ΗΧΟΣ ΒΑΡΥΣ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΣΠΕΡΑΣ. ΚΑΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ.

ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ 

 ΗΧΟΣ ΒΑΡΥΣ

   

ΤΩ ΣΑΒΒΑΤΩ ΕΣΠΕΡΑΣ.

ΚΑΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ.

ΠΟΙΗΜΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΕΥΧΑΙΤΩΝ.

ᾨδή ἆ’. 

Ἦχος βαρύς. Νεύσει σου πρός.
Μῶμος ἔν σοί οὐκ ἔστι, τῇ Παναμώμῳ Παρθένῳ· καλή γάρ καί ἄμωμος, ὑπάρχεις ὄλῃ Δέσποινα, πάλαι καθώς ασματίζων, ἔφη Σολομῶν, καί πλησίον τοῦ Κτίστου σου.

Εὔοσμον οἴα ῥόδον, καί καθαρώτατον κρῖνον, ἐν μέσω κοιλάδων σε, τῶν κοσμικῶν εὐράμενος, Λόγος ὁ δημιουργήσας, κόσμον ἐπί σοί, Θεοτόκε ἐσκήνωσεν.

Βέβαπται ἐκ πορφύρας, τῶν σῶν ἀχράντων αἱμάτων, στολῇ Θεούφαντος, καί πορφυρίς βασίλειος, λόγω τῷ πάντων Δεσπότῃ, σάρξ ἐμψυχωμένη, Μαρία Πανύμνητε.

Σύ τόν Δημιουογόν σου, ἔν σή γαστρί δεξαμένῃ, φθορᾶς ἄνευ τέτοκας, βρέφος Θεόν γενόμενον· ξένον τό θαῦμα ἡ δούλη, Μήτηρ χρηματίζεις, Δεσπότου ἀνύμφευτε.

Ἦχος γ’. Ὁ στερεώοας κατ’ ἀρχάς.
Ὁ θεηγόρος σε ποτέ, προεθεάσατο τόμον ἐν ὧ λόγος γέγραπται Ἁγνή, δακτύλω Πατρός· διό ἱκετεύω σε, βίβλω γραφῆναι με ζωῆς, τό πονηρόν γραμματεῖον, τῶν ἀνομιῶν μου διαρρήξασα.

Σέ Δανιήλ ὁ θαυμαστός, προεθεάσατο ὄρος, ἐξ οὗ λίθος τέτμηται Χριστός, συντρίψας Ἁγνή δαιμονῶν ξόανα· ὅθεν ὡς πάντων σε καλῶν, ὑμνολογοῦμεν αἰτίαν, οἱ λελυτρωμένοι τῇ κυήσει σου.

Τήν πορφυρίδα τῆς σαρκός, ἐκ σῶν ἀχράντων αἱμάτων, ἐξυφάνας ὅ παμβασιλεύς, καί ταύτην φθορᾶς φορέσας ἄνευθεν, φύσει Θεός τε καί βροτός, ἐκ σοῦ προῆλθε Παρθένε, ἔχων βασιλείαν ἀδιάδοχον.

Ἡ ἀνωδίνως τόν Θεόν, καί ἀπαθῶς τετοκυῖα, τάς ὀδύνας τῆς πολυπαθοῦς, καρδίας μου δέομαι ἐπίσκεψαι, τῇ θείᾳ σου ἐπισκοπῇ· σύ γάρ ἐπίσκεψις κόσμου, Δέσποινα καί σκέπη καί ἀντίληψις.

ᾨδή δ’. Ὁ πατρικούς κόλπους.
Νοεροῖς κόλοις τοῦ Πατρός, ἠγαπημένος ὡς υἱός καθήμενος, ἐν τοῖς κόλποις σου καθίζεται, ὥς Υἱός σου Πάναγνε, ὁ μονογενής καί πρωτότοκος.

Πολυανθής πέφηνας λειμών• κῆπος εὐώδης, εὐθαλές Παράδεισος, ἡδυπνόοις καταπνέουσα ὀδμαῖς τῶν χαρίτων σου, τό δυσῶδες κόσμου Πανύμνητε.

Βασιλικἤς ῥίζης καί φυλἤς, καί συγγενείας βασιλίδος τῆς τοῦ Δαβίδ, ὡς ὤραίὄν ἆνθος Δέσποινα, φυεῖσα ἐξήνθησας, ἤ βασίλισσα τόν Βασιλέα Χριστόν.

Λαβιτικόν ἄσμά σοι σεμνῇ, περιχαρῶς ἀναβοῷμεν κράζοντες• χαῖρε ὄρος πῖον Ἅγιον• κιβωτέ κατάχρυσε, νοητοῦ σεπτοῦ ἁγιάσματος.

ᾨδή ἕ’. Κύριε ὁ Θεός μου.
Νόμον ἐγγεγραμμένον, πατρικῷ δακτύλω Θεοῦ ἀνάρχου, Θεόν Λόγον Ἄναρχον, φέροντα τεθέαται, σέ ὅ Ἠσαΐας Παρθένε, βίβλῳ τῆς ζωῆς ἡμᾶς ἐγγράφοντα.

Ἄνθος τῆς ἀφθαρσίας, τόν Χριστόν ἤ ῥάβδος ἤ άποτίστως, βλαστήσασα Πάναγνε, σαπράς ἐκβλαστάνουσαν, καί φθοροποιούς ἐνθυμήσεις, τήν ἐμήν καρδίαν καθάρισον.

Πύλην τῆς μετανοίας, τήν στενήν καί τρίβον τήν τεθλημένην, ἤ πύλη ἤ ἔμψυχος, ἤν Θεός διώδευσε, μετά πλατυσμοῦ τῆς καρδίας, χαρμοσύνως δός μοι διέρχεσθαι.

Ἔγειρον ἐν τῇ κλίνη, τόν κοιμώμενον με τῆς ἁμαρτίας• καί κοίμισον Δέσποινα, τάς ἐμπαθεῖς κινήσεις μου, τῇ σή ἀκοιμήτῳ πρεσβείᾳ, καί βαρέος ὕπνου έξύπνισον.

ᾨδή ς’. Ναυτιῶντα σάλω.
Ῥητορεῦον στόμα, λόγοις ἑρμηνεύειν οὗ σθένει, τό θαῦμα τοῦ τόκου σου Θεοτόκε, τόν γάρ ταῖς ἄνω δυνάμεσιν ἄληπτον, μόνη ἀπορρήτως συλλαβοῦσα, τέτοκας ἐκ Πνεύματος Ἁγίου Πάναγνε.

Ὡς καλήν σε μόνην, ἔν ταῖς γυναιξί καί ὡραίαν, ὡς ὅλην ἀμόλυντον καί ἁγίαν ὥς ἱεράν ὥς τιμίαν καί ἄσπιλον, ὡς καθαρωτέραν εὑρηκώς σε, πάσης κτίσεως ὅ Κτίστης σοί ἐνῴκησε.

Ἰαμάτων ῥεῖθρα, βλύζεις Θεοτόκε Παρθένε, καί παύεις νοσήματα, καί παρέχεις τήν εὐφροσύνην τοῖς πίστει ὑμνοῦσι σε• διό τήν νοσοῦσαν ἁμαρτίαις, ἴασαι ψυχήν μου, άγαθή καί σῶσον με.

Εἰς τό πλῆθος βλέπων, τῆς σής εὐσπλαγχνίας Παρθένε, προσπίπτω σύν δάκρυσι καί κραυγάζῳ, τήν ἐμήν πᾶσαν ζωήν διιθύνουσα, ἔν τῇ ἀπολύσει μου τοῦ σκήνους, γενοῦ μοι ἀνάπαυσις καί ἀπολύτρωσις.

Κάθισμα. Κύριε ἡμεῖς ἐσμέν.
Δέσποινα ὠργίσθη ὅ υἱός σου ἁμαρτωλοῖς οἰκέταις• τόν γάρ οἶκτον εἰς ὀργήν ἐτρέψαμεν ἡμεῖς• ἀλλ’ εἵς ἔλαιον αὑτόν, σύ μετοχέτευσον Ἁγνή• σπλαγχνίσθητι μητρόθεε, ίλέωσαι τόν εὔσπλαγχνον, πρεσβείαις αὐτοκινήτοις, τούς αἰχμαλώτους άναῤῥῦσαι.

ᾨδή ζ’. Κάμινον παῖδες.
Ὧ μυστηρίου φρικώδους καί ξένου! ὧ καινοτάτου ἀκούσματος! ὅτι Θεός γυναικός υἱός γέγονε, πράγματι οὗ σχήματι· ϊνα θέσει υἱόν Θεοῦ ποιήσῃ με.

Τίς ποτέ εἶδεν; ἤ ἤκουσεν ὅλως, Κόρην Παρθένον ἐγκύμονα, ἄνευ ἀνδρός συλλαβοῦσαν καί τέξασαν; ἔν σοί μόνη Δέσποινα, τά ἀνήκουστα ἤκουσται καί πέπρακται.

Ὕψος καί βάθος, καί μῆκος καί πλάτος, τῆς ὁρατής ὅλης κτίσεως, τό μεγαλεῖον τοῦ τόκου σου Δέσποινα, ὑπερβαίνει ταύτης γάρ, ὑπέρ λόγον τόν κτίστην ἐσωμάτωσας.

Ὄρος τό μέγα ὀρέων ἁγίων, ὑπεραρθέν ἁγιότητι, τῶν οὐρανίων αὐλών δυνάμεων, εἰς ὄρη πλανώμενον, ἀπωλείας Ἀγνη ζήτησον σῶσον με.

Νέος οὐρανός άνεδείχθεις Θεοτόκε· καί λογικός Παράδεισος· ἔμψυχον τέμενος· σεπτόν ἱερόν· παλάτιον καθαρόν τοῦ βασιλέως Ἰησοῦ, ναός περίδοξος· τοῦτον γαστρί σου, χωρήσασα, ἀστενοχωρήτως, εὐρυχωροτέρα τῶν οὐρανῶν Παρθένε.

Ιδατε λαοί καί θαυμάσατε δικαίως, καί θαυμαστά βοήσατε πάντα τά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀληθῶς· Παρθένου γάρ ἔν χερσίν, ὄν οὗ χωρεϊ ὅ οὐρανός, βρέφος συνέχεται, ἔργον ἰδίας χειρός, άφαρπάσαι βροτούς θέλων, χειρός τυραννούσης, χειρί παναλκεστάτη.

Ὤφθης καθαρᾷ, κιβωτός καί μυροθήκη, τό νοητόν ἁγίασμα· καί ἐκλεκτόν καί πολύτιμον· καί μῦρον τό σκευασθέν οὐκ ανθρώπινη μηχανῇ καί τέχνη Πάναγνε, μόνη Πατρός δέ βουλήσει, καί Πνεύματος Ἁγίου, τῇ ἐπιφοιτήσει χωρήσασα ἀξίως.

Ἄφλεκτος τό πῦρ τεκούσα διεφυλάχθης, Κόρη σεμνή Πανύμνητε· διό ἱκέτευε ὄν ἔτεκες, σύν ἀσωμάτων χοροῖς καί τοῖς Ἁγίοις, τούς πιστούς σωθῆναι ψάλλοντας· πάντα τά ἔργα τόν Κύριον ὑμνεῖτε, καί ὑπερυψοῦτε.

Ὀ Εἱρμός.
Ἄφλεκτος πυρί ἔν Σινά προσομιλοῦσα, βάτος Θεόν ἐγνώρισε, τῷ βραδυγλώσσω καί δυσήχω Μωσῆ, καί παῖδας ζῆλος Θεοῦ, τρεῖς άναλώτους τῷ πυρί ύμνωδούς ἔδειξε· πάντα τά ἔργα τόν Κύριον ὑμνεῖτε, καί ὑπερυψοῦτε.

ᾨδή θ’. Μή τῆς φθορᾶς.
Νῦν έπ’έμοί τά ἐλέη, τά σά θαυμάστωσον, Θεοκυήτορ ἤ σῴζουσα τούς ἐλπίζοντας, εἰς σέ καί φύλαξον, ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ με, ἐκ τῶν ἀνθισταμένων δαιμόνων καί παθών μου, τῶν πτερύγων σου σκέπη σκέπουσα.

Νεύματι φέροντα πάντα λόγον γεννήσασα, Θεογεννήτρια. νεῦσον αὑτοῦ τοῖς νεύμασιν, εἴκειν με πάντοτε τόν κάτω νενευκότα, καί νεύοντα πρός πάθη, σαρκός καί τοῖς δολίοις, τοῦ δολίου εἴκοντα νεύμασιν.

Ὁύδείς προστρέχων τῇ σκέπη σου Θεοδόξαστε, κατησχυμένος ἀπῆλθε καί λύπης μέτοχος διό προστρέχοντα κάμε τοῖς οἰκτιρμοῖς σου, έλέησον Παρθένε, ἤ έμή προσδοκίᾳ· ἴνα πόθω ἀεί δοξάζω σε.

Ὑπό ἐλέους ἀπείρου κατακαμπτόμενος, ὅ θελητῆς τοῦ έλέους ἡμᾶς οὗ παρέβλεψεν, εἰς ᾄδου βάραθρον, κατώτατον πεσόντας· ἐκ σοῦ δέ φιλανθρώπως, Ἀγνή ένανθρωπήσας, ἀπωσμένους ἀνεκαλέσατο.

Προσόμοια. 

Οὐκ ἔτι κωλυόμεθα.
Χαῖρε ἤ θεία κλῖμαξ, δί ᾖς κατέβη ὅ ὑπέρθεος, καί ἐρρύσατο τούς ἀνθρώπους, τοῦ πάλαι πτώματος.

Χαῖρε τρυφῆς Παράδεισε, ἤ τό ξύλον μέσον Ἄχραντε, τῆς ζωῆς άφράσως άγνή βλαστήσασα.

Χαῖρε φιλανθρώπου Μήτηρ Θεοῦ, ἐπ’ έμοί τήν φιλανθρωπίαν σου, καί τούς οἰκτιρμούς σου Κόρη κατάπεμψον.

Ὑπό πολλῶν ὁ δοῦλος σου ὀλεθρίων, ταραττόμενος σοι προσπίπτω, Θεοκυήτορ πρόφθασον καί σῶσον

με.