Ποιο είναι το συμφέρον του ανθρώπου και όλης της κοινότητας; Αν το συμφέρον του ανθρώπου δεν υπηρετεί το μεγάλο στόχο, την πορεία του ανθρώπου προς τον ΘΕΟ, τότε το κάθε «φαινομενικά» καλό συμφέρον, γίνεται δαιμονιώδες.

 

Απομαγνητοφωνημένο απόσπασμα απο ομιλία του μακαριστού π.Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου στο κατά Ιωάννη Ευαγγελίο (Κεφ. 18, 33) που έγινε στις 17/04/2003. (Εκδίκαση υποθέσεως Ιησού Χριστού ενώπιον του Πιλάτου)

Ό,τι κάνει ένας άνθρωπος, το κάνει για το  συμφέρον του. Αλλά αν δεν έχει αυτό το πρωτογενές συμφέρον - να οδηγείται προς τον Θεόν - τότε όλα τα άλλα  γίνονται  δαιμονιώδη συμφέροντα.

Ό,τι συμφέρον τον φέρνει και τον οδηγεί στο Θεό, όλα γίνονται αγιασμένα συμφέροντα.

Υπ’ αυτή την έννοια και ο Πιλάτος και ο κάθε άνθρωπος, έχει κάποια κίνητρα που κινείται, έχει κάποια δυναμικά τα οποία κινείται. Εδώ είναι ένας κυβερνήτης, εκπροσωπεί τη Ρώμη, εκπροσωπεί τα συμφέροντα της Ρώμης.

Ποια είναι τα συμφέροντα της Ρώμης;

Ποια είναι τα συμφέροντα ενός κράτους;

Ποια είναι αλήθεια;

Βλέπετε αυτά είναι πολύ μεγάλα θέματα μέσα από αυτή τη γενική ανάλυση του «συμφέροντος». 

Τι επιδιώκει ένα κράτος; 

Να κάνει τους πολίτες του να ζουν καλά, να είναι κυρίαρχοι, να είναι εξουσιαστές να.... να.... να ..... 

Γιατί; 

Με ποιο σκοπό όλα αυτά; 

Δηλαδή ακόμα και από μία γενική κρατική εξουσία,  χαθεί ο ορισμός του ανθρώπου, που είναι «ον  Θεούμενον», τότε καμία δομή του κόσμου, δεν μπορεί να επιτελέσει το έργο της. Εκείνα τα οποία κάνει, όσο καλά και να είναι,  καταλήγουν να γίνουν αποσπασματικά και δαιμονιώδη. Αυτό είναι! Το οτιδήποτε αποσπασματικό είναι δαιμονιώδες. Γιατί είναι κομματιασμένο από την αλήθεια. Δεν υπάρχει κάτι που να μην είναι ενταγμένο μέσα σε όλη την αλήθεια. Ό,τι δεν λειτουργεί όλη την αλήθεια, είναι αποσπασματικό, είναι λεγεών, είναι κομμάτια, είναι δαιμονιώδες, αυτό είναι το  δαιμονιώδες. Πράγματα συγκεκριμένα που φαίνονται καλά και όμως είναι δαιμονιώδη, γιατί είναι αποκομμένα από την αλήθεια.

Ε, λοιπόν, η κάθε κίνησή της ζωής μας που είναι γεμάτη από συμφέροντα, γίνεται δαιμονιώδης. Το κράτος, η εξουσία, κάνει το καθήκον του. Τηρεί έναν νόμο, υπακούει στον Καίσαρα. Έχει εντολή να το κάνει. Ε, και αυτό μπορεί να γίνει δαιμονιώδες, αν όλα αυτά δεν εντάσσονται εκεί πέρα μέσα. Και μάλιστα μέσα σε αυτό το γενικό το σχήμα τώρα, αρχίζω να μπορώ να προσδιορίσω την κάθε στιγμή της ζωής μου.

Τι υπηρετώ;

Γιατί το υπηρετώ;

Με ποιο σκοπό το κάνω;

Τι υπερέχει;

Τι υπερβάλλει;

Που υποτάσσομαι;

Τι είναι το πάνω από το νόμο;

Τι είναι το ξεπέρασμα του νόμου;

Πότε μπορώ να ξεπεράσω το νόμο; Πότε δεν μπορώ να τον ξεπεράσω;

Πότε είμαι υπάκουος στον νόμο;

Και πότε γίνομαι παράνομος  στο νόμο;

Είναι μεγάλα θέματα που ο  χριστιανός κάθε μέρα αν δεν τα αντιμετωπίσει με μία σκέψη πολύ βαθιά χριστιανική, τότε ή θα ζει μια χριστιανική ζωή μη χριστιανική ή θα πουλιέται κάθε μέρα ξέροντας τι κάνει.

Άρα, χρειάζεται μία στάση πολύ υπεύθυνη στη ζωή  πάνω και όλα αυτά τα συγκεκριμένα δομικά στοιχεία του «συμφέροντος» πρέπει να μας κινούν το ενδιαφέρον. Τι κάνουμε δηλαδή. 

Το ότι έχω απαίτηση να κάνω ένα πράγμα που με συμφέρει είναι καλό να γίνει; 

Υπηρετεί αυτό το μεγάλο στόχο την πορεία του ανθρώπου προς τον Θεό; 

Και όλης της κοινότητας; 

Δεν είναι πια μόνο η πορεία η δική μου. Είναι και όλης της κοινότητας; 

Υπηρετεί εμένα, να πάω προς τον Θεό και όλη μαζί η κοινότητα; 

Γιατί η Εκκλησία είναι σώμα, είναι συλλογική έκφραση, είναι κοινωνία. Και βλέπετε πια, όλος αυτός ο στόχος να εγκαταλύεται. Αν εγώ μόνο εξυπηρετούμαι να γίνω Άγιος κι  οι άλλοι καταπατούνται, για να γίνω εγώ Άγιος και αυτό είναι δαιμονιώδες! 

Βλέπετε; 

Δεν είναι απλώς η προσωπική μου στάση, εγώ να γίνω Άγιος. Περιφρονώντας τους πάντες, πατώντας τους άλλους, αφήνοντας σε καταστάσεις απίθανες τους άλλους για να γίνω εγώ Άγιος. Τότε αυτό δεν είναι αγιότητα. Θα πάρετε υπόψη σας το πρόσωπο, την κοινότητα κι αν όλα μαζί αυτά εξυπηρετούνται, τότε  υπάρχει το συμφέρον το Μοναδικό και το ένα.

Εε λοιπόν για να επανέλθω στον Πιλάτο και γιατί τα λέω όλα αυτά... Υπηρετεί κάποια συμφέροντα [Ο Πιλάτος] και από ότι φαίνεται σε όλη την πορεία του κειμένου, μέσα του παίζονται πολύ μεγάλες ισορροπίες. Είναι σε αυτό το τεντωμένο σκοινί. Καταλαβαίνετε ότι εδώ υπάρχει μία κρίσιμη στιγμή της ιστορίας. Όλες οι αμφιβολίες του Πιλάτου, ερμηνεύονται κάτω από αυτό το τεντωμένο σκοινί, γι΄ αυτό βλέπετε καθυστερεί και χρονοτριβεί ο Ιωάννης (ο ευαγγελιστής),  για να επανέλθω στην ερμηνευτική του κειμένου, γιατί λέει [ο Ιωάννης], εισήλθε ή εξήλθε. Όλες αυτές οι αναλύσεις, μπήκε, βγήκε, ξανασκέφτηκε, ξαναρώτησε ο Πιλάτος, δείχνουν ακριβώς ότι πάει να κερδίσει χρόνο. Γιατί βρίσκεται πάνω σε αυτό το τεντωμένο σκοινί της ιστορίας, όπου πάει να βρει ποιο είναι το συμφέρον, το δικό του και της κοινότητας. Και η αποτυχία του είναι, ότι ούτε το δικό του συμφέρον καταλαβαίνει, ούτε της κοινότητας. Και δεν μπορεί να πάρει καμία απόφαση. Είναι η αναποφάσιστη καταστροφή. Το να μην πάρεις απόφαση, είναι και αυτό μία καταστροφή. Και απλώς ερμηνεύω πια το κείμενο, να γιατί ο Ιωάννης, λέει τέτοιες δευτερεύουσες προτάσεις. Υποδηλώνοντας και δείχνοντας με ένα δικό του μυστικό τρόπο, με μία ερμηνευτική κίνηση καταπληκτική, αυτή την ισορροπία του Πιλάτου, στο τι γίνεται τώρα, ποιο είναι το συμφέρον. 

Ποιον συμφέρει; 

Τους Εβραίους; 

Το Ρωμαίο αυτοκράτορα; 

Εμένα προσωπικά; 

Γι' αυτό βλέπετε μέχρι και την τελευταία στιγμή έρχεται εκείνη η πρόκληση από τη γυναίκα του την Πρόκλα και του λέει: «πρόσεξε Αυτόν τον δίκαιο», αυτό είναι μία πρόκληση. Από τον Θεό έρχεται αυτό το σημείο, όπου ενεργοποιεί αυτόν τον εσωτερικό διχασμό, θα λέγαμε του Πιλάτου. Όπως και να έχουν τα πράγματα εγώ ερμηνεύω το κείμενο και προσπάθησα να σας πω γιατί αυτή η μεταβατική φράση «εισήλθεν».

«Εἰσῆλθεν οὖν εἰς τὸ πραιτώριον πάλιν ὁ Πιλᾶτος»