Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΩΝ ΣΤΗ ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΖΩΗ

Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΩΝ ΣΤΗ ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΖΩΗ 

῾Ο μοναχὸς πρέπει νὰ γίνη ὁλόκληρος μιὰ αἴσθησι. Αὐτὸς εἶναι ὁ σκοπὸς καὶ ὁ λόγος τῆς ὑπάρξεώς του. ῎Ετσι, τότε μόνο, βλέπει, ἀκούει, αἰσθάνεται, ἠρεμεῖ, προχωρεῖ, ὡριμάζει. ῎Ερχεται σὲ κανονικὴ ἐπαφὴ μὲ τὸν γύρω του κόσμο. Γνωρίζει κάθε ὕπαρξι. Παίρνει καὶ δίδει μηνύματα ζωῆς. Καθίσταται ἱερεὺς τῆς κτίσεως. Συλλειτουργεῖ μαζὶ μὲ τὴν σύμπασαν φύσιν στὸ ἕνα συλλείτουργο, ὅπου ὁ εἷς ᾿Αρχιερεὺς εἶναι «ὁ προσφέρων καὶ προσφερόμενος καὶ προσδεχόμενος καὶ διαδιδόμενος» [1] διὰ τὴν ζωὴν καὶ σωτηρίαν τοῦ σύμπαντος κόσμου. Τότε ὁ μοναχὸς -ὁ ἄνθρωπος- ἡσυχάζει, γιατὶ συλλειτουργεῖ ἐναρμονίως μὲ τὸ ὅλον. Καὶ σ᾿ αὐτὸ τὸ συλλείτουργο ὑπάρχει μιὰ τάξις, ἕνας νόμος, ὁ ὁποῖος εἶναι νόμος προσωπικῆς ζωῆς καὶ κοινωνίας. Εἶναι δωρεὰ Χάριτος, ἡ ὁποία διὰ ᾿Ιησοῦ ἐγένετο, καὶ ὄχι νόμος ὁ ὁποῖος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη [2]. Εἶναι ἡ εὐλογία τῆς παρουσίας τοῦ Θεανθρώπου, ὁ ὁποῖος δεσπόζει τῶν ἐπουρανίων καὶ τῶν ἐπιγείων. Καὶ εἶναι ὁ εὐλογῶν, ἁγιάζων καὶ τρέφων τὰ σύμπαντα. 

Αὐτὸς ὁ νόμος εἶναι καθολικός, ἔχει σχέσι μ᾿ αὐτὸ ποὺ ζητοῦσε σκιωδῶς ὁ Φιλόσοφος: «ὁ τρόπος τῆς τοῦ παντὸς διοικήσεως» [3]. Αὐτὸς ὁ νόμος, ὁ ὄχι μηχανικός, ἀλλὰ προσωπικός, ἔχει μέσα του τὴν τάξι καὶ τὴν «ἀταξία». ῎Εχει μέσα του τὸ γενικὸ καὶ ἀναντίρρητο, καὶ δέχεται τὸ ἀπρόβλεπτο, τὸ ὡς ἔκπληξιν ἐμφανιζόμενο. Καὶ ἐνῶ τὰ πάντα προχωροῦν φυσιολογικά, ἔχομε κάποιες ἐκρήξεις, ἀπελευθερώσεις κεκρυμμένων δυνάμεων, ποὺ ἀναλαμβάνουν τὸν ἄνθρωπο σὲ ἄλλο ἐπίπεδο. ῎Ετσι ἡ ψυχή, κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, πάντοτε κτίζεται[4], δημιουργεῖται. Καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ φτάνει σ᾿ αὐτὴ τὴν κατάστασι τῆς ἠρεμίας καὶ στάσεως, πάντοτε κινεῖται καὶ κτίζεται ἀπὸ ἄκτιστη ∆ύναμι. Εἶναι ὁ ἴδιος ποὺ ἐξ ἀρχῆς ἦταν, καὶ ταυτοχρόνως εἶναι ἄλλος. 

Αὐτὸ τὸ πλαίσιο, τὴν τάξι καὶ τὴν ἀνοχή, ποὺ παρέχουν δυνατότητες προσωπικῆς ἰδιαιτερότητος, γιὰ νὰ ἐπιτύχη ὁ καθένας συνειδητὰ τὴν προσωπική του ὡριμότητα καὶ ἡσυχία· γιὰ νὰ μπορέση νὰ βρῆ τὸν ἑαυτό του, νὰ βρῆ τὸν ρυθμό του, νὰ πῆ συνειδητὰ ἕνα «Κύριε, ἐλέησον», νὰ προφέρη τὸν ἕνα προσωπικό του λόγο, νὰ μιλήση τὴ δική του γλώσσα, καὶ ἔτσι νὰ κοινωνήση μὲ τὸν ἕνα Λόγο, ὁ ὁποῖος μεταδίδεται διὰ τῶν λόγων τῶν ἄλλων ἀνθρώπων καὶ κτισμάτων... 

Αὐτὸ τὸ πλαίσιο, τὸν κόσμο καὶ τὸ περιβάλλον ἑτοιμάζει τὸ τυπικὸν τῆς ᾿Εκκλησίας -μιὰ ἀρχιτεκτονικὴ ζωῆς, προγράμματος καὶ κτισμάτων- ποὺ χωρᾶ τὸν καθένα μὲ τὸ δικό του ὄνομα, καὶ στὴν κάθε φάσι τῆς ζωῆς καὶ τῆς πορείας του πρὸς τὴν ὡριμότητα. ∆ὲν εἶναι τὸ ἀκίνητο καλούπι ποὺ παράγει ὁμοιόμορφα κατασκευάσματα, ἀλλὰ ἡ ζωντανὴ μήτρα ποὺ δημιουργεῖ προσωπικὰ ὄντα μὲ δικό τους χαρακτήρα, ἀποστολὴ καὶ «μοίρα». 

῾Η ᾿Εκκλησία εἶναι μιὰ μήτρα ποὺ πλάθει τὸν κάθε ἄνθρωπο. Περιβάλλει μὲ μητρικὴ στοργὴ τὸ κάθε κτίσμα, ὁλόκληρη τὴν ἀνθρώπινη κοινότητα -ὡς παρελθοῦσαν, παροῦσαν καὶ ἐρχόμενην. Ζωογονεῖ καὶ ἑνοποιεῖ ὁλόκληρη τὴ δημιουργία, ποὺ εἶναι σταθερὴ καὶ πορευόμενη· ποὺ εἶναι σὰν τὸν μοῦστο ποὺ κοχλάζει μέσα στὸ βαρέλι, καὶ σὰν τὸ λαμπικαρισμένο κρασὶ ποὺ συνεχίζει ἀκατάπαυστα τὴ ζύμωσί του, γιὰ πιὸ πολλὴ δύναμι, ἄρωμα καὶ χρῶμα. Μέσα σ᾿ αὐτὸ τὸ συλλείτουργο τῆς βίας [5] καὶ τοῦ ἀβιάστως· τοῦ κοχλασμοῦ τῆς ἀναζητήσεως καὶ τῆς εἰρηναίας ἀναδιπλώσεως τῆς εὑρέσεως, ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ἓν σῶμα καὶ ἓν πνεῦμα ἐσμὲν οἱ πολλοί. Τίποτε δὲν γίνεται ἐρήμην ἡμῶν ἢ χωρὶς νὰ ἔχη ὀργανικὴ σχέσι μὲ τὴν ὕπαρξι καὶ τὴ ζωή μας. ῞Ολοι τρεφόμαστε ἀπὸ ὅλα. Καὶ ὅλοι εἴμαστε ὑπεύθυνοι γιὰ ὅλα. 

῾Η δημιουργικὴ ἀγάπη, ποὺ προχέεται ἀέναα, συγκροτεῖ τὰ πάντα ὡς κόσμον· ὡραΐζει τὰ πάντα ὡς κόσμημα, φανερώνοντας τὸ ἀμήχανον κάλλος λάμπον ἀπὸ ὅλη τὴν κτίσι. Αὐτὴ ἡ ἀγάπη ποὺ γέννησε τὰ πάντα· τὰ γεννᾶ, τὰ τρέφει καὶ τὰ ἀφήνει ἐλεύθερα νὰ ἰσορροπήσουν μὲ τὴν ἔφεσι τῆς ζωῆς ποὺ κρύβεται ὡς δύναμις μέσα τους. 

Τὰ τυπικὰ ἔχουν ἀποστολὴ νὰ συγκρατοῦν καὶ διοργανώνουν τὴ ζωτικότητα καὶ τὴν περίσσεια τοῦ δυναμισμοῦ ποὺ ἐμπεριέχει ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ. 

Γι᾿ αὐτό, τὸ τυπικὸ -τὸ πρόγραμμα- δὲν γνωρίζεται ὡς μηχανικὴ τακτοποίησι, ποὺ ἀγνοεῖ τὴ ζωὴ καὶ τὸν χαρακτήρα της ἐπιβάλλοντας ἀδικαιολόγητους περιορισμοὺς. ᾿Αλλὰ τὸ δεχόμαστε ὡς κανόνα ἀσκήσεως καὶ προσεκτικὸ κλάδεμα, ποὺ σέβεται τὴ ζωή, καὶ προετοιμάζει τὴν καρποφορία τοῦ Πνεύματος. ᾿Αποκαλύπτει τὸ ἐν ἡμῖν καὶ τὸ ἐπέκεινα· τὴν ἐλευθερία, παροχὴ χώρου, καὶ τὴν ἑνότητα· τὸ πῶς ἐπιτυγχάνεται ἡ ὁλοκλήρωσι σὺν πᾶσι τοῖς ῾Αγίοις, καὶ τὸ πῶς ἕκαστος γνωρίζεται αὐτάρκης ἀνακεφαλαιώνοντας ἐν ἑαυτῷ τὰ πάντα. 

῎Ετσι, τὰ τυπικὰ εἶναι οὐσιαστικά· διακονοῦν τὴν οὐσία. ∆ὲν διαμορφώθηκαν, γιὰ νὰ στραγγαλίσουν τὴ ζωὴ καὶ τὸν αὐθορμητισμὸ τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ νὰ τὸν καθάρουν, δοκιμάσουν καὶ ἀναδείξουν, ὁδηγώντας τον φυσιολογικὰ στὴ σωστὴ κατεύθυνσι, ποὺ φέρνει στὴν κατάπαυσι καὶ τὴν ἱερουργία τῆς περιχωρήσεως, ὅπου τὰ πάντα σμικρύνονται καὶ εὐρύνονται. ᾿Απομακρύνονται καὶ συνέρχονται εἰς τὸ αὐτό. Φτάνουν ἐκεῖ ὅπου δὲν ἐπικρατεῖ τάξις νεκρότητος, ἀλλὰ ἐπισκοπεῖ τὸ φῶς τοῦ προσώπου Του. Καὶ αὐτὸ τὸ ἀπρόσιτο φῶς καταγλαΐζει ἔσωθεν τὰ προσιτά, φανερώνοντας τὶς κοσμικὲς διαστάσεις τοῦ προσώπου καὶ τὶς προσωπικὲς διαστάσεις τοῦ κόσμου. 

Καὶ ὅλος ὁ κόσμος, ὡς τάξις δημιουργίας, φανερώνει τὴν ἁρμονία τῆς συνεργίας τῶν τριῶν προσώπων τῆς τρισηλίου Θεότητος. Καὶ κάθε δημιουργία ἀνθρώπινη φέρει τὴ σφραγίδα τοῦ προσώπου-δημιουργοῦ. Φέρει τὴ σφραγίδα ὅλων τῶν προσώπων ποὺ ἔτσι ἢ ἀλλιῶς συνέβαλαν γιὰ τὴν πραγμάτωσι τῆς συγκεκριμένης δημιουργίας· εἰκόνος, κτίσματος ἢ προγράμματος. 

Κάθε Μονὴ ἔχει τὸν δικό της χαρακτήρα. Καὶ ὅλες οἱ Μονές, τὰ Κελλιά, οἱ Σκῆτες, τὰ ᾿Αναχωρητήρια, κρύβουν στὴν καρδιά τους ὡς πυρήνα ζωῆς τὴν ἴδια θεία Λειτουργία, ποὺ ἁγιάζει τὰ σύμπαντα. 

Κάθε ὑποψήφιος μοναχὸς μπορεῖ νὰ κινηθῆ ἐλεύθερα καὶ νὰ διαλέξη τὴ Μονὴ στὴν ὁποία ἀναπαύεται. Καὶ ἐνῶ κάθε Μονὴ ἔχει τὰ τυπικὰ καὶ τὸ κοινὸ λειτουργικὸ πρόγραμμα μὲ ὅλες τὶς Μονές, ταυτόχρονα κάθε Μονὴ φέρει τὸν ἰδιαίτερο χαρακτήρα τῶν ἁγίων κτιτόρων της, τῶν ἀρχιτεκτόνων της καὶ τῆς περιοχῆς στὴν ὁποία βρίσκεται. ᾿Εκτὸς ἀπὸ αὐτὸν τὸν κτιτορικὸ χαρακτήρα κάθε Μονῆς, ὑπάρχει καὶ ὁ ἄλλος χαρακτήρας, ποὺ μὲ τὸν χρόνο ἀλλάζει, ἀνάλογα μὲ τὸν Γέροντα καὶ τὴν ἀδελφότητα ποὺ συγκροτεῖται γύρω ἀπὸ αὐτόν. ᾿Ανάλογα με τὸν Γέροντα, ποὺ εἶναι ὁ πνευματικὸς τῆς ἀδελφότητος καὶ ἀντιλαμβάνεται καὶ ἐκφράζει τὴ χάρι τῆς μοναχικῆς ζωῆς μὲ τὸν δικό του ἀναπόφευκτα προσωπικὸ τρόπο. ῎Ετσι κάθε Μονὴ ἔχει ἀποστολή, ὄχι ὅπως συμβαίνει στὴ ∆ύσι, νὰ ἐπιτελέση ἕνα ἐπὶ μέρους ἔργο, νὰ προωθήση μιὰ δουλειά· νὰ ἐκδώση κάποιο περιοδικό· νὰ διοργανώση κάποια σχολεῖα ἢ πανεπιστήμια... 

᾿Αλλὰ κάθε Μονὴ ἔχει μιὰ ἀποστολή, ποὺ εἶναι ἡ ἴδια καὶ διαφορετικὴ στὸ κάθε μοναστήρι. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀποστολὴ εἶναι νὰ βοηθήση τὸν κάθε συγκεκριμένο ἀδελφὸ νὰ ἐξαγιάση τὸ σκεῦος του μὲ τὴ μετάνοια, τὴν ἄσκησι, τὴν ταπείνωσι, τὴν ἀγάπη. Καὶ ἀπὸ μέσα του τελικὰ νὰ βγῆ, ὡς ἄνθος ζωῆς, ἕνα «δόξα τῷ Θεῷ»: ∆όξα τῷ Θεῷ, γιατὶ εἶμαι ἄνθρωπος, γιατὶ ἔγινα μοναχός, γιατὶ ἔχω τόσα προσόντα, ἔχω τόσες πληγές, πέρασα τόσες δοκιμασίες, καὶ δι᾿ ὅλων αὐτῶν γνώρισα τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ· καὶ μὲ ὅλα αὐτὰ ὁ Θεὸς μὲ ἔσωσε, μὲ σώζει, καὶ προχωρῶ διὰ τῆς Χάριτός Του ἀπὸ τὸ κατ᾿ εἰκόνα στὸ καθ᾿ ὁμοίωσιν. 

Μετὰ ἀπὸ αὐτά, τὸ ἐὰν ὁ μοναχὸς δουλέψη στὸν κῆπο, στὴν τράπεζα ἢ στὴ βιβλιοθήκη δὲν ἔχει τόση σημασία. ῍Αν γράψη, κτίση, ἁγιογραφήση ἢ ψάλη, ἢ ἂν δὲν κάνη τίποτε ἐξωτερικὰ -σὲ περίπτωσι ἀδυναμίας- δὲν ἔχει σημασία· δι᾿ ὅλων αὐτῶν, ὅσων κάνει καὶ ὅσων δὲν κάνει, ἕνας ὥριμος μοναχὸς ἀκτινοβολεῖ· μεταγγίζει τὴ χάρι καὶ τὴν ἠρεμία καὶ τὴ δοξολογία πρὸς τὸν Θεὸ, ποὺ πλημμυρίζει τὴν καρδιά του. ∆ίδει τὴ μαρτυρία ὅτι ὁ Θεὸς, διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους Του, ἐκ τοῦ μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι παρήγαγε τὰ πάντα. Καὶ τὰ ἐποίησε καλὰ λίαν. 

Γι᾿ αὐτό, ἐνῶ τὰ τυπικὰ ὅλων τῶν Μονῶν εἶναι βασικῶς τὰ ἴδια· ὑπάρχει ὁ ἑνιαῖος κορμὸς τοῦ προγράμματος, τῆς ἀκολουθίας καὶ τῆς τάξεως· ταυτοχρόνως κάθε Μονὴ ἑκάστοτε ἔχει καὶ τὰ δικά της ἐπὶ μέρους τυπικὰ στὴ ζωὴ καὶ τὴν ἀκολουθία. ῎Ετσι ὁ ἁγιορείτης ἅγιος Νικόδημος, ποὺ συνέγραψε τὸ "Πηδάλιον", τὸν κώδικα τῶν ἐκκλησιαστικῶν Κανόνων, ὅταν θέλησε νὰ συγγράψη ἀκριβὲς τυπικὸν τῶν ἀγιορειτικῶν Μονῶν, δὲν προχώρησε τὸ ἔργο του· γιατί, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ γνωστὰ τυπικὰ τοῦ κύκλου τῆς νυχθημέρου, ἑβδομαδιαίας καὶ ἐνιαυσίου ἀκολουθίας, δὲν ἦταν δυνατό, λόγῳ τῶν ἰδιαιτεροτήτων τῶν ἐπὶ μέρους τυπικῶν συνηθειῶν καὶ παραδόσεων, νὰ συγκροτήση λεπτομερὲς καὶ δεσμευτικὸ γιὰ ὅλες τὶς Μονὲς τυπικό. 

῎Αλλωστε, εἶναι ἐμφανὲς ὅτι διαφορετικὰ συγκροτεῖται ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἀκολουθία μιᾶς κοινοβιακῆς ἀδελφότητος μὲ ἑκατὸν μοναχούς, καὶ διαφορετικὰ μιᾶς ἄλλης ποὺ ἔχει πενήντα, εἴκοσι ἢ δέκα. ῞Οπως ἄλλο εἶναι τὸ πρόγραμμα ἀκολουθίας καὶ ἐργασίας μιᾶς μοναστικῆς ἀδελφότητος ἑνὸς Κελλιοῦ μὲ πέντε, τρεῖς ἢ δύο μοναχούς. ᾿Επίσης καὶ οἱ ἐρημίτες, ποὺ μένουν καὶ ἀσκοῦνται καθένας στὴν ἡσυχία του, δὲν ἔχουν τὸ αὐτὸ πρόγραμμα μελέτης, κανόνος, μετανοιῶν, ἐργοχείρου καὶ ἀκολουθίας. ᾿Αλλὰ ἕκαστος, ἀνάλογα μὲ τὸν χαρακτήρα, τὶς ἀνάγκες καὶ δυνατότητές του, καταρτίζει τὸ δικό του προσωπικὸ πρόγραμμα, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἐμπείρου πνευματικοῦ, στὸν ὁποῖο ἀνοίγει τὴν καρδιά του, λέγει τοὺς λογισμούς του, καὶ διὰ τοῦ ὁποίου κατευθύνεται στὸ νὰ ἀκολουθήση τὸ ἰδιαίτερο προσωπικό του πρόγραμμα εὐχῆς, μελέτης, δουλειᾶς, ποὺ τὸν βοηθεῖ στὸ νὰ προχωρῆ στὴν ἡσυχία, δοξολογία, καὶ στὸν παράδεισο τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας καὶ συναδελφώσεως μετὰ πάντων. 

῎Ετσι, δὲν φαίνεται ἀδικαιολόγητος ὁ προβληματισμὸς ἑνὸς ρωμαιοκαθολικοῦ ἱερέως, ποὺ σὲ ἄρθρο του, μετὰ τὴν ἐπίσκεψι τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, διατυπώνει τὴν ἀπορία: Πῶς εἶναι δυνατὸν οἱ ῾Αγιορεῖτες νὰ εἶναι τόσο φανατικὰ προσκεκολημμένοι στὴν Παράδοσι, καὶ ταυτόχρονα νὰ ἔχουν τέτοια ἐλευθερία στὴν προσευχὴ καὶ τὴ ζωή τους; 

῾Η τάξις καὶ οἱ κανόνες ποὺ ὁρίζουν τὴ μοναχικὴ ζωὴ δὲν μοιάζουν ἀσφαλῶς μὲ τὴ διευθέτησι χώρου καλὰ ἀποθηκευμένων ἀντικειμένων, οὔτε μὲ τὴ διοργάνωσι στρατῶνος, ὅπου κάποιοι ἐκτελοῦν ὑποχρεωτικὴ θητεία. ᾿Αλλὰ πιὸ πολὺ μοιάζουν μὲ τὴν τάξι καὶ τὴν ἁρμονικὴ σχέσι τῶν μελῶν ἀγαπημένης οἰκογένειας. Μοιάζουν μὲ τὴν τάξι καὶ τὴν ἑνιαία διοργάνωσι τῆς ζωῆς ἑνὸς ζῶντος ὀργανισμοῦ· μὲ τὴν τάξι καὶ τὴ ζωὴ ἑνὸς δένδρου ποὺ, ριζωμένο στὸ κατάλληλο ἔδαφος καὶ κλίμα, μένει ἀκίνητο ἐξωτερικά, καὶ διαρκῶς κινεῖται, γιατὶ ζῆ, κυκλοφοροῦν οἱ χυμοί του, καὶ ἀντιμετωπίζει μὲ ὅλη του τὴν ὕπαρξι τὶς δοκιμασίες τῶν καιρῶν. ᾿Απὸ τὶς πικρὲς ρίζες, ποὺ βυθίζονται στὴ γῆ, μέχρι τὸν κορμό, τὰ κλαδιὰ καὶ τὰ φύλλα του, ποὺ καταυγάζονται στὸ φῶς, συναπαρτίζεται τὸ ἕνα ζωντανὸ δέντρο, ποὺ ἀνθίζει καὶ δένει στὸν κατάλληλο καιρὸ τὸν δικό του γλυκὸ καρπό. 

Νοιώθεις ὅτι τὰ τυπικὰ καὶ οἱ κανόνες εἶναι σὰν θεῖος περιορισμός, σὰν τὴν κοίτη τοῦ ποταμοῦ, ποὺ κατευθύνει τὰ νερὰ τῆς ζωῆς, τῆς χαρᾶς καὶ τῶν δακρύων νὰ βρίσκουν τὸν δρόμο τους. Νὰ ποτίζουν τὴ γῆ καὶ νὰ ἐκβάλλουν τελικὰ στὴ θάλασσα τῆς ἀγάπης καὶ τῆς δοξολογίας πρὸς τὸν Θεό. 

Ζῆς τὸ πρόγραμμα καὶ τὴν τάξι μέσα στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινότητα, ὡς ἀφορμὴ νὰ μὴ χαθῆς στὴ σύγχυσι καὶ ἀταξία τῆς φιλαυτίας· καὶ νὰ μὴν πνιγῆς, στὸ τέλος, στὴν πλησμονὴ τῆς ζωῆς, ἀλλὰ νὰ συναπαρτίσης τὸ ὅλον. 

«Οἱ τὰ πάντα καλῶς διαταξάμενοι θεῖοι Πατέρες» ὑπάρχουν δίπλα σου, καὶ διὰ τῶν κανόνων ποὺ ὥρισαν, τῆς ὑπάρξεώς των ποὺ ἁγίασαν, σὲ βοηθοῦν, διακριτικὰ καὶ σταθερά, νὰ ὁδεύης πρὸς τὴν τελικὴ ἐπίτευξι· τὴν παραίτησι πάντων, τὴν ἀπέκδυσι τῶν δερματίνων χιτώνων, τὴν ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὸ θέλημά σου, τὴν ἀπώλεια καὶ τῆς ἴδιας τῆς ψυχῆς σου, γιὰ νὰ φθάσης στὴν κατὰ χάριν εὕρεσι τῆς ψυχῆς σου, ποὺ ἔγινε μιὰ αἴσθησι, μὲ τὴν ἄνευ ὅρων παράδοσί σου στὴ βουλὴ καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ ∆ημιουργοῦ τῶν πάντων Θεοῦ Λόγου. 

῎Ετσι, ἀπὸ τὴν ὕπαρξί σου, ποὺ ἀναγεννήθηκε διὰ τῆς νεκρώσεως, ποὺ βρέθηκε διὰ τῆς ἀπωλείας, βλαστάνει ἐν ἐκπλήξει ἄνθος ἀμάραντον, ὁ ἐκ βαθέων θαυμασμὸς ὡς δοξολογία: Εἷς ῞Αγιος, εἷς Κύριος, ᾿Ιησοῦς Χριστὸς εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός. ᾿Αμήν. 

 

[1] Θεία Λειτουργία ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, εὐχὴ τοῦ Χερουβικοῦ Ὕμνου. 

[2] Βλ. ᾿Ιω. 1, 17. 

[3] Ἡράκλειτος, Testimonia 16, 37. 

[4] Βλ. Εἰς τὸ Ἆσμα τῶν Ἀσμάτων, ἔκδ. H. Langerbeck, τ. 6, σ. 174. 204 

[5] Βλ. Ματθ. 11, 12. 205