ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΗΧΟΣ Α΄ - ΤΩ ΣΑΒΒΑΤΩ ΕΣΠΕΡΑΣ.

 ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ

  ΗΧΟΣ Α΄ 

ΤΩ ΣΑΒΒΑΤΩ ΕΣΠΕΡΑΣ.

ΚΑΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ.

ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ.

Οὐ ἡ μέν μέθοδος τοιαύτη.
Ἐν τῷ ἀ’ τροπαρίῳ ἑκάστης ᾠδῆς, δέεται ὁ ἁμαρτωλός πρός τήν Θεοτόκον. Ἐν τῷ β’. δέεται ἡ Θεοτόκος πρός τόν Χριστιανόν. Ἐν τῷ γ’ ἀποκρίνεται ὁ Χριστός πρός τήν Θεοτόκον. Καί ἐν τῷ δ’. ἀποκρίνεται ἡ Θεοτόκος πρός τόν ἁμαρτωλόν.

Ἡ δε ἀκροστιχίς.
Δέσποινα νεῦσον πρός λιτάς Θεοδώρου.

ᾨδὴ ἀ’. Ἦχος ἀ’. ᾨδὴ ἐπινίκιον.
Ὁ ἁμαρτωλός πρός τήν Θεοτόκον.
Δοχεῖον τῆς φύσεως τῆς ἀχωρήτου, Χριστόν ἐκδυσώπησον, ἶνα πυρός ῥύσηται τοῦ ἀφεγγοῦς με ἁγνή, καί ἀναδείξῃ κοινωνόν τῆς Βασιλείας αὑτοῦ.

Ἡ Θεοτόκος πρός τόν Χριστόν.
Ἕμήν δέξαι δέησιν Υἱέ καί Λόγε, καί ῥῦσαι κολάσεως τόν βοῶντα δοῦλον σου, πρός με ἐκ βάθους ψυχῆς, καί καταξίωσον αὑτόν τῆς βασιλείας σου.

Ὁ Χριστός πρός τήν Θεοτόκον.
Σὗ Μῆτερ ἐλέους με πηγήν γινώσκεις˙ καί γάρ τούς καθ’ ὤραν μοι τῷ Δεσπότῃ πταίοντας, ἁμαρτωλούς ελεώ˙ ἀλλ’ οὗτος λίαν με αἰσχροῖς, παραπικραίνει κακοῖς.

Ἡ Θεοτόκος πρός τόν ἁμαρτωλόν.
Πολλοίς παραπτώμασι καί ἀτοπίαις, αἰσχραῖς παρεπίκρανας, τόν Υἱόν μου˙ ὅθεν σοι, εἰς ἀγανάκτησιν νῦν, κεκίνηται καί εἰς ὀργήν ἡ εὐσπλαγχνία αὑτοῦ.

ᾨδὴ γ’. Τῷ πρό τῶν αἰώνων.
Ὅλον μου τόν βίον, ἀληθῶς ἐν κακοῖς εδαπάνησα˙ καί δία τοῦτο σοι κραυγάζω, τόν Υἱόν σου δυσώπει, ἁγνή ἶνα ὡς τόν ἄσωτον, ἀνακαλέσῃ καί σώσῃ με νῦν, κείμενον τοῖς πταίσμασιν.

Ίλαθι Παντάναξ, ὁ τεχθείς ἀπορρήτως ἐκ μήτρας μου, καί κατοικτείρησον σόν δοῦλον, ὡς τόν ἄσωτον πάλαι, υἱόν καί δεῖξον πανάγαθε, τῆς δεξιάς παραστάτην τῆς σής, ἐν ἡμέρα κρίσεως.

Νουνεχώς ὦ Μῆτερ, ἐκβοῶ σοι κἀγώ επακούσαί μου˙ ὁ ἀσωτίαις εμβιώσας, ἐν θερμή μετανοίᾳ, ἐλθών ἔκραζε τό ήμαρτον˙ ἀλλ’ οὗτος κἀν σοι βοᾶ μεταγνούς, ἐν ὑστέροις ψεύδεται.

Ἆ μοι ἔφης εἶπον, τῷ Υἱῶ μου κραυγάζουσα ἶνα σε, καταξιώσῃ Βασιλείας˙ ἀλλ’ αὑτός μοι αντέφη˙ θερμή πίστει οὐ προσῆλθε μοι, καί δία τοῦτο ἐκπέμπω αὑτόν ἀπό τοῦ προσώπου μου.

ᾨδὴ δ’’. Ἐν Πνεύματι προβλέπων.
Νοήσας ὦ Παρθένε τήν δύναμιν τήν σήν, μετά δέους κράζω σοι τῆ μόνη αγαθή˙ εἰ καί μετάνοιαν ὅλως θερμήν οὑκ έχω˙ ἀλλά ταῖς σαῖς πρός τόν Δεσπότην ἱκεσίαις, δίδου μοι τελείαν διόρθωσιν.

Ἕπάκουσον ὁ φύσει φιλάνθρωπος, Θεός, τῆς μητρός σου Δέσποτα βοώσης ἐκτενῶς, καί τόν σόν δοῦλον εκλύτρωσαι καταδίκης˙ εἰ δε καί πίστιν οὐ κέκτηται τήν τελείαν, ταύτην ὡς Θεός αὑτῷ δώρησαι.

Ὗπόθεσιν, ὦ Μῆτερ αὑτῷ παντοδαπήν, τοῦ σωθῆναι δέδωκα˙ ἀλλ’ οὗτος οὑκ ἐᾷ τάς ἁμαρτίας, εἰσῆλθε καί ἐν θανάτῳ, καί δία τοῦτο οὐδέ δύναται σωθῆναι, ἕως οὐ εἰς πῦρ ἀπελεύσεται.

Σἕ νῦν επιγινώσκω αἰτίαν τῆς σαυτοῦ, ἀπωλείας ὡς φησί ὁ θεῖος μου Υιός˙ σύ γάρ κατάκεισαι ὅλως τῆ ἁμαρτία, καί παρεδόθης τελείως τῆ ραθυμία˙ τίς ἐξαναστήσει σε κείμενον;

ᾨδὴ ἕ’. Θεός ὤν εἰρήνης.
Ὁ δούς μετανοίας, Παρθένε ποθῶ, διατρίβειν ἀεί τάς φερούσας με, ζωήν πρός ατελεύτητον˙ ἀλλ’ αὖθις τά δεινά, συστήματα δαιμόνων, καθέλκουσι κρημνίσαι, εἰς βυθόν ἁμαρτίας, καί ἀπωλείας δεινόν βόρβορον.

Νεκρώσας τόν θάνατον Σῶτερ τό πρίν, τόν Ἀδάμ τῶν δεσμῶν ηλευθέρωσας˙ διό καί νῦν τόν δοῦλον σου, Υἱέ μου δυσωπῶ, ἐξάρπασον δαιμόνων τῶν επηρεαζόντων˙ αὐτοί γάρ οὑκ ἐῶσι μετανοήσαί τινά πώποτε.

Πανύμνῆτε Μῆτερ βοῶ σοι καγώ˙ προσευχή καί νηστεία ἐξέρχονται, τά πλήθη τά παμπόνηρα, δαιμόνων ἐξ αυτού˙ ἀλλ’ οὗτος ἐγκρατείᾳ, δεήσει καί ἁγνεία, μή καθάρας τό σῶμα, δαιμόνων φεῦ γέγονε σπήλαιον.

Ῥἠμάτων τῶν πρίν τοῦ Υἱοῦ μου καλῶς, ἐνωτίζου καί γνῶθι τά δέοντα˙ ἡνίκα γάρ οὑκ ἴσχυσαν οἱ τούτου μαθηταί, τό πνεῦμα ἐκδιώξαι, ἐβόα τούτοις λέγων˙ προσευχή καί νηστεία, δαιμόνων γένος ἐκδιώκεται.

ᾨδὴ ς’. Τόν προφήτην Ἰωνᾶν.
Ὁὗ ῥημάτων εὐπορῶ, ἀρετῶν τε απορώ˙ οὐ γάρ στέργω προσευχήν, καί νηστείαν ἐκτελεῖν, Θεόνυμφε˙ καί δία τοῦτο πρός σε κατέφυγον.

Σύνες εὔσπλαγχνε Υἱέ, σής μητρός εκδυσωπώ˙ ὁ προστρέχων ἐπ’ ἐμέ, χρηστρών ἔργων ἀπορεῖ, καί κράζει μοι˙ οὑκ ἔχω πλήν σου ἐλπίδα Δέσποινα.

Λιτανεύουσα θερμῶς, παύσαι Μῆτερ τοῦ λαλείν˙ καί γάρ οὗτος ἀφορῶν ὅτι εὔσπλαγχνος εἰμί, μολύνεται, μή ἐπιβλέπων εἰς τήν ὀργήν τήν ἐμήν.

Ίκετεύω ὑπέρ σου, τόν Υἱόν μου καί Θεόν, ἶνα τύχης ιλασμού˙ ἀλλ’ αὑτός μοι ἐκβοᾷ, τοῦ παύσασθαι, καί μή πρεσβεύειν εἰς τό σωθῆναι σε.

Κάθισμα. Ἦχος ἀ’. 

Τόν τάφον σου Σωτήρ.
Παράδεισον ἐν γῆ, λογικόν σε φυτεύσας, Χριστός ὁ φυτουργός, Παραδείσου τοῦ πρώτου, ἐν μέσῳ σου Δέσποινα, ὡς ζωῆς ξύλον έφυσεν˙ ὀν ἱκέτευε, τοῦ τῆς τρυφῆς Παραδείσου, αξιώσαί με, καί ἐφ’ ὑδάτων ἐκθρέψαι, τερπνῆς ἀναπαύσεως.

ᾨδὴ ζ’. Οἱ παῖδες εὐσεβείᾳ.
Τἤν πᾶσαν μου ἐλπίδα, ἐπί σε ἀνατίθημι Δέσποινα, καί μή ἀπώσῃ εἰς βυθόν, ἀπωλείας με τόν δείλαιον˙ ἀλλ’ ἀνάστρεψον τῷ σῶ βοῶσα πάλιν Υιώ˙ μή ἀπολέσῃς τό πλάσμα τῶν χειρῶν σου.

Ἀμετρητόν ὡς ἔχων, εὐσπλαγχνίας τό πέλαγος Δέσποτα˙ δέξαι με πάλιν δυσωπῶ, σε τόν μόνον εὐδιάλλακτον καί οικτείρησον τῶν σῶν χειρῶν τό ποίημα, ὁ οικτειρήσας ποτέ τήν Χαναναίαν.

Ίλάσκομαι καί σῴζω, τόν ἐν πόθῳ, πολλῷ προσερχόμενον˙ καί γάρ οὐ θέλω τό ἐμόν, απωλέσθαι πλάσμα πώποτε˙ εἰς τό σώσαι γάρ αὑτό, ὅλος ἐτέχθην ἐκ σου˙ ἀλλ’ οὗτος πόρρω, τῶν ἔργων μου ὑπάρχει.

Σοφία τοῦ Ὑψίστου, προϋπάρχων ὁ Υἱός μου γέγονεν, ἄνθρωπος ὅλος ἐξ ἐμοῦ, ἶνα σώσῃ τούς φυλάσσοντας, μετά πίστεως θερμῆς τό θεῖον βάπτισμα˙ ἀλλά σύ τούτων ἀμέτοχος ἐδείχθης.

ᾨδὴ ἡ’. Ὀν φρίττουσιν Ἄγγελοι.
Θαρρήσας προσῆλθον σοι Παρθένε θεωρῶν, τόν σόν Υἱόν σώσαντα, τήν πόρνην καί ληστήν˙ αὐτοί γάρ νομίμως οὐδέν ἔργον χρηστόν, ἔπραξαν ἐν βίῳ, ἀλλ’ ἔτυχον συγγνώμης.

Ἕξ ὕψους ἐπίβλεψον εἰσάκουσον τῆς σής, Μητρός δεομένης σου καί ῥῦσαι τοῦ πυρός, τόν δοῦλον σου τοῦτον ὡς τήν πόρνην τό πρίν, καί ὡς ἐλυτρώσω, λῃστήν ἐν τῷ Σταυρῶ σου.

Ὁ πάλαι κρεμάμενος λῃστής ἐν τῷ Σταυρῶ, ἐν πίστει ἐκραύγαζε τό μνήσθητι καμού˙ ἡ πόρνη δε πάλιν τῶν δακρύων πηγάς, έβλυζεν, ἀλλ’ οὗτος, αὑτοῖς οὐχ ὡμοιώθη.

Δακρύουσαν σέσωκε τήν πόρνην ὁ Χριστός˙ ὡσαύτως πιστεύσαντα λῃστήν ἐν τῷ Σταυρώ˙ εἰ οὑν θέλεις ἄρτι σωτηρίας τυχεῖν, πρόσδραμε Κυρίῳ, σύν δάκρυσι καί πίστει.

Ὁ Εἱρμός.
Ὀν φρίττουσιν Ἄγγελοι, καί πάσαι στρατιαί, ὡς Κτίστην καί Κύριον ὑμνεῖτε ἱερεῖς, δοξάσατε παῖδες, εὐλογεῖτε λαοί, καί ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τούς αἰῶνας.

ᾨδὴ θ’. Τήν φωτοφόρον νεφέλην.
Ὦφθην ἁπάντων ἀνθρώπων, αμαρτωλότερος Κόρη, καί δία τοῦτο προσελθεῖν, τῷ Υἱῶ σου αιδούμαι˙ ἀλλά δυσώπησον αὑτόν, καί ἵλεων ποίησον, τοῦ δέξασθαι, ἐν θερμή με τῆ πίστει, καί ἐν πόθῳ προσερχόμενον αὑτῷ.

Ῥὕσαι κολάσεως Λόγε, τόν προσελθόντα σοι δοῦλον, καί μή μνησθῇς ἀνομιῶν, τῶν αὑτοῦ δυσωπῶ σε˙ εἰ γάρ καί ἥμαρτε Σωτήρ˙ ἀλλά μοι προσπέφευγε, καί δέομαι˙ δι’ ἐμέ τοῦτον δέξαι, ὁ τοῖς πᾶσι τά αἰτήματα πληρῶν.

Ὁυκ ἔστιν ἄξιος Μῆτερ, ὁ προσφυγῶν σοι ελέους˙ καί γάρ ἀνθρώπων με οὐδείς, ὡς αὑτός παροργίζει˙ ἀλλά πρεσβείαις σου σεπταῖς, αὑτόν τῆς κολάσεως, ἀμέτοχον ἐν τῆ κρίσει ποιήσω, εἰ προσάξει μετανοίας μοι καρπούς.

Ὗπό τόν ἄδην ὑπάρχων, ἀνεβιβάσθης πρός ὕψος, ταῖς πρός τόν θεῖον μου Υἱόν, ἱκεσίαις καί πρόσχες, μή τοῖς προτέροις σου δεινοῖς, ἐμπέσῃς εγκλήμασιν˙ ἀλλ’ ἄπελθε, εἰς ὀδούς μετανοίας, μήπως πάλιν τῆ γεέννῃ ἐμβληθῇς.

Προσόμοια. 

Ἦχος ἀ’. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων.
Χἀρά τοῦ κόσμου ὑπάρχεις, ἁμαρτωλῶν ὁ λιμήν˙ χειμαζομένων ρύστις, Θεοτόκε Παρθένε˙ δέξαι οὑν βοῶ σοι καμού τήν εὐχήν, καί τήν δέησιν ἄχραντε, ἤν καί προσάγαγε τάχει τῷ σῶ Υἱῶ, ἶνα σώσῃ με τόν ἄσωτον.

Χἀράς αἰτία μοι πάσης Υἱέ μου φίλτατε, συγχώρησιν πταισμάτων, δώρησαι τῷ σῶ δούλω˙ ἶνα γνῶσι πάντες ὅτι πρός σε, παρρησίαν ὡς Μήτηρ σου, μεγίστην ἔχω Χριστέ μου τοῦ δυσωπεῖν, ὑπέρ πάντας τούς ἁγίους σου.

Χἀράς δοχεῖον Μῆτερ, τῆ σή δεήσει καμφθείς, τήν ἄφεσιν πταισμάτων, τῷ ἀγνώμονι τούτῳ, δίδωμι καί ἄφες τοῦ εκβοάν˙ ἀλλ’ εἰπέ τούτῳ παύσασθαι, τοῦ ἁμαρτάνειν καί ἕλκειν με πρός οργήν˙ φύσει γάρ εὔσπλαγχνος πέφυκα.

Ίδοῦ τήν ἄφεσιν ἔσχες τῶν ἐγκλημάτων σου, ἐμοῦ λιταῖς καί πρόσχες, τόν ὑπόλοιπον βίον, θεάρεστον τελέσαι ὅπως τρυφῆς, ἀπολαύσῃς τήν εὔκλειαν, ἐν Παραδείσῳ σύν πᾶσι τοῖς ἐκλεκτοῖς, τήν οὐδ’ ὅλως λῆξιν ἔχουσαν.