Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου - Επιστολή προς Εφεσίους

Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου, 

Επιστολή προς Εφεσίους

-μνημειώδη πρωτοχριστιανικά κείμενα

Αποστολικών Πατέρων-

στα νέα ελληνικά 

Εισαγωγή: Ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος υπήρξε δεύτερος επίσκοπος Αντιοχείας. Η επισκοπία του αρχίζει από το 70 μ.Χ. Η γνωριμία του με αποστόλους είναι βέβαιη. Οι Επιστολές του Ιγνατίου είναι σχεδόν οι μόνες πηγές του βίου του. Πρόκειται για επίσκοπο οικουμενικού κύρους. Στο διωγμό του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε κατασπαραγμό από θηρία στο Κολοσσαίο της Ρώμης. Ο διωγμός συνέβη μεταξύ των ετών 107 και 117. Στις τελευταίες ημέρες της ζωής του ο Ιγνάτιος έγραψε επτά Επιστολές, οι οποίες του εξασφάλισαν την εξαιρετική τιμή του πρώτου μεταποστολικού μεγάλου θεολόγου και πρώτου Πατρός και Διδασκάλου της Εκκλησίας. Οι επιστολές του είναι σπουδαία φιλολογικά και θεολογικά κείμενα. (Στυλιανού Παπαδόπουλου Πατρολογία Α σελ. 177-178)

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ 

(Γράφτηκε μεταξύ 107 & 117μ.Χ.) 

Εγώ ο Ιγνάτιος, που ονομάζομαι και Θεοφόρος, στην ευλογημένη για το μέγεθος του πληρώματος της από τον Θεό Πατέρα, την προορισμένη προαιώνια να βρίσκεται για πάντα σε δόξα μόνιμη, αμετάβλητη, ενωμένη, και εκλεγμένη με το αληθινό πάθος και το θέλημα του Πατέρα και του Ιησού Χριστού του Θεού μας, στην Εκκλησία την αξιομακάριστη, που βρίσκεται στην Έφεσο της Ασίας, είθε να δοκιμάζει πάρα πολύ μεγάλη χαρά ενωμένη με τον Ιησού Χριστό. 

I. Δέχθηκα με το θέλημα του Θεού το πολυαγάπητο όνομα σου, το οποίο έχετε με δίκαιη φύση, σύμφωνα με την πίστη και αγάπη του Ιησού Χριστού, του Σωτήρα μας, και όντας μιμητές του Θεού, ολοκληρώσατε τελείως το συγγενικό έργο αναζωογονώντας το με το αίμα του Θεού. 2. Διότι, επειδή ακούσατε ότι έρχομαι δέσμιος από τη Συρία, για χάρη του κοινού μας ονόματος και της ελπίδας, ελπίζοντας ότι με την προσευχή σας θα φτάσω στη Ρώμη να αγωνιστώ με τα θηρία, για να μπορέσω να γίνω μαθητής, τρέξατε να με δείτε. 3. Επειδή λοιπόν απόλαυσα το μεγάλο πλήθος σας στο όνομα του Θεού, χάρη στην απερίγραπτη αγάπη του Ονήσιμου, που είναι κατά σάρκα επίσκοπος σας, και τον οποίο εύχομαι να αγαπάτε όπως θέλει ο Χριστός, και όλοι σας να τον μοιάσετε. Διότι είναι δοξασμένος εκείνος που σας έκανε τη χάρη, επειδή είσαστε άξιοι, να έχετε τέτοιον επίσκοπο. 

II. Επίσης για τον συνδούλο μου Βούρρο, ο οποίος είναι διάκονος σας κατά Θεόν και ευλογημένος σε όλα, εύχομαι να μείνει σταθερός για να τιμά και σας και τον επίσκοπο. Αλλά και ο Κρόκος, ο αντάξιος του Θεού και δικό σας, τον οποίο απόλαυσα, υπόδειγμα της δικής σας αγάπης, με ξεκούρασε σε όλα, ώστε και αυτόν να τον ανακουφίσει ο Πατέρας του Ιησού Χριστού, μαζί με τον Ονήσιμο και τον Βούρρο και τον Εύπλο και τον Φρόντωνα, μέσω των οποίων είδα όλους εσάς με αγάπη. 2. Πολύ θα ήθελα να σας φανώ ωφέλιμος, εάν φυσικά είμαι άξιος. Είναι πρέπον λοιπόν να δοξάζουμε με κάθε τρόπο τον Ιησού Χριστό, ο οποίος σας δόξασε, ώστε, οργανωμένοι σε μια υποταγή και πειθαρχώντας στον επίσκοπο και το πρεσβυτέριο, να είστε αγιασμένοι σε όλα. 

III. Δεν σας διατάζω σαν να είμαι κάποιος. Γιατί, αν και είμαι δέσμιος στο όνομα του, δεν έχω ακόμα ολοκληρωθεί στη διδασκαλία του Ιησού Χριστού. Διότι τώρα αρχίζω να γίνομαι μαθητής και σας προσφωνώ, σαν συμμαθητές μου, διότι έπρεπε εγώ να επιχρισθώ από σας με πίστη, νουθεσία, υπομονή και μακροθυμία. 2. Αλλά επειδή η αγάπη δεν με αφήνει να σιωπήσω για σας, γι αυτό προτίμησα να σας παρακαλέσω να συμβαδίσετε με τη γνώμη του Θεού. Διότι και ο Ιησούς Χριστός, η αδιάσπαστη ζωή μας, η γνώμη του Πατέρα, όπως και οι επίσκοποι, που έχουν ορισθεί στα πέρατα της γης, ακολουθούν την γνώμη του Ιησού Χριστού. 

IV. Γι’ αυτό πρέπει να συμπορεύεστε με τη γνώμη του επισκόπου, πράγμα που και κάνετε. Διότι το αξιόλογο πρεσβυτέριο σας, το αντάξιο του Θεού, είναι κατά τέτοιο τρόπο αφοσιωμένο στον επίσκοπο, όπως οι χορδές στην κιθάρα. Γι’ αυτό με την ομόνοια σας και τη ομόφωνη αγάπη υμνείται ο Ιησούς Χριστός. 2. Και οι επί μέρους άνδρες όμως να συναθροίζεσθε, ώστε από συμφώνου και με ομόνοια, έχοντας δεχθεί τον χαρακτήρα του Θεού, να υμνείτε ενωμένοι με μια φωνή, δια του Ιησού Χριστού, τον Πατέρα, για να σας ακούσει και να σας γνωρίσει, μέσω αυτών που κάνετε, όντας μέλη του Υιού του. Είναι λοιπόν χρήσιμο να βρίσκεσθε σε άψογη ενότητα, για να είστε και πάντοτε μέτοχοι του Θεού. 

V. Διότι, εάν εγώ σε τόσο σύντομο χρόνο απέκτησα τόση οικειότητα με τον επίσκοπο σας, όχι ανθρώπινη, αλλά πνευματική, πόσο περισσότερο μακαρίζω εσάς που είστε στενά μαζί του συνδεδεμένοι, όπως η Εκκλησία με τον Ιησού Χριστό, και όπως ο Ιησούς Χριστός με τον Πατέρα, ώστε όλα να είναι σύμφωνα με ενότητα. 2. Κανένας να μην πλανάται· εάν κανένας δεν βρίσκεται μέσα στο θυσιαστήριο, στερείται τον άρτο του Θεού. Διότι, εάν η προσευχή ενός και δύο έχει τόσο μεγάλη δύναμη, πόσο μάλλον η προσευχή του επισκόπου και ολόκληρης της Εκκλησίας. 3. Εκείνος λοιπόν που δεν έρχεται στη συνάθροιση, αυτός έχει ήδη υπερηφάνεια και ξεχωρίζει τον εαυτό του. Διότι είναι γραμμένο· «ο Θεός αντιστέκεται στους υπερήφανους», ας φροντίσουμε λοιπόν να μη αντιστεκόμαστε στον επίσκοπο, για να είμαστε υποταγμένοι στον Θεό. 

VI. Και όσο βλέπει κανείς τον επίσκοπο να σιωπά, να τον φοβάται περισσότερο· διότι αυτόν που στέλνει ο οικοδεσπότης ως οικονόμο του, πρέπει να τον δεχόμαστε, όπως και Εκείνον που τον έστειλε. Τον επίσκοπο λοιπόν είναι φανερό ότι πρέπει να τον βλέπουμε σαν τον ίδιο τον Κύριο. 2. Ο ίδιος λοιπόν ο Ονήσιμος, επαινεί με το παραπάνω την πειθαρχία σας στον Θεό, ότι όλοι ζείτε σύμφωνα με την αλήθεια και ότι μεταξύ σας δεν υπάρχει καμία αίρεση. Αλλ’ ούτε και ακούτε κανέναν πια, αφού ο Ιησούς Χριστός μιλάει αληθινά. 

VII. Διότι μερικοί συνηθίζουν να περιφέρουν το όνομα με πονηρό δόλο, ενώ κάνουν μερικά πράγματα που είναι ανάξια του Θεού. Αυτούς εσείς πρέπει να τους αποφεύγετε, διότι είναι σκυλιά λυσσασμένα, που δαγκάνουν κρυφά, και πρέπει να προφυλάγεστε από αυτούς, γιατί είναι δύσκολο να θεραπευθούν. 2. Ένας γιατρός υπάρχει σαρκικός και πνευματικός, γεννημένος και αγέννητος, ο οποίος έγινε Θεός σαρκωμένος, ζωή αληθινή που θανατώθηκε, και από την Μαρία και από τον Θεό, πρώτα παθητός και συγχρόνως απαθής, ο Ιησούς Χριστός ο Κύριος μας. 

VIII. Να μη σας εξαπατά λοιπόν κανένας, όπως και δεν εξαπατάσθε, όντας όλοι του Θεού. Διότι, όταν δεν βρίσκει έρεισμα καμία έριδα μεταξύ σας, η οποία μπορεί να σας βασανίσει, τότε ζείτε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Είμαι σκουπίδι σας και εξαγνίζομαι για την ξακουστή στους αιώνες Εκκλησία των Εφεσίων. 2. οι σαρκικοί δεν μπορούν να κάνουν τα πνευματικά, ούτε οι πνευματικοί τα σαρκικά, όπως ούτε η πίστης έργα απιστίας, ούτε η απιστία τα έργα της πίστεως. Αυτά όμως που κάνετε εσείς, αυτά είναι πνευματικά· διότι τα κάνετε όλα με το θέλημα του Ιησού Χριστού. 

IX. Έμαθα όμως ότι πέρασαν ορισμένοι από εκεί, που δίδασκαν διδασκαλία κακή, τους οποίους δεν αφήσατε να σπείρουν σε σας, κλείνοντας τα αυτιά, για να μη δεχθείτε αυτά που σπέρνονται από αυτούς, επειδή είσαστε πέτρες του ναού του Πατέρα, ετοιμασμένοι για την οικοδομή του θεού Πατέρα, που κατευθύνεστε στα ύψη με τη μηχανή του Ιησού Χριστού, που είναι ο σταυρός, χρησιμοποιώντας για σχοινί το Άγιο Πνεύμα. Η πίστη σας πάλι είναι εκείνη που σας ανεβάζει προς τα άνω, και η αγάπη είναι ο δρόμος που σας οδηγεί στο Θεό. 2. Και όλοι είσαστε συνοδοί, που φέρετε μέσα σας τον θεό και τον ναό, τον Χριστό και τους αγίους, στολισμένοι σε όλα με τις εντολές του Ιησού Χριστού, για τους οποίους χαίρομαι, επειδή αξιώθηκα, μ’ αυτά που γράφω, να μιλήσω μαζί σας και να χαρώ, διότι σ’ όλη σας τη ζωή δεν αγαπάτε τίποτε άλλο, παρά μόνο το Θεό. 

X. Αλλά να προσεύχεσθε αδιάκοπα και για τους άλλους ανθρώπους. Διότι υπάρχει σ’ αυτούς ελπίδα μετανοίας, για να κερδίσουν τον Θεό. Επιτρέψετε λοιπόν σ’ αυτούς να μαθητεύσουν σε εσάς έστω και με τα έργα τους αυτά. 2. Στις οργές τους να είσαστε πράοι, στις καυχησιολογίες τους εσείς να είσαστε ταπεινοί, στις βλασφημίες τους εσείς να αντιτάσσετε τις προσευχές, στην πλάνη τους εσείς να μένετε σταθεροί στην πίστη, στην αγριότητα τους εσείς να είστε ήρεμοι, χωρίς να σπεύδετε να τους μιμηθείτε. 3. Ας γίνουμε αδελφοί τους με την επιείκεια και να προσπαθούμε να είμαστε μιμητές του Κυρίου – ποιος αδικήθηκε περισσότερο από εκείνον, ποιος στερήθηκε, ποιος προδόθηκε-, για να μη βρεθεί μέσα σας ζιζάνιο του διαβόλου, αλλά να μένετε σαρκικά και πνευματικά ενωμένοι με τον Ιησού Χριστό με κάθε αγνεία και σωφροσύνη. 

XI. Οι καιροί είναι έσχατοι· ας ντραπούμε λοιπόν, ας φοβηθούμε τη μακροθυμία του Θεού, για να μη αποβεί σε καταδίκη μας. Διότι ή θα φοβηθούμε τη μελλοντική οργή, ή θα αγαπήσουμε την παρούσα χάρη· ένα από τα δύο· αρκεί μόνο να βρεθούμε με τον Ιησού Χριστό, για να ζήσουμε αληθινά. 2. Χωρίς αυτόν τίποτε να μη θεωρείτε σε σας πρέπον, για τον οποίο περιφέρω τα δεσμά, τα πνευματικά μαργαριτάρια, με τα οποία μακάρι να αναστηθώ με την προσευχή σας, στην οποία εύχομαι να μετέχω πάντοτε, για να βρεθώ σ’ ένα κλήρο των Εφεσίων Χριστιανών, οι οποίοι ήταν πάντοτε μαζί με τους αποστόλους, με τη δύναμη του Ιησού Χριστού. 

XII. Γνωρίζω ποιος είμαι και σε ποιους γράφω. Εγώ είμαι αξιοκατάκριτος, εσείς ελεημένοι· εγώ βρίσκομαι σε κίνδυνο, εσείς είστε στηριγμένοι. 2. είστε είσοδος αυτών που θυσιάζονται για τον Θεό, έχετε μυηθεί μαζί με τον Παύλο, τον αγιασμένο, τον επιβεβαιωμένο, τον αξιομακάριστο, στα ίχνη του οποίου μακάρι να βρεθώ, όταν θα κερδίσω τον Θεό, ο οποίος σας μνημονεύει σε κάθε επιστολή του στο όνομα του Ιησού Χριστού. 

XIII. Φροντίστε λοιπόν να συναθροίζεστε συχνότερα για να ευχαριστείτε και να δοξάζετε τον Θεό. Διότι, όταν συγκεντρώνεστε μαζί συχνά, καταργούνται οι δυνάμεις του σατανά και διαλύεται ο όλεθρος του με την ομόνοια της πίστεως σας. 2. Τίποτε δεν είναι καλύτερο από την ειρήνη, με την οποία καταργείται κάθε πόλεμος επουράνιων και επιγείων. 

XIV. Από αυτά τίποτε δεν σας διαφεύγει, εάν έχετε απόλυτη στον Ιησού Χριστό πίστη και αγάπη, που είναι η αρχή και το τέλος της ζωής· αρχή η πίστη και τέλος η αγάπη. Τα δύο δε μαζί, όταν ενώνονται, είναι ο Θεός· ενώ όλα τα άλλα έχουν σαν συνέπεια την καλοκαγαθία. 2. Κανένας δεν αμαρτάνει όταν έχει πίστη, ούτε όταν έχει αγάπη μισεί. « Το δέντρο γίνεται φανερό από τον καρπό του» έτσι αυτοί που βεβαιώνουν ότι ανήκουν στον Χριστό, θα φανούν από τα έργα τους. Γιατί τώρα δεν είναι ζήτημα διαβεβαιώσεως το έργο, αλλά εάν κανείς θα βρεθεί με δυνατή πίστη μέχρι το τέλος. 

XV. Είναι καλύτερα να μη μιλάει κανείς και να είναι, παρά να μιλάει και να μη είναι. Είναι καλή η διδασκαλία, όταν αυτός που διδάσκει τα εφαρμόζει. Ένας λοιπόν είναι ο δάσκαλος, ο οποίος «είπε και έγινε», και εκείνα που έκανε χωρίς να μιλάει, είναι έργα αντάξια του Πατέρα του. 2. Αυτός που έχει πραγματικά λόγο του Ιησού, μπορεί να ακούει και την ησυχία του, για να είναι τέλειος, ώστε ανάλογα με αυτά που λέει να πράττει, και με όσα σιωπά να αναγνωρίζεται. 3. Τίποτα δεν διαφεύγει την προσοχή του Κυρίου, αλλά και οι κρυφές μας σκέψεις είναι κοντά του. Ας κάνουμε λοιπόν τα πάντα, σαν να κατοικεί αυτός μέσα μας, για να γίνουμε οι ναοί του, και αυτός να είναι ο Θεός μας μέσα μας, πράγμα το οποίο και είναι κα θα φανεί μπροστά μας, από αυτά που κάνουμε αγαπώντας αυτόν δίκαια. 

XVI. Μη πλανάσθε, αδερφοί μου. Αυτοί που καταστρέφουν σπίτια, «δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού». 2. εφόσον λοιπόν πεθαίνουν εκείνοι που τα κάνουν αυτά σαρκικά, πόσο μάλλον όταν κανείς καταστρέφει με ην κακή διδασκαλία την πίστη του Θεού, για την οποία σταυρώθηκε ο Ιησούς Χριστός; Αυτός, που έγινε βρωμερός, θα οδηγηθεί στη φωτιά που δε σβήνει, όπως το ίδιο και εκείνος που τον ακούει. 

XVII. Γι’ αυτό ο Κύριος δέχθηκε μύρο στο κεφάλι του, για να αναδίδει στην Εκκλησία αφθαρσία. Μην αλείφεσθε με τη δυσωδία της διδασκαλίας του άρχοντα του αιώνα αυτού, για να μη σας αιχμαλωτίσει από τώρα να ζείτε. 2. Γιατί όμως δεν γινόμαστε όλοι φρόνιμοι, αφού αποκτήσαμε τη γνώση του Θεού, που είναι ο Ιησούς Χριστός; Γιατί να χανόμαστε ανόητα, αγνοώντας το χάρισμα που μας έστειλε αληθινά ο Κύριος; 

XVIII. Είναι ασήμαντο το δικό μου πνεύμα του σταυρού, πράγμα που είναι σκάνδαλο για εκείνους που απιστούν, ενώ για μας είναι σωτηρία και αιώνια ζωή. «Που ο σοφός, που ο έμπειρος συζητητής», που η καύχηση εκείνων που ονομάζονται συνετοί; 2. Διότι ο Θεός μας Ιησούς Χριστός κυοφορήθηκε από τη Μαρία κατ’ οικονομία Θεού, προερχόμενος από τη γενιά βέβαια του Δαβίδ, αλλά δια του Αγίου Πνεύματος, ο οποίος γεννήθηκε και βαπτίσθηκε, για να καθαρίσει με το πάθος του το νερό. 

XIX. Και διέφυγε την προσοχή του άρχοντα του παρόντος κόσμου η παρθενία της Μαρίας και ο τοκετός της, καθώς και ο θάνατος του Κυρίου· τρία μυστήρια κραυγαλέα, που έγιναν με ησυχία Θεού. 2. Πώς λοιπόν φανερώθηκαν στους αιώνες; Άστρο έλαμψε στον ουρανό περισσότερο από όλα τα άλλα άστρα, και το φως του ήταν απερίγραπτο, και το πρωτοφανές αυτό άστρο προκαλούσε ζωηρή εντύπωση. Και όλα τα άλλα άστρα μαζί με τον ήλιο και τη σελήνη σχημάτισαν χορό γύρω από το άστρο αυτό, ενώ το φως αυτού ξεχώριζε από όλα τα άλλα. Και προκλήθηκε ταραχή, για το που οφειλόταν το πρωτοφανές αυτό φαινόμενο, που ήταν ανόμοιο μ’ αυτά. 3. Έτσι διαλύθηκε κάθε μαγεία και εξαφανίστηκαν όλα τα δεσμά της κακίας. Η άγνοια καταργήθηκε, καταστράφηκε η παλιά βασιλεία, καθώς ο Θεός εμφανιζόταν με ανθρώπινη μορφή, για να φέρει την καινοτομία της αιώνιας ζωής, που άρχιζε από αυτό που ήταν τελειωμένο κοντά στον Θεό, από όπου ξεκινούσαν τα πάντα, επειδή σχεδιαζόταν η κατάργηση του θανάτου. 

XX. Εάν με αξιώσει ο Ιησούς Χριστός με την προσευχή σας, και είναι θέλημα του, στο δεύτερο βιβλιαράκι που θα σας γράψω θα σας φανερώσω, πως άρχισα να στρέφομαι προς τον καινούργιο άνθρωπο Ιησού Χριστόν, στην πίστη του και στην αγάπη του, στο πάθος και την ανάσταση του, και μάλιστα εάν ο Κύριος μου αποκαλύψει κάτι. 2. Οι άνδρες όλοι να συναθρόιζεσθε από κοινού με τη χάρη του ονόματος και με μια πίστη στον Ιησού Χριστό, ο οποίος σαρκικά προέρχεται από τη γενιά του Δαβίδ, και είναι υιός του ανθρώπου και Υιός Θεού, για να υπακούετε στον επίσκοπο και το πρεσβυτέριο με απερίσπαστο το νου σας, προσφέροντας έναν άρτο, που είναι φάρμακο αθανασίας, αντίδοτο για να μη πεθάνετε, αλλά να ζείτε με τον Χριστό για πάντα. 

XXI. Εγώ προσφέρομαι αντί για σας και γι’ αυτά που στείλατε προς τιμήν του Θεού στη Σμύρνη, απ’ όπου σας γράφω, ευχαριστώντας τον Κύριο, αγαπώντας τον Πολύκαρπο, όπως και σας. Να με μνημονεύετε, όπως και ο Ιησούς Χριστός εσάς. 2. Να προσεύχεσθε για την Εκκλησία, στης Συρίας, από όπου δεμένος οδηγούμαι στη Ρώμη, αν και είμαι ο τελευταίος από τους εκεί πιστούς, όπως αξιώθηκα να βρεθώ προς τιμήν του Θεού. 

Υγιαίνετε με τη χάρη του Θεού Πατέρα και του Ιησού Χριστού, που είναι η ελπίδα όλων μας.

 ΕΠΕ, Αποστολικοί Πατέρες  

Τόμος 4ος