μικρό ωρολόγιο: Ο Ηρώδης μέσα μας: Η αναμέτρηση με τους υποτιθέμενους αντιπάλους.

Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2025

Ο Ηρώδης μέσα μας: Η αναμέτρηση με τους υποτιθέμενους αντιπάλους.

Τῌ ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ

Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
β΄ 13 - 23

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, στα πλαίσια της ερμηνείας που έγινε στο κήρυγμα της Κυριακής 28 Δεκεμβρίου του 2003
Τὸ ηχητικό απόσπασμα από την ομιλία - σε mp3 εδώ

Αυτή η γιορτή, η κάθε γιορτή μέσα στον χώρο της Εκκλησίας, δεν είναι ποτέ ένα γεγονός στιγμιαίο ή ένα γεγονός ημερήσιο ή ακόμη κι ένα γεγονός που κρατάει όσο κρατάει η λεγομένη απόδοση της εορτής. Είναι ένα γεγονός το οποίο ανοίγει βαθύτατες προοπτικές στην προσωπική μας ζωή. Αρκεί να μην ντύσουμε αυτή τη γιορτή, την κάθε γιορτή της Εκκλησίας μας, με μια ψεύτικη μαγεία πάνω της.

Γιατί μετά, όταν αναχωρεί αυτή η μαγεία, «᾽Αναχωρησάντων τῶν Μάγων» έλεγε το κείμενο το ακούσαμε πριν από λίγο, αποκαλύπτεται η πλεονάζουσα τραγωδία του περίγυρου. Την ξέρετε καλά την πλεονάζουσα τραγωδία του περίγυρου. «᾽Αναχωρησάντων τῶν Μάγων»: κλαυθμός, οδυρμός, η Ραχήλ που «ουκ ηδύνατο παρακληθήναι»· και όλα σε μια απέραντη ερημιά και σε μια τραγωδία. Ακόμη και ο Θεός αναχωρεί εις Αίγυπτον. Και φαίνεται που όλα έμειναν ανερμάτιστα στα χέρια κάποιου Ηρώδου. Και εκεί αρχίζει η αναμέτρηση με τη γιορτή.

Ο Θεός αναχωρεί λοιπόν εις Αίγυπτον και αφήνει ελεύθερο τον δρόμο στον Ηρώδη, στον κάθε Ηρώδη, πολλές φορές τον εαυτό μας, να χτυπηθούμε με τους πειρασμούς μας και με τους υποθετικούς αντιπάλους μας. Και το κείμενο με έναν καταπληκτικό τρόπο περιγράφει την εσωτερική πορεία του Ηρώδου, που χτυπιέται με τους πειρασμούς του και με τους υποθετικούς αντιπάλους του. Έρημος από τον Θεό· από αγάπη ο Θεός εγκαταλείπει τα πάντα και τον αφήνει να αναμετρηθεί με τον εαυτό του πρώτα- πρώτα. Με τι αναμετριέται; Το κείμενο το περιγράφει μέσα σε τρεις λέξεις, σε τρία ρήματα. Λέει πρώτα «ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη», το δεύτερο «ἐθυμώθη λίαν» και μετά «ἀνεῖλεν τοὺς παῖδας». Το πρώτο είναι ο θιγμένος εγωισμός, «ἐνεπαίχθη» η θιγμένη αξιοπρέπεια της βασιλικής, της οποιασδήποτε μικρής ή μεγάλης εξουσίας έχουμε και κατέχουμε στο χώρο μας. Και εκεί, όπως είπα πριν από λίγο, αναμετρούμενοι με τους υποθετικούς πειρασμούς μας και με τους υποθετικούς αντιπάλους μας, νιώθουμε που εμπαιζόμαστε. Και εκείνη την ώρα εγείρεται ο εγωισμός, «ἐθυμώθη λίαν» και αρχίζει η προσπάθεια για προσωπική καταξίωση. Και εκεί ακριβώς η καταστροφή γίνεται μεγαλύτερη: «ἀνεῖλεν τοὺς παῖδας». Ένα τελικό παιχνίδι προσωπικού εγωισμού και πάλης με τα καθημερινά μας.

Και ο Θεός από αγάπη να φαίνεται που εγκατέλειψε εις Αίγυπτον τον τόπο εκείνο. Από απέραντη αγάπη. Αφήνοντάς μας, τον Ηρώδη και εμάς πολλές φορές, να αναμετριόμαστε με τον εαυτό μας, μπας και μέσα από αυτήν ελευθερία ξαναβρούμε Εκείνον που είναι η ελευθερία. «᾽Αναχωρησάντων τῶν Μάγων». Ο χώρος της Εκκλησίας μας ποτέ δεν προβάλλει κάτι με μαγεία. Προβάλλει τα πράγματα όπως είναι· αληθινά, ρεαλιστικά. Και προβάλλοντας τη γιορτή, προβάλλει το μετά τη γιορτή. Τον σταυρό που αναφύεται μετά από τη γιορτή. Και τον εαυτό μας που κάθε μέρα χτυπιόμαστε αναζητώντας ψεύτικες μαγείες, ψεύτικα φώτα και ψεύτικες αναπαύσεις. Και καλεί, μέσα από τα τρία ρήματα τα οποία τα βιώνει ο Ηρώδης, να κινήσουμε, όχι απλώς τα νήματα της προσωπικής μας θεραπευτικής, αλλά και ταυτόχρονα να δώσουμε μια άλλη έκφραση ζωής στον κόσμο μας: Αυτή την αναίρεση αυτού του «ἐνεπαίχθη»,» του «ἐθυμώθη λίαν» και την οργή που εκφράζεται μέσα σε οποιαδήποτε καταστροφική κίνηση που διαλύει τα πάντα γύρω μας. Και μετά Θεός επιστρέφει. Για να γιατρέψει τα πάντα, ακόμη και εμάς που είμαστε κατερραγμένοι, αν το θέλουμε.

Αυτή είναι η ιστορία του Θεού μας. Η έκφραση της απόλυτης ελευθερίας, που εμείς καταστρέφουμε τα πάντα και Εκείνος επιστρέφει και μας γιατρεύει. Και εδώ αποκαλύπτεται η όντως γιορτή. Η όντως παρουσία της γιορτής. Αυτή η γιορτή και αυτό το κείμενο που ακούσαμε πριν από λίγο είναι μια υπόθεση της καθημερινότητάς μας. Παρακαλώ αναλύστε το και θα βρείτε τον εαυτό σας κάθε μέρα σε αυτόν τον χριστουγεννιάτικο, αληθινό, σταυρικό διάκοσμο.