Η ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Κάθε χρόνο ο Χριστουγεννιάτικος ύμνος «και επί Γης Ειρήνη» θέτει στην παγκόσμια συνείδηση, τουλάχιστον τη χριστιανική, το αιώνιο πρόβλημα των ανθρωπίνων γενεών, το πρόβλημα της Ε ι ρ ή ν η ς.
Οι χριστιανικές εκκλησίες στην Ανατολή και τη Δύση το ανασύρουν από τα Αγιογραφικά και λειτουργικά Κείμενά των, από τα ήθη και τις παραδόσεις των, το κάνουν κήρυγμα, υμνωδία, ευχή, και το απευθύνουν στις συνειδήσεις των πιστών των, αλλά και στην ευθύνη των ηγετών του κόσμου για την παγκόσμια ειρήνη. Γνωρίζουμε ότι το κήρυγμα της Εκκλησίας για Ειρήνη στην εποχή μας, εποχή της άρνησης, του αθεϊσμού, και των πυρηνικών όπλων, γίνεται πολύ αμφίβολο και άτονο.
Το γνωρίζουμε αυτό και γνωρίζουμε επίσης, ότι όχι μόνο το κήρυγμα της Εκκλησίας αλλά και οι άλλες ειρηνιστικές προσπάθειες της ανθρωπότητας, ατομικές και μαζικές, ιδεολογικές και πολιτικές, επίσημες και ανεπίσημες, ναυαγούν και αποτυγχάνουν. Ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, το καθολικότερο και αυθεντικότερο όργανο της Παγκόσμιας προσπάθειας στην εποχή μας για την Ειρήνη, ακριβώς σε αυτές τις Άγιες μέρες που ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε το «επί Γης Ειρήνη», μας προσφέρει μια ακόμη οδυνηρή διάψευση.
Η μαστίγωση της Πολωνίας και τα υψώματα του Γκολάν στη χώρα που γεννήθηκε ο Χριστός, γεμίζουν τις ψυχές μας αβεβαιότητα και αγωνία για την ειρήνη του κόσμου. Και θα ρωτούσε κανείς, γιατί αυτή η αστοχία στο «επί Γης Ειρήνη»; Γιατί αυτή η τραγική διάψευση της ανθρωπότητας για το ιερότερο όνειρό της; Και ποια είναι η ερμηνεία που δίνει η χριστιανική μας πίστη σ’ αυτή την αποτυχία για την ειρήνη;
Οι δρόμοι που ακολούθησε ως τώρα η ανθρωπότητα για την ειρήνη, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι δυο: Τα όπλα και η διπλωματία. Γνωστό και κλασσικό είναι το γνωμικό των αρχαίων Ρωμαίων: «Εάν θέλεις ειρήνη, ετοιμάσου για πόλεμο». Που σημαίνει να εξοπλίζεσαι αδιάκοπα και να στέκεις αρματωμένος απέναντι στον άλλο που είναι κι αυτός αρματωμένος, για να σε φοβάται. Πάνω στη βάση αυτή, που σήμερα, στην εποχή των πυρηνικών κεφαλών την ονομάζουμε: ισορροπία του τρόμου, στηρίχθηκε κάπου-κάπου μια προσωρινή ανακωχή επιθέσεων και πολέμων. Αργά ή γρήγορα όμως οι εξοπλισμοί οδήγησαν και οδηγούν πάντοτε στη σύγκρουση. Γιατί σίγουρα εκείνος που ετοιμάζεται για πόλεμο, θα φτάσει και στον πόλεμο, κι αυτό δείχνει όλη η ανθρώπινη ιστορία και η πρόσφατη ακόμη των δύο μέχρι σήμερα παγκοσμίων πολέμων του αιώνα μας.
Ο άλλος δρόμος με τον οποίο η ανθρωπότητα προσπάθησε να πετύχει την ειρήνη είναι η Διπλωματία, η Παιδεία, η ανάπτυξη, κ.λπ. Φιλόσοφοι, κοινωνιολόγοι και οικονομολόγοι έδωσαν κατά καιρούς ωραίες συμβουλές για την ειρήνη. Η ανθρωπότητα όμως στάθηκε αδύνατη και ανίκανη να τις ακολουθήσει και να τις πραγματοποιήσει. Γιατί συχνά τα πάθη και τα συμφέροντα του ανθρώπου είναι ισχυρότερα από τη λογική και την παιδεία του.
Γι’ αυτό ο Χριστιανισμός τοποθετεί το πρόβλημα της ειρήνης πέρα από τα όπλα και τη διπλωματία, σε μια άλλη βάση. Στη συμφιλίωση του ανθρώπου με το Θεό και στη συμφιλίωση του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό και τον πλησίον του. Κατά τη χριστιανική αντίληψη η ειρήνη είναι δωρεά και καρπός του Αγίου Πνεύματος (Γαλ. 5,22) και προϋποθέτει εσωτερική αναγέννηση και ανακαίνιση του ανθρώπου. Και πάλι κατά τη χριστιανική αντίληψη η ειρήνη συνδέεται με την πίστη, τη δικαιοσύνη και την αγάπη (Β΄ Τιμ. 2,22) και προϋποθέτει σεβασμό του Θεού και σεβασμό του συνανθρώπου μας.
Άνθρωποι και Λαοί που ζουν μακριά από το Θεό, τον «Άρχοντα της ειρήνης», άνθρωποι και Λαοί που είναι Θεομάχοι και αποστάτες από τη χάρη του Θεού, δεν μπορούν να φέρουν ειρήνη. Και το ίδιο, άνθρωποι και Λαοί που είναι διχασμένοι με τον εαυτό των, άνθρωποι και Λαοί που κατευθύνονται από πάθη και συμφέροντα, από εγωισμό και πλεονεξία, δεν μπορούν να εργαστούν για την ειρήνη.
Αυτή είναι η τραγική πιστοποίηση της Ιστορίας ολόκληρης και ιδιαίτερα των ημερών μας, που οι ζώνες επιρροής των υπερδυνάμεων, τα πυρηνικά όπλα, το πετρέλαιο και οι ψυχροί πόλεμοι ξεσκίζουν σαν κουρελόχαρτα τις συμμαχίες «μη επιθέσεως», τις Συμφωνίες των Αφοπλισμών, τις Δημοκρατίες και τόσα άλλα που ο αιώνας μας τη μια μέρα γράφει στα επίσημα χαρτιά του και την άλλη τα αρνείται.
Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί Γης Ειρήνη: Αυτό ήταν το μήνυμα που έφερε ο Χριστός την πρώτη νύχτα της παρουσίας του στον κόσμο, στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Και μια άλλη νύχτα, την τελευταία της ζωής του, στο τραπέζι του Μυστικού Δείπνου, θα μιλήσει πάλι για τη δική του ειρήνη: «ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν, ουκ καθεός ο κόσμος» (Ιωάννη 14,27).
Ο Χριστός ξεχωρίζει τη δική του ειρήνη, που όπως είπαμε προηγουμένως είναι τρισδιάστατη και αναφέρεται στη συμφιλίωση του ανθρώπου με το Θεό, με τον εαυτό του και τον πλησίον του. Κι αυτή την ιδιαίτερη Χριστιανική ειρήνη, έχουμε χρέος οι χριστιανοί και να τη ζούμε και να την κηρύσσουμε και ν’ αγωνιζόμαστε γι’ αυτήν όσο απογοητευτική και αν είναι η σημερινή πραγματικότητα. Γιατί αυτό επιτέλους είναι χριστιανικό θάρρος. Εκεί που πλεονάζει η αμαρτία, εκεί που οι δαιμονικές δυνάμεις του εαυτού μας και του κόσμου συντάσσονται για να εμποδίσουν το θέλημα του Θεού και το καλό της ανθρωπότητας, εκεί πρέπει να συστρατεύονται και οι δυνάμεις του Αγαθού. Εκεί πρέπει ν’ αγωνίζονται οι φωτισμένες και θαρραλέες φωνές των Δικαίων και των Αγίων του σημερινού κόσμου, για να περισώσουν την ειρήνη και τη ζωή του.
Με αυτές τις σκέψεις ευχόμαστε στο ποίμνιό μας της Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου, στο Έθνος μας και στον κόσμο ολόκληρο ειρηνικά Χριστούγεννα, ειρηνικό και ευλογημένο το 1982. Και επαναλαμβάνουμε τη θέση και την πρότασή μας: Ενώνουμε τη φωνή μας με όλους τους Εκκλησιαστικούς ηγέτες της Ευρώπης που αγωνίζονται για την αποπυρηνικοποίησή της. Για το Μεσογειακό χώρο και την Μέση Ανατολή, καλούμε τις τρεις μεγάλες θρησκείες που γεννήθηκαν στον τόπο που γεννήθηκε κι ο Χριστός, δηλαδή τον Ιουδαϊσμό, το Χριστιανισμό και Μωαμεθανισμό, να έλθουν σε διάλογο και να ανασύρουν από τα βάθη των θρησκευτικών των παραδόσεων μια ηθική λύση για το ηφαιστειακό πρόβλημα της Μέσης Ανατολής. Και οι τρεις αυτές θρησκείες μιλούν για την ειρήνη και την έχουν προσευχή και χαιρετισμό των. Ας την κάμουν και διάλογο και έργο των.
Ο Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος
Χριστούγεννα 1981
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου