Αγία Samthann (Σάμθαν).

Αγία Samthann (Σάμθαν). 

18 Δεκεμβρίου. 

Μερικοί την εορτάζουν στις 18 Δεκεμβρίου. Η τιμή στην Αγία Samthann, την Ιρλανδή μοναχή η οποία ίδρυσε το μοναστήρι Clonbroney (Cluain-Bronach) δίπλα στο Granard στην κομητεία Longford, προτάθηκε και διαδόθηκε από τον Άγιο Virgilius (Βιργίλιο) του Salzburg [27 Νοεμβρίου]. Το όνομα της συμπεριλαμβάνεται στην λιτανεία και στους κανόνες των λειτουργικών κειμένων του Stowe καθώς και σε αρχαίες λιτανείες στο Salzburg στην Αυστρία. 

Μια βιογραφία που γράφτηκε μετέπειτα μας λέει πως η Αγία Samthann ανατράφηκε από τον Cridan, βασιλιά του Cairbre Cabhra. Εκείνος κανόνισε να την παντρέψει όμως ένα θαύμα το απέτρεψε. Έπειτα έγινε μοναχή υπό τον Άγιο Cognat στο Ernaide (σημερινό Donegal), από όπου μετακινήθηκε στο Clonbroney. 

Ο βίος της περιέχει μερικά από τα σοφά της λόγια. Όταν ένας μοναχός την ρώτησε σε ποιά στάση πρέπει να γίνεται η προσευχή, εκείνη απάντησε: «Σε οποιαδήποτε στάση. Όρθιος, καθιστός και ξαπλωμένος». Κάποιος άλλος είπε πως θα σταματούσε να μελετάει προκειμένου να προσεύχεται περισσότερο. Τον συμβούλεψε λέγοντας του πως ποτέ δεν θα κατάφερνε να καθαρίσει τον νου του και να προσευχηθεί εάν παραμελούσε τη μελέτη. Όταν κάποιος άλλος της είπε πως βρισκόταν σε ένα προσκυνηματικό ταξίδι, εκείνη σημείωσε πως η Ουράνια Βασιλεία μπορεί να βρεθεί χωρίς να διασχίσεις τη θάλασσα και πως ο Θεός βρίσκεται δίπλα σε όλους όσους τον ζητούν. 

Μια ιστορία αναφέρει πως η Αγία Samthann κάποτε προσευχήθηκε και έσωσε μια ψυχή από την κόλαση, κάτι που κατάφεραν μόνο λίγοι από τους μεγάλους Αγίους. Το να ελευθερώνουν μια ψυχή από την κόλαση με την προσευχή δεν ήταν ένα ασυνήθιστο κατόρθωμα ανάμεσα στους Ιρλανδούς αγίους. 

Η Αγία Samthann δεν δεχόταν μεγάλες εγκαταστάσεις για το κοινόβιο της. Προτιμούσε οι αδερφές της να ζουν στη φτώχεια και αυτό φαίνεται από το ότι είχαν μόνο έξι αγελάδες στο κοπάδι τους. 

Μια παράδοση λέει πως το μοναστήρι του Clonbroney ιδρύθηκε από τον Άγιο Πατρίκιο [17 Μαρτίου] για τις κόρες του πρώην αφέντη του, του Milchu. Μια άλλη λέει πως η εγκατάσταση φτιάχτηκε από τους υποτακτικούς της Αγίας Brigid [1η Φεβρουαρίου]. Όμως στα μετέπειτα χρόνια αυτή η τιμή δόθηκε στην Αγία Samthann. Το μοναστήρι ήταν ένα από τα τρία πιο σημαντικά, μαζί με αυτά του Kildare και του Cloonburren, στην Ιρλανδία. Η τελευταία γνωστή ηγουμένη του κοιμήθηκε το 1160. 

Η Αγία Samthann σώζει τους μοναχούς της Iona. 

Μία φορά η αδελφότητα του Σκωτσέζικου Μοναστηριού της Iona έστειλε πολλούς μοναχούς με αγαθά σε μια βάρκα στην Αγία γυναίκα (την Αγία Samthann). Στο μέσω του ταξιδιού τους η θάλασσα έγινε ξαφνικά τρικυμιώδης, τα κύματα υψώνονταν όλο και ψηλότερα και ο άνεμος δυνάμωνε. Η καταιγίδα τους απειλούσε με θάνατο. Όμως οι μοναχοί ελπίζοντας στον Θεό και στην προστασία της Αγίας Samthann δεν πανικοβλήθηκαν. Η θάλασσα σύντομα γαλήνεψε εντελώς και έφτασαν στο μοναστήρι της Αγίας με ασφάλεια.