμεροῦς ἔργα τῆς ζωῆς, ὡς ἄλλα μέλη τοῦ σώματος, νᾷ τὰ θερμαίνει μέ τῆ θέρμη που αναδίδεται ἀπὸ τὴν καρδιᾷ, ἀφοῦ καμιά παρανομία δὲν ψυχραίνει τήν ἀγάπη πρὸς τόν Θέο σέ κανένα μέλος τοῦ σώματος.

Αγίου Γρηγορίου Νύσσης,

Μυστική Θεολογία

Επιλογή κειμένων 

Εισαγωγή - Μετάφραση 

Αρχ.ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ ΜΠΡΟΥΣΑΛΗ

Εκδόσεις Επέκταση

Φασὶν ἐπιμέλειαν εἶναι ταῖς φιλοκόσμοις τῶν γυναικῶν μὴ τοῖς ἔξωθεν προκοσμήμασι μόνον ἐπινοεῖν ἑαυταῖς τὸ ἐπὶ τῶν συμβιούντων ἐράσμιον, ἀλλ' ἐπιτηδεύειν διά τινος εὐπνοίας ἡδίω τὰ σώματα τοῖς ἑαυτῶν ἀνδράσι φαίνεσθαι τὸ καταλλήλως ἐνεργοῦν πρὸς τὴν τοιαύτην χρείαν ἄρωμα ἐντὸς τῆς κατὰ τὴν ἐσθῆτα περιβολῆς ἀποκρύπτουσαι· οὗ τὸν οἰκεῖον ἀτμὸν ἐκδιδόντος καὶ τὸ σῶμα τῇ τοῦ ἀρώματος εὐπνοίᾳ συγκαταχρώννυται. ταύτης δὲ οὔσης ἐν αὐταῖς τῆς συνηθείας οἷον τολμᾷ ἡ μεγαλόφρων αὕτη παρθένος. ἐμοί, φησίν, ἀπόδεσμος, ὃν ἐξαρτῶ τοῦ αὐχένος ἐπὶ τὸ στῆθος, δι' οὗ τὴν εὐοσμίαν παρέχω τῷ σώματι, οὐκ ἄλλο τι τῶν εὐπνοούντων ἀρωμάτων ἐστίν, ἀλλ' αὐτὸς ὁ κύριος στακτὴ γενόμενος ἔγκειται ἐν τῷ ἀποδέσμῳ τῆς συνειδήσεως, αὐτῇ μου τῇ καρδίᾳ ἐναυλιζόμενος. ἡ γὰρ τοπικὴ τῆς καρδίας θέσις ἐν τῷ μέσῳ τῶν μαζῶν παρὰ τῶν τὰ τοιαῦτα ἐπεσκεμμένων εἶναι λέγεται. ἐκεῖ δέ φησιν ἡ νύμφη ἔχειν τὸν ἀπόδεσμον, ἐν ᾧ τόπῳ τὸ ἀγαθὸν θησαυρίζεται. ἀλλὰ καὶ πηγήν τινα τοῦ ἐν ἡμῖν θερμοῦ τὴν καρδίαν φασίν, ἀφ' ἧς διὰ τῶν ἀρτηριῶν ἐφ' ἅπαν ἡ θερμότης τὸ σῶμα καταμερίζεται, δι' ἧς ἔνθερμά τε καὶ ζωτικὰ τὰ μέλη τοῦ σώματος γίνεται τῷ πυρὶ τῆς καρδίας ὑποθαλπόμενα, ἡ τοίνυν ἐν τῷ ἡγεμονικῷ παραδεξαμένη τοῦ κυρίου τὴν εὐωδίαν καὶ τὴν καρδίαν ἑαυτῆς ἔνδεσμον τοῦ τοιούτου ποιήσασα θυμιάματος πάντα τὰ καθ' ἕκαστον τοῦ βίου ἐπιτηδεύματα οἷόν τινος σώματος μέλη ζέειν παρασκευάζει τῷ ἐκ τῆς καρδίας διήκοντι πνεύματι μηδεμιᾶς ἀνομίας τὴν πρὸς τὸν θεὸν ἀγάπην ἐν μηδενὶ μέλει τοῦ σώματος καταψυχούσης.