ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΣΤΟΥΔΙΟΥ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ
ΚΑΤΗΧΗΣΗ A΄.
Ότι πρέπει να μη ζούμε ανέμελα, αλλά να προσέχουμε τους εαυτούς μας και να είμαστε έτοιμοι σε κάθε στιγμή.
Πατέρες μου και αδελφοί και τέκνα μου, εάν βέβαια ο αγώνας γινόταν για κάτι άλλο από τα σωματικά και γήινα, θα μπορούσαμε ίσως ν’ αρκεστούμε στο παρόν για το οποίο μιλήσαμε πολλές φορές, εκπληρώνοντας έτσι το καθήκον μας. Επειδή όμως πρόκειται για την ψυχή, η οποία είναι αθάνατη και θα τιμωρηθεί ή θα επαινεθεί αιώνια, για την αρετή ή την κακία της, όπως είπε κάποιος από τους αγίους, είναι ανάγκη, εκτός από αυτά που ειπώθηκαν, να πούμε και άλλα, και εκτός από τις κατηχήσεις που έγιναν, να κάνουμε και άλλες κατηχήσεις, και να το κάνουμε αυτό όσο αναπνέουμε, για να μπορέσουμε με τον τρόπο αυτόν να περισώσουμε τις ψυχές μας από τον κόσμο αυτόν που είναι πονηρός, εξαιτίας των επιθέσεων των αόρατων εχθρών.
Περάσαμε λοιπόν, παιδιά μου, και τις εορτές που ήδη τελείωσαν, και εννοώ τις εορτές των Θεοφανείων και Επιφανίων του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και ο χρόνος προχωρεί έφιππος και μας σύρει προς το τέλος της παρούσας ζωής. Ποιος λοιπόν είναι αυτός, όπως πολλές φορές λέμε, που πιστεύει ότι δεν χάνει τον καιρό του με την ανέμελη ζωή του και τα πανούργα τεχνάσματα του διαβόλου; Ποιος βαδίζει προσέχοντας, χωρίς να παρασύρεται από την ανεμελιά, ετοιμαζόμενος κάθε μέρα για τον θάνατο, συμπαρασύροντας τον εαυτό του και παρουσιάζοντας καθαρό το έργο του, και το πνευματικό και το σωματικό, μπροστά στον παντοδύναμο Θεό;
Ποιος είναι αυτός που σηκώνει τα μάτια της ψυχής στον ουρανό και βλέπει τα κάλλη αυτών που υπάρχουν εκεί, αμυδρά βέβαια, και μεταθέτει όλο τον έρωτα του στην επιθυμία του γι’ αυτά εκεί, συμπορευόμενος μετέωρος μαζί με τις ανώτατες δυνάμεις, και μη θεωρώντας για τον σκοπό αυτόν τίποτε δυσάρεστο, αλλά υποφέροντας και τη βρισιά και την ταπείνωση και την κακοπάθεια και την πείνα και τη δίψα και το κρύο και τη ζέστη, και κυλιόμενος μέσα στην αδελφότητα σαν άγιος λίθος, όπως είναι γραμμένο;
Και όμως εγώ βλέπω ανάμεσα σας όχι ένα, ούτε δύο, αλλά πολλούς, σύμφωνα μ’ αυτό που συζητούμε, όλους πειθαρχικούς και προσηλωμένους, προσηνείς και μειλίχιους, υπάκουους και φιλόπονους, που δέχονται εύκολα το άγγελμα του Ευαγγελίου και μένουν πιστοί σ’ αυτό. Και μπορεί βέβαια να μην έχουν μεγάλη μόρφωση, ούτε να έχουν ασχοληθεί με σοφίσματα και αναγνώσματα και αποστηθίσεις και ψαλμωδίες, έχουν όμως ένα, αυτό που ζητά ο λόγος, και με το οποίο εξομοιώνουν τον εαυτό τους με τον Χριστό, δηλαδή την ταπεινοφροσύνη και την πραότητα.
Γιατί λέει· «Μάθετε από μένα, ότι είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά» (Ματθ. 11, 29). Προσηλωθείτε λοιπόν, αγαπητά μου παιδιά, στο φως και στην αλήθεια, στην ειλικρίνεια και στη μακαριότητα, στην πραότητα και στην καλοσύνη, και μη νομίζετε ότι αυτά τα λέω θέλοντας ν’ αποσπάσω δόξα για τον εαυτό μου, αλλά τα λέω για σας που ποθώ και αγαπώ, τους κυρίους και δεσπότες μου, και ανθρώπους βέβαια του Θεού, για τους οποίους και αγωνίζομαι και προσπαθώ, και γενικά για τη σωτηρία όλων. Γι’ αυτό, σας παρακαλώ, περιορίστε τους εαυτούς σας από κάθε θυμό και από κάθε κακία. Γιατί λέει· «υιοί των ανθρώπων, ως πότε θα έχετε σκληρή καρδιά; Γιατί αγαπάτε αυτά που είναι μάταια και επιδιώκετε το ψέμα;» (Ψαλμ. 73, 10) γιατί «χλευάζει ο εχθρός, και προκαλεί την οργή σου ο αντίθετος μας»; (Ψαλμ. 4, 31).
Συγχωρήστε με ντρέπομαι τους αγγέλους, που βλέπουν τα έργα μας, επειδή είναι φύλακες μας. Ντρέπομαι τους αγίους και οσίους πατέρες μας, των οποίων τη συμπεριφορά επιλέξαμε και τη ζωή ακολουθούμε. Ας εκτελούμε, τέκνα μου, τα όσια με τρόπο όσιο, και ας εκτελούμε τα άγια με τρόπο άγιο. Μην είστε, σας παρακαλώ, σκληροί και απείθαρχοι και αντιρρησίες και φωνακλάδες και οξύθυμοι και καυχησιάρηδες, ούτε είρωνες και συκοφάντες και κακολόγοι, ούτε φλύαροι και χωρατατζήδες και αθυρόστομοι.
Να είστε φίλοι του Θεού και όχι της πορνείας, φιλήσυχοι και όχι φλύαροι, κακοντυμένοι και όχι φίλοι του καλλωπισμού. Να κοιτάτε κάτω, αλλά να έχετε τον νου σας στραμμένο προς τα άνω, προσέχοντας από παντού τον εαυτό σας, μήπως, έχοντας αφύλακτο τον εαυτό σας, σας συμβεί κανένα χτύπημα από τα βέλη της αμαρτίας.
Και τι θα προκύψει από αυτά; Αντί των κόπων θα έρθει η ανάπαυση, αντί των αγώνων τα στεφάνια, αντί των ύβρεων οι τιμές και οι δόξες, αντί των ταπεινώσεων οι ευφημίες και οι έπαινοι, αντί των συγχωρήσεων οι συγγνώμες και οι χαρές, αντί της υποταγής, η αρχηγία «δέκα πόλεων» (Λουκά 19, 17), αντί της στέρησης των γονέων και των συγγενών, η κληρονομιά μαζί με τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, αντί της αποκοπής του θελήματος, η συνεύρηση μαζί με τον πρωτομάρτυρα Στέφανο, από τα οποία τα πρώτα είναι πρόσκαιρα και ελαφρότατα και φεύγουν πετώντας, ενώ τα άλλα είναι αιώνια και αθάνατα και δεν έχουν τέλος.
Αν θέλετε να κερδίσετε τη βασιλεία των ουρανών, αν θέλετε να απολαύσετε την αθάνατη ζωή, αν θέλετε να επιτύχετε την υιοθεσία, αν θέλετε να γίνετε κάτοικοι του Παραδείσου, αν θέλετε να μπείτε στους κόλπους του Αβραάμ, αν θέλετε να απολαύσετε τον αχειροποίητο νυμφώνα, ή να απολαύσετε κάτι τι άλλο, σας επιτρέπεται, και μπορείτε να το αρπάξετε, και είναι έτοιμο και βρίσκεται ήδη στο χέρι σας. Αν όμως επιθυμείτε την άλλη μερίδα, θα καταντήσετε στο πυρ το αιώνιο, στο δηλητηριώδες σκουλήκι, στη φλόγα της κολάσεως, στο τρίξιμο των δοντιών, στην τάξη των εριφίων, στην καταδίκη των καταραμένων, και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να πει, το οποίο εύχομαι να μη σας συμβεί.
Αλλά δεν είναι δυνατό να τα αποφύγουμε, μη γένοιτο, αν δε ζήσουμε καλά, όπως είπα, τέκνα μου, αν δεν ακολουθήσουμε τον ευθύ δρόμο, αν δεν αγαπήσουμε την τάξη. Και θα κερδίσει κανείς έτσι και την ψυχή του, και τους αδελφούς του, και εμένα τον άθλιο, ενεργώντας σωστά και πορευόμενος όπως αρέσει στον Θεό, και όντας «έντιμος μπροστά στον Κύριο», και ο λόγος του και το πρόσωπο του, και θα είναι μακάριος και θα αφήσει μακάρια ανάμνηση.
Τι ωφελεί λοιπόν στον σκληρό η σκληρότητα, στον απείθαρχο η απείθεια, στον βαρήκοο η βαρηκοΐα και στον υπερήφανο η υπερηφάνεια; Η μήπως δεν αποταμιεύει για τον εαυτό του «οργή για την ημέρα της οργής και δίκαιης κρίσης και αποκάλυψης του Θεού» (Ρωμ. 2, 5); Ή μήπως δεν θα μοιάζει το έργο του με ξύλα και χόρτα και καλάμια», οπότε θα εκπληρωθεί σ’ αυτόν το «εάν το έργο κάποιου καεί, θα τιμωρηθεί, ενώ αυτός θα σωθεί, αλλά με τέτοιο τρόπο, όπως σώζεται κανείς από πυρκαγιά» (Α΄ Κορ. 3, 15);
Γιατί στον μελλοντικό κόσμο θα καθαρισθούμε με τη φωτιά της κολάσεως από την υλική κακία μας, και θα μείνουμε στην κατάσταση τού να καιγόμαστε αιώνια, αλλά χωρίς να κατακαιγόμαστε, βλέποντας τη δόξα των αγίων και επιθυμώντας την, αλλά θα τη στερούμαστε, και γι’ αυτό θα κλαίμε και θα θρηνούμε ανώφελα.
Να μη φθάσει λοιπόν κανείς μας, παιδιά μου, στο μέτρο αυτό και στην κατάσταση εκείνη. Γι’ αυτό, όσο είμαστε εδώ, ας καθαρίσουμε τους εαυτούς μας με τη φωτιά του φόβου του Θεού, ώστε να μη γνωρίσουμε τη μελλοντική φλόγα, με τη βοήθεια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο ανήκει η δόξα και η δύναμη, μαζί με τον Πατέρα και το άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου